Katalog

Dönüşümler/ Ovidius/ Çeviren: îsmet Zeki Eyuboğlu/ Payel Yaymlart/ 422 s. On beş lcitaplık uzun bir şiir olan "Dönüşümler", Ovidius'un güııümüze ulaşmış öteki yapıtlanndan farklı olarak, altılı ölçüleriyle yazılmıştır ve dönüşüm temasıyla birbirine bağlanan mitolojik ve efsanevi öykülerden oluşuyor. Öyküler, yaratılıştan (kaostan düzene doğru ilk dönüşüm) Julius Caesar'ın ölümü ve tanrılaştırılmasına (iç savaştan Augustus döneminde barışın sağlanmasına, yani kaostan düzene geçişi içeren son dönüşüm) değin tarih sırası içinde anlatılır. Dönüşüm teması daha çok biçimsel bir önem taşır; şiirin ana konusu ise tutkudur ve bu tema yapıta, öykülere çerçeve oluşturan ve onları birbirine bağlayan ustaca teknikJerin hepsinden çok daha büyük birbütünlük kazandınr. Ovidius'un ilk dönem şiirlerine egemen olan erotizmin yerini bu yapıtında hemen bütün insani duygulann araştınlması almıştır. "Dönüşümler" Ovidius'un yaratıcı gücünü, zekâsını, üslup parlaklığını, mitoloji bilgisini, betimleme ve anlatı ustalığıyla zengin düş gücünü daha önceki yapıtlarında görülmedik biçimde ortaya koymanın yanı sıra, Ovidius'un derin Yunan ve Latin şiiri bilgisini ve okuduğu klasik şiirleri büyük bir yaratıcılıkla uyarlama yeteneğini de yansıtıyor. Hem içerik hem de ele alış bakımından Augustus dönemi tarzından ayrılan yapıt, kullanılan dil dışında, Latin edebiyatının yanı sıra Yunan edebiyatına da özgü öğeler taşıyor. Denemeler/ Albert Camus/ Çeviren: Sabahattin EyuboğluVedat Günyol/Say Yayınları/134 s. Albert Camus (19131960), insaalbert u)mus nın yazgısını teraziye koydu ve OfMMELER umutsuzluğun yazarı oldu. Ortaya çıktı ve dedi ki:"Insan da, yaşam da saçmadır, boşunadır, rasgeledir,sağlam hiçbir şeyyoktur, a r n a y ' n e de yaşamak gerektir." Camus," îlle de yaşayacağım " diyordu böylece. Yaşama boş dediği içindir ki onu elle tutulur, zengin ve yüce yapabildi. Insanın ölmek zorunda olması, onca fizikötesi bir rezaletti. Bu rezaletten, bu ayaklanmadan, bu küfürden çıkardığı sonuçlar; dünya sevgisi, yiğitlik, cömertlik ve insan sıcaklığı oldu. Doğanın amansız ama yine de içli güzelliğini derinden duyuyordu, bu duygulu, duyulu stoacı. Onun için evren artık bir yardımcı, bir öğretici olmaktan çıkmış, bir dost olmuştu. Şöyle diyordu, 'mutluluk, dünyayı, ondan hiçbir şey beklemeden sevmektir' savından hareketle: "Gecenin kokuları, toprak ve tuz kokuları şakaklarımı serinletiyordu... îşaretler ve yıldızlarla yüklü olan bu gecede kendimi ilk kez dünyanın tatlı kayıtsızlığına açıyordum. Dünyayı kendime böylesine eş, böylesine kardeş bulunca, anladım ki eskiden mutluluğa ermişim. Hatta, hâlâ mutluyum." Denemeler, "Bir Alman C U M H U R İ Y E T K İ T A P SA YI 2 38 Dosta Mektuplar" ile birlikte, yazarın yaşamı boyunca, insanoğlunun varoluş gizini irdeleyişinin, kendi yazgısına egemen olan özgürlüğü savunuşunun kanıtı gibidir. Bilinç ve Bilinçaltının Işlevi/ C. G. Jung/ Çeviren: Engin Büyükınal/Say Yaytnlarıl 248 s Çağdaş psikolojinin en büyük ustalarından birinin kaleminden çıkan bu temel yapıt, onun ölümünden bu yana, günden güne etkisini biraz daha geliştirerek Mutlu Olmak Varken/ A. Kadır/Can Yaymlart/ okuyucuyujung'cu düşüncenin 295 s. her doğrultusunda kolayca ayToplumcugerçekçi şiirimizin dınlatıyor. tnsan ruhuna yönelibüyük ustalarından biri olan A. şin ya da bir başka yaklaşımla Kadir (19171985), şiirlerini "Ruhunu Arayan Adam" kişiliMutlu Olmak Varken adı altında y ş tek ciltte toplamıştı. O kitabına ğindejung, "Iç dünyaya açılan kapının dar ve gizli giremeyen, daha sonra yazdığı olduğunu; sayısız önyargılann, yan tutmaların, düaltmış kadar yeni şiiriyle birlikte, şüncelerin, korkuların bu girişe set çektiklerini" son günlerinde yazdığı yaşam seöne sürüyor ve bilinçaltının hiçbir gizli yanı olmarüvenini de bu kitabına eklenmiş dığını söyleyenlere, "Herhalde bilincinizi yokladıve bu genişletilmiş yeni basıma nız siz, bilinçaltınız hakkında bilginiz yok; çünkü, yine "Mutlu Olmak Varken" adı verilmiş. Şiirimibilinçaltı gerçekten bilinçaltıdır, bilgi edinemediğizin bu değerli ustasının bütün şiirlerini bir arada miz biryerdir... Bilinçaltıyla ilişkimiz dolaylıdır; bideğerlendirmek isteyenler için iyi bir fırsat. linçaltı içerikleri bilince aktarmak için özel yöntemlere başvurulur. Bilinçaltı ruh tümüyleyabancıdırbize; Oğlak'Uır çoğalıyor... (iitlikçe çoğa/ıyor ürünleri bilinç aracılığıyla ve bilinç terımleriyle açıklanır. Elimizden ancak bu gelir, bunun ötesine geçemeyiz. Bilinçaltı ürünlerin özel niteliğinin ne olduğunu araştıracaksak tinde Adalet Ağaoğlu, erotizmin oda romanı var olan koşulları yargımızın en son ölRuh Üşümesi'yle... İsmet Özel, son çütü olarak kullankitabı Cellâdıma Gülümserken'le... mamız gerekir" diye Doğan Yarıcı, ödüllü hikâye kitabı yanıt veriyor. tek tutkusu ve yaşama nedeni olan gitar aracılığıyla kendini insanlara kabul ettirmeye çalışan 'gülen adam'ın, 'canavar cüce'nin acınası korkunç yüzünü unutması olanaksız. Bütün kitap boyunca toprakla deniz, ölülerle diriler, tıpkı iç dünyamızın en umutsuz müziğini dile getirmeye çalışan bir dörtlünün çalgıları gibi beliriyor ve birbirine karşılık veriyor. Michel del Castillo, lanetlenmiş bir ruhun yalnızlığını, bu büyük temanın en çetin noktalannı irdelerken gene göz kamaştırıyor. Türk Edebiyatının iyi yapıtlan Oğlak'ta! Gıtnı'Micheldel Castillo/ Türkçesi: tnci Kaplan/ Can Yayınları/ 111 s. "Çağımızın Çocuğu","KararGecesi", "Başına Buyruk Bir Kadın" ve"Şairin Ölümü" adlıkitaplarından tanıdığımız Castillo bu elimizdeki romanında, katledilen ama ezilmeyi kabul etmeyen 'masumiyet'teması üzerine, sert ve büyüleyicibiröyküyazmış. Kitabı okuyanların, Kemik'le... Ümit Ünal ilkyapıtı Amerikan Güzeli'yle Oğlak'ta. Türk edebiyatının iyi yapıtlan Oğlak'ta Oftlak/IDEBİYAT HOMAN Adalet Agaofllu Plkrlmln Inc* G0IO • Nahıa Sırrı Orık • Kııkınmık ŞİİR IsmAt Özel G»cel«yln Bir Kofu • Ismsl özel Evtt, Ityın • İsmet Özel Clniy»tler Kitabı • Sylvıa Plalh Üç K«dın ELEŞTIRİ Felhı Nacı 40 Yılda 40 Romın İLK YAPITLAHI Gülayşe Koçak Çlll» Kapıların ÖUsl • Ersın Salman Mltaflr Tarllklari • Nur Nnkkaş Nafct Darlıjı • Doflan Yarıcı Evlâ > Turk okurunun hak etlığı OĞLAK YAYI1NLARI yazarlarm bekledığı kalıte S A Y F A 13