Katalog

j TheodoreRoethke (19081963)Michigan'da, ' Saginaw'dadoğdu. Çoculduğunu babası ilc amcasının çiçekliklerindegeçirdi. Budoğal dünya onun için daha sonra yazacağı şiirlerin ilk esin kaynağı oldu. Roethke MichiganÜniversitesi'nibitirdikten sonra Lafayette ve Bennington Kolejlerindeöğretim üyeliği yaptı. 1946'dan öldüğü yıla kadar Şeattle'daki Washington Ünivcrsitesi'ndeprofcsörolarak çalıştı, daha sonra konuk şair olarak görcvyaptı. 1953'teeski öğrencilcrinden Beatrice O'Connell ile evlendi. Sık sık geçirdiği ruhsal bunalımlardan kurtulup iyileşmesini sağlayan en büyük yardımcısı Beatrice'ti.Nevarki Roethke deli bir şair olmayı her zaman şairliğin şanından sayıyor, öldükten sonra William Blake, Christopher Smart ve John Claregibi yazarlann arasına karışmaktan mutluluk duyacağını açıklamaktan çekinmiyordu. Roethke'nın 1941'deyayımlananilk şiir ki tabı Opcn House ilk dönemindeki geleneksel biçimlere bağlıliğınıvedüşünselyoğunluğ'a verdigi önemi sergilediği için eleştirmenlerinövgüsüylekarşılandı. 1948'de yayımlanan TheLostSon and Hazırlayan: Cevat Çapan Theodore Roethke/Şiirler/ Çeviren: Nazmi Ağıl üffîfl Çok yaşasın otlar!" O//?erPoe/»5adlıikincikitabıyla bundan üç yıl sonra yayımlanan Praıse totheEnd Roethke'nindahaözgürve zengin ritimlerden yararlandığı, bitkilerin ve hayvanların dünyası ile insanın bilinçaltı arasında bağlar kurmaya çalıştığı bir duyarlığı ortaya koydukları için Roethke sert eleştirilere uğratı. Amabuolumsuz eleştirilere rağmen önemli bir şair olduğuyadsınamıyordu. 1945'teGuggenheimBursuverilen Roethke 1947 'de Poetry dergisi ödülünü, 1953'tedördüncü şiir kitabı The Wakıng\e Pulitzerödülünü, Bollingen ve Ulusal Kitap ödüllerini kazandı. • 1958'de ise Wordsforthe Wtnd"le BÎR SERANIN ÇATISINDAKİÇOCUK Rüzgâr pantolonumun arkasını şişiriyor, Ayaklarım çatırdatıp camları ve kurumuş macunları. Yanbüyümüşkrizantemlersuçlayangözlerlebakıyorlaryukarı, Gün ışığında çakıp sönen çizgili camdan, Hepsi batıya giden birkaç beyaz bulut, Atlar gibi hoplayıp zıplayan bir sıra karaağaç, Veherkes, herkes yukarıyı gösterip bağrışıyor! KÖK MAHZENl Hiçbir şey uyumazdı o mahzende, bir kuyu kadar rutubetliydi, Çiçek soğanları kutulardan kaçıp çatlaklar ararlardı karanlıkta, Sürgünler sallanıp bükülür, Küflü yarıklardan müstehcen bir şekilde Sarkıtırlardı uzun sarı şeytani boyunlannı tropik yılanlar gibi. Ve aman ne koku! Eskimiş balık yemi gibiolgun kökler, Yumuşak özlü saplar, ağır kokular, asiti bol, Yaprak gübresi, hayvan gübresi, kireç, kaygan kerestelerin dibine yığılmış. Hiçbir şey vazgeçmezdiyaşamdan: Toprak bile hafif hafif soluk alıp verirdi. ÇİÇEK ÇÖPLÜĞÜ Madeni artık kadar parlak kanalar, Sümüklüböcek yumuşaklığında saplar, Bir tümsek yapılmış bütün halde çiçek tarhlan. Karanfiller, mineler, kozmoz çiçekleri, Küf, otlar, ölü yapraklar, Alt üst edilmiş kökler, Ağarmış damarlan înce saç telleri gibi dolaştık, SAYFA 10 Her topak bir saksı biçiminde; Her şey eğilip bükülmüş, En üstte bir lâle yalnız, Diklenen bir adet baş, Can çekişenlerin, taze ölülerin üstünde. HÜZÜN Karşı konamaz hüznünü tanıdım kursun kalemlerin, Kutularında muntazam, ıstampanın, kâğıt ağırlığının, Bütün sefaletini manila dosyalarının ve zamlun, Pırıl pırıl halka açık yerlerdeki perişanlığı, Yalnız beklemeodasını,tuvaleti,telefonsantralını, Lavabonun ve sürahinin değiştirilemez acıklı halini, Baskı makinasının, ataçın, virgülün merasimini, Yaşamların ve nesnelerin sonsuzca teksir edilmesini, Ve kurumların duvarlarından düşen tozları gözdüm, Undan daha ince, canlı, silisten daha tehlikeli, Nerdeyse görülmez şekilde elenip, bezginlik veren uzun öğleden sonralarda, Tırnaklara, zarif kaşlara ince bir tabaka düşürdüklerini, Sırlayıp solgun saçlan, kopyalanmış bir örnek yüzleri. GECE KARGASI O hantal karganın Viran bir ağaçtan kanatlandığını gördüğümde, Beynimde bir şekil havalandı: Rüya uçurumları üstünde Azametli bir kuş uçtu, Uzağa,dahauzağa tçinemehtapsızbirkaranlığın, Beynin derinlerinde, çok geride. CUMHURİYET KİTAP SAYI 238 J