Katalog

Greil Marcus'tan Bir Kültürel Takıntının Güncesi Kac Elvis Preslev var? Elvis Prcslcy /Bir Kültürel Takıntının Güncesi, Türk okuru için reklam ve medya dünyasının hangi uçlara kadar "bir efsaneyi sömüreccğini" göstcrmesi baKimından önemli. Kitabın yazarının, Amerikan politik düşüncc tarihi konusunda eğitim gördüğünü söylcmek, kitabın kalitesi konusunda fikir vcrebilir. leri gibi bitmek bilmeyen ruhsuz turneleri, yerini dedikoduya bırakan haberle ri ve sonunda erken gelen ölümü..." Circil Marcus, Elvis'in ölümünden son ra olup bıtenler yüzünden yazmış kitabını: "Milyonlarca insan üzerinde oldugu kadar kültür üzerinde de mevcut olan Dİaganüstü ctkisi hayatta olduğu yıllarda niçbir zaman netleşmediği gibi çoğu zaman da gizlenmeye çalışıluı. Oldüğü zaman bu olay, akıllarda ve yü reklcrde hızı yavaş yavaş kesilen bir tür patlamaya dönüştü. Bu patlama sonucunda ortalığa yayılan bu parçacıklar, ağır ağır gün ışıgına çıkarak biçirn almaya başladılar. Sonra da aradan geçen yıllarda değişerek tekrar tekrar biçimlcnmeyi sürdürdülcr. (...) Bu olgu çok sayıda sanatsal calışmanın, kitabın, rilmin vc düşlcrin odak noklası oldu. Ama coğu zaman da rcklamlarla, tabloid gazcte başlıklarıyla, best seller kitap larla.kentsel cfsanelerle vc paranın cilalanmış parlaklığıyla bütünlcşerck kültürel kirlenme yaratmaktan ileriye gide medi." Elvis Prcslcy, özclliklc ölümünden sonra, pek çok kitaba konu olmuş. CJreiJ Marcus, kcndi kitabının, ötekilerdcn ayrımını şöyle belirtiyor: "ükuyucular bu kitapta Elvis Presley'in resmi boyııtta 'ölüp ölmediği", ölümünün kesin nedcni ya da Elvis taklitçileri konusunda yorunı vc açıklamalar bulamavacaklar.' Marcus, Elvis'in "ölümünden Yaâmatanan efsam sonra adeta yağmalanarak efsancleştirilmesini"nin nedenlerini ve sonuçlarını anlatıyor: PlakJaşmamış cski stüdyo ka yıtlarından yepyeni plaklar, duyulrnamış anı ve öyküleri içeren kitaplar, fo tograflarının belli bir temaya göre sıraIanışıyla oluşturulan "pornografik" El vis albümleri, kül tablaları, viski şişelcri... Elbet hcpsi dc çok satıyor. Çok satıslara yol açan İsa Elvis ya da Hitler Elvis gibi yeni Elvis yorumlannı, Priscilla Presley'in "Elvis Presley'in imajı üzerindeki yasal kontrolü artırmak vc piyasayı elinde tutınak için kurduğu" şirket bile engelleyemiyor. Elvis kimi zaman bir seçim sloganı (Geleceğiınizi milyonlarca genç Amcrikalı'nın takdirini kazanmış bir insanın, yani Mississippili Elvis Presley'in şarkılarındaki umut dolu mesajlarda cörüyorum) kimi zaman bir radyo kanalının sabah programıdır (Şimdi Elvis'lc kalıvaltı zamanı). Elvis Presley / Bir Kültürel Takıntının Güncesi, Türk okuru için reklam ve medya dünyasının hangi uçlara kadar "bir efsaneyi sömüreccğini" gös termesi bakıınından önemli. Kitabın yazarının, Amerikan politik düşüncc tarihi konusunda eğitim gördüğünü söylemek, kitabın kalitesi lconusunda fikir verebilir. • Elvis Presley / Bir Kültürel Takıntının Güncesi, Cîrctl Marcus, lürkçcsı llyas Htzlı, Korian Yayın, 262 sayfa. Bilge Karasu: "Nar kentinde bir incir buldum. Narı da inciri de, övmek isterim. Anarn her kışın en karanlık noktasında, eve girerken bir nar atardı yere, bütün gücüyle; parçalanıp iyice dağılsın diye. Evin beti bereketi niyetine... Ardından hızla süpürüp silerdi ortalığı. Bir iki gün sonra, narın patladiğı yerden çok uzakta incecik bir çıtırtı duyduğum olurdıı ayağımın altında. Ne kadar dağılmışsa nar taneleri, o kadar iyiydi. Topladıktan sonra söylerdim anneme, sevinsin diye." SENNUR SEZER E lvis Presley adı Türk müzikseveri kadar gazete okurıınıın da belle ginde yer etmistir. 8 Ocak 1935/ Mississippi doğıımlu bıı rock'n roll şar kıcısı, günümüzde adını karısı Priscilla vc kızı î.isa ilc anımsarıyor magazin haberlerinde. 16 Ağustos 1977'dc GraceIand'da ölen Elvis Presley, özcllikle ABÜ'de, iinünii sürdürdü. Bu ün, onu, müziğini ve görüntüsünü metalaş,tırdı. Bu durum, cfsanelcşmekten çok meta laşmak, Greil Marcus'un Elvis Presley / Bir Kültürel Takıntının Güncesi kita bının çıkış noktası. Marcus, kitabının onsozünde Presley'in biyografisini şöyle özetliyor: "Elvis Prcslcy in gündelik toplumsal yaşama gırişi öylesine yoğun vc güçlü biçimde günucmc gcldı ki, öyküsü yapısı na uygun görülcrck oluşturulan birta Bvts'h öyküsü kım klişelere kısa sürcdc adeta per çinlcndi. Elvis'in öyküsü ortak para gibi kullanılıp durdu. Kırsal kesimin çaresizlikten kıvranılan yoksulluğun da doğumu, kcnte göç edişi, yöresel bir ctikct altında ilk plağı, cşi benzeri görülmemiş ulusal ve uluslararası üııü, skandallan, dalkavukları, acayip ve tedirgin edici biçimde dışlandıgı naldc hiçbir şikayette bu lunmadan ülkesine hizmet edcn saygı^ dcğcr bir vatatulaşa dönüşmesi, sonsuz bir görev aşkıyla yapılan kalıplaşmış filmler zinciri, heyccansız müzikler ya parak geçen yılları, cvliliği, babalıgı, malikanesinin dııvarları ardındaki sessiz ve sakin yaşamı, ansızın patırdılı vc canlı gcri dönüşü, snnra yavaş yavaş in zivaya çekilnıesi, boşanması, eski film Metis Kdehivat Di/isi'ndc NARLA İNCİRE GAZEL Bilge Karasu Bütün Yapıtları 7 Metis Yayınları CUMHURİYET K(TAP SAYI 268