Katalog

1 6 N I 8 A N 1 8 8 8 ü Behzat Ay, Koy Enstıtulen ıle ılgılı ıkı kıtabıtanrtıyor ı sayfada • Zeynep Alıye, kıtapları yenıden yayımlanmaya başlanan Suat Dervış'ı anlatıyor blZİere 8 sayjada U Ahmet Nazım, ABD'lı yazar Alıce Walker ıle bır soyleşı gerçekleştırdı 10 \ayfada U Hasan Erkek, Ayşegul Yuksel'ın kıtabını değertendırdı 1 3 sayfada Cumhuriyet I Z E K Mahmut Makal, Köy Enstitüsü çıkışlı yazarlarımızın en tanınmışlarından biri. llk yazıları 1948 yılında yayımlanmaya başlanan Mahmut Makal'ın ilk kitabı "Bizim Köy" 1950 yılında yayımlandı. Yayımlandığı yıl biiyiık tartışmalara yol açan kitap kovuşturmalara uğradı, türlü baskılarla kar^ıla^tı. Anadolu köyünü vc köylüsünü gerçekçi bir anlatımla gözler önüne seren Makal'la yazarlığının ellinci yılı nedeniyle Tansu Bele bir söyle^i gerçekleştirdi. Osman Bolulu ve Dr. Yahya Kanbolat da Makal'ın yapıtlarını değerlendırdiler TANSU BELE Mahmut Makal Yazarlığının 50. yılında bir Köy Enstitülü KITAP /~1 ayın Mahmut Makal, soyleşımızt ba\lamadan V once ben uzın 50 yazın yılımzı ıçtenlıkle kutla ~ l J mak t\Urtm llk yazınız Varlık Dergtst'nde, 1 Mayts ll)4H'dc ycr almıs Btn dt sıztn ılk yapıtlarınızı okuduğumda ortaokuldaydım 1 '•> ">() lı ytllardt, 'Bızım Koy' aalı ılk yapıtımz bc nı epey sarsmı$tı Çunku btz kcnt çocuklanna ngretılt n koyle \ıztn anlattı$ınız koyun ger çeğı laban tabanazıttı Sıztn koyunuzÇOK tlktl, gert, çağ dışı ve yoksul ya$am ka^ullannda, neredeyse taş devrın Bcnı yazmaya ıtcn nedcnler mı? Koyun ko^ulları dcyaşayan ınsanların tuhaf, urkun<,, aalı dunyasını yan Koy Enstıtusıındekı demokratık ış eöıtımı ve okuma yo Mtmaktaydı lurkıye'de 192 J yılında Cumhuriyet yonc luyla dunyaya açılma Koyc, bcş yıllık cğıtımden sonra ttmımn huruluşuyla başlayan dttnokratık, eşıllıkçı, <>z donunce ılkel koşullarınuan etkılenmc Halkın, ken gurlukçu donemtn Ataturk'un ımttyazsız untfnz bırkıt dınc yaraşmayan koşullardan kurtulması ve çağcıl bır 7e' olarak tanımladığı lurk toplumunda 'efendımız de yasjama goturulmesı duşuncesı Masasız, sandalythiz, dığı koyluye ulaşamamasım hangı nedenlere bafclamak ga/ lambasının bılc bulunmadığı bır ortamda, ga7yağı tasınız? yakılan teneke kandılın ı^ığında gecclcrı el ayak çckılınce Işte bunları dıle getırmek duşuncesı Ulaşılmak uzereyken yonetımın tutumu değıstı Çok partılı yaşam, Amcrıka'ya yanaşma, oy toplama helâsı Sızın kı\a ama ozlu yamtlarımz yantnda bcntm soru Koy Enstıtulen kapatıldı Ataturk'un yolundan donullanm epey uzun ve dağınık bır yer tutuyor Ama hemen du Ataturk'un kaybından sonra hırkaç yıl dııraklama bclırteyım, ben bunubılınçlt yapmaktayım, yanı sızın ıldonemı yaşadık Sonra senleme donemıne gırdık Yagınç nrnek yasamınızdan kımı kesıtler de vererek oku nm yıı^yıkıan fa/la ?aman ge^tı bu doneme gırelı I lâ yucuya, ozt'lltkle de gençlere açtklayıcı hılgıler sunmak lâ koşar adım aıdıyoruz uerıye doğru' Koktcncılcr kok amacıyla salmı§ Kurtulur mııyıız bılmem Sayın M Makal, ayrıca yazdıklarınızla gozaltına alın Anadolu koy ya^amımn aa gcrçeklenm dıle gtttrdıdınız, çeşıtlı kuvusturmalara uğradınız Çok ievdıg'tnız ğtnızde gencecık bır ojtrctmendınız Öylc kı, o gunlerde meüeg"ınızden olaunuz Sızın, ışttme ozurlulertn okusıztn bu yapıtları baylesı bır olgunlukla ortaya koyma lunda ogyetmenlık yapmanız bıle çok goruldu Butun mzdan kuşku duyanlar bılc oldu Sızı yazmaya yonlcn bunlara karşılık bugun de aynt yıldtrılarla kar^ıla^sanız dıren neydı? Kısacası ncden, nasılyazdımz? bıldığıntzden şaşmayatak, gerçeklerı ytne aynt gozupek CUMHURİYET KİTAP SAYI 426 lıkle dıle gettrecek denlı cesur bır kışılığtmz olduSunu bılıyoruz Gerçcğı anlatmak stzın ıçın neden bu kadar onemlı? Idealtst bır yazar mısınız'' Bu tutumunuzun eğtttmtntzle ya da oğretmenlığtntzle bır ılgısı var mı> Ne gıbı btr ılgtsı var^ Du^unmcye alışmışsanı/, gozunıızun ı^ınc batarak sızı rahatsız eden gerçeklerı dıle getırmedeıı rahat ede mezsınız O gert,ekler sıze gucenık gucenık bakarlar Sankı gorevınızı yapmayan bırı gıbı kendınızden ve o gerccklerdcn utanırsını? tnsan saygısı, halk sevgısı bır koz gıbı ı^ınıze duşmusse, yazmadan duramazsını? Bu yuzden başınıza gelenlerı de sıneye çekmek, karşıtlarınızla, burokrasıyle, çesjitlı kademelerdekı yonetıcılerlc savaşmak zorunda kalırsınız Yaş.imın tadı bu savaijimın i(,ındedır ve mutluluk dedıklerı de ben ce budur Halkın ıçındeysenız, halkla bırlıkteysenız, guçlu olursunuz Ataturk'un bu topraklardan gelıp gc\mı% olmas.1 da sızc guı, verır Bır başka guç kaynağı da sev dığını/ ınsanlar Benım durumum, mutluluğunı Yanı tutumumun eğıtımımle ılgısı olduğu kadar kışı Devamı 4 sayjada