Katalog

0 K U R L A RA Müzik kitaplan yayımt açısından hayli fakir olan ülkemizae. son yıllarda bu alanaa hızh bir artıs gözleniyor. Klasik batt Müziğinde Caz'a, Pop müzikten, Türk Halk ve Klasik Türk Müziği'ne kadar genişieyen bir yelpazede, özellikle son yıllarda bir hayli kitap yayımlandı, Bu yayımlann içinde agırlıfo pop ve rock müzikle itgili yayıtnlar oluşturuyor. Stüdyo îmge ile başlayan bu yaytmalık faaliyeti şimdilcrde Korsan ve AFA yayınlan taraftndan sürdürülüyor. Geçen hafta kapak konumuzu otusturan Miles Davis'in Otobiyografi'sinde sonra bu hafta da Rock müziğin bir baska Devı, geçtipmiz yıl yaşamını intiharla noktalayan Kurt Cobain in Hikâyesi yer alıyor ~kapağımızda. Uzun yıtlardır ihmal edilen DU alanın baska tür müzik küaplannın yayımıyla sürmesi en oüyük "dileğimiz. Önümüzdeki saytmm TUYAP 2. Ankara Kitap Fuarı Ozel saytsı olarak yayımlayacak, fuarla ilgili tüm bilgtleri içeren bir kılavuz sunacağız sizlere. Bol kitaplı günler!,.. TÖRHAN GÜNAY r Düşünme ve Anlatım Aracı Olarak Eskizler X8mmr< "Düşünme ve Anlatım Aracı Olarak ESKlZLER", yaratma süreci içersindeki mimarın "gözlem ve algılama", "soyutlama" ve yeniden ürctme "eskizlere düşünme" ve yaratma sürekliliği ve aşamaları ile cskizlerin ilintilerini tüm boyutlarıyla irdelemekte. Bu yönüyle kitap, gerçekte eskizler üzerine türkçede ilk kavramsal araştırma olmak gibi bir özelliği elinde tutmakta. BULENT KUMRAL "Bir yer var, biliyorum; "Her şeyi söylemek mümkiin; "Epiyce yaklaşmışım, duyuyorum; "Anlaramıyorum." O. Veli nsan kavramlarla düşünür, sözcüklerle düşündüklerini anlatır. SözcükJer ya da söz dağarLigıınız düjjüncclcrimizi gcliştirir ama üaha çok da sınırlar. tnsanın düşünme eylcmi sınırsız, sözcüklerse kısıtlıdır. Düşüncelerimizin çok ııetleşmediği durumlarua, kendimizi açıklamakta KÜçlük çckcr, sözcükler arasmda dolaijarak kendimizi anlatmaya çalışırız. Böyle dıırumlarda, "yüksek sesle düşüniiyorıım" diyerek uygun ifade formları aradıgımızı belli ederiz aslında. Gerçekte beynimizin içinde belli bir kavram, düşünce ya da form oluşmuştur da biz onu sözcl olarak ortaya koymakta sıkıntı çekmekteyizdir. üuyduklarııııi/;, düşündükIerimiz ile ifade edebildiklerimiz arasındaki çclişki oluşturur aşağı yukarı tüm sanatların çıkış noktasını. Düğiim atarak, iigürlerle, kilime döker genç kız duyuularını; saz sanatçısı uygun kararı, tınıyı bulana dek pcrdeler arasmda gezinir. Bizim dışlaştırmakta güçlük çcktigimiz duycıı ya da düşünceleri sahnede, beyaz perdede ya da tuvalde izle diğimizde "çok güzel anlatmış" deriz. Dolayısıyla sözcükler düşünme eyleminin tck ifade biçimlcri dcgildir. Sözcüklerin yetersiz kaldı^ı anlarda devreye gircr baska ifade biçimleri. Insanın iç dün yasının derinliklerini, çizgiler, şekiller, form268 düşünme aracıdır da: "Zihnin kavramaya yönelik eylemleri açısından düşünüldüöünde eskizlerin iki işlevi oldugu görülür. Bunlardan birincisi eskizlerin zihinde mevcut olan imajları anlatmasıdır. Hskizlerle bu imajlar kayıt, iletişim veya geliştirme amaçları için dışlaştırılır. Nesnclerin resimsel anlatımı bıına örnektir. Ikincisinde eskizlerin amacı, zihinde inıaj üretilnıesine yardım etmektir. Bu tür eskiz yapma öğrenilen bir bcccridir. Yeni bir form ürctmeye çalışan herkcs tarafından yapılır ' (Goldsclımitlı, s. 18) Düşünceler, eınbriyonik düzcydc ilk varlığına sahip olma ve çizili imge sayesinde gelişme olanagı bulurlar. Eskizlerde göriilen tüm çizgilcr mimarın akJındaki düşünceleri tanımlar. F.skizler mimarın kendine döniik iç konıışmalarıdır, kendisiyle diyalog aracıır ve böylelikle mimari düsünce gelişme olanagı bulur. Kâöıt üzerindeki imgelcr ıııi mara düşünme olanağı tanırken, tasarlama süreci boyunca düşünce de daha ileri düzeylcre sıçrama olanağı bulur. Pietila, "Hs kizler bize bir kâ£ıt yıöınından ve belirsiz likten nasıl bir mimarlık doöar bunu görmek fırsatı vcrir; belki on deia aynı eskiz üzerine bir kâğıt koyar ve tekrar tekrar çize rim." (s.40) derken düşüncelerin olgıınfaşıp belirginlcşmcsi süreci içersinde, eskiz çalışmasını kendisiyle bir divalog aracı, bir düşünme yöntemi olarak bcnimscdigini, ama aynı zamanda düşüııcelerinin nesncllcşmesi yolunda kavramsal araçlar olarak göraüğü nü ifade etmektedir. î I lar, renlder, sesler ve/veya bunların uygun ve uyumlu karmaşası ifade eder olur, anlatılmak istetıeni. (Dışavurum). Pcki ya "mimar" nasıl diisünür ya da düşün melidir? Kuşkusuz, minıari düşünce biçimc dönüşmck için çizimc ihtiyaç duyar. Mimarlıkta çizgi, yazıdan ve sözden çok daha üstündür ve merkezi bir rol oynar. Peki ama, bizzat mimari düşüncenin gelişip olgunlaşıp belirginleşmesindeki süreç nasıl işlemektedir? Kimsc mimarların sigara dumanlarına bakarak yarattıklarını iddia edcmez. Hcm mimari düşünceni»dışlaştırtlmasında hem de bizzatihi mimari düşünccnin geliştirilip olgunla^tırılmasında birincil önemc sahip çizim rürij cskizlerdir. Iştc "Düşünme ve Anialıııı Aracı Olarak ESKl'/LHR", yaratma süreci içersindeki mimarın "gözlem ve algılama", "soyutlama" ve yeniden üretmc "eskizlere düşünme" ve yaratma sürekliliği ve aşamaları ile eskizlerin ilintilerini tüm boyutlarıyla irdelemektedir. Bu yönüyle kitap, gerçekte eskizler üzerine türkçede ik kavramsal araştırma olmak gibi bir özclligi elinde tutmaktadır. Biz unııtmak istemediğimiz bir kavram ya da düşünceyi not alarak kalıcılaştınrız; ama aynı zaman da dışlaştırırız; mimarsa eskiz yaparak algılar görüp etkilendiklcrini. Bu tasarımın başlangıç noktasıdır; mimarın birik tirdiği, depoladıöı sürcçtir. Aneak eskizler iki yönlü çalışır: Anlatım aracı oldugu kadar Yaratma siirecl KİT/UP Imtlyaz sahlbi: Berln Nadl OBasan ve Yayan: Yeni Cün Haber AJansı Basın ve Yayıncılık A $ •, Cenel Yayın Yönetmeni: ornan Erinc o cenel Yayın Koordlnatörü: Hlkmet Cetinkaya oYazıi$leri Müdürlerl: Ibrahlm Yıldız, Olnc Tayanc (Sorumlu) o Yayın Yönetmeni: Turhan Cünay 0 Craf Ik Yönetmen: Dliek llkorur; Reklam: Reha işıtman CUMHURİYET Mimarlar duşüncelerini çizili imgelerle ifade cderken zaman içersinde kendilcrine özgü bireysel bir üslup geliştirirler. Birçok ustanın eskizlcrine bakıp da imrendigimiz, elinin hareketlerinden duyduğumuz haz bıınun en güzel kanıtıdır. ü çizgiyi her ncrede görürsek görelim tasarımcısının kim oldıığurıu hemcn tanırız. Çiinkü o çizgi, mi marıyla özdcşleşmiştir. Mskizlcr, şiirler varo lusun gerçekleştigi cn güzel ortamlardaıı bi ridir. Bunun biricik nedenlerinden biri, ta sarıma ilk başlandıöında uygun olan en güzel imgelerin seçiimesi, dışlaştırılması ve bunun da anlatımcı bir tavırla gerçekleşti rilmesidir. Eskiz yapma eyleminde mimar, belirli sınırlamaların dışında kalarak duşüncelerini kağıda aktarır. Ekspresyonist mimarların eskizlerinde buna benzer bir özgürlüğün izlerini kolayca görebiliyoruz. Mcndelsohn'un rahat ve anlatımcı çizgileri, Finsterlin'in organik formları bunun cn güzel örnekleridir. Kitap, izleyen bölümlerde eskiz türlerini sınıflandırarak kavrama koIaylığı sağlarkcn, eskiz tekniklerini geliştir mek isteyenler için yararlı ipuçları vermektedir. Bunun yanı sıra modcrn zamanlara ilişkin Türk ve yabancı mimarlann çalışma larına bol yer vermesi, böyle bir kitap için mutlak gerekli olan görsel zenginliği de sağlamaktadır. Kitabın amacı, eskizlerin tasarım aşamasının en alt katmanı, yanj olmazsa olmaz par çası olduğunu; hem yaratıcılığın gelişme sinde hem de eğitim sürecinde önemli rol oynadığını vurgulayarak bclirtmcktir. Eskiz düşünce demektir; düşüncenin çizili izidir; bu yüzden de "Eskizler" gerek eğitim ku rumlarında vc gerekse mimarlarımtz arasın da gereken değeri hak etmektedir. • "Düşünme ve Anlatım Aracı Olarak ESKİZLER"/ Necati tnceoğlu. Tan Gürer. Elu Çil, / Helikon Yayınları/128 sayfa, kısmcn renkli 158 resim ve şekil. SAYFA 3 ÇizsJN imgeler K İ T A P SAYI