Katalog

Hazıriay anlar: Aytül COCUKLM İÇİN KİTAPLAR A k al • Aysel Giirmen • Ayla Çınaroglu • Çizinılcr: Mustata Delioglu relıberlik yapmakta ve dolar ka/anmak tadır: " \üri\llcrin bendeıı ho$latt)Hii\ı, otel ıuiiJiirlcrının hoşlarıtıa gıdıyordu I lcr giiıı aldıpm bol hahyşlerden memnundunı. lek istedifctm onların dilıni ögrcnmckli Odalarmda bıraktıkları dcrgılerı, güzetclcri topluyor, tıırıst çoaıklara \ora sora okumayı ögrcnıyordunı " Sora soıa Bağdat bulunurmuş ya, kahramanımız da Ingilizee, Alnıanca ve Fransızcayı "çok iyi" konuşmaya başlar. İyi kazanır kazanmasına da, nedense ailesini (i çöplükten çıkarnıayı bir lürlü akıl etniez. Derken, turist renbcrliğine başlar. Turistlere lifes'i gezdirdiği gün Avıısturyalı bir ar kcologla tanışır. Avıısturyalı Hermann Vetters, kızın lifes'le ilgili bilgisine hayran kalmıştır. "liılıyor nıuuııı, okumak ve ö&rcnnıck iste&ın scııt daha da güzellcşlirıyor. Scnin gıbı bir kızım (dmasını istcrdim Ama bu özlcmimi sen giderıyorsun." Kitapta kızın ne zaman büyüdüğü anlaşılmıyor. 5. sınıfı yeni bitiren bir kız olsa olsa 11 yaşındadır. Otelde ne kadar süre çalıştıgı okura belirtilmiyor ama Avusturyalı adamın sözlerindcn de aralarında babakız ilişkisi olacak kadar büyük bir yaş larkı olduğu anlaşılıyor. Derken aralarıntlaki ilişkinin ask «lduğu anlaşılınca, okurun sersemlemcsi dc gayet doğal haliyle... Adam Mine'nin evine gelmek ister. "Onu bu berbat çöplüfcc ııasıldavcl edcrirn? B/rküçparça eşyamızla lifc\'c yakın olan SI. jcan kilisesinin yakımndakt kiiçük, hahçelı bir cvc lasındık. Artık do\ tunı llcrınanu'ı davet edcbilırdım. Hı>imızden ıılanmayacaklım. Bir dc tclcfon aldım." Parayı yıllarca dövizle kazandığı halde ailesini, sııyııelcktriği olmayan, farelcrle, hamamböcekleriyle, sinekleıle ıç içe sürdürdükleri yaşamdan kurtamıayı düşünmeyen Mine'nin, ancak sevgilisini davet edeceği zaman evini deöiştirmeyi akıl etmesi şaşırtıcı. Yok, aradan ev alacak dövizi biriktirecek kadar zaman gcçmediyse, o zaman ilkokuldan yeni mezıın olan kiiçük bir kız ne kadar büyümüş olabilir de, babası yaşında bir adamla ilişki kıırma düzeyine gelmiştir... üykünüıı okura ne anlatmak istediğini anlamak nıümkün değil. Acındırma taktiğiyle okur duygusal etkileşimc çekilmiş olsa da, okur mantığını kullandıgı anua acıma duygusu ortadan kalkıyor, kurgunun mantıksal bozukluğu öne çıkıyor. Çocuk kitabı olarak yeniden süzgeçten geçirilmesi gereken bir kitap... Redaksiyon hatalarından da nasibini bolca almış... Arkadaş Hikâyeleri, Aydogan Yavaştı Resimler: Belirtilmemiş Bulut Yayınları 1. Basım: 2002 Okuma Yaşı: 812 İlkokul döneminde arkadaşlar arasında gcçen kiiçük ayrıntıların kısa öyküleri... İlk öyküde çocuklar yakın arkadaşları Mine'nin dcıdini öğrenirler ve anne babayla konuşarak, sınavlar konusunda Mine'ye baskı yapmamaları konusunda uya rıcı bir rol oynarlar. "Almancı" adlı öykii, Almanya'dan gelen ve hiç Türkçe bilmeyen Efe'nin, mahalle arkadaşları tarafından gruba alınışı ve karşılıklı yardımlaşarak iki tarahn da birbirine dil riğretmcsi anlatılıyor. Bir başka öyküde, sel felakctinin ilkokul sıralarma nasıl yansıdığı gözlcr önünc seriliyor. (uilşen'in okul kitapları, ka lenıleri bıle sele kapılıp gitmiştir... lelaket ancak yardımlaşmayla atlatılabilir. "Sütçü Omer" adlı öyküde, yazlıkçı Okan ile, süt satan Omer arasındaki dostlu£ıı okııyoruz. Arkadaş arasında geçenler böyle böyle öykü kalmına yerleşerek, kısacık anlatımlar içinde okurlarına ulaşıyor. Bu öykülcr, arkadaşlığın önemini ve değerini kavramanın ve kavratmanın bir yöntemi olabilir. Cesur Karınca, M. Mural Küçükbaşaraıı Resimler: Seyit (.örncr Doğrıı Bulut Yayınları 1. Basım: 2001 Okuma Yaşı: 812 Hayvan masallarım Cesur Karınca seven her yaşta okurun elinden bırakamayacagı bir kitap... Kitabın üzerinde, aynı türde birkaç kitap daha olduğu belirtilmemiş. Bu nedenle bu kitabı okuyup da begenmiş olanlar, CJeveze Kurbağa, Kiremitçi I'il gibi başka kitapların da oldu£unu bilmeleri çok zor. Klasik masal dili ve öğeleri, modern yaşamla harmanlanınca, ortaya yepyeni kurgular içinde, birbiıinden giizel masalsı öyküler çıkmış. Okurken, hayvanların dünyasını da tanıyor insan. "Dev Dcniz Kaplumbağası Tostos", kendisini akıllı sanan aç gözlü kurt Sivridiş'le, deniz kaplumbağası Tostos'u anlatıyor. Geleneksel bir konu cle alınıyor: Kurdun tilki ve aslanla işbirligi yapaıak, savunmasız bir hayvanı kandırıp yemeğe çalışmaları... Bunun için dc, ona mevki ve şöhret vadctmck yctcr elbet... Konu bilindik, ama işlcniş ve kurgu öylesine özgün ki, siirckli aynı masalları aynı kurgular içinde bulmaktan sıkılan okura yepyeni bir soluk aldırıyor. Hayvanların dünyasını anlatan bu masalsı öykülerde, elbet hayvanların birbirini yediğine de tanık oluyoruz. Ancak, doğanın bu kaııunu, hiçbiristismara yer verilmeden, içine vahşet ve şiddet gibi rating getirdiği sanılan yöntemfere itibar etmeden, son derece doğal bir tavır içinde yansıtılıyor: "tri bcyaz tavşanı tencerenin ıçııc attım; gcrekli malzcmeyi tamaınladım." "Saldırıya gcçtilcr, aslanın göstcrısjlı, Çingöz'ün boltüylü, Sivridiş'in uzım kuyruğıınu ıstra ısıra ktsalltılar." "Öncc düynamm sıkıp czccck, sonra da mideye indirvcckli. l'akal şövalye çok kcskitı kıltcıyla, vücuduna dolanan piionun kuyru&unu soğpn kıyartmş gibi dilim dilim doğradı." Demek kitaba ilgi çekmek için "öldürme" eylemini ille de kanlı bir betimle Bana Güncşi Anlat, Ncvrc\ Kırdar Rcsimlcr: Belirtilmemiş (îendaş Çocuk 1. Basım: Bclirtilmcmiş Okuma Yaşı: 12+ " Ycnıck tencercsinin ag~zınt hanginiz açık bıraktı? Baktn hamamböceg*ı yemeiin içnıdc yüzüyor. Allah kahrctsin." "Çocuk hcp gözümün öniindc. Kör olasıalar ncrdetı gırer, ııusıl gircr aklıın alnııyor. Diitı sabab scnın cckctınin ci'hincfan'niıı birı girıniş " "Yemejlin ıçındeki hamanıböceg'ını anııcnı kaşıkla dışarıya ciltir MiJeler hulanır, anıa kinıse birhiritıc bir şcy söyleyeı/ıez, suskun bir şckıldc ycmcg'imizi ycriz " Çöplüğün henıen yatıında lek gözlü hir kondu... Su yok, clcktrik yok... Bir anne, bir baba, bir bebe, bir de ilkokul sona giden Mine adlı kı/ çocuğu, bu evde hamamhöcekleri, lareler, karasineklerle boğuşa boğuşa yaşam sürcrlcr. lşsiz baba, sonunda bir otelin bahçevanlık işine gircr. Clirer de, lıaltasına kalma/ ölüverir. Olüyü vermek için hastahaneden anneye bir scnct imzalatırlar. () aıada, 5. sınıhı giden kız, okul çıkışında babasının bahçevanlık yaptığı olele gider vc işi dcvralır. Bir otelin on bir yaşında birkıza bahçevanlık işi vermesi ınantıklı mıdır, okurıın böyle bir som sorabileceg'i akla gelmemiş olmalı. Bir süre sonra annc de aynı otelde çamaşırcılıga gircr. Annekız iş bulmalarına, elektriği suyıı olmayan aynı çöplükte oturmalarına rağmen, kazandıkları parayı ncrcyc harcadıkları okur için belirsizdir, çünkü yiyccck dc almazlar, akşamdan akşama ancak şekerli suya batırdıkları kuru ekmeklc yetinirler. Bu arada annenin imzaladığı senet yüzünden icra memurları gelir, evde haczedecek bir sey bulamayınca, annenin parmağındaki alyansı alıp giderler. Derken işini iyi yapamadığı, bütün ciçekleri kuruttuğu gerekçesiyle kiiçük kız işten atılır ki işi bilmeyen bir çocuğun bahçevanlık yapamaması aslında gayet dogaldır. Öyküyü anlatan kiiçük kız, ilkokulu bitirir bitirmez, yeni bir iş arar ve daha ilk başvurusunda hemen bir işe gircr. tş, başka bir oteldedir; aynı iş için müracaat eden manken gibi yetişlcin kızlar ve erkekler olmasına rağmen, nedense kiiçük kız seçilir ve turistleri karşılamakla görevlendirilir. Böylece turistlerden döviz olarak aldığı bahşişlerle iyi para kazanmaya başlar. Artık akiı fikri turistlere nıe içinde dile getirmek gerekmiyor... " Yaramaz Balık ve Canavarkır", yavrıı kehıl balıgı Jijim'in serüveni. Jijim, daha büyü meden enginlere doğrıı yüzmeye başlayın ca başına nelcr gelir... "(csur Karınca'Vla ise, ormana giren vc aslanı venip kendisini ormanın kralı ilan eden zırfılı bir şövalye vardır. "Ozgür Açan l'anatya", derin anlamlarıyla okuru düşündürecek. Papatyanın biri, her yaprağı ayrı renk açar. Ancak ona sahip olmak istcycnlcr, ortalığı savaş alanına çevirir... ()yküler, anlatım zenginliği ve akıcı diliyle dikkati çckiyor. "Daha KÜçücük bir tomurcuklu Ba$ı, büyüycn yapraklarıyla sarılıydt, dış dünyayı görmesi olası dcfildi Ciccc scrinliljnın lcpcsinde oluşturdug*u bir ç/y lancsı, sabah güııc^nıiıı bcyaz ışıg'ınt kırlı, nıor, kırmızı, mavı, ttırunat, ycfil, laavcrl vc sarıya çevırdı. Kiiçük papatya tomıtrcuiu içinde dolanan renk cümbiişiinii bayranlıkla \cyrcttı." Unlü Masallar, Derleyen: Brian Morse Resimler: Peter Stcvcnson Remzi Kitabevi 1999 Okuma Yaşı: 510 1 lans Christian Anderscn, (.harles Pcrraıılt, Madanıc de Bcaumont ve Cirimm Kardeşler'in bu masalları, sade anlnti'"|a»yla. masal şcvçn kiiçük büyük herkes zevkle okuyabilir. Bu masallar, gerçekten dc "iinlü masallar"! Pamuk Prenses'i, Sinderella'yı Rapunzel'i tanımayan var mıdır? Var mı? Övleyse hemen alıp bu kitabı okusun. OkLimuş olanlar da bir daha okuyabilir. Uyuyan Ciüzcl'i uyutan büyü neydi? Prcnses'in yatağının altında onu uyutmayan ne vardı? Ya on iki prensesin sırrı neydi acabar1 1 lepsi bu masallarda. Hatırlanmak ve hiç uıuılulmamak için... Sekiz masal, güzcl resimleıiyle birliktc, büyük boy bir kitabın içinde, okurlaı ı bekliyor. Sevcliğiniz şiirler Sevdıg*imz şiirleri, arkadaşlanmzla paylaşmaya ne dcrsiniz? Seçtipniz şıirin hangi şaire ait olduSunu, hangi kitaptan aldıg~ınızı, kendi adınızı ve yaştmzı da yazarak bize yollaym. Sizin sevdi&iniz şiir, başkalanmn da sevdig"i şiir <Hsun... (eposta: aytul ©levi.com.tr faks:02122434160) Bu haftanın şiirini tstanbul'dan Ozüm Habiboğlu (5) seçti. ŞANSLI ÇOCUK "En iyi arkadaş kitaptır" diyor öğretmcnim ama hem kitaplarım var hem arkadaşlarım bcnim. benim en çok sevdiğim şiir bu öğretmenim. (Cumhuriyct Dönemi Çocuk Şiirleri Seçkisi, 1 laydar Eroğlu, T.C. Kültür Bakanltğı ÇocukEdebiya/,19V9) ZİNCİR BULMACA ÇözKazan: Çözdükleri bulmacayı aşağıdaki adresimize gönderen veya fakslayan 14 yaşından kiiçük okurlarımız arasıncla yapılacak çeKİlişte, bu sayfada iki haîta içinde tanıtımı yapılan kitap sayısı kadar okurumuz, bu kitaplardan bir tanesini kazanacaktır. Zarfın üstüne kendi adınızı, yaşınızı ve adresinizi yazmayı da unutmayın. Bulmacanın çözümii on beş gün sonra. Adresimiz: Aytül Âkal, Kemeraltı Cad. Öney İş Hanı No: 2 Kat: 5 80030 Karaköylstanbul Faks: (0212) 243 41 60 B ir lıarf ynzılır her kutııyu, her sözcük bir sonraki uzuıı kutuların sonunda biter. I lcr sözcük bir öncekine bağlıdır ve bir sonrakine. tşte ZtNCtR BULMACA oluşur böylece. • 631. sayıdaki bulmacanın çözümii: AYAŞAMDANSÖZCÎÜROPORTAJA NDANTEŞVIKÎNGÎLIZ 63 l'î çözenler (Kitaplar 630631) Muratnan Hocaoğlu, Tunç Demircan, Belgin I larmanşah, Yağnıur Güngör, F.nes Şahin, 1pek Akay, Umur Ulaş l larman, Meltem Özkaracan, Yasemin Ozkalay, Caner F. Yazıcı, y , Tuğçe Poyrazol S Tuğçe Poyrazoğlu, Süreya S d Peker, C Sevde P k Can Elvan Özkan, Kıymet Yıldız. El Ök SAYFA 20 Karayolunun kcturında, yol clvl/cyınclen a^agıcta tlı Llan Uilunı Bir şcyın gen,cklı«ınıı kanıtla bt'lırk'nnK'sı /arıf ayakkabi m Bır MII ılnmo Kuııu> kınşıklığını du/ellmck ıçın kullanilan ar Bjyram ya ıla belırh bır gunclrn < gun.*J~ Kent ıçınde guvcnlığı •* sağtayan orgut vc orgutun bırtrylerı Ç ^ f vb yapmak n,\n kullanılan sık dokunmıış pamuklu bez Carlo Q>ll(>dt"nın, yalan s<>ylcyıncr burını uzayan kukla roman kahramanı Öztl bıikılen yakarak kokulıı duırun (.ıkarma ı^krı yapan ktnvse CUMHURİYET KİTAP SAYI 633