Katalog

lerın başarılı daha JZ zekı oğrencılerın başatisız olduğu bır yer oldıığunu du ^unrnek saflık oluı Lğıtım yalnızcagenç ınsanların doğumdan getırdıklerı bece nlcTinın peşınde degıldıı onlaıııkıiaık lı suzgcçten t^c^ırır llkı ckonomıktıı Fğıtım, ınsanları emek pazarının zımnı vaısayınılarınagoregruplara avırır Ikın cısı entelektuel suzgeçtır Lğıtım ınsan ları belırlı bır /ekâ anlayışına gore avı nr Bugıın kaışı kar^ıya kaldığımız so run, ekonomık varsayımların artık ge çerlı olmadığı, entelektuel suzgecın ıse çocukların sahıp olduğu bazı çok onenı lı entelektuel becerılerı eledığı gerçeğı dır Yaratıcı becerılerm gelışmesının ba zı ağır sonuçları vardı r Bu her zaman bı r sorundu, ama şımdı hayatı bır oneme haız Bu kıtap eğıtım kurumları da dahıl ol nıak uzere, tum orgutlenmelerın ınsan ların yaratıcılıklarına yenıden kavu^abıl melerı ıçın aulen neler yapması gerek tığınedaıronerıleriçeriyot Vaıolankay naklaıdan en ust du/eyde vararlanmak ıçın, tıcan topluluklaıın kulturlerının koktencı bır bıçımde değıs,ıme ıığrama si gcrektığıne ışaret edıvor Bu degıs,ımın ılk adımı ınsan /ekâsı ve yaratıcı kapasıtesının venıden tanınılan masından geçıvoı /ek ının veyaratıulı ğın ncolduğunu venıden ogıenmeyc ıh tıyacıınız vaı lijtc bu noktada Ken Ro bınson tum dunyada hâkım olan resnıı eğıtım anlayiijinın bı/e oğrettığınden farklı bır zekâ ve yaratıcılık tanunlama sı yapıyor ve ınsan beynı ıle ılgılı yenı bı lımsel bulguları ıddıasına kanıt gosterı yor Beynın en basıt cylemlerının bıle es /amanfı olaıak farklı ısjevlere sahıp ol duğunu ve bevnın farklı bolgelerının bırbırlerı ıle etkılcs.ım ıçınde olduğunu ortaya koyuyor Boylece yuzyıllar boyu eğıtım sıstemıne ve toplumsal alandakı genel geçer gorıışlere kadar hâkım olan akıl dııygu, kafa beden, bılım sanat karş,ıtlığım çıırutmeye sovunuyoı Akademı/mın mııaslarından bırı, duygunun eğıtımden dısjanmasıdır Duygıı ıle dıışunsellığın yenıden bırbııı ıle ılısjulendırılmesı, ınsan kaynakları ve yaratıcılığın yaygınlaştırılması ıçın haya tı onem tasjiyor Bır kez bu ıkılık aşıldığında ıse yara tıtılık kavramına yenıden bakınak gere kıyor ( unku yaratıcılık çoğu ke/, ba/ı faalıyetierleozellıkledesanatlaıla, yada bazı ınsanlarla, ^ırketlerdekı 'yaratıcı kadro ya da gorunus, ya da davranışları alis,ılagelenden farklı olan ınsanlarla ılıs, kılendırılıyoı Kahveıengı gozkr gıbı, ınsanlarda baştan varolan ya da olmayan bır nıtelık gıbı algılanıyor yaratıcılık Yı ne coğıı kez yaratıcılık, başkaldırı ya da ıfade ozgurluğu ıle bağlantılandırılıyor Ken Robınson, gerçefcte yaratıcılığın bazı ınsanlarda bazı faalıyetler sırasında harekete geçen, beynın belırlı bır bolu munun urunu olmadığını one suruyor Yaratıcılık bılımlerde teknolojıde, ıs, ıdaresınde, yonetıulıkte, muzıkte ve ın san /ekâsını ıçeren her faalıyette olabı lır Insanlaı genel olarak yaratıcı değıl dır, ancak somut bır eylem ıc,ınde yara tıcı olabılırler 1 arklı ınsanlar, kendı zc kâ alanlarına gore farklı yaratıcılık kapa sıtelerıne sahıp olabılırler Bazıları ıc,ın bu muzıktır, ba/ıları ıyn ıse matematık, kıl yoğurmak veya gorunlulerle, ya da ınsanlarla ıığraşmaktır Gerçek yaratıcı lık, alanınızı ve kendınizı ger(,ekJeştıre bılecegınız uöraşını/ı bıılduktan sonra ortaya <,ıkar Insanlar kendılerıne uygun alanı bulduktan sonra, kendı gerçek ya raticı guçlerını keşlederler ve kendıferı olurlar Sahıcı yaratıcılık yalnızca ken dını bıraknıa soıunu degıl, aynı zaman da ısrarla bır seye tııtıınma meselcsıdıı Yaraticilığı bıreysel bır iaalıyet, bır atı lım olarak gormek de genelde duşulen yanılgılardan bırıdır ve gene geçtığımız yuzyuların Batı dunyasının yarattığı eko CUMHURİYET KİTAP SAYI 698 Gerçek yaratıcılık nomık, sosyal ve du^unce sıstemlennın bır urunudur Yaratıcılık,Aklın Sınırla rını Aşmak yaratıcılık kulturu uzennde onemfe duruvor Yaratu ılığın kultıırle sı kı sıkıva baglı olduğunu ılerı suruyor Kultuıcl koijiıllar yaratıcılıgı ateşjeyebı lıı vadaoldıırebdu Yaratıcı du^unceler bıı vakum, bır bosjuk ıçınde yeşermez ler Bırevsel yaraticilıöı, baijka ınsanların dus.unc.eltn, çaJışmaları ve eserlerı tah rık edeı Daha ılerıyı gorebdmek ıçın ba^kala ıının omuzlarına tırmanmak zorunda yız Bu her alanda geçerlı, bdımde, tek nolojıde sporda, modada, muzıkte, ta sarımda vb /ekânın ınteraktıf olması gıbı, yaratı cılık i]j çoğu kez dısıplınler arasıdır Ln vaıatici takımların, farklı alanlardan ıız manları ıçermesının nedenı de budur Yaıaticı gelış,meyı yaygınlaşrırmak, euç lcndırtnek ısteyen orgutlenmeleıın KLJ turu ıçın buradan alınacak cıddı sonuç lar var lonluınlann Ken Robınson'un sapta dığı bırbırıne bağlı ıkı gorevı var llkı, heı bııcvdekı yaratıcı gucu ozgur kıl mak Yıratıcılık, valnı/ca bazı raalıyet lerde oınegın sanatlarda ortaya çıkan /ekânın tek bır ogesı degıl Zekâmızın voneldıgı her alanda /ekânın sıstematık olarak ışlevını gormesı demek Oıgut lenmelerde veş,ııkc(lerde kıylerın yara tıcılığını neleıın engelledıgını bulmak zoıundayı/ Ancak bu ısın yarısı Yara rıcılık veyenılıkçılığın yalnızca ozgur bı lakılınası yetmcv, ışjenmesı de gerekır Yaratıcılık o/ellıkle taıklı alanlarda uz manlıklaıı olan ınsanların bırbırlerı ıle dıışunce alışveiüjinde bulundukları or tamlarda zengın urıınler verır Rjsk al manın ve deney yapmamın kısıtlandığı değıl, tes,vık edıldığı atmosferlerı gerek sınır Bıreysel yaratıcdık, nasıl tek bır beynın farklı ılgı alanlarından aynı anda yararlanıyorsa, orgutsel yaratıcılık da, farklı u/manlık alanlanndakı başka or gutlenmeletın becerılerınden ve u/man lıklaıından yararlanır I ğer duşıınceler teşvık edılmezse, ya da gormezden gelı nııse, yaratıcı durtu ıkı yoldan bırını se çerYa orgutlenmevı bııakıı ya da yı kar Yaratıcılık ya sı/ın ıçın çalışır ya da sıze karşı olur FATIH ATİLA Sivas'taki toplu kıyımın üzerinden on yıl geçti, acılar unutulmadı... Ölii Canlar roman 2 Temmuz 1993: Sivas toplu kıyımı. Pir Sultan Abdal şenliklerine katılmak üzere Sivas'a gelen yazar, şair, bilim adamı, gazeteci ve sanatçılann kaldığı Madımak Oteli ateşe verildi. 37 kişi diri diri yanarak öldü. Belleklerden silinmeyecek bu olayın üzerinden tam on yıl geçti. Hiçbir şey unutulmadı, acılar kabuk bağlamadı. Atila Uzun vadeli çözüm U/un vadeli çozum temcldc, eğıtım sıstemınde yatıyor Eğıtım sıstemı de, sı /ınkını de goıme/den geldığı gıbı, bu gunku gençlerın de entelektuel gızıl guç leıının onemlı bır bolumunu gormezden gelen akademık eğıtımın dar go rusjuluğunun baskısı aftında Standart ları yukseltmek geıekçesıyle okullaı ve unıveısıteleı, gıcıeıek oğretmcnlerın bı le yaratıcı gelışmeyı desteklemesını en gelleyen, standari test yontemlcrı ıle çe peçevre sarılmış^ dıırıımdalar Lğıtımın kalıtesını vukseltıne gcıekçelı çoğu sıya sı onlem, ıncebır ıronıyı ıçınde batındı latak sorunlann daha da aıtnıasına nc dcn olııyor Her turlu ijirket ve orgtıtun kisa ve uzun vadeli cıkarları, yorcsel vc ulıısal olarak, doğrııdan uygulamaya do nuk bu bıçımde egıtınnn gelıs,mesı so runu ıle ılgılenmclerını ongorur Çıınku ış ve çalışına dunyasında olup bıten her ş,ey, onların çıkarlarını ılgılendırır Ken Robınson un eğıtım ınsan kav naklaı ı ve yaı atıcilık kavramlaı ını tarıh sel bır perspektıften ele alıp gunumuze ve gelecege doğru taijimasındakı boyut lııluk vc tıımel yaklaşımı heyecan veıici Bugunku eğıtım sıstemınde ınsanlığın geleceğıne yonelık saptadığı tehlıkeleı ınsan kaynakları alanında, sanayının kuresel olarak çevreye verdığı ve veı mekte devam ettığı zararın boyutları oranında () açıdan uyaıı dıkkate alın malı1 • Yaratıcılık, Aklın Sınırlarını Aşmak/ ken Rnbımon/(,cv Nıhal Lıeyran KolcJai/Kıtap Yayınevı/Nısan 2001/240 t ÖLÜ CANLAR Fatih Atila, bu acı olay üzerine yapılandırdığı ve derin araştırmalara dayandırdığı romanında, olayın değişik katmanlannı, o tarihte Sivas'ta bulunanlardan birinin gözünden kurguluyor; dava sürerken olay yerine dönen bir avukat, gizemli bir İngiliz ve ete kemiğe büriinen kent, bu romanın baş kişileri. Yazar, yaşananlan sömürmeden, okuru kışkırtmadan, kalemini kin ve öfkeye bulamadan iniyor olayın derinlerine. Acıların unutulmasını istemiyor belli ki. Belki de insanı sorguluyor. YAYINLARI http7/www canyayınları com eposta yayınevı(«]canyayınları com