Katalog

Kızlarını anlatan babalarla, babalarını anlatan kızların kıtanlan yayımlanıyor şu siralar. Sadık Aslankara bunlardan bazılarına dcğiniyor yuzısında. a/ıneilaıın bılımuleı ın, cluşuıı ııeılınn kı/Iaııyla ılışkısı başfıba şıııa va/ı, hatta kıtap konıısu ()vle va, nıcc kızımı/, bııyııvup anne ol clugunda, evleıın guzelım saıdunvası bııvukanneve dondugundc babalaıını J anfatmaya gııışmeınış mıdırAma bıınun hep bovle olageldığı dıı 1 şunulnıemelı Babalaıın anlatmak /o ııındakaldıgı, anl.ırmasa bıle sozıınu ct medcn duıamadıgı kı/.laııııa da lanıklık yapmışmlır 7aman zaman Buıada Pctlıı Nacı'vı, onun, Dcnı/ ıçın va^dıklaıını anmadan edemenı dog IUSU "Agıt Gıbı" başlıklı yazı.sının bıı bolıımcesınde bakın neler dıyor Fethı Nacı "Denı/ Cıii7elım Renım "Okulunu bıtırmıştı Lıse yıllarından beıı kuıduğu duşu gerçekleştnnııştı (,alı^ıyordıı, kendı ekmegını kendı kj /anıvordu ve aıtık kendı evındc otıııu voulu Bır gec c bana gelmıştı Raba kı? bıılıkte ıçmiştık Bızde vatnıasıııı ıslc mıştını Kalmıştı Bcnım pi]amalarımı gıvmiştı, ıızLiıı gclcn kollannı ve paçala ı ını kıvırmıştı Yatak odamın kapısında duvaıa dayanmış, 'Baba bak1 Jıyoı ve gıılııyordu Neleı konuşmııştıık, anım samıvoıum Anıa dıınnadan guluvoı duk Nc gıi7el gulııvoıdu1 Ah,negu/el guluvoıcıu' "Sonıa, 24 Aıalık 1976'da het şev bıt tı "Şımdı aıtık bıı ben var bende ben den ıçetı. Deııız (Jıızelım bcnım, yalnı zım, ıızcrındc gııller At^dn kı?ım " (Cuı eıınu Yılııcn Edcbıyat, Gerçek, 1990, 262,263) Otc vandan kızların tumunıın baba larını, tam anlamıvla ele veiecek avıın tılaıla anımsayabılcceğı de sanılmama lı Sozgelımı O/ge'cik Uğur Munı eıı'yu, Zcynep'çık Mctın Alrıok'ıı, Lren'cık Behçet Avsan'ı anlatmava kal kışsa nc kadarcığını anlatabılır dersınız babalaıının" Ama kımı kı/larımm, bıı bağlamda, goıece şanslı savabılırız Bıı kızlaı, ve tışkın vaşlarda cla babalarının creklerın clebulunnuışlaı.enolmavacak vanlaııv la onların yaşamalarına tanıklık vapmış laıdıı Bıı kızların kımılcrı, babalarını daha vakındaıı tanınıamızı sağlavan kıtaplaı da va7mi';nr tıstelık Mcıal Tolluoglıı, babası Nurııllah Araç'ı, Avşe Saıısavın, babası Behçet Neeatıgıl'ı anlalıp bıı çok oncmlı ısı va panlardan yalnızca ıkısı Iollııoğlu ve Saı ısayııı, valııız babalarını anlatmamış, va7inımi7, va/ın tarıhınıı/ açısından dd oiıunlı bıı ış vapmış doğnısıı Otcsın dc anlartıkları, (umhuııvctın de bıı ta ııhçesı aynı zamaıula Çıınku eıdelı bı rcr SO7İU taııh bclgcsı bıı kıtaplaı /)^ffl.SADIKASLANKARA Y Kızlarla babaları (9, 10) AnneMnın, " Ç Ü tııklar scssız olun, babanız <,alısivoı'" vınclcmcknvR ııya ııldıgı bıı (.vdegcccı cocuklıığıı Sarısa vın m (15) Ama bundanşıkâvetçı dc gıldıı kuçuk Ay^c "Bcnım çocııklıık vıllaıımda dujjlcr vardı vt gıınlcr, ancak tluşkrlc bıılıktc kulaycagcLivcrııdı." (16) Bu du^lcı i(,ın, babasının vardımını da gorur sıklıkla "Onun tum çabası renklı ta^lar varatabılmektı ^onıkları ıçın, kendısı için ııe vazık kı lııc vaıatılıııaını^ olan " (21) Nctatıgıı'ın varattığı bır masal kahıa ınanı da vaıdır bu arada (.ımbıl "Hc men her akşam, yemek yeıkcn anlattıgı ( ımbıl masallatı"yl<ı rcnkltndırır ki7İa ıının (Avşf'vlcablaSelma'nın) çocııklu gıınıı %aıı (23) Bu yuzdcn, "Ben, hcmLn tıvııvan vc uvkıısıında gulcn, şanslı çı> Liıklardandım," dıyceklcrSarısavın Şu nıı ı}d sovlcı Ben, kcndımı lıi(, valnı/ hısxı.trncytctk vc karanlıktan korkma vacak kadat şanslı bır çocuktum (50) Ayrıca "aılcnın cn kııçuk vc en şımaıık bııcvı (118) olduğunu bclııtmcvı dc ılı mal etmcz "Kcndısının bclkı dc lııç va^avamadıgı gııvcn dııvgıısıınu nasıl olııştııracağını nc kadaı daıvı bdıvordu(r)" (27) Bchçct NL tatıgıl Ama totııkluğunu dc^tırmck ıs tcnıcz vınc dc () kı, "13 14 vaşjaımdan ıtıbarcn bu hastalığı (adenıt tubeıkulo/) tck ba^ına va^amii; vc tum soıunılulugu tck ba^ına ııstlenmış"tu (50) Selım 11c ıının bu sovlc^ibindc onca ısrarına kaı !}in anlatmaz çocukhığunun soğuk, sı gınınasız gcçcn gunlcnnı Sonunda ^ov lc devıvcrır " Tencere kapalı kavnaısa hcnı yakıttan tasarrut cdılır, hcm dt pı%en vcmck tlaha yenulı olııı " (26) Sonradaıı 1511 yargıya varacaktır Saı ısa vın "Babaının o yıllarda, hcm dc hastay ken ya^aılı^ı sevgısızlıgı vc valnı/lıgı dıı ^unduğum /aman, bızcsaglamayaçalı^ tıgı oıtamın ne kadaı oneınlı olduğunu daha ıvı anlıvorum ( ) Babam.ozel lıkle toLiıkluk vc ılk gcnçlık vıllaıımız (\A ablama vc bana hcp çok hoşgorulıı tlavrandı Bızc gııvenlı bıı 01 tam sagla lın lr a ><1 nıak ıcın v<>A ^ ^ t gostcrdı Scv ıck (.atı^malaıımızı ıse, onun bızı bırcı vetHfKin olarak gormeyc başlamasından soıııakı yıllarda ya^adık " (32) Kııçuk Av^c'nın tanıkhğını yaptığı ılk cv değı^ıklıgı Bc^ıkta^'ta, artık şımdılerde adı "Bch Ayşe Saı ısavın babası Behçet Neeatı gil'ı(16Nısan 19161 3 Aralık 1979)an iattığı "( ok Stv Yaıım Hâlâ" (YKY, 2001) adfı kıtanında, btı gırı^ımını bakın nasıl temcllcndıııvoı "Babamdan bcndc kalanlara kcntlı va ^amıınla, va^anını^lıkla gcrçcklık kazan dırmayı bcklcmıştını galıba ( ) Y.ı^a dıkca, lıeı ^cv daba ıvı otıudıı yeılı ycıı nc, anılar tanlandı sankı, ^ıırler ısc va ^anıın takuıdısıolııvcıdı "" Babaının kışılığını vc ^ıırlcrını yırmı yıl oncesıne goıc daha ıvı voıunılayabıJccck kadar va^adım sanırım ( ) I layatı, onıın %ııı lcııvlc paıalcl va^adını vc bıı gun, onu yazmayı dencyebıleceğımı hıssettım SAYFA 14 Ayşe Sarısayın'ın Behçet NecatigU'i çet Nccatıgıl Sokağı" olan "Camgoz SokagYndakı ahşap evden, yıne Beşıktaş'ta caclde u/erındcKi bır apartman daıresıne taşınmaları" orneğın ' 1 Iepımi7in daha ıvı bır evc taşınmaktan duyduöu 1 U 7 hevetan, sevınç, babamın ıse nu 1 1 zııısıızluğu ve tcdırgınlığı Alışkanlıkla rına son derece bağlı olan, sabahlaıı ne oluısa olsıın hep aynı saattc kalkan, bc lıılı bır saatte masa başına oturan, ken dısınc vınc bclırlı saatlcrde masadan kalkma ı/nı veren, duzenının bozıılma sına katlanamavan bır ınsan ıçın tasın mak bu dıi7enın bırsııreiçin deolsabo /ulması dcmcktı " (36) Aradan vıllaı geçeı, kııçuk Avşe, unı versıtelı bır genç kızdır artık "Babalsı nın), dahadogııibu 'Behçet Necatıgıl'ın tutkunluk dcrcccsınde havranı olmaya başladıgı" (53) vıllaıa gıımıştn "Bellı bır VM^A gclene kadar, onu sadcce bır 'baba' olaıak algiladını ben de Yırmılı yaşlara vaklaştıkça ıse 'Behçet Necatıgıl' kımlığı agır basmaya başladı Daha dog rusu ben babamı bır kenaıa kovup onu 'Behçet Necatıgıl' olaıak gormeyc başl.Kİım ve havranlık duymaya başladım " 131 Nc kı tutkunu olduğıı, huzun ve ka laııibaılıkla ozdeşleştırdıgı (57) Behçet Nccatıgıl'ı vıtırmesıne dc bırkaç vıl kal mıştır aıtık Bababinın, kabuğunu ınce ınce sovduğu taze cevi7İere karşılık ve rcmedıgını, "ona hiçbıı zaman buzlu ee vı/ ha7iılayamamış oldıı^u(n)u" (52) anınibar ıçı uzulcrck Ama bıı cevi7 kokıı sunu, vıllar sonra, unutulma7 bır oyku yc donuştureecktır Ayşe Saıısavın " l\xıc (.evız Kokusu" (Dcnızleı Doıt Duvar, Can,2()()3) Necatlgll eşl ve kızları He blıiikte Denızler Dort Dıı vaı'dakı ovkuleıdc, kendı vaşamovku biınden kalkıp duz dcğıştırmcvc yonel mış değıl kcbinlıkle Sarısayın Tersıneçok donuştuıum "Taze Ceviz Kokusu" leıleörmıi!) ovkulcıını "Ta/c ( cvı/Ko kusu" da bunlardan bırı Ama ben vı ne dc, va^anııvla ıhntılcndııcbılı < cğınıı/ o satırları onc çıkaııyoıııın ovkuden "Vc tum kokulaıı tctıklcvcn dc o as lında bılıvorum, ta7e cevız kokusu ' (140), 'Yıınıı ıkı vasındavdım, vc vasa mımdakı verının nc kadaı onemlı olclıı gunu somadan çok daha ıvı anladığım bır ınsan olmu^tu Bııza vatıı .11 ak sogut tugu ta/c ccvızkıı bana ıkram ctkıı \c benım hiçbıı /anıan Senı cok sevıvo rum' dıvemcdcn vıtııdıgım bır msandı olen, b.ıbanulı (144) "Anılar verıne dıı^lerımızı nıı saklıvo 1 ruz belleğımızdc voksa ısrarla' " (131) dıycsoraı anlatıcı.ovkunun bıı veıııuk Ya sonıa'' Pı^manlıklaı bu kadaı la 1 kalmıvor "^ok Şcv Yaıım \ lâlâ daıı 11 / nı surclıuı bıınun " Onun ogrcncıv ken bursla Almanva va gıttıgmı bılnıc mızc ıağmeıı, 1937'lerın Almanva sını, o donemde neler vaptığını soımak hiçbıı zaman aklımıza gclmedı Soısavdık an latır mıvdı va ı\^\ neler anlatıı dı > Ama sa va^ oncesı Almanva anılarını / ı/lcnım lcrını oğrcnmek şu ancia bcnım ıçın bu kadar onemlıvkcn, bunu o vıllaı da hıç merak etmenıış olduguma ne kadaı u/u luyoruın1" (65) Ycnıdcn ycnıdcn tanıyıp kavramaya koyulacaktır Behçet Necatı gü'ı Şuıımızdekı ycrını onun, bu doğ rultuda ta en baştan veıdıgı kavgavı, duş kırıklıklatını, gcnclık aşklarını sonıa an nesıne dııvdıığu ılgıyı, vazın çevıclcııv le ılışkısını, vazıncılarla buluşmalaıını nelerı nclerı bıı kcv daha dcıındcn lıaı manlayamaya yonclccektır o gıınlciın kııçuk Avşc'sı Artık bu ki7, Behçet Nccatıgıl 1 çok ı\ı tanıyorduı "Evde çok sik yınelcdıgı bır boz vaı dı. Oncc şur1 Yaşamında oncc şiır gelı yordu, ardından heı şey Hcı şcv, vanı ogrctmcnlığı, radyo oyunıı ya/aı lığı çc vırmenlıöı antolojı çalışmalau, csı, ço cukları, bır aılc rcısı ve baba olarak ust lendığı tum soHimlııluklaı "" Babanı hıçbır zaman 'boş durmadı', lıcr anı on ceden pıogramlanmış, dopdolu bıı ha yat geçırdı Zamana karşı vaııştı, 7ama nı en ıvı şekıldc kullanabılmck ıçın elın dcn gelcnı v^ptı /amanı cn ıvı şekılde kullanmak, hcp daha çok uıctnıek ıçın dı'" (122, 123), "Babamın, olum koı kusunıı ne kadaı vaşadığını bılcmıvo rum, ancak cmın olduğum bıı konıı vaı kı.oda babanı, sona vaklaşlıgını lıısscl tıkçe U7crınde çalıştığı pek çok ısı vaı ım bıtakmanın teuııgınlığını ınutlaka vA^d mıştır bıı sure ıçınde " (151) Behçet Necatıgıl'ın ardından şunca vıl sonra artık Ayşe Sarısayın, butuıı duvgu larını yerlı verıne oturtmuş goıunuvoı "Babamla bıılıkte oldugunııı/ vıllaı bovtınta, onun çı/gısınde hıçbır ılegı şıklık olnıadı aslıııda Yalnızca gcçcn /a manla bırlıktc, bcnım algılarım değıştı "Onun, sebbiz sedabiz duıuşuyla, valnı/ ca yaşama bıçımı ve varlığıvla bana do laylı ulaıak oğıcttıklcıının, vaşamımı, olavlara vc ınsanlara bakışımı ne denlı etktlcdıgını zaman ıçınde ayııt elııııı Ben de çocıı^uma, anılaıında sicak bıı ev vcışıkları vaııan bıı gcçmışbııak maya çalışıvorum Vc renklı t.ıslaı ım ıçın babaına soıibuz tcşckkuı boıçluoldugıı mu hıçıınutmııvorum " (133,151, 152) Şovlc go/ıınıi7iı kısıp baktını/ mı bu kızlaı babalaı 1 1 1 anneluı baııkı Bıı kı 111 tapları okııvun dcmcmc gerek vok her halde Bıı arada bır vanlış s 59'da usttekı ro toğralın altvazısında, "otuıanlaıın sol dan ıkınc ısı" olarak gostcıılen Naım lı ralı, avaktakılcıın soldan ıkıncısı vanıl mıvorsam Hav Allah, ben daha Meral Tolluoj* lu'nun Babanı Nurııllah Ataç mdan,( a nan Yuccl Lronat'ın Hasan A lı Yuccl çalışmalarından so7 edecektım sızc, goı uunuz mu, vazı bıtıveulı I laftaya, konunıın devamında buluşa lım yıne, olmaz miı' • K İ T A P C U M H U R İ Y E T :AYI 7 09