Katalog

Bu pek de dınsel toren sorunu deöıl Amenkan toplumuna bır gorunuş topTu mu denemez Burada gormeye alı^ık oldıı öumu7 baştan çıkjrma oyunlarımn orada karşilığı yoktuı Sımulasyon başka bır oyundur Gostergeleııherhangıbıranlama gondeıme yapma7, herhangı bır anlama gondeıme yapnıadan sureklı dolaşır Bu tur bır dunyada estetık etkıler seyı ekleşmış oluı Sunu kabul ctmelıyrm kı, boyle bıı dunyanın punten mcrkezını açıklamayı hâ lâ oldukça guç buluyorum Orada her şe ye gucu ycten o purıten enerjıyle bu toplıı ıııun fantastık ahlaksızlığı arasında nasıl bıı 1 metabolızma olabılırr Punten ıtıcı guç, sımgesel dınsel torenın, barok tanrılaştır manın, Katolıklığın çoğunu sılıp temızlı yoımuş gıbı gorunuyoı ü zaman, karşıla şılan §ey, tam bır gııçler oyunudur kı, ıçın de gostergelcr bı/e anlaşılması guç gelen değışik bır mantıkla kendı kendılerını ye nıden du/enlıyorlaı Aynı zamanda ABD'de smemanın ger çek olduğunu th rı suruyorsunuz Bu bır Avıupalı algılaması, ama Ame rıkalılar da sınemayı bır yaşam gerçeğı ola rak goruyorlar Gerçeklığı bır travellıng gı bı yaşıyorlar, ışte bu yuzden bellı bır med yada, ozellıkle de televızyonda bu derece başarılılar Bız ıse, tersıne, hıçbır zaman perspektıfe, sahneye, tıyatr gıbı gonınu yor Amerıka'da açikça başka bır soylem bı çımı var S17 kuşkıısuz bu çılgınca kımlık M ayışını anlıyorsunuz, ne var kı, tırnak ıçı ne alaıak soyleyebılııım, bunun gerçeklı ğı", gerçek adı daha çok kaımaşıklıktır, ye nıden bırbırıne kaıışım Sureklı bıı ses ve gıııultu kurgusıı sı/ı çemben ıçıne alıyor "Susturulması becerilemeyen bir ses vazdı bu kitabı" Hepsi Hikâye susturulması becerilemeyen iç sesin yazdırdığı bir kitap belki. Hem de mizahla. Gaye Boralıoğlu kitabında seslerin, kokuların, ayrıntıların esir aldığı takıntılarla dalga geçiyor. Herkesin öyle açık açık "Bu ne kadar da benim," diyemeyeceği durumları sade, akıcı ve keyiflı bir dille anlatıyor. On bir öykünün kadın kahramanının "varoluş sıkıntıları"ndan çok kıyısından köşesinden hayata eklemlenmeye çalışan haliylc.Gaye Boralıoğlu sorularımızı yanıtîadı. ÇİĞDEM ÖZTÜRK melı I lerkese potan sıyel suçlu muamelesı yaparak vatandaşının tepesınde bekJememe lı Polıs meselesı kıtap ta yer alan takıntılar dan bır tanesı ama bel kı de en fazla yaygın olanı Bızım mıllet po lısten korkar Çunku polısın ne yapacağı hıç bellı olma7 Haklıdır da 1 ijımdı ben bu lafları cderken bıle kor kuyorıım mesela hıtabıntzda, "personel mudurluğunun ın san kaynakları departmamna donuşmesı", 'ifirnak aaskerlıgU;gıdecekolan ılocug'undı lının tutulması' gıbı durumlardan anla^ılı yorkı bıkâyclcrgunumuzdegcçıyor Bugune daır lı dırgın ve \upbelı bır yakla^ım ıçın de otduğunuzu soyleyıbılır mıyız' Lvet doğru, tedırgınlık bente /amanı mı/ın temel meselesı I ler şey şızotrenık bır hi7İadcgışı\or dunyadeöışımın/orunlulu guna şartfanmış durumda llerlcnıe kavra mı bcnce ınsanlığın sonu olacak Nereye ılerlıvom7 o da beliı degıl /aten llerleme ıdedlının gunluk hayata yansıması hıç de mutluluk \erıcı bır şekılde sonuçlanmıyor Panık ataklara, stıes kaynaklı kalp çarpın tılarına yol açan tedırgınlık bunun sonu Bu anlamda belkı de Hepsi Hikâye bır panık atak kıtabıdır I Lpu I lıkâye'de mekâna daır bırçok ay rınlıyla karşıLşıyoruz A\a$ıdan yukarı dog~ ru at,ılan pcnu reler, aynayla kaplı duvarlar, tam bolmc lırle ayrtlmi) ışyerı gıbı Bu me kânların hayatımzda nc kadar ytrt var'' Insanın mekânla ılışkısını onemsıyo rum lşyerındekı cam bolmeler ıletışım ol madan denttleyebılmenın, ınsanın kendısı nı her an yalnız ama aynı zamanda da lyot gıbı açıkta hıssetmesıne neden oluyor Lvın duvarlarının avnayla kaplı olması halı ıse benım ıçın ınsanın kendısıne bakmaktan sıkılmasının korkmasının ıfadesıoldu Yu karıdan aşağıya doğru açılan pencerenın ıse o hıkâyenın gerektırdıgı durumun dışında ozel bır anlamı yok Kıtapta yer alan oykulerın butunune bak lığımızda mızahın en belırgın ozellık oldufunu soyleyebtltyoruz I akat mtzah \eçılmış bır uüup olmaklan çok kıtaptakı on bır oykunun anlatılması ıçın olmazsa olmaz bır bı çım sankı Seçtığım durumlar aslında daha çok tra ]ikduıumlardı Hıkâyelerıoluştururkenne komık olur, dıye dusunmedım Durum ko medısı ya da dıle dayalı komıklıkler gıbı klasık mızah trulderını kullanmadım Tra jık durumlara bellı bır mesafeyle yaklaşmak ıhtıyacındaydım Mızah da bu mesafeden doğdu Sızın okuyup elkılendığınız, bcg'cndıg'ı nız yazarlar kımler <' • Son 7dmanlarda gıderek daha az kıtap la bır "aşk" ılışkısı kuruyorum Marqu ez'ın, Ko7inskı'nın, Edgar Allen Poe'nun Roald DahJ'ın Yasuf Atılgan'ın ve Sevım Burak'ın benım ıçın ozel bır onemı var ü n lan okurken kendımı kaybedıyorum tba det gıbı bır şey oluyor Yazıylagaziteıtltk, reklam yazarlıp u namlltk yapmış olmanız dolaynıyla da ///) kınız olmu^ Bu farklı yazma bıçımlerım na sıl ılışktlendırıyorsunuz ^ Doğrusu bu kitabı ya/maya başlamadan once yaptığım ışleı ın cvellıkJe de teknık an lamda bana çok yararı oldu Keklamcılıgın ınsana bır suru zararı vaı ama ıçgudusel olarak farklı olana yonelmek, anlatmak ıs tedığın şeyı en sade ve etkılı bıı bıçımde ıf a de etmek konusunda çok şey ka/andıı ıvoı Senaryo yazmak ıse oykulemek, kurgu an lamında muthış bıı deneyım sağlıyor Yazı ışının hamallık kısmıyla yetennce uğı aştım Bu hıkâyelcn yazmak benım ıçın gerçekten muthış zevldıydı Kendımı zıncırlerımden boşanmış gıbı hıssettım Başınızda, "Yok oyle daha bılmem ne oldu, şunu da şoyle dememız Ia7im bıı de şunu eklememız la 7im " dıyen bırısı yok Kendı kendınıze uğ raşıyorsunıi7 ( ıcıçckten benım ıçın "luks " denebılecek bır deneyım oldu Ama ılk kıtabın ardmdan ıkına bır kı tap yayımlatmaya karar vennenız ymı uz< rınızdt bır baskı hıssıtmeyeıek mısınız^ bvct ama bu, bırının va da bırılerının onu yap, bunu yapma demesınden farldı Orada genel bır beğenılmeme korkusu, ya da daha once yaptığınuı altında kalmama stresı var Bunlar da goze alınmayacak şey ler değıl Benım ıçın Hepsi 1 Iıkâye'den son ra yenıden ya/maya baslamanın en guç ya nı oradakı dılden kurtuımak oldu Orada o kadar belırgın bır dıl var kı, ınsanın beynı nın ıçınde donup duruyoı Okuyan bır su ru ınsanın bıle sonradan o dılle konuştuğu ya da yazdığı oldu Duşunun kı, ben bır se ne kadar o dılle ydşadım Kıtapta yer alan 'Mutlu Son" adlı hıkâ yede kahramamn yazdığı senaryo ıçın bır mutlu son arama halı vardt Kahramamn mutlu wn ıçın ta sarladığı her sahne trajedty le son buluyordu Lvet en son olarak da deprem oluyordu Ylâlâ mutlu mnu arıyor musunuz^ Ne yazık kı evet Ne yazık kı dıyorum çunku Amerıkan uçakları ıkız kulelerc çar )arken, bırılerı bankalardan para hortum asın dıye ınsanlar daha da fakırleşırken mutlu son bulmak çok zor Devletlerın ken dı vatandaşlarını duşman ılan ettığı bır dun yada yaşıyoruz Efier ıyı bır eş, sevımlı ku Gaye Boralıoğlu ile "Hepsi Hikâye" üzerine Amerlkan klmllği A mı rıka ııııı hc rhangı bır kımlık buna lımı yasatnadığını soyluyonunuz, ama bu gunlerde bu ulkedı bcllı bır saylcmle, surek It olarak Amenkan kımlığının ustundc du ruluyormui gıbı gorunuyor Amerıka'da açıkça başka bır soylem bıçımı var Sız kuşkusu/ bıı çılgınca kimlık arayışını anlıyorsunuz, ne var kı, tırnak ıcı ne aJarak soyleyebılınm, bunun "gerçeklı ğı", gerçek adı, daha çok karmaşıldıkrıı, ye nıden bırbırıne karışmadır ve her çeşıt de ğış tokuş, değıştırmedıı, kısacası buyuk bır kımlıksızleşme oyunudur blbette buna karşı bellı bır dırenme var, ama ben bu kırn lıksoylemını ıkıncıl veturemış buluyorum, asıl durumld karşılaştıııldığında da, bente bu, bıı tur nevro/dur, nevrotık bır tepkı dır Amctıka'da gerçekten bır Amenkan yurttaşlığı duygusu vaı mıdır' Tum goster geler ortada ama, bcnım duşunceme gore, tanıtımın etkısınden kaynakJanıyorlar Amerıka bır tıcarı marka, bır "alâmetı farıka "dır ve Amerıkalılar bu markanın usııtn kalıtelı olduğunda ısıar edıyorlar Burada ulusal tanıtım tutumıı stv konusu dur Yıldızlar, hlmleı, en lyı bızı/ vb Bu ulusaJ kımlık duygusu artık bır soyaçekım ya da ulke konusu değıldır Zaten tum ola cak gıbı goıunuyoı Amenkan şovenlıeı, mıllıyetçıîığı elbette vaı, oysa Avrupa'dakı benzcrleı ınde bulunan toprak duyarlılığı yok Irk sorunları da var, ama belkı hıçbır zaman ço/ıımlenemeyecek olan bu sorun lar, ortak bır etnık duzey durumuna donuşturulmuş Bu, canlı bıı şcydır, buradakı ırkçılık ve ırkçılık kaı şıtllğı gıbı kohnemış bır şey de fiıldır Sattanç tahtası hep canlıdır ve her kes kendı oyununu oynayabılır îlkel ol maktan çok, yabanı bır gerçekJık duzeyı benım çok ılgımı çekıyor Daha ontekı kı taplaı ımda ılk once ışledığım temalaı ın tu mu Amerıka'da ansızm somut bır bıçımde onume h>enldı O ?aman, bır bakıma, sonunda kuramı arkamda bıraktım, ne var kı kuıumsal olarak once saptadığım tum so runlan ve bılmecclerı de yenıden buldum Amerıka'da bana her şcy anlamlı gorundu, ama aynı zamanda her şey her turlu anla mın yok oluşuna tanıklık ettı Belkı bu ul kenın tumuyle bır ığrcnçlık, alçaklık ko nusu olduğu kanısına vanlabılır, ama boy le bır eleştırı yersız olur Bu nesne her an şekıl değıştırmekte Buıada gerçekleşmış utopya mucızesı soz konusu • (Art Press dergısının Mayıs 1986 sayısın da yaytmlanmıslır) CUMHURİYET KİTAP SAYI 622 tayaçıktu Aslında I lepsı Hıkâye'ye başlamadan once bır başjca oyku yazmıştım Bıtkısel ha yattakı bırının bılınç kınntılarını, bozuk, daöınık algılarını anlatıyordu Ooykudebır anlatım bıc.ımının oluştuğunu gordum Sonra o bıçımlc daha farklı ınsanın hayat kaii;isındj kendısını du^urdugu komık du ruınlan anlatan oykuler de yazılabılır dıye du^undum Hepsi Hikâye nın ılk oykusu olan tnceHesap'ıya/dım Aynı zamanda o oykude bır karakter bıçımlendı kafamda Bıraz paranoyak, çokça takıntılı, hayatı ken dı kendıne dar eden bıı kadın Onunla dal ga geçmeye karar verdım Işte Hepsi I Iıkâ ye boyle ortaya çıktı Hugun yazıda pek çok kalıbın dc nenn/ış ve yetıı bır yazı bıamı ortaya koymanın bay lı zor oldug'una daır bır eoruş var I akat \ı zın kılabımz bır anlamda bu knırdonguyu aşmı$ durumda Sıradan konuları yttıt bır uryleyışU anlatıyor Ben bır kıtap yazavım dıve ışebaşlama dım Oyle kendılıfınden elımı yıkar gıbı ya/mayj başladım Uslubu ben se^medım Uslııpbenıseçtısankı Y.ı/aıken çokeglen dım ve bunun ıçın de ya/maya devam et tım laklıt her şeyden once sıkıcıdır Sıkıl saydını ya/ama/dım Amadoğru ıtırafede yım kı yaptığım şeyın farklı olmasını, yenı ve okuyanlara da hcyecan verıcı gelen bır yanı olmasını ıstedım bğer başaramasay dım kıtap olarak ortaya ç.ıkarma7dım Kılapla karjimıza akan kadın kabraman \<m zamanlarda oykulerde, ronıanlarda kar itmıza çtkan ttplemelerden farklı loplum da var olma sıkmtıunt uzun uzun < umleler lcıfadc etmekytrınt kendıyh dalgage<,tru\ lupta, nım du^tuğu durumları okurugulum utııı balta kabkaha altıran bı^ımdı. anlal mii Ben entelektuel bınnın varoluş buna lımldrım anlatmadını Sıradan sade ama hassas bırının etrafını kuşatan dunyayla olan ılışkısını anlattım Durustc.e kendımı /e baksak hepımızın kendını yakalayabıle ceğı, ama kımseye anlatamayacagımi7 o ap talca durumları konu ettım kendıme Aptalca ama gunluk hayatımızda yakamızı bır turlu kıırtaramadıĞımız budalalıldarımız la, sarsaklıklarımi7İa, ruh hastalıkJarımi7İa uğraştım Bıraz da muzıpçe bır uğraşıydı benımkı Onun ıçın komık oldu Ug'rai/ığtnız kendı hayatınız mtydı' Kısmen Ama esas olarak modern ha yatın bızı sıkıştırdıöı koşelerle ıletışım ol sun dıye butun çabalamalarımıza karşın kendımm derın yalnızlıkların ıçınde kıvra nır halde bulmami7 gıbı mcselelerle ılgılen dım Bu konularla kuramsal dıi7eyde ılgı lenmek savlar, karşı savlar falan ılerı sur mek daha kolay Işın daha can acıtıcı ve ba na enteresan gelen yanı, gunluk hayatımız da, her an karşılaştığımız sorunlardan soz etmek Pekı kıtap la ıkıde bır kar^ımıza çıkan bu "polıs olayı" nedtrJ Kıtapta mP Polıs olayı sadece kıtapta mı ortaya çıkıyor'' Ben her dakıka etrafım da polıs goruyorum I ler dakıka, her an Halbukı polıs bır olay olunca ortaya çıkma lı, guvenlığı sağlayıp sonra da yerıne don H epsi I hkâye'mn yazıli} seruvent nı anlatabılır mısınız s Oykulertn adı olmayan kahramanı nasılor f çuk ^ocukJar, pembe panıurlardan daha sa nıcı, daha derın mutluluk duşlerınız varsa o zaman ışını/ çok zor Bır de tabıı tatmın sızlık var "Hah, budur mutlu son ışte ta mam," dedığınızsıradabırılerıçıkıp, "Ool maz, daha mutlu bır son bulman lazım," dı yor Durum karanlık ama gerçek bu • Hepsi Hikâye / (,aye Boralıoğlu / tletı itm Yaytnları / 2001 / 124 s SAYFA 11