Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
ŞENOL GÜREL •H /^ Lvlul ıııı AlatuıkçuC) Paşala I } rı gtıuı gııçleıın hııtıın vıkını JL ±m* vc ck gıçırmc çabalarına kar sın Atatuıkçıı ıluşunıcnın avakta kala bılmış bırkaç kaksınden bırı olan Tutk Dıl Kuıunnı'nu once kapattılaı, sonıa gurul gutul çağlayan hıı ırmağı tcrsıne akıtmak ıçin pıısuya vatmiş ofan Aıap ea, Farsça bulamaıı Osmanlıca'va tut kun Dıl Devtınıı karşıtlamıa altın tepsı ıcınde sıındıılar Bcyınlerı s.ırıklı beyler elleıınden gclenı sakınması/ yaptılar, ırmağı rersine akirmavı başaramadılar anıa, daha da gıırleşerek akmasırıı onle dıler kırlettıkr CıO7İeıı donmuşçesıne saldııdılaı, kınıı so/cııkler kovuşturul dıı, tııtııklaıidı dıl içinde o/guiee dola şımları vasaklandı Hanpı so7cııklcrın bdkıtKdlı, yasaklı oldııgu yaprak yaprak di7elgclorle TRT'ye ve basın kurulıışla ıına dağıtıldı Anımsanaeagı gıbı en a/ı lı so/uıkkr, 'vanıt' vc 'olanak' ıdı On laı unınıelçı VL de Osıııanlıu kulakla rıyla Yunııs Fmrc'nın vanıt'inı duyamı yorlardı Turk Dıl Kıırıımıı kapatıldıktan son la, yıllardıı gerek kıırıım ıçınde gerekse kurıım dışında luık Dılı ıçın o/verıvle çalışan gerçek Atatuıkçukr, scs bayrağımı/ı yeıe dıışııı meden altmıs, yıldır ve rılcn savaşımı sıırdurdıık'r Bıı savaşımcılaıdan bııı de altmışlı yıllaıııı başında GOKÇFYAZIN dcrgısıvle Tıırkçcnın gelışıınınc kalkıda bulunnıuş olan Ah met Miskıoğlu dıır Mıskıoğlu, 1 DK'nınkapatılmasınaen çok U7ulenlerdendır, 'Amau, Turkçe nın o7İc;tırılmcM ve gelıştınlmesı olan bır kıııumu aeinıasi/ea kapattılaı, hem de Atatııık'un bııtun kalıtına hııkıık dı M, ınsanlık dışı bır tutumla el koyarak kapattılar " dıyen Mıskoğlu, bu kapatma ve malvarlığma el koyma ışlcmını de 'cı nayete'beri7eterek, "Bırcanının.olclur duğu kışınm kıııılık kartını kullanınaM ne denlı aykırı ıse, Turk Dıl Kunımu ka patıldıktan sonra, Turk Dıl Kuru mu'nıın dıışmanlaıını çağırıp kıırıımıı onlara kııllandırmak, o olçııde aykırıdır Buyuk bıı unayettır Baskıdır Kargaşa dır Buyuk bıı yurt hayınlığıdır "der Turk Dıl Kuııımu'nıı kapatmakla Turk Dılı ıeın yıllardır o/verıyfe savaşım verenlerı clutduramadılar Dıl Derneğı kuruldu, ara verılmcdcn çalışmalar sur dıuııldu Dıl Deıneğı, 1988'ın Martı'n dd Çagdas Turk Dılı dergısını yayınlamaya başladı Ahmet Mıskıoglu daha once Tıırk Dılı Dcrgısı ık bıı savaşım dakı yerını almiştı Onıı ılk kutlayanlar Turkçenın gelışnusı obur dıllerın kıı şatmasından kuıtulnıası ıçın geceleıını gundu/letme katan Dıl Derneğı ııyele rıydı (î()K(, FYAZIN dcrgısı vavın ya şamına başladıgında da onıı ılk ktıtla yan,Turk Dılı ıımagmın gtııkş,erek çağ lamasi 1 , 1 vadsinama/ çalışmalaı vapan 11 1 hcp savgıvla andığımı/ Omci Asıın Ak soy'dan başkası elegılclı Turk Dılı Dcrgısı ık, yaklaşık on se kı/ vıklıı bu dugı vabanu soztukleıın ycrını olabıldığınce Tıııkçtkrını koy ınayı goitv bılıı ılkLsındetı oduıı veı meden bııvıık bıı o/vc rı vt alçakgonul lulukle I uıkçı. n,m dıdıncn Ahmet Mıs kıoğlu, "Ya7arlarımi7, O7anlarımi7 yu/ vıllarca ustalık sanarak Aıapça, 1 aibta kııllanmayı surdtırmu^lerılır " dıyerck, "Hangı dılk ya/ıyorsanızodılıkonu^an ıılıısunbıı bııeyısını/ Yapırl.ıııni7,odı lın ya/ın tarıhı ıçındc vcı alıı, degeılen dırılır So/gelmıı AlınaıiLa va/ıp Fran SI7 dıl ve ya7in tarıhı ıçındc ver alamaz sinı/ Onun ıçın 1 uık yazm taııhı ınte lıklerı ustunde açıklamalar yanan oğretım uyesı, oğıencılerıne 1 arabı'yı, Ibn Sına'yı, Mcvlana'vı bıı di7gc ıçındc an latmayakalkaısa, Puıuiusuı demekge rekır noylckrıne gulıınç olmaktanbas ka bıı ^ev yapmamı^ oluı ' sozleııvle cıe bıı yolda olanları uyarır U M H U R İ Y E T K İ T A P Yılmaz savaşımcı Tuıkçe yok oldukça, Fıırkıyc yok olur Dılını sevmeyen, oııun gelı^ mcsıne kariji olanlar, vuıt bevuibinden yoksun olanlardır Dıllcnnc ha vmlık vapanlaı yuıtlaıı na uluslarına da havınlık vapaılar " Ahmtr Mıskıoölu ıçın ulus olmanın eıı belıık VILI o/cllığı dlldıı Dılını dıs, akınılara kar^ı savun mayan yuıtseverolama/ Dılı korutnak yurt top lagını koıumak gıbıdıı Dıl bılıncı olmayan ulus laı obuı ulıibların ıçınde crıvm yok olacaklardır İngılızler, Fransızlaı ve b.ı^ka bırçok ulus, dılleıını korumak ıçın ozel vasalar çıkarmışken, se kız yuz yıl boyunca yok sayılmış, e7ilmış, aşağı lannıiij bu ulusun dılı, vırmı yıl gıbı kısa bır sıı ıc. ıçınde kokleııne ııııp venıden yeşercrek derle nıp toplanmı^ boy ver mıs, ancak, Arapça'ya, r arsça'ya 'ıman edenkı' vıi7unden Tuıkçe venı dtn guç vıtırmeye ba^la mı^tır Işte bıı ayma/Iık ve 'hayınlıklar' kar^ısın Ahmet Mlskıoğlu nun en buyuk isteğl bırkac unıversıtede Cağ.1, Ahmer MKkmötn ıv das Turkce U2erlnde blllmsel araştırma ve çalışmalar yapacak , , ™"" c l '«'•>«•'"«"•'. ' l v çağdas Turkçe Fakultesi nin acılması Bugunku TurkoloJİ bölum oınlara ya7arlara şoyle seş lennde Turkçe den cok Arapça ve Farsça uzerlnde duruldugunu lenmektedır, "Bııgun de belirten Mlskioğlu bunların yetersiz oiduğunu savunuyor 'bırınden otekınc bulas, nıak suıetıyle hemen hep Mıskıoglu, bııgunun ya7ar ve O7an sınc geçmış olan' gıınumıi7un hastalığı larırıdan umutluduı, ancak l'ıırkçe'nııı vaı 1 lanMzca, ingılızce vb bıldıgınııle gucunu ve varsıllığını anlayamamışlara rı sııren, bırbırıne bu yolda ovgulcr du ya da an!ama7İıktan gelenlere çok kız zen bazı yazarlar, bır sayfaya on on beb, maktadıı, en çok da Turk olmalarına vabantı (Fransi7ca, tngıli7ce, ttalyanca kar^ın Arapça'yı kııtsal goren orıımcek vb ) sozcuk doldumıadan yazıJarını ya kafalılara, "1 ler ulus, kendı dılını değeı /amıyorlar Gıdış kotu Onları bılınce lı bılır, bu, doğal bır olaydır Yeryu/un çağırıyoruz Lutfen guzel sanarak kul de yalnız bır tek ulus vaıdır kı kendı dı landığını? I'ransi7ca, tngılızce, ttalyan lını değıl başka bır dılı kııtsal sayar tşte ca so7cuklerın Turkçclerını bulunuz, bu korkunç çelışkıye, bu koıkunç gu luıkçelerını kullanınız Geçıcı, yalan lunçluğc 'Arap Flotalarımız'ın yctıştır ovgulere aldanarak Turkçe'ye hayınlık dığı orumcek katalılarımızJa ula^tık " dı yapmavını/ Bılıni7 kı 'dılı yaşatan va yerek ofkesını gosterır Çunktı onıın dıı 7ar, ya7arı yaşatan dıldır' Yabancı dılles,uncesıne gore Tuıkçe avdınlık Tuıkı 1 1 boyunduıuğundan kurtulmu!; ba 11 ye nın guvencesıdır I ıyatro, vazın ve sı ğımsi7 dılımuı si7 vaşatacaksıni7, dılı nema yapıtlarımızın duygularımızı ıyı, mı/ de sı/ı yaşatacak, adını/ 'lanetle' de veozgun vansıtabılmesı ıçın dılının ola ğıl, kıvançla anılacak Onıın ıçın ılerde bıldığınte Turkçe olması gcrekır Dun uvgunsu/ olduğunu goreceğımz yanlış ya ulusları ıçınde bı/e yaıaşıı yeie ula yolda vuıumevı stırılurmevıni7 şabılmc mı? ıçın kendı 07 dılımi7İe yapıt Yol gösterici uyarılar laı yaıatmalıvi7, uıetlıgımı/ L>n vapıtlaı la ekınımi7in dcğerkrını vctkın j'U7cl Ya7aı ve avdınları boyle seslenırken, lıkleıını va^atmalı gcleceğe taşımalıvız 1 uık Dılı Dugisı'ndekı ılkclı yayın çız Bunlaıın gcrçckk^cbılmcsı ıçın, cğıtını gısıyle de onlara ornek oluşturtır Bası ve oğıctım dılının 1 uıkçe olnıası taıtı nı, yazarları, her turlu yayını ızleyeıek, şılma7 koşuldıır onlara yol gosterıcı uyarılarda bulunur Okuılarınclan aldıgı dılle va da herhan Bilim dili Tiırkçe olmalı gı bıı so/cııkle ılgılı sorulara kımılevın Ba^ta hukuk vc tıp olmak U7crc bııtun dcrgısmdc kımılevın de mektup yazarak bılım dallaıının dılı I urkçe olınalıdıı yanıt veinıcye çalışıı Yalni7 ya7arlara gençleıımi7 bu bılım dallarında kendı okıırlara degıl, ycrı geldığınde ulke yo dılkrıyle e£ıtım vc ogıetım goımclıdıı netımınde bulunan ulus bılıncınden ler Kendı dılımi7ik bılım oğrenımı gor yoksunlara da scslenerek, onları seçmıs, medığımız surccc o bılım dalından tu olanlaıa ıhanet etmemelerını haykırır, muyle koparı/, so/ konusıı bılım dalın "Terıtoryal (terrıtorıal, terrıtonaJıte) ne da bız bıılıı^ vapmnj olsak bıle, çalısjrkeıı deıııektırr' Lvet, ne demektır bıı so7cuk) ve uıetııken Tuıkçe dusunmedığımi7 Nıçın bırden kullanmaya başladıni7 bu ıçın, o bulu^un adı cla Turkçe bır so/cuk sozcuğu'' Nıçın' Kım sıze buyruk ver olmavacaktıı Kendı dılıncle duşunme dı Sc^ruyorıi7 Nıçın yaymaya çalışıyor * vın bırı, sevıncını de ıi7untusımu dc sunıız bu sozcuğu.^ Yonetımı ellerıne ge I urkçe ılılc gctıtmcvecektır } langı dal çırenler, kendılerıne oy verenlere bıı ol da varatıcılığını kullanıvoısa urettığı ya çude ters duşebılırlcr mi'' Nıcın durma pıtta gıdciek dılınden u/akla^ataktır dan ustellyoısunıız bu so7cukte, nıçın •> Boylecc ulusolmao/cllıklcıındencnbc Hem de ulusal savunmamızla ılgılı bu lırleyicisı olan dılı vıtııetektır Kullandı konuda, nıçıiT' Ulusal bılıncımi7i 7ayıf gı dıl kırrna bır dıl olacaktıı Mıskıoglu latmak ıçın mi'1 'Koruma bırlığı', 'koıu bu dııııımıı şoylc O7etlemektedır ma erlen' 'korunma orgutu'.'ulkeye "Turkçe yozla^tıkça, I urkıye yo/la^ıı, dc|*gın', 'ulkc durunıu','yercl savunma', 'bolgesel savunma' vb gu/ıl so7İeıımı/ vaıken neredetı çıkaıdını/ bu sevımsı/ 'tcrıtoryal'ı dılımi7in bıle donmedığı bu yabancı sozcuğu'" Ahmet Mıskıoglu, dılımm sever, dılı nııze ka/andıı ılmış her so/cugu venı aç mış bır çıçek gıbı oper koklar okşaı beflegının en guvcnılıı bucagına o/cıık koyar Pcrşembe loplanrılaıı'ndakı sov kşıleıde bıı volunu bulup o so/cuğu en değerlı gomusunu gi7İcğınden çikarıı casına gozleıınde sevınç paı ıltılarıvla ar kadaşlarıyla paylaşır Daha once taniş madığı bır sozcukle kaı şılaştığmda dıınyalar onıın olur sankı So7ciığu ona ta nıştııan kışıyc sevgıvk yaklaşır, venı ta nıştmldığı arkadaşını daha ıvı tanımak ıçın sorular voneltır, ccbındcn çıkardığı kalınca ama ufak cep cletteııne venı aı kadaşıyla ılgılı bılgıler aktarır ve vıne bır volunu bulup soyleşi ıçınde ona bııkac ki7yerverır Ardından da "Nasıl,gu/cl oldu değıl mir*" dıve soraı So/cugu ken dısıne tanıştıran arkadaşına borçlanmiş gıbı ona sevgıyle "sağ olıın, dılınıze sağ lık " der, odemeyı kendısının vapacağı nı belııteıek çav ismaılaı Türk dHne emek verenler Kendısıne venı bır sozcuk kazandıı mış bınnı sever, ona dcğcr verır, Turk çe ıçın olumsuz yaıgılaıda bulunaııları da değerlı bulmaz, bır yazar ya da oğre tım uyesıııın değeıını onıın 'dıl tutıımu' ıle olçer Karamanoğlu Mehmet Bey' den başlayarak gunumuze dek I urk Dı lı ıçın emek vermış değerleıı sık sık sev gıvle anar Yıne taııh ıçındc I urkçe nın kendı olanakları ık gelışmesmc karşı olanları ve değeı vcı mcyıp, onu aşagıla mış olanları L\A vereıek anaı Aıapça ve Farsça olmadan gu/el ya/.ı ya/ılamaz dıı şuncesinde olanları sevme/.onlaıı avdın ve yurtsever olarak gormc/ Mısltıoğlu, Turkıye'nın ve Turkçe nın geleceğınden umutludur Furk Dılı Der gısı'nın Ocak/Şubat 1996 sayısında, "Turk Dıl Kıırıımıı, Fr ya da Geç Kıır tulaeak" başhklı ya/ısında, bu ınaneını haylarır 12 Eylulculer, sıvasal paıtılerı de kapatmışlardı, kapatıları o sıyası partıler gun geldı yenıden sıyasal vaşamımı/ın ıçi ne gırdıler ve yonctım crkının başına da geçtıler, kendı koltuklarına ulasmak on lara yettı, yapılmıs olan obur haksı/lıkla rı gorme/den geluiler ()nlar dıl bılıncin den yoksundular ve aymazlık ıçınılevdı leı Bııtun bu olumsıi7İuklaıa karşın, Ah met Mıskjoğlu umudunu yıtırme?, "Turk Dıl Kuruınu'nuıı 1 uıkıye dekı duşınan lannın sevınçlen kursaklannda kalacak er ya da geç Utaııacaklar, sıkılacaklar, vası yetı, vakfı yıkmak gıbı bır hayınlık vap tıklarına pışman olacaklar1" Ahmet Mıskıoğlu'nun en buyıık ıstc ğı bııkaç ıınıveısılede (vagdaş 1 uıkçe ıi7erınde bılımsel araştırma vc çalışma laı yapacak Çağdaş 1 uıkçe 1 akulte sı'nın açılmasıdır Bugunku Tıırkolo|i bolumlerınde l uıkçe den çok Aıapça ve Farsça U7crındc duıulduğunu bılıı terek, bunlaıın yeteısız okkığunıı savu nur Tan7.ımat donemındc bıle Arapça ve Faısça sozcukleı ııı ogıctılmesmın gc reksi7 vc olanaksı/lığı vurgulanmışkcn gunumuzde boyle bıı çalışma ıçındc olunmasını U7iıntuylc karşılarkcn bıı çabaların boşuna olduğunu, "Aıap ça'ya, Acemce'ye ıman edenlc r' yu/un den, Aıapça'yı 'Allah'ça' savanlaı vu zunden yıızyıllarca Turkçe yabancı dıl ler karşısınua yenık duşmuştur 1 urkçe yenılmış vee7ilmış, bu dıırıım, yu7yıllar ca sutmuştuı Ama bugun duıumun dc ğışmışokiuğunuheıkesbılıyor Turk Dıl Kurumu'nu kapatsalar da, çağdaş ya/aı larımızı yasaklasalaı da, ya/ım afanında kargaşa çıkarsalar da Osmanlıcacılaı, Arapça ya 'ıman etmış' olanlaı vc Aıao ça'yı 'Allah'ça' sayanlar, bııgun Turk çe'yı ezmeyı başaranıayacaklardıı l'uı k çe'nın gclışmesını cngelleyemcyecekkr dıı 1 uıkçe, çağdaş va/arlaııııu/ın vapıt larında gelışıyor, Turkçe gelışecek " dı yeıek dılc getınyoı • SAYFA 7 DHDeriMğliiyeleri S AY I 7 0 6