Katalog

Kapak konusunun devamı. *" liğimle vc ozellıkle de sevgıyle ılgı si olduğunu sanıyorum. Toplumumuzda karşıla}tıg'ıntz türlü baskılara karşın ülkemızde yaşamaya devatn etmektesınız. (h/sa ntcscydiniz ya bancı ülkelerde çok daha varmltkla yasayabılırdınız UNESCO'nun Dünya Küftürüne llizmct Ödülü'nc layıh. görülmüştütıüz, yapttlarımz çeşıtlı Avrupa diüerine çevrildi, dünya basınında ydlarca yoğun Ça&daş yaztnda bugürt yazann 'bir fotoSraf makınesı gıbı saptamalarla, bclgcsclnıtcliktc yapıtlar ürctmcu olağaıı uıyıl tnahta Dabau çağdaş romantn vc oyhunun cn oncmlı uzcllıg'iya^anmı^lıg'ın, yasamla rutı fotoğrafım çckmch' Sız bunu yıllaroncesınden gcrçcklvitirmi^ biryazarsımz Bu konuda tıclcr \nylcmek ı\ter\mız) Ayrıca, bir yaztn yapıtının kendı yazın bı^cmıni bıçımdc sızden söz edtldt. Ayrıca İngtltckorıu^nıasında anlatıyor ve: "Benım Paoluşturduğu konusundakı dü\üncenız ncre'de, Yramada egitım olanağt bulduııuz, rıs'to ne ışinı var, çektim geldim" diyı>r. dırJ Orneğtn (çok cskı bir ornek olacak Vcncdik'tc 1 ürk Dilı ve Edebıyalı oktıttu Ulkesini, insanını seven her gcrcek sa bclkı ama) Dccamcron öykülerındekt latk nuz Ulkenızde karşıla^tıg'ınız yergtlcrlc natçı Nedım (îünsur'den farksızdır. Bu bakışaçıu Boccacao'nun yalın vc gcrçckçı yabana ülkclcrdcn duyduğunuz övgülere davramş urctici gıicü, sava^ını gücünü, bıçcmim oluşturmastna, 'kendı' öykü bıçı karşılth sızt ytne Türkıye'de tutan nedcn bevgiyi içinde taşır. Murluluğun da kaynaminı yaratmasına neden olmuştu neaır? ğıdır. ülanaklar vardı dışarda kalmak icin... Sizın ı'çın dt$ hasında ycralan yazılardan Yazında üç ana öğe var: Öz, biçinı ve Ama dışarısı gurbettir. lnsan doğduğu btrkaçında yaztn bıçcmımz saylc dcğcrlcrı bicem. ü z biçimı getırir. Biçem de oze ve biçime uyarsa, anlatı etkili ve vurucu olur. topraktan başka yerde köksıizdür. Ikddtntmi) "Mahmut Makalaünyamn ve inFotoğrar çekmck de bir sanattır. lyı çeken mini, toprağını bulamayan bir bitki gibi sanlaruı unuttuiu bir köyün öiretmenıyvar, kötii çeken var. Onemli olan gerçeöe kurur. (jidilebilir yurtdışına, kalınabilir dı O hıçbır $ıy Katmadan bir jutoiraj ka de. Ama kök salınamaz. Dolayısıyla rahat mcrası gıbı k(iyünİ4 vc oradahınlaylan sap baglı kalmak, gerçekleri sulandırmamaK tır. Günümüzde, sulandırılmış yazının suedilmez. Kendi ülkesinin sorunlanyla icıtadı Bunun arkasından da hıtuklandt çe olmuş insanlan seyretmek de utandıSonradaıı, yazdıklarının doğru olduğu gö yu çıkmıştır artık. Sizin de belirttiğıniz gi bi, yazın diinyasında gerçekçilik akımı ıyırır insanı, oralarda... rüldii Turk koylüsu hâlâ cehennemdc yace gelişti. Benim dünya görüşüm de, ger\ar." (Altnan basınından/Wıener WocRcssatn Nedim Günsür Parisrcy'ken çckçiliğin egemen oldıığu bıı akımla bağhcnbllatt, 1971), "Tamklıfcından dolayı 'Bizim Köy' gelir oraya. Kitabı okuduk hapsc atılmut yazann satırlart araunda t$ daştığı için kendimc özgü bir anlatım bitan bonraoturur, 'Bizim Köy'dcki "Kızacimi olu^uyor sanırım. Nasıl ki, laik bakılcnmemış balde bir tnplumbılım, ın sanı almık"öyküsününtablosunuyapar. Buonu tıht edcn bir helge özellig'i seziltyor Kitap şaçısı Boccaccio'nun yalın ve gerçekçi bidoyurmaz, ayrıca: "Bir ressam Barılı kaçcmini oluşturmuş, kendi öykü biçimıni bırçok tartnı vc chonomı uzmanıyla toplıplarla kendı toplumıınu anlayıp yorumyaratmasını sağlamışsa, benim laik bakılumbıhmcıyı aynı biçimdc altüst ctti. lürlayamaz" diye de düşünür: "Çünkü, sanat kıyc'nih bakımsız ta\ra hölgelertnın yazgı saçım ve toplumsal düijüncelerim de yakuramlardan değil yaşamdan kaynaklawıın değıştırıltnesıne bunaan sunra karar iın ve gerçelcçı biçemimi oluşturmuştur, nır. Sanatçının kendi yaşamından, kendı verıldı" (Betçika baumndanl Ltbre Belgt diycbifirim. toplumundan yola çıkması zorunludur" 195ü'lı yıllardan bugünlere Türkıye, B J l 1964) der. Bunu Cumhuriyct gazetesindeki bir köylerden kcntlere bu'yük göç dalgalarmın da ctkisıylc sosyoekonomtk çalkantılarla sanılan dönemler ya$adı. Bu arada köylüMahmut liıkle kentlılık arastndakı kcsın çızgıler de Makal, annesl, babası ve epey yumuşadı Köyle kent gerçekleri birkardeşlertyle hırine yakınlaştı, karıştı Ayrıca köylere birtfkte. teknolojık araç gereçler de gırdt Sızc gore Turk ın\anının gerek kentligcrcksc kcrylü olarak yaşammda dejlışım oldıı muy Olduysa bu bangı yöndedır? Yorumunuz doğru. Köyden kente göç hızlı oldıı. Köykent arasındaki çizgiler yumusadı. Köylere yeni araç gereçler de gırdi. Bu durıımıı doğal karşılamak gerekir. Yalnız, önemli bir nokta var ki, o do ğal değil. Bütun sorun da bu dogal olmayan noktanııı varlığından kaynaklanıyor: Eğertoplum^Oyıldıreğitimsizbırakılmasaydı, köylerde insanımız çağdaş eğitim kurumlarına ve çağcıl düşünccli öğretmenlere kavuşsaydı, köylere kitaplıklar kurulsa, kitap, dergı, gazete girseydi, buMahmut gün çamaşır makinesi ve televizyonun yaMakal, lle blrnmda çağcıl bakış da köye gırmış olur, llkte (altta). denge sağlanır ve dengeli bir topluın olu şurdu. Bu denge kurulamamıştır Yanı, Etllk Bağlarında, tcknolojı var ama onu kullanan insanın Tonguç kafası yüzyıllarcageride. l'elefonu, I'V'yı Baba ve e$i isteyen ve kullanan insanın kafa yapısını Nafia Tonguç lle, da 21. yü/yıla yaklasjtırmazsak dengeleri 1954 bozuk toplum yapısı sürer gider. Doöu (yanda). Anadolu'da kız kaçırıp parmakları donanlar, ba^lık yüzünden kaçtık diyorlar. Sağdan sola: Bir renkli televizyon alıyorlar başlık olayaşar Kemal. rak... Televizyonu izlivorlar, ama zihniyet Orhan değişmiyor. Çunkü televizyonu da bir eğiKemal. tim aracı olarak kullanmıyoruz. Şıddet Mahmut Makal, salt aracı yapıyoruz, Yani halk için çağcla!; eğiFalk ve tim yollannı tıkayıp onu teknolojinın Mustafa ürünlerıyleyüzyıızegetirmek, Hoca Nasüste Burgaz Adasında rettin'in "Taşlarını bağlamnjlar, köpekle 1952 (altta). rini salıvermişler, bu nasıl köy^" demesini andırmıyor mu? Mahmut Makal Yazarlığının 50. yılında Bu giizcl söy/t'ji ıçın çok tcjt'kkurler, Sayin Tansu Bele, ben sizc teşekkür ederim. • ÎOHKUZ Kaygımla... Mahmut Makal'm eserleri Bızırft Koy(V) îO), / layal ve Cerçck (19 52), Memlcketın Sahıplert (VJ54), Koye Gıdcnler (l')yj), KuruScvda (19'>/), Kalkınma Mauı lı (1960), Otelenn llavası 0965), Ycrallımhı RtrAnadolu (1968), Zulum Makıncu (1969), Değticnlcr/Bızım Koy W 5 (1976), Karanlı gıZorlayanlcir(l976), Koy Enstılülırı vcOteit (1979), Bir l^ımn Giınlu&ünden (19H0), Allah (1989), Anımu Actmu (1990), tiozkırdokı Kıvtlcım (1992), Köy Enstıtülerı ya da Delı Memedm Türküsü (199 i) SAYFA 4 CUMHURİYET KİTAP SAYI 426