Katalog

Egitim ve yaratıcılık üzerine iddialı bir çalışma Yaraücılık, Aklın Sımrlarını Aşmak Yaratıcılık, Aklın Sınırlarını Aşmak yalnızca çok şikâyct ettiğimiz ülkemiz eğitim sisteminde ueğil, gıpta ettiğimiz, çocuklarımızı yollamak için yarıştığımız Batı ülkelerinin donanımlı eğitim kurumlarında da aynı anlayışın farklı standartlarla sürdürüldüğünü, çocukların vc gençlerin çok küçük yaşlarda sistemin doğru ve gerçek varsaydığı bazı kıstasfarla zeki ve zeki olmayan olarak elendiğini, bir kısmının hayatları boyunca kendi yeteneklerinin ya da zekâ alanlarının ne olduğunu bilemeden yaşadıklarını; kendi gerçek seçimleri olmayan alanlarda çalışarak, doyumsuz ve verimsiz olduklarını ilgi çekici örnekler vc çok çarpıcı araştırma sonuçları ile ortaya koyuyor. NİHAL GEYRAN KOLDAŞ aratıcılık, Aklın Sınırlarını Aşmak eğitim vc yaratıcılık üzerine son yıllardaki en iddialı araştırmalar dan hin. Akıcı bir uslupta çok renkli anekdotlaı, yazann kişisel deneyimleri ve sohbet havasında yaptığı esprilerle dolu olaıı bu kitap, yalnızca konunıın uzmanlarınca yani eğitimciler, şirket yrineticileri, sanatçılar için değil, gelecek kuşakları yetiştiren her sorumlu ebeveyn için de el altında tutulması gereken bir eser. Kitapta ekonomik küreselleşmcyc, iş dünyası ile çalışma hayatını bekleyen devrımsel nitelikteki değişimlere değiniliyor. Bilim ve teknolojide bugüne kadar görduğumüz gelişmeleri ilkel kılacak niteliktc otağanüstü gelişmeler de ele alınıyor. Şıı andaki eğitim sistemleri ve bu sistemlerin üzerinde temellendiği insan zekâsı ve gi/.il giıçleri ile ilgili düşünceler soıgıılaniyor. Biitün bu sistemin temelinde feci bir hata olduğu öne sürülüyor. olan ne? Yaratıcılık, Aklın Sınırlarını Aşmak bugün biitiin Batı dünyasının ve yüzünü Batı'ya döndürmüş bizim gibi ülkelerin karşı karşıya kaldığı çok önemli toplumsal bir soruna çözüm arıyor. Kitabın yazarı Ken Robinson, şıı anda Los Angeles'teki Paul Getty Merkezi'nin eğitim danışmanı ve lngiltere'deki Warwick Üniversitesi'ndc Yaratıcı Eğitim Bölümü'nde ööretim üyesi Ayrıca tüm dünyada çeşitıi kuruluş vc şirketlerin davetlisi olarak eğitim, insan kaynakları ve yaratıcılık konusıında konferanslar veriyor. 2000 yılında bu alanda yılın konıışmacısı seçilmiş. Avrupa Konseyi'nin 22 Avrupa ülkesını kansayan 'Kültür, Yaratıcılık, ve Gençlik' başlıklı uluslararası projesinin danışmanlığınıyaptı. 1998'dclngilizhükünıcti tarafından yaratıcılık, eğitim ve ekonomi ile ilgili ulıısal bir soruşturmayı yönetmekle uörevlendirildi. Bu soruşturma önde gelen işadamlarını, sanatçıları, bilim adamlarını, ve eğitimcileri bir araya getirdi. Soruşturma sonucunda yayımlanan rapor; Hepimizin Geleceği: Yaratıcılık, Kııltür ve Eğitim (Robinson Raporu), 1999'da yayıınlandığında büyiik ses getirdi. Ken Robinson, bugün dünya üzerinde hemen her iilkenin eğitim sisteminin 19. yüzyılın hâkim ekonomik sistemi olan sanayi devrıminin gerektirdiği niteliktc işgücünü geliştirmek için program landığını, dolayısıyle fen bilimlerinin mülredatın ana gövdesini oluşturdıığu nu, sosyal konııların ve sanatların bir nevi boş zamanlan değerlendirme ve sos yal hayatı renklendirmc aracı gibi görüldüğünü öne sürüyor. Y Ken Robinson'a göre yaratıcı insan icinden geçtiâi eğitim sistemi tarafından zihlnsel, bedensel ve duygusal olarak örselenmemis. önü kesilmemiş, sahip olduğu beceıiler ve yatkın olduğu alanlarfa bağı koparılmayıp. akslne destekienmlş ve önu acıimıs insan demek. duğu beceriler ve yatkuı olduğu alanlar la bağı koparılmayıp, aksine dcstckJenmiş ve önü açılmış insan demek. Yaratıcılığı BslişUrmsk Bugün kuıesel olarak butün şirketler ve örgütlenıneler, giderek hızlanan teknolojik ve ekonomik değişim dünyasına ayak uydurmaya çalışıyorlar. Bunıın yolıı da yaratıcı, yenilikçi, ve esnek insanlardan oluşan bir işgücüne sahip olmak tan geçiyor. Bir yandan da bütün dünyada öğrenciler akademik dereceler elde etmek için, giderek daha fazla çalışmak zorunda kalıyorlar. Bir önceki kıı şak için herhangi bir üniversiteden mezun olmak, ömür boyu bir işe sahip olmanın garantisiyken, şimdi lisansüstü derecesi olmayan üniversite mezunu ko lay kolay iş bulamıyor. Bunıın nedenlcrinden biri akademik enflasyon. Öniimüzdeki otuz yıl içinde, tarinin haşlangıcından beri olandan daha fazla sayıda insan, bir universite derecesine sahip olacak. Ama daha fazla insan bu derccelere sahip oldukça, bu derecelerin piyasa değeri de aynı hızla düşüyor. Bıından sonra ne olacak? Ayrıca bir uaşka sorun daha var. Çoğıı şirket eleman sıkıntısı içinde. Eğitimli işgücü artarken, iş alan ları, karşılarına gelen yetişmiş insanları ihtiyaçlarına yanıt verecek nitelikte bu lamıyorlar. Bu kişiler iş dünyasının acilen gereksindiği niteliklere sahip değil: îyi ilişki kuramıyorlar, ekip olarak çalı şamıyorlar ve yaratıcı bir biçimde düşünemiyorlar. O halde yaratıcı ve yeniliki insan gereksinimi ile kaynağı arasına neden böylesi bir açık var? Yanlış Akademik enflasyon "Yaratıcı" insan 21. yüzyılda teknolo)ik gelişmelcrc de bağlı olarak ekonomik sistemin gereksi nimlerinin farklılaşması, varolan eğitim sisteminin standartlarını yükseltme ça balarının boşıınalığını ortaya koyuyor. Ken Robinson'a göre bugünun ekonomik sistemi ve toplumsal gelişmenin vardığı noktada ihtiyaç duytılan insan, "yaratıcı" insan.Yine Ken Robinson'a göre "yaratıcı" insan özel yetilerle dünyaya gelmiş, yalnızca sanat dallarında et kin olan insan değil. Yaratıcı insan içindcn geçtiği eğitim sistemi tarafından zihinsel, bedensel ve duygusal olarak örselenmcmiş, önü kesilmemiş, sahip ol İ Yaratıcılık, Aklın Sınırlarını Aşmak yabıızca çok şikâyet ettiğimiz ülkemiz eğitim sisteminde değil, gıpta ettiğimiz, çocuklanmizı yollamak için yarıştığımız Batı ülkelerinin donanımlı eğitim ku rumlarında da aynı anlayışın farklı standartlarla sürdürüldüğünü, çocukların ve gençlerin çok küçük yaşlarda sistemin doğru vc gerçek varsaydığı bazı kıstaslarla zeki ve zeki olmayan olarak elendiğini, bir kısmının hayatları boyunca kendi yeteneklerinin ya da zekâ alanlarının ne olduğunu bilemeden yaşadıklarını; kendi gerçek seçimleri olmayan alanlarda çalışarak, doyumsuz ve verimsiz ol duklarını ilgi çekici örnekler ve çok çarpıcı araştırma sonuçları ile ortaya koyıı yor. Yaratıcılığı geliştirmek neden gerekli diir" Neden yetişkinlerin çoğu kendiJerini başkalarından daha az yetenekli (ya da daha az zeki) bulııyor? Kitap, çoğumuzun okul hayatımız sırasında yaşadığımız sıkıntıları açıklayan ve bugün de eğitimciler ve aileler arasıntla sık sık çözıımsüz tartışmalara neden olan konulara açıklık getiriyor. Ailelerin ve dolayısıyla çocukların "başarılı" olma baskısı altında nasıl yaralandığı, ilişkilerin ve çocuğun gelişiminin nasıl zarar gördüğü ve en acısı; tüm bu katlanılan sıkıntılar sonunda elde edilen "başan"nın da iştücü piyasasında hiçbir karşılığı olmaaığı son yıllarda yapılan araştırmalar ve yazılan raporlarla belgelenmiş. Ken Robinson bir devrimden söz ediyor. Dünyanın küresel olarak içinden geçmekte olduğu bir ekonomik devrimden. Her ekonomik devrinı bir sosyal devrimi ve onıın toplumsal paradigmasını da yaratır. Ken Robinson bir eğitim devriminden de söz ediyor. Eğitim alanına bakışımızı kökten değiştirmemiz gerektiğini söyluyor. Yaratıcılığı desteklemek ne demektir? I latta yaratıcılık nedir? Herkes yaratıcı olabilir mi?Yoksa bu seçilmiş az sayıda insana özgü bir nıtelik midirr' Yaratıcılık geliştirilebilir mi? Eğer öyleyse, ör gütlenmeler, yaratıcı kaynaklardan en üst düzeyde yararlanabilmeleri için aci len ne yapmalıdırr' Başarının yararları nedir? Yaratıcılık genellikle bütunüyle bireysel bir performans olarak görülür. Bu performans herhangi bir nedenle yaratıcı olan insanlar, ya da yaratıcı olma he defi giiden departmanlar tarafından gerçekleştirilir. Çoğu siıket 'yaratıcı'larını ayrı aepartmanlarda tutar. Bu insanlar kot pantolon giyer, kravat takmazlar ve yenı bir fikirle boğuştukları için işe hep geç gelirler. Bu kitap bütunüyle farklı bir yaklaşımı tartışmaya açıyor: En temel problemlerden bıri, doğal becerilerimizi geliştirmeyi hcdefleyen süreç olan eğitinıdir. Şirketler ve örgür ler, okullarda ve universitelerde ortaya çıkan ve göz ardı edilen bir problemi düzeltmeye çalışıyorlar. Eğitimin, yalnızca doğal becerilerimizi geliştiren ve başarı larımızı ödüllendiren bir sistem olduğunu; okulların, üniversitelerin, zeki ko yunları keçilerden ayıran, zeki öğrenciCUMHURİYET KİTAP SAYI 698 Doğal becerilerimiz J SAYFA 12