Katalog

Balıkçıl Gözii/ UrsulaK. LeGuin/ Çeviren: Çiğdem lirkal ipek/ Metis Yayınları/ 160 s. LeCiuin'in son dönem romanlarından biri olan "Balıkçıl Gözü", Taocu/anarsist/fcminist bir tema çevresindc örülü. Dünya'dan Victoria ue rini "Peralı Bir Aşk için Divan" ve "Unutulmuş Kent", zcgcnine sürülmüş, olan adi suçluTarııı dencmelerini ise "Yetcr kı Kararmasın" vc "Bafıar lsyanoluşturduğu kcnt toplumu ve aynı gccıdır" adıyla kitaplaştırdı. Türk Sinematek Dcrncği'nin zegene onlardan elli yıl sonra sürülen kuruculanndan olan Kutlar, Uluslararası lstanbul Fılm barış yanlılarının oluşturduğu ShanFestivali vb. sinema etkinlikleri içiııde yer aldığı gibi, si tih (Sanskritçcde "akJıtı alabileceğinema yazıları ve orrak senaryolar yazdı; sinema yazıların nin ötcsindc barısj vc huzur") kasabadan ba/ılannı da "Sinema Bir Şcnliktir" adı altında bir sı barış içindc yan yana var olabilirler Ertuğrul Faciası/ Behçei Necatigil/ Yapı Kredi Yayınları/ araya gctirdi. Kutlar'ın eşi Filiz Kutlar'ın önsözüylc ve mi? LeGuin bu sorunun yanıtını, 72 v Cengiz Cıva'ya ait olan biri dışında Filiz Kutlar'ın vc Ara kcntlılcrin önderlerinden biri olan Falco'nun kızı "Behçet Necatigil/Bütün Eserleri" Güler'in fotoğraflarıyla yayımianan Gündemdeki SanatLuz'un öyküsünde arıyor. Luz'un bir kadın olarak "uya dizisınin yeni kitabı, yayımlanmamış çı'da, Nejat Eczacıbaşı, Ömer Uluç vc Halil Ergiin nışı", Shantihlilerin şiddetc başvurmayı kabul ctmeyen . bir radyo oyunu olan "Ertuğrul F'acigibi tanınmış adlar dışında Ali Özalp, Dr. Ayan Cülgödircnişlcriyle birleştiğinde, geriyc bir tck yol kalıyor: ası." "F.rtuğrul Faciası", II. Abdülhanen ve Melih Fereli gibi kendi alanlarında sanatçı titizliKcnt'i ve Shantih'i terk ederek çıkıp gitmek, yeni bir yamit dönemindejaponya'ya gönderiği vc duyarlığıyla çalışan ama çoğunluğun tanımadığı şam alanı, yeni bir dünya kurmak. len vc dönüş sırasında (19 I'ylül insanlar da ycr alıyor. "Gündemdeki Sanatçı "da Onat 1890) batan Ertuğrul gemisinin miiKutlar tanıdığı vc tanıtmak istediği insanlar rettebatından şair Ali Ruhi aracılığıyKalecinin Penaltı Anındaki Endişesi/ Peter l landke/ üzerine yazıyor. Kırk yıllık dostlan, yeni tanışları, tanıla, Doğıı Batı, eskıyenı, gclcnekselÇeviren. Tevfik luran/ Aynntt Yayınları/ 96 s. dıkları: Yazarlar, şairler, ressamlar, fotoğrafçılar, klasik çağdaş vb. karşıt kavramlar üzerine "Kalecinin Penaltı Anındaki Endişemüzik, balc, kültür insanları. Onat Kutlar, yorumlar geliştircn bir oyun. Necati1 si", Time'ın "Beckett'den beri çağdaş sadece onlan tanıtmıyor bizc; satır aralarında ettiği söz gil'in 1974'te yazdığı bu oyun, Türkiyc Radyolarında //")/). . yazının cn büyük adı" diyc nitelen lcrle, sorduğu sorularla Onat Kutlar'ı da tanıtıyor, onun mikrofona konmuş, fakat niçbir ycrue yayımlanmamış, IM1lTnni(1 ciırtliei I Iandke'nin cn önemli yapıt nasıl bir sevgi insanı olduğunu, çok yönlü • Necaîigil'in daha önceki "Bütün Fserleri" dizisinde de larından biridır. Bir rek sözcüklc tameraklarını, ilgi alanlarını aktarıyor. "Gündemdeki Sayer alamamıştı. Selım lleri'nin "Gizli Başyapıt: 'Ertuğrul nımlamak gcrekirse, dille dünya aranatçı", bugün dc gündemdc olan bu altmış kişiylc ve Faciası"' başlıklı bir önsözüylc sunulan kitapta, oyun sındaki "bos"luğun ronıanıdır. Metin, Onat Kutlar'ın özgün, renkli anlatımıyla gerçck bir ba mctnine ek olarak Behçet Nccatıgil'in Tokyo'daki Türki Batı toplumlannda yaşayan "uygar" şucu kitabı. ye Büyükclçiliği'ne yazdığımektup da ycr alıyor. Necatiinsanların ılışkısinin (ilişkisizliğinin) cil, herhangi bir ccvap alannıdığı söz konıısu mektupta, yarattığı "boş'luğun "özgürleştirici" Kalanlar/ Tezer Özlü/ Yapı Kredi Yayınlart/ 43 s. bir Japon bcstccinin Ertuğrul laciasında hayatını kaybeve "öldürücü" boyutları üzcrine kıı"Tezcr ÖzlüBütün Eserleri" dizisiden I iirk dcnizcılcri için bcstelediği mutenı marşının ses ruludur. Romanı cdcbiyat estetiği açısmdan farklı kılan nin dördüncü kitabı "Kalanlar", ya kaydını edinebilmek konusunda büyükelçiliğin yardımı yan, I Iandke'nin dile olağanüstü bir öncnı vererek zjrı vc onun iç dünyasını anlaıııak nı rica ediyordu. "Behçet Necatıgıl/Bütün Eserleri" dizi"boş'luğun üslubunu yaratmiij olmasıdır. Klasik ronıaniçin çok dcğcrli birkaynak olusturusi, şairin bütün şiirlcrini bir araya getirccek üç cıldin ilki lardaki tip yoktur... Metinde, kalecinin penaltı anında yor. 43 yıllık ömrü boyunca sadece olan Şiirlcr 19481972 ile başlamıştı. Flrtuğrııf Faciduyduğu cndiienin bütün bir hayata yayılmasından duüç kitap yayınlayan Tezer Özlü, anası'nın vc kalan iki şiir cildinin ardından, Necatigil'in yulan tedirginlik ve dilin ilişki kurmadaki eksikliği büsıklopedüercpek giremedi ama ölüm bütün oyunlarının ve düzyazılarının yayını ile sürecek. yük bir başarıyla işlcnir. I landke'ye göre, "Edebiyatın duygusu etrafında kcnctlenıniş bir görevi toplumsal koşullandırmayı yıkmak ve kültürün avııç sadık hayranının dilinden asla insan ve doöa üstündcki baskısını kaldırmaktır. Ama Tımarhane Yolculuğu/ Kate Millet/ düşmedi. Yaşadığı sürecc kült bir ya Çeviren Ne\rin Kasap/ Metıt Yayınla edebiyatın kendisi de her zaman için kültürün bir parçazar kimliğindeydı. Belki de "kaybcsıdır ve dolayısıyla içcdönük vc kendine ycniktir. Yazrı/ İHİ ı. dcnlcr kuşağı"nın ülkemiz okurıınu mak, kcndi kcndini napsctmek, kcndini yaşamdan u'zak Kadın özgürlüğü hareketinin öncüleözellikle gençleri etkisi altına almasıyla birlikte şu anda la^tırmaktır ve bu da bir tür ijizofrenidir aslında." "Yalrinden olan, ülkemizdc "Cinsel Poliyıldızı yükselenler arasında. Ulaştıöı okuyucu sayısı gide nızlık", "bosluk", "ılişkisizlik ", "dilin ilişki gücü gibi te tika" ve "Sokak Kadınlan" kitaplarek artıyor. Kitapları üst üste baskılar yapıyor. Kalanlar, malara ilgi duyanlar; "zor" mctınlcrden fıoşlananîar için rıyla tanınan Kate Millctt, bu kez görünüşte küçük vc ince bir kitap. tlk kez ölümünden vazgeçilmeyecek bir başucu kitabı... Elimizdcki metin, "deliliği", "normalliği" ve "özgürlüdÖrt yıl sonra yayınlandı. Tczer'in yolculuğunun son dödaha öncc farklı bir çeviriyle iki kez yayımianan kitabın ğü" tartıştığı otobiyogratik kitabı nemlerinde tuttuğu günlükten, küçük metin parçaların yeni bir çcvirisi "Tımarhane Yolculuğu" ile okurların dan ve alorizmalarından oluşuyor. Yaşamı yolculuğu sı karşısında. Kate Millctt, "oraya gidip rasmda beklediği ölüm ve dış dünyayfa ilişkileri okurun döncnlcr "e adadığı bu cesur kitabında hcrkcsi toplumda Buykuş Çığlığı/ Patricia Highsmıth/ Çeviren: Füsun önüne dökülmüş durumda. "Gece, gündüzün dcvamı "delilik" dencn olgu üzerine ve "özgürlüğün kimin hakUrnar/ Ayrıntı Yayınları/ 2 56 r değildir" diyor ama "Kalanlar," ilk üç kitapla "Yaşamın kı olduğu" konusunda düşünmeye çağırıyor. lnsanın kaçamadığı talihsizliklcr varUcuna Yolculuk", "Eski Bahçe Eski Sevgi' "Çocuklu dır... Maruz kaldığımız, hatta mah ğun Soğuk Geceleri" birleştiğindc "Okur, Ölüm ve Tc kum olduğumuz tuhaflıklardır bun ...Ve Sonra Hiç Kalmadı/ lirtc i'rank zcr" arasındaki tılsımlı çember kapanıyor. Sadece bu lar. "Baykuş Çığlığı", böylesi tuhaf ta Russell/ Çeviren: Belma Aksun/ Meyüzden bilc bir yapıt, Kalanlar. lihsizliklcrin, uzaklarda değil, hemen tis Yayınları/ 100 a. yanıbaşımızda yaşandığını göstcrcn, "...Ve Sonra I liç Kalmadı", Eric Stormy Mısır'da/ David Dorson/ Çeviren: Vedat Çorlu/ natta iark etmeden bu talihsizliklerin Frank Russcll'ın en önemli kısa ro Yapı Krcdi Yayınları/ 114 t aktörlcrin arasına girdiğimize dikkat manlarından biri. Tiim öykü ve roYapı Kredi Yayınları Doğan Kardeş çckcn bir Patricia Highsmith şöleni... manlarında otorite, askcriye ve büKitaplığı bir süre önce yeni bir "süRobert, New York'un gürültüsünden rokrasiye karşı duyduğu öfkeyi hiç pcr kahramanlar" grııbu lanse etmışuzaklaşmak için küçük bir kasabaya gizlemcyen, ancak Marksizm ya da ti: Yclkenli gcmilcrin ortadan kalk gelir. Basit ve sakin bir hayat istemekanarşizm gibi bir politik masıyla işsiz kalan rüzgâr cini Stormy tedir. Bir gün Jenny'yi görür; dinginliğinden, evcimenlidoktrinc de hiçbir zaman yakınlık ve Montepini Flayaletlcri. Dünya çoğindcn etkilenir. Geceleri, sankı bir röntgenci gibi, yal bclirtmemiş olan Russell, bu romacuklarının dileklerini yerine gctirmek nızlığının ve mutsuzluğunun sıkıntısını hafiflctmek için nında, bizi Gandhi'ci/anarşist ilkelere göre örgütlenmiş için ülkc ülkc dolaşan kahramanlarıkızı pcnceresinden scyretmeye başlar: Yemek yapışını, bir gezegenc mız, ilk scrüvenlerindc Hindistan'a, pcrcıc dikişini, çiçck sulayışını, toz alışını... Bir gece kız, götürüyor. Dünya lmparatorluğu'nun bu gezegeni yeniardından Italya'ya giderek Ranca ve adamı görür ve sakin bir hayatın mekânı sayılan kasaba, den egemenliği altına almak istcmesi. Gand gczegeninde Marcello'nun dileklerini gcrçckleştirkendi "kara ayrıntılar"ını yaşamaya başlar... Sakin kasa bir krize yol açacakmış gibi görünüyor. Ancak Gandlılamişlerdi. Bu kez de Misır'ın başkcnti balarda "masum günahlarla' yaşamanın zorluklannı an rın "sivil itaatsizlik" dircnişleri krizi tersine çcvirecek ve Kahire'de yaşayan küçük Ali'nin dileğini yerine getirilatan buruk, ama aynızamanda heyecanlı bir roman... bu istila girişimini yorlar. Ali, kendisinin ve kardeşlerinin karnını doyura Patricia Highsmith hayranlarının kaçırmaması gereken Dünyalı bürokrat ve askcrlcr için bir fclakctc dönüştüre bilmek için, boynuna astığı bir "dükkân"da çimen yeşili bir yapıt "Baykuş Çığlığı" cektir. limonata satan, daha doğrusu satamayan bir çocuk vc Vitrindekiler*» bazı kötü adamlarla başı dertte. Stormy ve arkadaşları, AJi'ye yardımcı olacak ekibin başına uzak biryıldız olan Kanppos'tan gelen, dört kolu olan ve başını ekseni çcvresinde saniyedc kırk kez çevirebilen Nunki'yi getirdiler. Çok övündüğü bu özelliklcrini insanların meraklı gözle rinden gizleyebilmek için de özel bir giysi diktiler. Nunki, arkadaşlarının yardımıyla Ali'yc yardımcı olmaktan onur duyduğunu söylüyor ve sözlerini ıyı kalplı küçük bir Tcrminatör gibi noktalıyor: "Geri döneceğim!" dızinin ilk iki kitabını olduğu gibi Stormy Mı>>ır'da"yı da Vedat Çorlu Türkçeleştirmiş. S A Y FA 22 C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 2 8 4