Katalog

Ustalık kuşağınt kuşanmış bir şair: Salih Bolat Salih Bolat, bir şiir yolcusudur ycnilmişliğinin, çaresizliğinin üstüne üstüne giden. Kalabalıkları, kalabalıktaki yalnızları, Adana'yı, Adana sıcağında iş arayanları, işsizleri, özlemleri, parçalanmışlıkları, kırılmaları, onuruyla yaşamı savunanları, vurgun ycmiş aydınları bir Türkiye panoraması çizerek oturtur bir afişin içine, sergiler düşündüklerini, gördüklerini, ları bir Türkiye panoraması çizerek oturtur bir afişin içine, sergiler düşündüklerini, gördüklerini, görülmesi gerekenleri. Kilikya'yı "yaralı bir geyik gibi" ele alır, onu iyileştirmeye çalışır uzun bir şiirinde! Adana garıyla gıreriz şiirinin dünyasına, geçmiş, şimdı vc gelecek bir arada yol alır, sarmaş dolaş olur. Tarih, günlük yaşam ağar şiirinin omurgasına. Sınır ve Sonsuz'da koro eşliğınde erkek ve kadın elc alınır çdişkisiyle, iç içe geçmişliğiyle, scvdasıyla, kavgada yanyanalığıvla, içdünyaların derinliğinde gezine gczinc, yalnı/lıklarıyla, birlikte çoğalmalanyla hayatı vc kcndilcrini anlamay.ı çalışarak bıiyiırIcr, yüceleşirlcr, biıtünleşirler birbirleriylc. (ıcrçckliği yeniden dokur şiir tezgâhında yaşamın ıçinc daha da sokularak. I lerkes bır şcylc uğr.ışırken, onun payına da şiir yazmak düşcr. Yaşamından "kuşku ve korkuyu" silmeye çalışarak hayatla yiiz yüzc gelmeye çalışır o hep. Salih Bolat, aşka daha farldı bir yorum getiriyor sanki: "çünkü sürüyor hayat/ değişiyor her şey, aşk/ aşk bizim en eski kederimiz/ neriir yataklarından/ deltalardan/ biriktirdiğimiz." Aşkla geçer Içkonuşmalar'a düzyazıyı şıırinde ağırlayarak, öyküyii anlatımından şöyle bir geçircrek. 4. kitabına ad olan uzun şiiri Karşılaşma'da hayatla yu/ltşmenin öliimlc nuııın buruna gelmenin, ctrafımı/da ölüp gidenlerin, öldiırülcnlcıın, faili mcçhul cinayetlerın, kovalamaların, kaçnıaların, sığınma vc saklanmaların gerçek yii/ünü "sarsıntılar taşıyan bir dağ"ın yürcğinden fışkıranlara ortak ediyor okurları da. Acı nasıl incr yeryüzüne o onu da şiirine alıyor! "acı haber akşamla indi Aşka larkh bir yorum GULTEKİN EMRE S alih Bolat, Yaşanan'la (1983) 1.984 Akademi Kitabevi Başarı Ödülii çıkar "şiirler şiirini" aramaya... Sonra 1986 Yasar Nabi Nayır Şiir Ödülü'nü kazanuıgı Bir Afiş'in Önünde'yle (1986) arayışını sürtlürür zamana karşı. 2 yıl sonra Sınır ve Sonsuz'la (1988) çıkar şiirseverlcrin karşısına. Karşılaşma (1992) 1990 Ceyhun Atuf Kansu Şiir Ödülü'nü getirir. Uzak ve Eski Salih Bolat'ın 5. kitabı olarak doğar okurların elinc. Yaşanan'ın ilk şiiri Anlatamam Salih Bolat'ın şiirinin ipuçlarını, daha yolun başmdaki bir şarin şiirinin gideceği yeri, göstermesi açısından ilginç olduğu kadar da, önemli görünüyor bana. "gün döner/ güller solar/ benim sevdam baslar/ güz güneşleriyle", diyen Salih Bolat, bu sevdayı nasıl anlatacağı nı duşünür: "nasıl anlatmalı bu sevdayı/ bu yürek tutuşmasını yâni/ bu ince sızıyı böyle eklem yerlerinde/ hasreti nasıl anlatmalı/ orda öyle sessiz ve bir başına". Böylesine yalın bir söyleyişi şiirinc ycdiren Salih Bolat, tüm şiirlerinde süslemesiz kalmayı başarabilmiş ender şairlerdendir. Yalın, ama o ölçüde dc yoğun vc çarpıcı bir şiirinin temeli ni saölam atmış, çatısını iyi çatmıştır. Kenuini şiirinden soyutlamadan, kendini şiirinin merkczi sayan bir şairdir dc Salih Bolat; yaşadığı çevreyi, yöreyi düzyazıya tcğct geçerek, öyKÜİemeyi tadında tutarak şiirleştirir. Uzun vc soluklu şiirlerinde şiirinin nabzını hiç boşlamaz, ilerici, aydınlık, umut aşılayan bir şiirin kozasını örcr hep. "yaşamım bir yanı kanarken" insanları, scv dikcrini "suskun görmeye daytmama'V. hiç. Onun bir yanı hep "sevgi pınan"dır dupduru akar durur gönüllere. Salih Bolat, şiirlcrinde "hüznü katlayıp bir cebiMnc, "acıyı dürüp bir cebi"nc "koyarak" "yaşamı nasıl kurtarmalı" sorusuna yanıt aramaya çıkar. Sonra, o, "yaşamın şiirini yazar" "yaşamdan yana", yaşama karşı. Konuşur gibi, konuşma dilini yedirerek şiire, günlük dili yeniden üreterek şiirinin ateşini harlı tııtar Salih Bolat hep, "umudunu" ve "sevdasını" "şiirler şîiri"ne akıtarak. Salih Bolat, bir şiir yolcusudur yenilmişliğinin, çaresizlig'inin üstüne üstüne gidcn. Kalabalıklan, kalabalıktaki yalnızları, Adana'yı, Adana sıcağında ış arayanları, işsizleri, özlemleri, parçalanmışlıkları, kırılmaları, onuruyla yaşamı savunanları, vurgun yemiş aydın mahalleye/ eşiklere, merdiven basamaklanna, odalara/ odalardaki aynalara/ aynalar dolusu akşamla indi acı/ kızların saçlarından dudaklarına sızdı/ gölgesi düştü gençlik fotoğraflarına/ .../ oütün telefonlar bir vadıye açıldı/ göz göre göre, onu vurdular/ yağmur J boşlukta asılı kaldı". Acıyı boylcsine ' yalın, böylesine vurucu işleme başarısını gösteren pek az şair vardır şiirimizde. Salih Bolat, şiirlerinde "insanlardan", "düşlerden, gerçeklerden" söz eder. O, ülkesini anlatır hep şiirlcrinde, ülkesinin sevdiği insanlarını, ülkesinin gcıçcklerini ağırlar şiirlerinde, dizelerindc. Salih Bolat, ycni şiir kitabı Uzak ve Eski'dc şiirinin dilini daha bir bileylemiş, anlatımını daha bir yoğunaştırmış, ülkesine ve yakın çevresine daha bir cğilmiş olarak cıkıyor okumnun karşısına. Kollarındaki "şafak cesedi"ne, "sürekli sızan zamana" kaışın yaşamın içindc yeımı alır vc şiirinin tezgâhını kurar tanlıın ortasına. Aşktır clbcttc hcr şcyın başı, hü/iınlcri, kıtgınlıkları, bıırııklııkları, kavgaları başımıza saran aşk dcgıl midıir1 Onun şiirinin dilini oluşturan da bııdııı ıştc, aşk! Aile Fotoğrafı başlıklı şiir, Saih Bolat'ın Uzak ve Eski'dcki en güzel ve en hüzünlü şiirlerinden biri bana göre. Taşradakı bir aileyi yalın ve çarpıcı bir biçimdc görüntülüyor Salih Bolat şiirinde: Babanın "romantik taşralı"lığını, "türk filmlerine ağla"yan bir anne, "altmışların türkiye tarihi"ndcn bir agabcy, "modası geçmiş bir şarkı" gibi duran bır abla, masasının "ortasından bir nehir" akan bir mcmur olarak hayatını sürdüren şairin kendisi bütünlüyor hüzünlü aile tablosunu, pck çok ailenin kendini bulacağı, sararmaya yüz tutmuş bir fotoğraftan daha pek çok yaşamfar üretilebilir. Uzak ve Eski'dcn bir başka güzel şiir de Orkestra bana göre. Müzik aletleri üzerinde gezintiye çıkan meraklı bir okurun dünyasına hiç duyulmaınış bir müziklc giriyor Salih Bolat bu şiiriylc de: "saksafon ekvator uykusuysa/ trompet bir spartaküs uyanışıdır/ gitar, lorca/ ud, bir nostalji/ keman, kim var orada!/ ney, bir çöl akşamı/ kanun, o çölde bir vaha/ flüt, sürünün ilk havalanan kuşu/ pan flüt, yalnız bir albatrosun uçuşu/ obua, çaresizlik/ armonika, şehirde kaybolançocuk/ mandolin, turunç kokan akdeniz hüznü/ piano, mermer merdivenlerde serinledi yaz/ bağlama, uzak dağlardaki duman/ davul, son an." Salih Bolat, Uzak ve Eski'nin üçüncü bölümünde, Eski Zaman Şiirleri'nde bilgece bir anlatımla tarihi, masalı, cfsancyi günümüzc çekiyor. Tabletlere yazılı şiire çalışıyor sanki, ya da tabletlcre yazılı şiiri günümüze aKtarıyor gibi. Salih Bolat, ustalığa çoktan adım atmış, ustalık kuşagını çoktan kuşanmış bir şair. O, şiirine hakim olmayı bilen, şiirini dcrinıeştiren, accmiliklcriylc dc biiyüyebilen uzakları ve eskileri şiirinde barındıran, ülkemizin şiir atlasında kendinc kalıcı bır vcr edinen u/.ıın şiirlerin babası, uzun noylu bir şair. Kendisiylc "kaç şiirdir.görüşmüyoruz, kimbilir?" llkbahar Üzerine Varsayımlar'ı bır kcz daha okııyun lutfen, bir kez dc benim için. Salih Bolat, şiirimizin Kılikyalı kck C U M H U R İ Y E T KİTAP SAYI 311 AUe fotoğrafı BHgece bir anlatım SAYFA 6