Katalog

0 K U R L A RA Bazı ın \anlar ıçın başkalarımn 'hayranlıg'ını çckınck' vc 'arx.ii cddnıck' ncdcn çok önetnlıdır. (ıiindetr/dc kabnak, görünür olmak için ncdcn hcr türlii yn/a, haşvıırurlar? Peh.ı, ha\raıılar ncdcn y'ibnilcri izlcr, onLıra hdğlanır vc nnrcnır lcr, bcndılcrını nlcnıch. /{/// ncdcn ba$kti\ını Lıslas alırlur''' .S/ihrc/Icı; yalnızaı ıııcdyd lıirafnuhnı unal cdilıp ınıgc lük.clıcısi izlcyicilcrc sıınıılıin ha\ıl hırcr jabr/l't/syo/ı nrıin dcğildir. ()bıınlu dcğcrlcri lcınsil cdcn \cri hatillcr gıhı htitii yıbrcllcr dc vardır. Çoğıı zıinıaıı onLır da antikdbraınan figıiriı olarah görübıp yticcllıltrlcr. Oy /cvsc şöhrcllcri ınıal cdcn, oııların unajlarnıı obnjlıınııı, lcınsilcdccchlcn dcğcrlcri bclirlcyip sıtnan ıııcdya ilc bcrahcr, izlcyıalcrın vc hayran lopluhık larının arudan vc iıöhrctlcrlc kunbıHtirı dııygnsdl ılışhılcr dc ıncc lcnn/clıdn: (]brıs Rojck iinccbblc ınudcrıı Z'inuınldrdd dcmohrdsınin vc cdğdd$ topluınların yiikscbşinin ıirdından lunrılartn gozdcn diişn/csının hır \otııı cıı o/dnık şöhrct ulguuınıın önc çıhışını saptıyor Vopiilcr kiiltüriin toplıun itzcrındckı ctkisinı aıılatnak ıçın çol: öncıı/li hir hoyııt oldn şöbrct ol gıısnnu ıtıcclcrkcn tarıbscl bir saptdn/ayld yoLı cıkıyor Soyluluğun vc brdlıyct dyrıcdlıb.htrıntn ortdddn kaldırıbna \ ////// dilcdcn gclcıı şöhret •itdtiı süniitı öncmıni dzolllıgı, hıııid karyıı sıradan iıısdn idcohnısının ynccltildiğı ınodcrn loplııınldrdd, cn ditndan tconl: oLırak, hcr bircyın loplııında yükscbnc vc 'oncn/lı ınsdn' statihii cldc ctınc )dn\ı vıirdır (i/inün/ıizc tıygnn dtışcn "Sohrct" ı dldık gündcınc. Bol kıtdplı giinlcr... Naim Dilmener'den llafıfTürk Pop Tarihi: "Bak Bir Varmtş Bir Yokmuş" Once miizik vardı... Bak Bir Varmış Bir Yokmuş "Hafif Türk Pop Tarihi" yalnızca pop müziğin naşlangıcmdan bııgünc ulaştığı aşaınayı dcğil, sosyal yaşantıda, zevklerde, beğenilertlc, yaşam tarzında geçirdiğimiz aşamaları da gözler önünc scrcn, miizik yoluyla yakın tarihimizi yeniden anımsamamıza olanak tanıyan bir kitap olarak; yalnızca kitaplığımızda dcğil, başııcıınuızda verini aldı bile. DENİZ DURUKAN E& B IUR11AN Cl'JNAY imtiyaz Sahibi: Çağ Pazarlama Cazete Dergi Kitap Basım ve Yayın AS'yi temsilen Cumhuriyet Vakfı adına ilhan selçuk Cenel Yayın Yonetmeni: Ibrahim Yıldız Yayın Danısmani: Turhan Cunay Sorumlu Müdür Mehmet Sucu corsel Yonetmen Dilek Akıskalı Baski: Basın Yatırım Sanayii ve Ticaret A.ş Esenboğa YoluANKARA Idare Merkezi: Turkocağı Cad. No: 3941 cağaloğlu, 54 334 Istanbul, Tel:(212)512 05 05 Reklam Medl Grup. .ık Bir V;irnıış Bir Yokımıij, yulnızca hıı kilap aclı CIL^İİ; llham (n'nccr'ın sıslciHİıitligı, I'iirk<,LA sözlü ilk poı» nıü/ik |)aı\asının adı JVIII zanıanda. Bu özıl lı^ınden tlıılayı l'ürk pop nıüzik larihindcki öncnıli bir tlöniitn noktasını, bir ba.'jlan cıcı işiiıvt cdiyor. l'ürk pop nıüzik tarilıi kültürcl, sanatsal oluşumların çoğunda ol dıifUı pibi dilılen dileaktarılan, konuşulan, yalnızca ıncraklısının hıibfrdnroldıığıı, ka yıt dı.şı bir larihti ^imdivı di'k. Naim Dilmcııcr jicnii; aışivmi, bılgı birıkinnnı, tıc riibc sinı, co.şkuMinıı, hcvfcaıımı, incclcmcci, arasjtırniücı vonıinıi Hır potada ı.ntcrck, ancak onıın bıışarabilcccjii, bir anlanıda da ba ijarmak zorıında oldıı^ıı ninkii bu, iistün de taşulıaı bir nıisyon, tonlııııısal bir pörcvdi bir bakıma ^iilışınayı bitirdı, Halif I ürk l'op Iarihi'ni aımagaıı clli bızc. Bak Bir Var mış Bir Yokmuş "1 lafiri'iırk I'op'I'arihı" biı incclcnn., aıa^umıa vc aışiv (>'.ılı^nıası ohlıı f5ıı haldc ıkı (nrk.li okuma yöııtcıni, ikı okıı ıııa SL\CIICJ;İ sıınuyor bizc. Konııyla ılf.ılı kı şiler vc pop miizıgc nıcraklı olanlar avısın dan güvcnilir bir bilgi kayna^ı, bir kaynak kitap olarak lıcr an başucunda bıılunduıulnıası gcrckcn, stirtkli başvıırulaciik bir <,alışrna. Anıa Naim DilmciHTİn dili, konııyu clc alış tarzı, ara^tınııada kullaıı dığı vontcmlcr vc ııla.ştığı soııuç ları sunıış bi(,iıııı laıkJı biı okuma scc.cnc£i daha sıınuyor bızc. Bak Bir Varmış Biı Yokmuş, vakm ucçmisi (,ok kcyiflı, ycr ycr ironık bir dillc anlatan, J iiıkiyc'nin soıı kırkclli vılını, toplumsal yaşamı, insan ılişkilcrini; IIILIZI^İ ckscn alarak anlatan sosvolojık bir (,alışma aynı zamaııda. Biı yanıyla 'l'ürk pop müzı^inin tarıhmi yazıyor Dilnıcncr, di^cı yaıııvla da ıııüzi ğin pctKcrcsııulcn bakarak bı/.ı gcncjigimızc. ^ocukJuğuınuza fiotürüyor. Dilmener <,ok gcrilcıdcn 1877'dcıı cıkıyor yi)la. Bu tarilı, hcr tıirlü miizik acjsından bir dö ııiinı noklaM. l'lıoıııas Iidison, yardımcısı |ohn Kıucsi ilcbiılık tc, ıı/ıııı süıvdir üzcrindc ^alı.ştıkları fono^ral aılını vculiklcrı alcti (,alıştırıyorlar (•> Aralık lX77'dc Vc alctc tısıldadıklaıı "Mary had a littlc laınb" cumlcsinin kaydcdıl diğini görüyorlar. Enıilc Bcılincı isc kısa bir sürc sonra, 1887de eranıofon adını veıdiği alctc scs kaydctmcyi başarıyor vc patent alıyor. Diinya tarilıiııdc, mekanik bir aletc kaytlcdilcn ilk cıımlc olan "Mary had a littlc laınb ", taş plak lardan 4^'liklere, LP'yc, kasctc, cd'ye ulaşan tcknolojinin ba^lanS A YI 709 gıuııı okışturuyor. Naim Dilmener dc işte bu "sı hirlı" cümleylc başlıyor kitabına. Osmanlı döne minc, 1826 yılıııda kurıır "^ 'jrrr lan "Mıızikayı I luma yım"a. Sultan Abdülnıc cıd tloncmındc Franz I Jst ın tstanburda vcrtlı j'',ı konscrc, ( aımhıırıyet sonıası lıarckcllcncn ımızik ortamına, Necıp ( c lal'in I''28 yılıııda lıe^tclcdigi. ilk vcrli tan>>olaıımızılaııolan "Ma/,ı"nın Seyyan 1 lanıın tarafından plaga okunnıaMiıa kısaea değinildikten sonra 6()'lı yılların o çok renklı, haıe kctli ortamına götürüyor bizi Dilmener. Pop müziğin bugün gcldiği noktanın tcmellcrı atılmayabaşlanmıijtıraıtık. Bugiin bilcde^clindcn hicj)ir ^cy kaybctmeycn bırcok kişı, miızınin kcişe ta^ları ortaya (,ıkaı, orkestralar kuruluı, ^azetc vc dergılerın nıüzik saylalaıı cüncel muzik habcılcrivlc dolup taşmava ba^lar. V* ' H LL Dılnıeııcı ınüzi^c ko^ul olaıak o vıllarııı sosval ya^antı.sına da dcğinir. İkı dirck arasın.ı konan eıtanın allından eller vere dcgrnedcıı ^c(,crck vapılan lınıbo bir salgına dönüş müştüı, ()ıhan Boıan Istanbul Radyosu'ncfa "Ipatıa 11 Sorıı \'arı.şması "nı sıınmaktadır, Mmil CialıpSaiKİakı, Mctin I'okcr'c "siyasi jigolo" dcmi.şiir, I lavat Ansıklopedisi fasiküllcr halindc vcrilmcye ba^lanmı^ ve Docteur Renaud "koyıı vc açık saçlar içın ayrı renk lerde mevveli likid şanıpuanı sayın bayanlaıımıza lakdim" etmiştirartık. Yaıışmalar, fes tıvaller, miizik dcıgileıi, gazetelerin müzik ekJcri derkcn o donemın tiim müzik profili avrıntılı biı bi^ınıdeoıtava kovulur. Arka loncfa ıse sivasci, sıncma, tıyatro, motla, toplu nııın alişkanlıkJarı, l)eğcnilcri vardır. "Kime Derlcr Sana Derler", "} fer Yerdc Kar Var" gi bi plakJaıdan ncrcdevsc hcr cvc bir tane gi rerkcn, tstanbul Beledıye Ba^kanı Hu^inı Iijcaıı, Bogaz'da tlcııiz scvivcsinin yirmi mctrc 0 yılların sosyal yaşantısı altında su içi tüneli yapılacağını açıklamıştır. Bu arada Ankara Sanat Tivatrosu Seııııct Çağan'ın "Ayak Bacak l'abrikası "nı sergıleıncyc baş,lamış, C vitaminli oıalet vc dört bitkiscl güzellik krcmi iycrcn Rcksona tııva lct sabunu pivasaya vcrilmiştir. Kıtapta yet mişlı yıllar ıla aynı bakış acısı vc hıcbir avrmlıııın gözdcn kaçırılmadığı bir tıtızlikle clc alınmış. Uzıın yıllaı j.ençlik üzerinde et kisini sürdürcn Hey dcrgisi, Aııadolu Pop'un tırmanışı, Kıbrıs Harckâtı vc haıe kâtın sonucımda mııziğimizi saran millıvcl çilik vc anti Yunaıı dalgası, korsan lirnıa far, telcvizyonıın gucu, luırovısion yaıışma ları derkcn 14X0 vaklaşniüj, ülke kovu bir karanlığasaplannıak ıızercgün saymaya bas, lamıştır. Scksenli vıllaı, doğal olarak 12 Kv lül'ün izlcrinı taşır. ( )nee "bütünlügümü/ü tchdit etlen her tüıdcn solcu " sanateı va yıırı ılışına kaemak zorıında kalmışya ıfa iceıi lı kılmıştır. Ardından döncmın Istanbul Valı si Nçvzat Ayaz'ın cmrıylc Bıilcnt liısoy, Tal ha Ozmen, Emel Avtlaıı, Scrbiılcnt Sultan gibi "kadınsı" sanatcıların laalıvctlcriııe soıı vcrılerck sahneyc çıkmaları, şarkı sovlcnıc lcri, lilnı çevirmelerı yasaklanıı. Bu yıllaı, av nı zamaııda popun arabeskleştigı, muzik dünyasına bir nop şarkıcısı olarak giıcıı Zcı rın ()zcr'in bilc biı anda kovu bir arabeskcı olııp (,ıktığı yıllardır. ()rtalık arabcsklc kııı lırkeıı modern teknoloji de vaşamımıza gıı mcyc baijlamıştır. Mıızıksevcrler taııı da bu sıralarda (.ouıpact dı.sk ilc tanı^ır. l1) I'.kını 1984 tarihlı I ley dergısındekı "Müjde! Ar tık plagınızı pıkabınıza kovarken cyvah to zıınu silnıcyı unuttum dıvcıck havıllanma vacaksınız... " duyurusuvla compact dıskm hayatımıza girişi dc bclgclcıımiş olur. 12 Eylül'lc birlıku toplumsal y.ışaının hcr alanında görülcn gcı ileıne, ivıııe düşuklüğıı elbctte rnüziği de vıırnıııştıı. Doksanlı yılların görece bir rahatlama ve özgürlük gctırdiği söylcncbilir. Artık ozcl raılyolar çıg gibi artmış, TR I nin agıı dcnctimi olnıadan hcr türlii şarkıyı dinlcme olanagı dogmuştuı. tştc tam da bu sıralarda Tarkan akıl almaz birvıkış yapar, ulak tcfek yapısı, seksi göıü niimii, parıltılı giysÜeri vc i<, gıcıklavan şarkıhuıvla ortalığı sallar, dunyayı ıla sallanıayı hcdcfler. Bu arada yalnızca müzik vayını va pan Kral TV yayına gircr... Doksanlı yılJar ıopıın patladıgı, hcr ycıdcn biı popçu'nun ırlavıp mcşhıır oldııgu, sabun köpüğii gibi şarkıların <,ogaldığı bir dcincmdir. Dcrkın 200()'li yıllara, ozelliklc tlc bilgisayaım, tck nolojinin sonsıız imkânları savc sinde hcrkesin i<," aşagı bcş vuka rıaynı^aıkıları söylcdiğı vıllara gc liriz. Klbettebuduıunıdan Dilmc ncr dc rahatsızlık dııvar, kıtabını "l'ürk po]nı ccplerini dolduııııak dışında hicbir şcy dıiş/ınmeycn gru]>ların laaliyctlcri nctlenivlc bclki zarar gorccek, volundan alı konacak, dönmcsi geifken köşc lcri umulan hızda donmcycıektır, ama kcndısıne sıkı sıkıya bağlı kaılrolarııı desteğı ilc darbclcrı at latacak ve yoluna devam ctlcecktir" sözlcrivle noktalar. Bak Bu Varmiş Bir Yokmuş "Halil Tiirk Pop Tarihi" y.ılnızıa pop müzigın başlangRiııdan bu güne ıılaştıgı aşamavı dcğil, sosyal vaşantıda, zevkleıdc, begcııileıde, yaşam tarzında gi'rırdıgınıız aşa maları da gö/.lcı onüncseren, mii zik yoluyla vakm tarıhııııızı yenı den anımsamaınua olanak taııı v.ın bir kitap olarak; yalnızca kı taplıgımızda dcgil, başucumuzda yerini aldı bilc. • Bak Bir Varınış .Bir Yokmuş 1 lafif l'ürk Pop Tarihi / Nuıw Dıltnetwr / lletişun Yayınları / İ'>S .\ Astıman Kafaoğlu Biikc arkadaşımız bir geziyc (,ıktı ve yazisını bize ulaştıramadı. Ükurlarımızdan özür dilcriz. SAYFA 3 Doksanlı yıllar f C U M H U R İ Y E T KİTAP