Katalog

2 9 T E M U Z 1 9 9 9 • Prof. Dr. Gürsel Aytaç, Selma Fındıklı'nın "Nereye Yüreğim" adlı romanını değerlendirdi 3.say/ada • Sennur Sezer, Habib Bektaş'ın yeninomanını değeriendirdi lO.sayfada • Salih Bolat, Ahmet Önel'in "Sürpriz KonuklarJ'ını değeriendirdi 16.sayfada • LeylaŞahin, Ataol Behramoğlu'nun "Aşk Iki Kişiliktir"ini yazdı 23. sayfada Tekboyn kurtkadın ölü ve oluler kuzgunlar Peter S. Beagle'ı Türkiyeli okur daha çok "Yüzüklerin Efendisi" ve "Uzay Yolu gibi filmlerin senaryolarından natırlayacaktır. Oysa Beagle bir roman yazarı. Beagle, ilk iki Romanı "Son Tekboynuz" ve "Hoş ve Özel Bir Yer"i de kapsayan bir derleme ile Türkiyeli okurların karşısına geldi. Yapıtları fantastik edebiyatın klasikleri olarak kabul edilen Beagle'a okurlarımızın da ilgisiz kalmayacağını sanıyoruz. Beagle'ı ve Düş Dünyaları'nı tanıtmaya çalıştık sizlere. ITIR KARACA Peter S. Beagle'm Düş Dünyaları ya da... KITAIP Cumhuriyet I Z E K G ünlük ve gerçek hayatın boğucu oldugu bir yerde, bir an ferahlama, düşlemin koruyııcu rahmine dalıp dızleri goğüse doğru çekerek mutlulugu arama cabası, her telefon çalışıyla olduğu gıbı alışkanlıklardan sıyrılıp bir karanlığa, bir başka aydınlığa dalma ama teleiondan gerı döndüğümüze ınanı rız , gözün boşluğa bvıdalaca takılıp kalması: Hayır, fantezi bunlar degıldiı. Bilimkurgu ve fantezı edcbıyatının gerçeklikten kaçış edebiyatları, basit oyalanmalar sayıldıkları geçmiş yıllardan bu yana oldukça yol aldık. Artık edebiyatın topolojık sahasında tiirler arasında bir hiyerarşinin olmadığı, iyi ve kötii edebiyat dışında estetık aynmlarımızın kalın bir duman altında kaldığı herkesçe bilinen bir şey; uzundur, bir kitabı diğerinden bir kanon kıırmak ü/ere ayırmakta, bırıni digerine iistün ya da alçak kılmakta zorlanıyt>ruz. Sununda yazının mutlaklığında Troyat'nın, Joyce'un, Pamuk'un, Anar'ın, Orhan ya da Yaşar Kemal'in, Barth'ın, Sartre ve Perec'in iç içegeç ti^i bir yere; dahası, bunların Asımov'la, Artnur Clarke'la, Tolkıen'le, Şehrazat, Grimm Kardeijler, Cem Güney, Aziz Nesin ve Andersen'le, Davıd Brin'le, Beagle'Ia, Robeıt I Inward'la, Tcrry Brooks'la birbirine dolandı^ı bir >cre geldik (adları kalabalık olsun dıye değil, örneklensm dıye sıraladım elbettc); bir tür Bakhtin'e ait Rabelaib dünyası, bir karnaval. 'Sonunda iyi bir yere geldik.' KİTAP SAYI 493 Burada fantastik'i tanımlayabilır ya da sınırlamaya girışebilir miyiz? Sanmıyorum. Fakat, onu ansiklopeaik yaklasımlar çercevesinde 'hayal ürünu olan şey' olarak da kabul edemeyız ve gotik romanları, Nerval i ve gerçeküstücü yapıtları.onun içine kolajlayamayız. Elbette fantastik, artık 'anaakım' (mainstream) denen asıl edebiyatın içinde gelişmiş olmasına rağnıen içınde değildir ve basitçc hayalin iirunıı olmaktan çıkmıştır. Masal ya da oykıı anlatma yeteneginden uzakta, fantas>tık, artık 'bir başka dünya' kıırma ve onun sınırları içinde karakterlerı devındirme sanatı haline gelmi^tir. lvanhoe'nun gerçek dünyabindan Hobbit'ın canlanmış masal dıınyasına bir edebiyat türünün yerleşmesi gerçekleştı ve fan tastik'i sıfat değil de isim olarak kullandığımızda, genellikle bu türü kastediyoruz. En azından, Batı cdebiyatı diğer edebi gelişimlerin üstünde egemen olmayı surdürdükçe bunu kastedeceğiz. Fakat, ne denli hevesli oiursa olayım, türlerın gelişi mi ve edebivatın kaderi üzerine varsayımlar kurmanın yeri burası değil. Şu anda kevif verici birolayı kutlamak, narf verilerinin Türkçe'de bir kez daha çarpıcı bir ya pıt yaratmasını coşkuyla karşılamak üzere buradayız: Fantezi edebiyatının ustalarından biri olan Peter S. Be agle'ın, türün meraklıları tarafından çok bilinen bir derlemesiyle, Peter Beagle'ın Düş Dünyalan'yla karşı kar sıyayız. 'Düş Dünyaları'nda Beagle'ın ikı oykıisü ve iki kısa romanı yer alıyor. Romanlardan ilki, ilk yayımından bu yana tekboynuzlar üzerine yazılmış en büyüleyıcı eser sayılan Son Tekboynuz; ikincisiyse, ölüm teması üzerine yazılmış belki ue en tuhaf öykü, I loş ve Özel Bir Yer. Ursula K. Le Guin'in "... kendine has büyüsüyle hayaletler, tekboynuzlar vc kurtadamlar gibi bildik konulan renklendiriyor. ..kalbin aklı üzerine bir uzman diyerek onurlandırdığı ve Poul Andcrson'dan Gene wolfe'a dck birçok fantezi yazarının övgüsünü kazan Devamı 4. sayfada. CUMHURİYET