Katalog

hıs dı\e bıı şahıs yoktuı \< btr nıana da ıLıdc ctııiı/ I lavalı şahıslaıı ela \me h.ı vattan topLıvac.ıgımı/ ZI.IK1I.IIL nıevıla nı çikaıacagı/ (Iııık Dılı ( ılt X I I I s 154 Aıı.ın ( KiKİıct Tııık Ldebıyatın ıl ı llıkaye ve Roınan ( II) Çulluk takı a\ııntılai da doncnıın yasantısından \ansımıştıı ' (, ııllııkıın başlangıundakı aveılaı geıçektıı RahıiKtlı Bcchı Zıva bır gıın '( umhuııyette oınıızumu okşa miij ' Bı/dendır dcmıştı Yınc 'Çul luk takı Reji rabııkasım va/nıak ıçın bır harta Rcp'de ışçılık ettını (Avnı ınakalc) Mahmııt Yesaıı koyıı anlatııkcn ayrm ııli goıuntulcı cı/mc/ Kahvede vaıı uyuklayan kovhıleı anıbaıda ış yaiata lak oyalamnaya çalışan Ince Lre, bu ka lın çı/gıleık yci yeı ıı/ılıııış koyde Mıı rat ın duvdugu hıınamvı duyııiui Kov dckı en haıekıth olay tutuıı kaçakçılaııv la oıılaıı eııgclkmıve çalıs.dn kolcıılaı aıasındakı çatışmalaıdıı Kovlııının bu ıkı gıııptan bıııne katılaıak dah ı lahar vaşabıkcığı kaııısı ıl.ı kovun ıkonomık çikıııa/ını kanıtlamaktadıı Mahmııt \csaıı nııı gunumu/e aktar clı£ı vaşanı taıııklıklaı ına labnka, mucel lıthane \c kov yanında Istanbııl'dakı gıııbctçi ışçı mckanlaıını t.\t\ cklemck ge rckıt kıloyla ıçkı satan mcyhancleı sc\ gılıkıın lalıatsı/ eclılmcckn konuşabıle cekkrı bııa bahçelcıı Rum kadınlarııı ış lettıgı pansıyonlaı v<. han odalaıı Bır başka tanıml.ı (, ıılluku savaşlaıın sıkın tı vı vıkımlaımı onaı.ımamış bıı Aııado lu ıle eskı başkınt Ist.ınbul un romanı dı ye okuvabılııı/ (.locnıcnkı e\ gecındır me ıkıdıyk gonul dudı aıasına sıkışmış gençkadınlaı bu ıonıanın hguranlarıdır Ronıanda, \enı bıı ahlak anlayışı da bu anlavışı benımseycnkıce çızılır Bııhktc oldıığu kadıııları uddıvc afmasa da onla rın bıı başkasıvla olmasına dayanamavan Murat a karşılık kınk bıı aşk ılışkısı va şaclıgmı bıklıgı Munc\\u ın bu eskı ılış kısını evlenmek ıçın bıı uıgel saymavan Bckıı Bekıı bıılıktc çalıştı£ı kadınlaıa karşı bır c^ıtlık havasında olacak, yorıetı cılığının gucunıı bıı kadına yakın olnıak ıçın kullanmavaeaktıı Mahnıut Yesaıı nın, şoyle bır çı/dığı tıpkı aıasında labııkada çalışan kadınlar da vaıdır Begcnılmck sevılmek ısteğın dekı bu gcne kadınlaı kıııu /anıan oyıın laı hılekı dc du/cnksekı, za\alİKİıılaı Ba/cn kurduklaıı ılj^kılcrın altında kuıu ekmck ve sogan yemının bır gazınoda oturabılmenın dıışlerı yatmaktadir Çun ku Istanbul'da soganın bulunmadığı ev lcı vardır Ve rabııkada henu/ ogie ye me£ı vcıılmcmektedır Aııcak bu kadın ların, yaşadıkları tuııı zoıluklara karşılık kendı gcçıınleıını saglamak gibı bır ayrı calıklan vaıdıı Lvlcnmevı bıı statu defiı ^ıklıgı n,ın ıstcılcı Kcncdlcrını ısteyenle ıı 7cngınlıkk*rmt gorc değıl, duşunuşlc rı davıanıslarına goıc tkucrlcndırırler Mahmut Ycsaıı nın C, ıılluk adlı romanı ılk yayımlanı^mdan altını^doku/ yıl son ra okundugunda dıkkatı ceken ılk olgu anlatımının akıcılığı ve cskımı^ so?cuge pck fa/la rastlanınavı^ı Bıı sure karıka tur çızdıgı mızah deıgılcıı kcndı yayıın ladıgı Kclcbek adlı cdebıyat/mızan dcr gısındLkı dcncyımı pıvcs ya7arlı^ı kus kusu/ orıuıı anlatımını ctkılcmı^ Cıunluk gazetede yazmanın getırdığı olaylaıla okur dıkkatını uyanık tııtma alı^kanlığı ıse gunumu/de bılc anlatının 7araıına değıl Romanda ı/lcgı onceden okura se7dırnıek ı«,ın ya/ılnıı^ bır ondfyı^ dıyc de yorumlanabılfcck av doğa vc hayvan tas>vnl(.nys<. guııuımı/un ıvı fılııı scnaıyo larını anımsatıyoı Bıı bolıımlcr beiKL, Çulkık'takı pek (,ok olayı da aşıyoı Mıı rat'ın Lsrru'yı kaçırdığı bolum, ba^takı av sahnesını anımsatan, çağrıijtıran, okıı ru dıijiııın pc^ındckı tektlcıın mucadelc sıylt. kı/ kaçıunadd kızı vcımemeye ça lı^anlaı arasmdakı savaMmla karşılaştır maya kışkııtan bıı havacla So/un kısası gunııımı/ okıırıı, gcç dc oka bır lıalk ya/aıında çağdaij bır an latıcıyı kei;tcdıyoı • Çulluk/ / Mahnıut Yc uırı/ Çcvnmyazı Sıibrı Koi/ Oglnk' Yayııuıhk/ İHO s CUMHURİYET KİTAP SAYI 322 Ayhan Bo/kutt'un "Ömür Olümun Önsüzü" adlı ürünıı bıı ilk kitap. Sö/cuğıin tam anlamıvla gcnç bır ^aır Ayhan Bo/kurt 1971 dc Amasya'da doğmuş. îlk şiirini ne zaman yazdığını anımsamıyor. Ilkokul sıralarında olsa gerck. O gundcn bu yana şiir serüveni alçakgönüllü bir mecrada akıp durmuş. AHMET ÜMİT I Vesanrnln anfatıım lk kitap okur, elcştırmen ve yazaı i(,ın t.ııklı anlanılar ta^ır Okuı ılk kı taba kıiijkuyla daha «,ok kavıtsı/lıkla vaklaşır Lğer o/el bu durıım oıtava çı kipda dıkkatını çekmcmı^e clestıııiKnııı yaKİaMinı da okııııınkındcn taiksı/ oluı ü kadar ı^ın gııcun IÇIIHIC kını otuıııp da vcnı bıı vaidtıcının uıununu dcötilcndı recck^ lfk kitap sanııım en Lı/la va/aiı ıçın onemlıdıı Ilk kıtabın vavma lıa/ııla nii; suiecı ba^lı ba^ma bır olaydıı I Icısc yın kusuısıız olmasını ısteı vaıatıci kofav ını goıucuve tıkacaktıı Aına bakaiMnı/ en olmadık satırda bıı t.ıshıhk karşila^ıı sinız ya da kapak ıstedıgmız gıbı olına/ veya akla hayale gLİnıcdık ba^ka bu \m lış çıkar Daha oncmlısı kıtabın sayımlan dıktan sonrakı onbe^ gıın va da bıı ay ıçındekı vazarın beklentısıdır Acaba kı 1 tap nasıl kaışılanatak Okur, ele^tırmcn nc dıyecektır' En gormıi!} geçırmı^, hatta ılk kıtabın omrunun vansıııda bastırnııi} olanlarınıız bılc solugunu ıutarak bckler gelışmeleıı Hele varatıcı gençse hıç yolıı vok bu sııreç daha tırtınalı va^anacaktıı Ve sonuç gtnellıkk pek paılak olma/ Ayhan Bo/kuıt un (, vayınc\ıncc \a \imlanan Onıııı Olumıın Onsuzu' adlı urunu de bır ılk kitap So^cuğun tam an lamıyla gcnç bır ^aır Ayhan Bo/kuıt ! 971 'de Amasya'da dogmıış tlk sıııını nc /aman ya/dı^ını anımsamıyor Ilkokul sıralarında olsa gerek () gunden bu yana ^ıır seıuvenı alçakgonuflu bır mecrada akıp durmuş Ama ılk şiirini yayimlat mak ıçın epevce beklemesı geıekmı^ Ul kemı/dekı heı genç ijaırın kar^ıla^abıle ceğı guçlukler onun da voluna çıknııs, Koltuğunun altmda dosvası, ıı/uıı bıı /a man clergı kapılaunı aş,mdırıp duımu^ Kııçuk bıı ele^tuı, kısacık bır değeılen dııme hatta bıı soz bckkmıs, Ne va/ık kı umdııgunu bulamamı^ Yıne de ıığraijinı ıııatla surdııımuş Çunkıı dışaııdaKi du yarsı/ dunvaya karşı kendını ancak yazıv la varcdebıklıgının avııdina \aımış Ken dı okuıunu bulına do£ıultusunda atılan bu ılk adımlar oncekrı sıııeç ınanılma/ derecede yavaş gelujse dc sonunda nıcy velerını vermeye ba^lanıış Ilk şıırı 1991 yılında yayımlanmı^, sonra yıne H İ Ş I dergısıyle tanı^mış Sjııılcrı tartışılmaya ve yayımlanmaya başlamış Cîeçen yıl bır de odul kazanmış "Neredeyse Sabah Ola cak" adlı dosyası 1995 Rırat llgaz Cıde fcdebıyat Odulu'nde "Ilgıye Deger Dos ya" oclulunu alnıış Ayhan Bozkuıt'un ^ıırlerınde uç ızlek goruluyor Yalnızlık, hu7iın ve ıntıhar Cjunıımuz genç ^aırleruıın sıkça ele aldı öı ızlekler Toplumun resmı ya da o/el kurunı ve ılı^kıler sıstemı kdr^ısında e/ı len, sılıkle^en bıreyın bıı tuı baskaldırısı nı çıölı^ını dıle getıtıyor bu ızleklcı Ayhan Bozkurt yalnı/hğını s,u dızeleik anldtıyor "bo/uk .lyd.ın sıyrlllp seyredeı gıbı en /ayıî karanlıgı yer yer yu/une tukuıuı sabıkalı yalnı/ Iık" Gcrçekten de sabıkalıdır yalnızlık In sanın suıeklı bır varolııs dıııumudur Kı mı bıılıktılıkleı, kınıı etkınlıkleıle /aman /diııaıı paylaşılsa da yalnızlıöm tumuylc ortadan kalması olanaksı/dır Belkı de bunu ıstcmck de anlamsız Çunku ınsanı ınsan yapan teıııcl olgulardan bırıdır yal ni7İık I ıattd yalnı/lı^ımı/ın ayııdına var dıj^ımı/da olumlu sonuçlaı bılc doğabılır Roncsans duşııncesındekı en onemlı van lardan bırı ınsanın yalnı/ olduğımıı bır Genç şair Ayhan Bozkurt "Ömür Ölümün Önsözü" ıle okurunu arıyor İlk kitabın \erı olarak kabııl etnıesıdır Insan valni7 olduj*u ıçın kendını gelıştırmelı daha genış ve nıtelıklı etkınlık alanları vaıatabıl 'îulıydı Ronesans ınsanının zengın kıılturel bırıkımı nın altında yatan ctkenlcrden bırı de buvdıı () halde soıun yalnı/lık deöll, yalnızlı^ımı/ı paylaşabılcceğımi7 alanlar, ctkınhkkı, ılı^kıleı bıılabılmek Ama ne ya/ık kı gunumuz toplumlarında bunu gercekle^tırebılmek oldııkça guç (%unku toplumsal sıstcmleıın temelmde ınsan degıl para yeı alıyor Ve pazara yonclık meta uretımınden bu yana, valnızfık duy gusu daha yıkıcı bır duvguya yabancılaş mava verını bırakmakta Yaşamın 'şeyleşmeM' olarak da adlandırıkın bu duru mıın en başta şaırlerı etkilemesı kaçınılma7 Çunku oıılar yapıları geıejjı, gorun meyenı gorme, bılınnıeyenı hıssedebılme yetısme sahıpler En azından has şaırler ıçın bu boyledır Moderrılei}menın getırdıjiı bır dızı so iunsal, yoksul çevrenın artmasıyla dıpten gelen o tuhaf baskı, buvuk kalabalıkların arasında, umarsız bıı olarak ya^anıınm ctırdığı psıkolo|ik bolunmc, paraya enekslenmış konrormıst yaijam nıçımlerıy le sonuç alınmadan sıııup gıden kısır uı dıs,me, devletın topluma korku yaymayı dnıaçlayaıı icıcuızını vc daha bııçnk ne den, şaırı yalnı/lık, daha dogıusu yabdncılaijma temasına voneltıyor "ey1 bedenımı kuşatan yalnı/lık senfo nılerı nedır kırRiıılı^ınıın u/ak kılomctresı sorarım ncılır1" Cıunumu/ genç ^aıılcıı kınıı çcviclercc bıreycı olnıakla suçlanıyor Ama onların kendı scnıvcnlerını ya/maktan başka suçları yok Ustelık anlattıklan kıysel ta nh gununıu/ Turkıye'sınde, gunumu7 dunyasında geçıyor Yaşadıkları yıı/yılın devrımleıı sa\aşlaıı kıvımları buluşları ınsanlığın toplu utku ve venılgıleıı onları S gımluk sa^anılaıında bıılu\oı du ıııık n ctkılıyoı ( K M I U ı ıı ıhc ılonup bakıvoı lar gııııumu/ık yaşanınlaıı goıusoılaı \c gclecck hakkında lyımstı olnıak ıçın hıçnıı ncıkn gorcmıyoılaı Kcndı so/ cııkkıı ımgikııvk d'unvayı ınsanı an latıııayı scçıvoıfaı Bıı .ınlatışt ı lıoııı voksdlnı/ıın /orunlu olııyoı hakıkatın ılk katııula bulnıııstum bcklentıleıunı alt va/ısı/ avııalaıda saklı kalmış bı kkkıım ben bu gozleı ı vıı/ aışm once aıılat tıııı gelıp, dokunmak ıstıyoıum sana gelıp butun kapılarını açmak ıstıyo rum hu/ıın gııluyoı şııııdı Hu/un ço7iımsıı/lufun bıı sonucıı bclkı dc kaıamsaılıgın, ama umutsu/lıı guıı dcgıl "jıır va/ıhvorsa, ınsanlaıa ya da kendı ıçıne scskııılıyoı s.ı hâla bıı uınut var demektn Ya/an seslencn ag lavan kutredcn lıavkıran ele^tnciı nc kaılaı ınkar etsc dc bıı şcvkıı ckglşlıic bıkccjiınc manıyoı demektn Ln a/ın daıı kenclisıııın clnıkncccgını dıkkatc ahnacağmı ıınıııyoı demektn ıımut k.ıygınıı kamçılıvoı ınışlı çıkışlı bıı golgı kok salnıış çıgncdıgım ıicks Vc tanulık bıı ı/kk daha lntıhaı Ma yakovskı nın olunııı\le anlanıı dcıınk şen gorkemlı tıııal kınııleıı en ıvı ıııtı > naı şıırı kur îunlaıla ya/ılıı, geıısı Lıt ı gu/af dese ıle şaııı ıntıhaı so/cıığıınu tı latfu/ etıneye vonknılucıı etkcnc bak mak gerek ( o/umsuzluğıın ıbıesı ıımutsu/lufa ılogru kavdıgında soyk nenlcı, va/ılanlar boş odalaıda çınlayıp vaıatıcısına gerı ılonılugımde ınsan sc çeııeksı/ kaldıgıncla ıntıhar neılen akla gc'lmesm' 'govclcm ıntıhaı alışkanlıgı \u/ııme ılokımuı kaç bahaı daha mııjdelcı kı lıavat ba na soıaıım kaç bahaı benı te/eldcıı vıırun vuzum vok venı bır ıntıhaıı kaldııma ya " Bırçok gunıımu7 şanı gıbı bıçımc oııcm verıyor Avhan Bozkurt So/cukle rı yanvana getıııp anlanıh ıçeııkleı oluş turmanm sııı olmadıgını anlamıs 'jıııın diıidcının kendı ıçındc saklı oldu^ımu bılıyoı Bıı labııcntı aıulıran şııı gulu nun yapıaklaıını tık tek tanımaktan başka umarı olmadıgını se/ınkmış Us talığın u/uıı yıllaı suıccek zorlu bıçım ışçılıjiının sonunda kendısıne gulumsc yece^ını bılıyoı Bclkı de bıı yu/den so/ cuklerle oynamayı sevıyoı So/cuklerle tumcelerle, sesleıle duşup kalkıyoı Yu muşak bır tını vaı şıııleıındc 1 lenuz na sıl bır mu/ık olaıağına karaı veımemış ' . ' ' ]a çalınan 'bıı ıslık gıbı • ' dıngın havalaıda cah "olumeoncu orke omur olumun onsozıı onemlı mı' olıımum kı ozleme odunç oku mu 5 ocılek ogretıler" Ayhan Bozkıırt'ım bıçımsel kaygıları zaman zaman zoılama sonuçlaı do^uısa da, şıırının duşıınsel geıı planı deıınleş tırebılırse bu yol onıı has şaııleıın katına ulaştırabılır Çunku nasıl anlattıgımı/ kdddi nevı anlattıgımı/ da onemlıdır felsereyı yedeğınc almayan bır şaır u/ıın soluklu olama/ Cîcnç bır şaır olnıak zor ış Beklcntı lerle, olanaklaı arasındakı amansı/ denklem hıç ıstenmeyen geıçeklerle yu/ yuzc gctııebılır ınsanı En basıt hoşgoru kurallarınııı ık gostcıılmedığı yuzın dunyamızda, yıpıatıcı sıuıçkı ya/nid ıs teğını koreltebılıı, bıı gun herşcy anlam sız gclcbılır Avakta kalabılmek, butun bu zorluklara go^us gerebılmekle ola naklı Ama lyı Mirlcr yazabılmenın yolu kendl kemlımı/k ulıl bıı v.llişl suuiuu bılmckten geçıyoı Ayhaıı Bo/kuıt un Omur Olumıın Onso/u adlı kıtabını okuyıın gcııç bıı şaıım, naıf ama tesur dunvasıyla katşıl.ı şacaksınız • Omur Olumun Onsozu/ A\han Boz hıırt/ L Yavııılan/ 4H s SAYFA 9