Katalog

Yeni baskısı nedeniyle Albert Camus ve "Denemeler"i E tanıdım. Adı hovardaya çıkmıştı. Hcr gcce, içkili kadınlı cümbüşlerde, çıplak kadınlar, kirli pasaklı çıpkınlar arasında yaşıyormus. Peki ama, nasıl olııyor da bu adatn, kitaplıklar dnlusu yapıt vermiş, bıına ncrden vakit bıılmıış, diyc düşünmemiş kımse. Aslında bu yazar, dana birçokları gibi, geceleri ııyur, gün düzlcri ıle saatlırce masası başında (,alışır, karaciğerini korumak içın de ma densuyu içer. Ama, orta Fransız dinler mi? Kendisi sanki çöl insanları gıbı <ıg zına içki koymaz, sabah aksam yıkanırmış gibi, yazarlarımızdan birinın içkı içmeyi, yıkanmamayı öğütlemesine irriı olıır. Bıına bol bof örnekler verebilir. Ben kendim, bir insanın ne kadar ucuza sofuluk ünü kazanabilecegine örnek olabilirım. (Gerçekten ben böyle bir iinün baskısı altındayım, ama dostlanm ülüyor bıına. I liç hak etmediğim ve ile bile katlandığtm bu ün yüzümü kı zartıyor benim)" "Korku Çagı" adlı denemesinin bir bölümündc A. Camus şöyle yazıyor: "Oldürmenin haklı görüldügü, insan yaşamının hiec sayıldıjjı bir diinya. Iste, günümüzün oaşlıca siyasal sorunu oudur." F.vef, öyle! Günümüzün, ülkemizin, dahası dünyamızın sorııntı... Tanısı, ta mamı tamamına bugün de geçerli A. Camus'nün... "Demokraşi Ve Alçakgönüllülük" adlı denemesinin bir yerinde de şöyle söylemiş: "Partiler ve insanlar, kendilerini, baş kalarının ağzını kapayacak kadar haklı gördükleri yerde demokraşi yoktur." "Ahlak ve Politika" başlıgı altında üç denemesi var. Uçüncüsünden kimi alıntılaryapmak istivorum: "Tutkunıın cuızensizliği içinde benimsedigi bir düşüncc uğruna ölen devrimci, gerçekte, bir düzen adamıdır. Çünkü, bütün yaşamını doğru bildiği bir ilkcye göre düzenlemiştir, Ama, bir adam uüşünün ki, ömrü boyunca üç öğün yemeğini yesin, parası güvenilir yerlere yatırılmış olsun ve sokakta kargaşalık oldıı mu da, hemen evinde soluğu alsın... îşleri böylesine tıkırında olana bir düzen adamı dedirtemezler bize. Böyle bir adam sadccc korkak ve pinti bir adamdır. Eğer F'ransız düzeni kuru vc duygusuz bir önlem düzeni alacaksa, buna düzensizliklerin en kötüsü diyebiliriz. Çünkü, böyle bir düzen kayıtsızlığı ile bütün haksızlıklara yol açabilir. "Yurtseverlik", "Sanatçının Rolü" adlı denemelerden sonra, ünlü "Bir Alman Dosta Mektuplar" başlığı altındaki dört mcktup da eklcnmiş kitaba. Ve kitap bu mektuplarla noktalanmış Bu kitaba giren denemeler bizde 1960'tan bu yana sekizinci baskı yapmış. Demek ki beğ'enilmiş.... Yaz sıcaklarında deneme okumak is teyenlere salık veririm. • Denemeler IAlbert Camus, 132 s., Say Yayınlart. CUMHURİYET KİTAP SAYI 284 Diinyamızın sorunu Albert Camus'nün denemelerinden Türkçemisse Sabahattin Eyuboâlu ve Vedat Günyol'un kazandırdığı "Denemeler" sekizinci basımına ulaştı. 50 yıl kadar önce yazılan denemeler bugün de zevkle okunuyor. 4 7 yaşında, bir otomobil kazasında 1960'ta yaşamını yitiren Albert Cflmus, Fransa'da ve dünvada çok okunan yazarlardan biridir. Üıkemizde de yaygın bir ünü vardır. Birçok yapıtı Türkçemize kazandırıldı. Yalnız "Vabancı"yı dört ayrı kişi (Rcşat Nuri Güntekin, Vedat Günyol, Necmettin Arıkan, Semih Tiryakioğlu), "Veba"yı iki kişi (Oktay Akbal, Ferit Edgü), yımladığı "Tersi ve Yiİ2Ü"nü... "Düşüş"ü de yine iki kişi (Ferit Edgü, Yalçın Tura), S Yanlışlık". da iki kişi (Perit Edgü, Bcdrettin Tuncel) ayrı ayn Türkçe'ye çevirdiler. A. Camus, özgün bir yazardır. Romanları, öyküleri belleklenmizde. Denemclcrindcn aldığımız tadı da unutmuş değiliz. Nasıl unutabiliriz Tahsin YücePin dilimizc çevirip Ataç Kitabevi'nin 1963'te ya A.Camus'nun denemelerinden Türkçemize S.Eyuboğlu vc V.Günyol'un kazandırdıkları "Denemeler" adlı yapıtın sekizinci basımını beöeni ile okudum. 50 yıl kadar önce yazdan bu denemeler tazcliğinden bir şey yitirmemiştir. üenemeler'c çcvirmenler önsöz niyetinc A.Camus hakkında R.M. Alberes tarafından yazılan yazıyı koymuşlar. R.M. Albcrcs bıı yerinde yazısunn şöylc yazıyor: "1942 ve 1944 yılları arasında 'saçma'nın yazarı olarak ün kazanmaya başlayan bu Keruin delikanlıda her şey sertlik ve başkafdırma gibi görünüyordu. Ama, yine de bütün o kırıcı ve çarpıntılı yazılarında bir gök, deniz ve insan scvgisi ışıl ışıldı. Suçun ve yazgı saçmalıklarının kurduğu bir kapana kısuımş dört kişi (Anlaşmazlık), bir serseriyle niçin ve neden bilmeksizin tanışan, cebine bir tabanca koyan, bir adamı öldürüp ölüme hüküm giyen küçük bir memur (Yabancı). başlangiç noktası kendini öldürme olan bir relsefe denemesi (Sisyhpos SöylencesJ) tşte, yaşama isteği ve insan olma ataklığı içinde kurduğu masallar ve düşünceler!" A. Camus, "Bilmcce" adlı denemesinde bizde de sıkça dedikodu yapılan kimi yazarlann özelliklerinden birine parmak basıyor ve şöyle yazıyor: "Zamanımızda beğenilen bir yazar SAYFA 16