Katalog

M. MAHZUN DOGAN bdıılkadır Paksoy daha çok s,aıı kımlıgıyle tanımvor edebıyat dun yami7cla Ancako ııikcsındc yas,a nan toplunısal sotunlaı kaısjsında bır "yurttaş sorumluluğu" ılc duygularını, clus,uneckrını ş.ııre dokmekk yetınmc vıp yazılarda kalemealıyor Sonra, tarı fıe kars,ı da ozol bıı ılgısı var Zatcn bır taı ıh oğretmenı I arıhc dııydtığu O7Cİ ıl gı yanı sıra, oğıetmenlığı ncdcnıyle Mıl lı Lgıtıın Bakanlığı nın mufredatı ve ta rıh kıtaplarıyla has,ır nes,ır yas,ıyor Dcrs kıtaplaıının duıumuise içlet acisı Da ha 1997nın sonlannda yavımlanan bn aras,tırma, dcrs kıtaplaıındakı dıl vanlıs, laıının nasil korkunç hoyutlarda oldtığıı nu ortaya koymustu Dcrs kıtaplarının relsetesı ıse, yıllardır tartışılır durur Ge nel olarak dcrs kıtaplarım bır yana ko yup, taııh kıtaplaıtna yoneklıgımı/deor taya çıkan durumu, Paksoy çok ıyı bılı yor Bu kıtaplardakı tarıhe vanlış yakla sım, s,ovenı/m onıın tc pkısını çekıyor el bette Duşunteleıınıveonerılerını, kımı sı ınccleme, kımısı deneme nıtelığ'ındc kı yazıları aracılığıyla paylas,tı duşunme ye, tartışmaya açık olanlarla Gazete vc deıgıkrdc yayımlanan bu va/ılarını ıse bıı Kitapta topladı Tarıhın Talıhsızlığı "Her zaman talıhsız olmamis, tarıh ul kemızde Cumhurıyet'leyıldm parlamıs, Tarıh bırlığmı ulusu ulus yapan başjıca oğekrden bırı olarak goren sevgılı Ata turk'un onculuğunde olmuş, bu Aına Ata'nın olumıınden sonra tarıhın talıhı yenıden kapanmaya yuz tutmuş,, yıldızı karartılmış " dıyor Paksoy kıtaba ya/ dığı onso/dc A Abdülkadir Paksoy 'dan "Tarihin Talihsizligi" Ülkembdeki tarlh oğltlml Abdulkadıı Paksoy, ya/ılaıında, Tur kıye nın gunumu/de ıçine dus,tuğu çık mazın necknkıı uzerınde de son derece somııt saptamalarda vc onerılcrde bulu nuyoı Ustclık, s,aıılıgtnın ı/ını taşıyan duru bır anlatımla Bu kıtap ncdcnıy k, ulkcmı/dckı tanhegıtınıı ıı/erıneyap trgımız soylesj okunduğıında, bu açıkça goıulcccktıı laııhc ozcl bıı ılgısı olsun olmasın ya^adığı topraklara, ulkcsınc, eağına kars,ı kcndısını sorumlu sayan heıkesın bu kıtabı okuması gerektığını duijunuyorum ls,te Paksoy'un sorularımıza vcrdığı yanıtlar larıhı olun mırahınız ncreden gelt lanlı oğretmenıyım Yaişamımı bu yoldan kazanıyorum Dolayısı ıle tanh ncnım ya^amımdır Ancak, kafanulakı tarıh oğrctımını ulkcmızdc gorctncdığını ıçm, laııhc clc^tııcl bır bıcimde vaklaş tım Tanh, uztt ntdır? Nasıl bır tarıb oğ rclımı bıklıyorsunuz' Tarıh, cğcr bılıncınc varılırsa bır şıır dır Aına, bu bılıncc varamazsanı?, kuru bır bılgı yığınından ba^ka bırijey deSıldır Tarıh, Kisaca, gcçmıs, bugun gelecekçız gısınde du^unmemı/ı saölayan, ufkumu zu gcniijlcttn bıı bılım ualıdır Ulkemız de ne ya/ık kı, tarıh bır bılım olmaktan çok, şovcnı/mc vc duıulıgc alct cdılıyoı Bır ornck vermek ıstcnm Cîc\enlerdc, sckız yıllık cğıtımı protcsto gosterderı yapan bır grupla tv muhabırının kontış masını ızledım Hanı s,u Sıncan'da gaze tetı bayana (Ib,ın Gurcl) saldıran şerıat çı mılıtanla konuşuyordıı muhabır "Bu rada nc yapıyoısunu/''' dıye sordu Al dığıyanıt'juydu 'Osmanlıdırılıyor'" Iş tc bu yanıt bı/ım tarıh oğrctıtnımızın ozctıdıı Tarıh, herhangı bır tarıhsel donemı taklıt etmek ıçın okunma/, okutulmaz Bugun yurdumuzda, bır bolum ınsanın kımlığını Arabıstan çollcrınde, bır bo lum ınsanın Orta Asya stcplerınde araması, bır bolmunun dc Osmanlı'yı tak lıt ctmcsının ncdenı budur Tarıh, eğer bılımscl bır bıcımdı okutulursa, ınsana, CUMHURİYET KİTAP SAYI 439 Tarih, bilincine varılırsa bir sîirdir ff kendı kımlıgını kazandırır, ınsanı kendı sı yapar Ulkemızde hcr alandakı bo/tıl madan tarıh de kendı payına duşenı alı yor Ikınci Abdulhamıt, tanh oğretımını yasaklamı^tı Bugıınkukr ıse, vasakla mıyorlar aına, (,ağdış,ı du^untclcrıne alct cdıyorlaı Dunyanın hıçbır ycrındt, hıç bır ck vkt, d u s kuaplaııyla kendı kuru luştelsercsıneıhanetttmcv Bı/ım ulkcmı/dc ıse tarıh kıtapları, 1 urkıye Cum hurıyctı nın kuruluş felsefesıne ıhanettn bırer bclgesıdır Bu yargıya nasıl vardtntz? Ltselerde 1931 32 yıllarında, Turk Tarıh Kururnu'nca hazırlanıp okutulan kıtaplarla (bıı kıtapların yazımına Ata turk de katılmıştır), bugunku tanh kı taplarıtu yan yana koydıığumıi7 zaman, so/ konusu ınanetı anlarız O yıllarda her alanda bır devrımcı atılım olduğu gı bı, tarıh alanında da benzer bır durum goruyoruz Ataturk'un nezaretınde \d zılan ılk kıtaplarda, cvrım teorısınucn tııtun da, Turklcrın nasıl Musluman ol duklarına daır konular, ııç yıi7 yıllık Arap somurgetıhgı vc katlıamlan ayrın tılanyla anlatılmış,tır Dıne yaklaşım ıse bıı tlın ,ıd ımının yaklaş,ımı gıbı değıl, bır tarıhçı yaklaşımıdır Gunumuzdekı tanh kıtaplarındaysa, bırakınız evrıın kotısını, Turklenn na *> sıl Musluman oldııkları bıle çıkarıl 4>* mıs, bunun ycıınc, tslamıyet'ın ov gusunc ver venlmı^tır Bırde, tslamı yct'ı salt bcğcndığımız ıçın seçtığımız ya zılmış,tır Geıçi, ılk tarıh kıtaplarındada eleştırık cc k çok s,cy vardıı ama, bugun kuleılc kais.ılaş,tırı]dığında, daha bılım scl vc bıı toprakların ınsanına daha uy gun oldugunu soyleycbılırı/ kıtabımzın adı da ılgınt " larıhın Ta lıhsızlıiı •'Ntdtn, boylt bırad sıçtınız^ Aslında ıılkemı/dc bılım talıhsız Ama, bu lalıhsı/ bılım dallaıı ıçın de bır sıralama yapılsa, tarıh bırın cı sırayı alır Hıçbıı bılım, tanh kadaı ulkemı/de polıtıka aracı yapılmamaktadır Gcrçı, dunya nın her yerınde benzer talıhsı/lık yas,anmaktadır Orneğın, Surtye lılcı, Hatay'ı kendı sınırları ıçın dc yosterırler Yunanhlar, Mega lc Idea dus,uncesını çocuklara aşılamaya çalısırlar vb Bırkş,mış, Mılletler, zaman a/ man bıı şovenıst duşuncelenn dcrs kıtaplarından çıkarılması ıçın kararlar almaktadır Bı/de, 197O'lı yıllaıda I elsefe Kuıu mu'nca, 1994'tede t/mır Buca'da yapılan Tarıh Oğretımı Sempoz yumu'nda BM'nın kararlanna uyulması, dcrs kıtaplarının Turk lslam pıopagandasından aftndırıl ması konusunda kararlar alınmış tır Ancak bu kararları ve oncrılc rı, Mılh F ğıtım Bakanlığı çevrclerı dık kate almamıştır Tarıhe y>v( nıstçe yaklaşım mı sızı bu kıtabı yazmaya ıttı * I lbcttc Aslında yurttaşlık gorevını ycrınc getırdım Iarın ve tarıh oğretımı u/eı ınc dıı^unıılmcsını sağlamak ıçın bu kıtabı kalcnıc aldım dar dılı boğazına akmakladıı (^ocuk kendı ana babasının adından once vcdı gobck oncesını ogtenmeyc zorlanmakta du Bu durum kaıs,ısında kımlıksı/lıpın ortaya çıkmasını dogal katş,ılamak gcıc kıı i )7etlemek gcrckırsc, sorıın kıınlık so runuduı Bu tarıh ogretımı kımlıksızlıgı yabancılaşmayı kolayla^tırmaktaclır Kımlıgını, Mısak ı Mıllı sınırları ıçındc aıayan ınsanlar yerıne Arabıstan'da ya da Orta Asya stcplcı ındc aravan ııısanlaı çogalmaktadıı Tuık tarıhı aılı altında co cııklara anlaijilmayan aıllar \c tcrınılcı ezberletılmeye çalı^ılmaktadıı Dunyanın her yerınde hcr toplum, mutlaka ba^ka bır yerden gelmii;tu Ama, bızım dı^ımı/ da dunyada hıçbır toplum, bın yıl once kı akrabalarını aramamakta, oıalara gıt meyı ozlememektedır Bın yıl once, yaşadığımız soykncn ycı lerın, akıabalığımız olduğu ıddıa cdıkn msanların onc çıkarılması, bızı Anado lu da ıs,galcı gorenlerın de ışleı ını kolay la^tırmaktadır Bu akrabalı^ımız olduğu ıddıa edılcnler, nasıl akrabakı çevıımcn aracılığı ılc anlaşıyoruz1 Aynı clılı konu !;anlann bıle ulus oluşturamadıkları bır dunyada, bu durumda oradakı ınsanlaı la nasıl ortak bır "mıllet" yaratacağız5 Su udı Arabıstan'ın dılı Arapça, dını lslam, Surıye, oyle, Urdun, Mısır oyle Ama, ay rı ayrı uluslar Daha doörusu, ulus duzc yınc gelememış topluluklar Bi7im akrabami7 olduğu ıddıa edılen ınsanlaysa, bırakın dıl yakınlığını, kultu rel yakınlıklar bıle kalmamı^tır Kırgızlar, Tacıkler, Uygurlar, Yakutlar Bunlar ıçe rısınde bıze en yakın olan A/erılcr bıle, kendılerını 'I urk olarak gormemekte, bı/ Azen'yı/ demektedırler • Tarihin Talihsizliği/ Abdülkadir Pak soy/ örun Yayınları/ 192 s Klmlik sorunu Ulus" yertne "mlller Ulkemı/dc yaijaııan kaosıın en onem lı nedenı olarak, yanlış tarıh oğretımını goımckteyım Bu oğrctım, ulkcmudc dcnıokrası mucadelcsının karşısına et nık vc dınscl mucadeleyı yerlc^tırmek ıstcycn ernpeıyalızmın ışını kolaylaşrır maktadır Yurttaşlık bağlarma dayalı "ulus" ycıınc, ctnık va da dınsel bırlığe dayalı 'mıllet' yaratmak ıstıyorlar Bu amaçlarına da buyuk olçude ulaştılar Bugun sokaklarda, alanlarda gorduğu mu/ s,oven vc dıncı saldırganların ılham kavnaklaı ından en onemlısı bu tarıh oğ rctımıdır tğer tarıh, gerçekten bılımsel olaıak oğretılse, şoven ve dıncı kesımler kendılcrıne bu kadar taban bulamazlar Pıkı, bu durum karysında onennız Zararın neresınden donulurse kârdır Tarıh mufredat programları yenıden du zenknmelı ve tarıhlutapları bılımsel bır anlayışla yenıden ya7ilmalıdır Bır de \unu sormak ntıyorum Ulus olarak hangı topraklardan geldığımız bır yana yaklaşık hın yıldır Anadolu da ya şıyoruz Tarıh kıtaplarınıızda, Anadn lu nıtn tarıhı nc kadar yer alıyor? Anadolu da ya</ayan ınsanlarolarak bız, Anado lu yu ıyı tanıyor muyuz ? Anadolu tarıhı, ortaokul (ılkoğrettm 6 7 8) ders kıraplarından çıkarılmış, lı selerde dc kuş,a çevnlmıs,tır larıh kıtap larının neredeyse tamamını (TC Devrım Tarıhı dışında) lslamıyet'ten oncekı 1 ıırk tarıhı ve lslam tarıhı kaplamaktadır Anadolu'da yaşıyoruz Sorsanız, Anadolu adının anlamını, nereden gel dığını yu/ oğrcncıden 99'u bılemez (, ağda^ taı ıhçıler, tarıh oğretımının şu sırayı ı/lemesını onerıyorlar Once o^ rencmın doödugu kentın, sonra yurdu nun, sonra da dunyanın tarıhı Bı/de ıse tersı geçerlı Ogrencı, Çın Seddı'nden yola çıkmakta Anadolu'ya gelınceye ka SOSYAÜZM PROGRAMI TEMEL SİYASİTEZLER ihanetin belgesi GELENEK