Katalog

Zengin ve etkili bir anlatım Ne^e Yaşın, yapıtında, aliijila^clnıi!} anlatılarda olcluğu gıbı yalni7 anlarisinın ba^kiîjikrını, onların yaşadıklaı ını, dıışıindıiklerinı, nissettıklctını anİatmakla kalmıyor Aynı zamanda anlatı u/crıne de kafa yoruyor, duşunuyoı, anlatı kiijileıının go/lciıylc bakarak anlatının anatomısı uzerinde duıuyor, oıılatın dılmdcn ba/ı sonuçJara varıyor HASAN ERKEK ı/c ıtıraf edeceğım bu ovkuvu yıllaıca içiınck taşıdım Bu, kcndı hıkâyesını ya/ıya dok mek ıstcycıı bıı ınsanın oykıısu Kııııık bır ki7km dınkdıgı ılk masaklan ıtıba ıeıı anlatının buyusunı kapılan bır ka dınla ılgılı bıı oyktı İçınde bıı atkadaş gıbı taşıdıgı o anlatıcı scs lıcp onunla v ı sardı ( ) scs valnı/lıgın saıı bıı yılan gı bı kıvıaııaıı ıç sı/ısından onıı kurtarmak için bılınmc/ bır o/ııeyc doğı u konuşuı ciu ' tılan Lİıl btınıın ıçın vetersı/ ka lıvor Bıklıjıiııı ı.n ncı^ck hıkâvc kcndı hıkavcmdır Aslinci ı bıındaıı bık LIIIIII dcgılını (4 tınktı h ıtıılamad ı L\A bır sc (,Rilık \aıdır Hıkavcmı anl ı tırk(n ba/ı avı ıntılaı ı ıınııtmuş olacagımı bılıyorıım lİ7gıın kı/laıın CTI/II laıı In nın f^o/c ^.arpan ın oncmlı o/Lİlıkleiıiıdcıı bırıdlk gı.tııı] ıncMiukkı tısaict VL sarnınııvt trır Btıtıın sahici sanai vapıtlaıında DIUU^U gıbı dı k gctıı ıkınc/ >;ıbı ^orıınt n k r kol \\LA dı k gı uıılnıi'j Dık gctııılnKsitıtk çLkııiLL konııl ıbllı ( ı k k ııtcs.ırctk dıİL ;>t tıııvoı Neşe Ya^ın HLIII d t buıııı ovksine LL sıır vc samımı bır bıçjmdc, ()pıı/ Atay'in '()vunlaıla Yaşayanlaı 1 adlı yapıtıncla ( osknn Prmış'ın ap/ından sovlcdıgı gı bı bıı "sanunııvct bnhıanın ı' tıılıılnıııs <,asın ı vapıvor Kaleımnı bır ntşttı gıbı vııreg'ınc batırıyoı s.ınkı oı adan akıtıvoı bulun so/cukkıı O'nda "olın"la Vo tuncn nıasındakı nıesalc tamanıciı ka pannııs sankı Hıçbır sahtccılıft hıcbır gostcrıye (showa) ı/ın vernııvoı l<,ı dı^ı bır Acılaııyla barısık scvınçkrıyle bav gın bırhaldc Ustclık bııtıın bımları oku IUII dolduıdugu, kaınuva açık bıı nıc\ danda yapıyor sankı K ıhıarnanlaıının o/cllıkJc Incı'nın u/ciındciı dık gctııdı j*ı kanam ılı y ıı ıl ııınuiostıına tlıısınanı na gosteımekten korkmuyor Bundan tıtanmadıği gıbı boyle olmayı yııceltmı yoı da 1 ler şcyı butun acıklıgı, bııtıın çıplaklığı, bııtıın yalınlığıvla ortava setı yor llenı de bır ijaıı ısçılığıyk, bır dıl scvdasıyla Boylece melodıamatık bır duıuma surukknmcdcn ck acının dılc iHtırılcbıleccğını, acının da soylıı olabı kceğını vc acıyla bcvıııcın ıç ıçc ıslcncbı kccg'mi kanıtlıyor "Annem ıçın 'pasak lı' demışlerdı Bunıı ışıttığım gandcn sonıa ıcımck asla ıvılc şcmeyccek bıı yaıaolustıı Bu gıın dc hâlâ kanar vc bcn olcnc dck hcp kanavacak kadınlaı ıcın bcfkı dc Lıhlşcdcn dc dıı ^ıık bır statuyckı bu "Fvdc kımsc kımscvc sarılma/ lıatta dokıınnıa/dı Hcıkcsın çcvrcsındc bır dokunma7İık alanı vardı Ick dokunnıa da vak ya da ıtmc dıırıımlarında olııulıı Bıı ıla çok sık olmazdı CicııekJc lıcıkcs bııbırını g o r m ı / d ı n gt Imcye c ı lışiulı Bıı gun soyk bıı lıayal kııt nıtıştıını kıırt i]lanmış b c b c k r ı m bır vcikick vaşıvoılaınıis vc loplaıııp benı gonncyc gcimıskrmış Bu ncdcn ıçımı bu kadaı çok acıtıyor bdmıyoı ırnı Bel kı dc sorun, o bc bc kk rın ıstt nmedığı an laıa duvduğum oflcc Dogamavacakla ı mı bılıvoniıım Sanırım bır vınım hep çiçck açıııak bıı bcbck salııbı olnıak ıs tcdı£ı lunhamılckalıpdıırdıım kaç kez vapavalnı/evıınck pciı^an bıtkınhaklc, govtfcmdcn çalınan bıı bebegın acısıyla kıvıandıgınıı anımsıvorıım Neşe Yaşın'dan "Üzgün Kızların Gizli Tariki" anlatıların tarıhsel anlatılarla çakıştıgı clestııelbıı vapıt Ustclık bu aıılatılar, sa vaijlar, kahramanlıklar, /aferler vc /afer sarho^lııklaııyla taçlandııılnııvoı Taın tersınc bıı ol ıvların v ır urığı goçk r ıyı ı lıklaı dıışkıııklıklatı suıgunleı, acılaı, olumkı,goiHil kıııklıkl ırı konıu ılılıvoı Yaşın lıeı ıkı toplunıa taıalsı/ kalatak deöıl, scvgıckn vc banşt ın t ıraf olaıak bakıyor ()lagcldıgi gıbicıkcksı clcgıl, ka dınsı bır tarın anl ıvıijiyla bakılıyoı olav lara Bıı yanıvla so/ konıısıı vapıt, rcsnıı tanhın gormcvckn gcldıgı ılııvgulaıın taııhı olaıak d ı ıııtckncbılıı Zengin göndermeler "U/gun kı/larm ( ıi/lı 1 uıhı 7cngın gontlemickııyk dc dıkkatı çcklvoı Mı tolo|idcn dıiH ı.ırıhtcn sanat vapıtl ıı ın ı pnlıtıkaıl ın sosvolnjıvc bıı çok goııdcı mcde bultınuyor Tıpkı Bınbıı (ıece Ma sallarındakı Şehıa/al'ın bırbırını ı/kycn vc nıciak uvanclııan ınl ıtıl ın gıbı Intı cleAdonısc anlatıyoranlatılaıını Boyk ceavrılığıgccıktırıpanlafıl ırın ışkınaaş kı U7atıvor Adonıs dc Incı'vı sc\ ıvoı sc\ nıesınc ancak bır ııırlıı ar/ıılanan bıılık telık gerçeklescmıvoı I ıpkı kıbııs Rımı Kesımı ık Kıbrıs 1 urk kcsımı nın bıı tuılıı bıı aıava gek'mciııcsı gıbı Zaten Adonıs'k ılgılıtnıtolojıkcfsaneık Akde nı/ kulturunck oıtava cıkıııaıııı^ nııdır' tncı'nın otckı k ı d ı n l ı t l ı p ıvl ı^ ını ulıgı Adonıs, Yunan ıııılolo|isııuk dc Pcrstp hone ık Aphrodıte arasında nayla^ıla mamıştıı Yınc Incı'nın a^ık otdıığu bır bakıma kııl kok oldugu Adonıs lbıanı ce dc "clendı" anlaıııına gclnuyoı mur1 Ayrıca, O7ellıkle Suı ıve'de kadınlaı ın ta pındığı, kıs bovunca ver altınd ı kalan (Perscphone'nın yanında) bahaıla bır lıkte asjda vervu7une (Aphrodıte 'nın ya nına) fı^kır.ın bıtkısel vaılıgııı adı da Adonıstıı Yınc mıtolo)iyc gorc Adonıs sekı/ ay Aphıodıte nın vanında kalıııava kaıaı vuınee, ba/ı tanrılar (savaş t ınrısı "a7gın çılgın delı" Ares va da Aıtcnııs) onlaıın as,k.larını kıskanır Adonıs'ın ııs tunebıı yabandı>nıu/ıısalaılaı Kasıgııı dan yaralanan Adonıs kanava kan ıya can vcrır l'oprağı sıılavan kanından Manısa lalesı dcnıkn çıçckkı bıtcı Scvgılısının yardımın ı koşan Aıılııodıte'nın avagına dıkcn bataı Akan kan tanııçanın bcya7 gıılıınıı kıımı/ıv ı bovaı K.ıınıı/1 aşkııı ol dugukaclartııtkunıın vı şul'ktındc ıen giıiır / a t n ı Im ı dc Adonıs ı tutkuvlasc ver vc sankı dıııtn ıd ın kanar " / Btl kı tleben, dokundugun.sevib.tıgın butun kadınlaıdım / Cıovdcnı saran gıysıkic sınnıiş uılıtunı / I ııçavla tablova do kundurdıığıın kıımı/ı /Rıi7gîıda ııçıı şaıak |icnccıcndciı gııcıı va|iıak / Kıı laıda gı /( rkt n bııdcn kaışin ı çik ın ke kbek / Sııtıııda dolaşan ugtııbotcğı / ( ı t c c k r ı pcnccrcndcn stnı scvicckn dolunavclıııı I lınc aldıgın kaknı Cıunkrın kabaııp taş ın ruhıı Bılkı dc ben, scn olnıak lıucıckıınc dolııp ta^ ıııak ıstcycn bırı\dım Bcn bıı ımkan si/lık agıdıvdıın Bcn a^k " Bu a'jk mtıtlu bıtmc/ Yctuım c kaı^ı lık bıılnıa/ aıııa ıcddcdılnıc/ dc Tu ılı gı bı yarım k.ılır Yı/ ır el ı ln< ı gıbı bovıın ecnıek istemc/bu cluıuına kadcıc ıa/ı olma7 ıkısı dc Itslım olm ı/l ıı Bovıın bukmc/leı ' lıııkansı/a venık dıısjmvı kabulknmcmck tansıgın pcjinc ılu^ nıek A^ılnıa/ ulııklaıa gcçılnıc/ da^Ia ra karşı bır <lırcnı% kar^ılık bıılmamiş butun aşklat adıııa bıı ısvan / Bc kk bı nı Adonıs'ım' Ycnı h ı k â y ı k ı k gclccc ğım vanıııa / A^kın vc so/cukkı ın /alc rı ıçın Bıı gtın gonul siskıının ıpck ııl kuna Lilaşabılnıck tatılıı vcnnıck ıçın "S Eplk biyografl Ncsı Yasm'ın vapıtı ılk okuyıışta ya pıtın baskı^isi Incı'ııııı cpık bıyograhsı gıbı gorunııyor Bıı bıyografıde mııtsu? bıı çocukluk gcçıicn, vctısme çağında Kıbrıs rakı çatışmalaıa vc çatışmalar sc> nucundahoıdatılan du^ıııanlıkJara, Kıb rıs U7crınc1e oynanan oyunlara, savaşa ve bolunmeye tanık olaıı, duyarlı, cdcbıya ta merak.li bır kızın oykıısıı dıle getırılı yoı Bu yapıntı biyografl kronolojık ol mayan bır oıçımde, farklı anlatı teknık lerıyle aktarılıyor Aynı bıçımde, ılk askı nın çatışmalara kıırban gıtmesının aıuın dan Incı'nın ruıkıye'deunıversıteyıka 7anması, gıderek bılınçlenmesı nayat kaışısında "soku" bır duruij ve ozgun bır kımlık ka7an ması, annesının olıımu, oğrenımı nı tamamlayıp adava donmebi, aıknın da^ılması sıırecını okuyo nı/ Daha sonra Incı'nın, Gunev Kıbrıs'ta yaşayan Rııın Adonıs'e at; kına tanık olııyo IUZ Aslında oluu bıtcnkrın bııyıık bır kısnıını da In u'nın Adonıs'e dogıudan vc do lavlı olarak anlat tıklarıııdan çıka nyoru/ Yakından ba kınca ve ırdele yınce bıı başka dıı/lemle karşıla !;1VOILI/ Yapıtın, "Yaraücı yazarlık" Boylı bişllyoı Sıımbul ık Nergib Sa vaşların do/yaşlaıı, Kapılar vc Ay Aşk tan Yıpılmiştıı ıdlı şiır kıtaplaıı bulıı nan vc bıı şaıı olaıak unlcnm Nışı Yı şın'ın U/gun kı/laıın dı/lı laııhı aıllı anlatısı Ardından bı/ı bııbırındın ılgınç •ını ı bırbııını dıstıkkvcick butunkvcıı anlatıların vcı aldıgı /cngın bır anl nı b ı h ç ı s m ı gotuıuvoı Bu balıçcck bı/ı dola^tııııkcn acının, bın bıı çışıdıyk yu7İışıvoı, luı çeşldını ılılc gctliciı anla tınııı laıklı bıçıınkııyk tanışiyoru/ t ın ıısal ınl ıtımlaıın vcı aldıgı anlatılaı laık lı/amanlıııdılı gctırcn f u k l ı d ı ı / k m k r ık vı ı ılan o/ncl anlatnnlaıın vcı aldıgı anlatılar anlatısılgunlukkr ınl ırıs.ıl ıu valaı anlalısal nıckluplaı ılıamatık an latılaı Bu çışırlılıktıkı ınlatılaım ck alıııışı oııılıışu vc ışkmşıvk 17()sıvlılık bıı kıs ı jm ı gııçlıı kıtabı "vaıatıcı v.ı/aı lık ckısı ogıcııcikıı vc anlatı yazaılıgı na ycnı başlavanl ıı ıçın o ı m k bıı kıtap lıalıne gctıııvoı Yaşııı'ın ılk anlalısal kı tabı olması b ıkımınd ınsa pışimıı ovgu vu lıak cdiyoı Ncşe Yaşın vıpıtında alışılagdınışan lalılaıda oldııgıı gıbı yalnı/ ınlatisinın b i'jkişik ıııiı onlatın vaşadıklaııııı dıı şundııkkıını lııssı lııkkrmı anlatmakl ı k ılnııvoı Avnı / ımanda anlatı u/ciınc ı k kal ı voıuvor dıışıınuyoı ınlatı kişı kıının go/ktıvk bakarak anlatının an a tomısı u/crındc ıluruyor, onların dılın dcn ba/ı sonuçlaıa vaııvoı Zaman /a nıan anlalıyı dıırılurarak am ı busbutıın dı onıl ın kopm ıd ın o/ııe ık dıl o/nc ık anlatı o/m ılı ıu snıkşınış o/nc ılışkısı nı ııdılıyoı l)ıl vc bcllek olgusuna an lalıci ık ınl ıtı ılışkısınc vı bır ınl ımd ı "anlatının lclscksı' ııc kcndıncc ışık tıı lııvoı btıııa kalkulı bıılunuyoı "Butun ınmısadıgım bıı ıç sıkıntısı Içınılc vap lığım o gı/lı konıışına bcnı avııtııiılu ( ) vu/ckn so/cukkı lıcp yclcısı/ oldıı bc muı ıçın (, unkıı ınsan ıçıylı kontışurkcn so/ciıkkrın oksinc gcçcı Sonıalaıı va/ ııı.ıv ı b ışl ıdıgımd ı ıçimın dılını bıı tııı Itı bııl ımadıın Anlatı gaııp bıı şcv kcn dıııc ııt bıı vış ınıı v ırsınkı Amıçcılı mlı nı dıgıl ık voluıı gotuıdtıgu vcrı an latıyoı Bıt dı ımaç ı d ı n ı k n m kı1 Içı mın sısını dılkndıımck istıvoıum aıııa başkalatı laıaiıııdın b m ı k n o n ı ı v u ı SAYFA 10 Nese Ya$ın ın Sumbul lle Nergıs Savaşların Gözyasları Kapılar ve Av A$ktan Yapılmıştır adlı $ıır kıtapları bulunıuıyor yalni7Încı'nındr gıl, tncı'nın uze rındc doğdıığtı Kıbııs'ın vc ı<,ıne doğup huvııdıığıı ıkı toplumutı (Kıbrıs'ta vaşayan J uık ve Runı loplıımıı) epık bıvogıalısı olclu iMigoıulııvor Da lıa çok da kadın l.ıı ın go7İcrınden bakılaıak aktarı lan vc kadınların uclak alındıgı bu ml ıtı Bırcvsıl Okuıa bu /cngın anlatı bahçcsını oku masını s.ılık vcrıvor Ne^ı Yaşın <.\>\n ıl venıanlatılıı bcklıvoıu/ Yalnı/ kıbııs ın dcöıl, bııtıın dııny ının taııhını \c c/ılcıı halklaım ' ınakus talılıı"nı vcnıııck ıçın So7cukkrk vı ışkla • hcrkek@anatlolıı eılu tı Du<, Dr Aıiıuloltı honurvdtuvtin Uııtı <ıs//< w DıiLl C U M H U R İ Y E T K İ T A P S AY I 7 1i