Katalog

Saatinigüneşe, işe, çocuklara, ışığa kurmus, şiirimizin *'sevgi öğ>retmeni"nden gecikmelibir armağan Halk Albumu ^iirimizin ozan aîası Ceyhun Atuf Kansu'nun yüreği 17 Mart 1978'de sustu ama, insanı, doğası ve tarihiyle Türkiye coğrafyasının yüreği bütün coşkusu, bütün hüznü ve iyimserliği ile şiirlerinde atmaya devam ediyor. ŞÜKRÜ ERBAŞ iirimizin ozan atası Ceyhun Atuf Kansu'nun yüreği 17 Mart 1978'de sustu ama, in2 sanı, dğası ve tarihiyle Türki•"• ye coğrafyasının yüreği bütun coşkusu, bütün hüznü ve iyimserliği ile şiirlerinde atmaya devam ediyor. C.A. Kansu'nun 1952'den 1978'e kadar çeşitli dergilerde yayınlanmış, ancak kitaplarına girmemiş şiirleri "Halk Albümü" adı altında, "Bütün Eserleri"nin 3. cildi olarak Bilgi Yayınevi tarafından yayınlandı. Tepeden tırnağa insan sevgisi, tepeden tırnağa yurt ve doğa sevgisi ile dolu bu güzel yürek, yaşadığı, tanık olduğu tüm acılara, yoksulluk ve yoksunluklara karşın umudunu ve iyimserliğini yitirmez. Tersine, bütün gücüyle bir iyiliği, bir güzelliği dokur durıır şiirlerinde sözcük sözcük. Vecihi Timuroğlu, C.A. Kansu için "doğayı insanlaştırmış bir büyük şair" diyor. Gerçekten de hangi kitabını, hangi şiirini açar sanız açın, daha ilk dizelerde doğa, kuşları, ağaçları, dağları, tarlaları, suları ve çiçekleriyle bir çığlık çağlayanı gibi çıkar karşınıza. Gördüğü, dokunduğu, yaşadığı olumluolumsuz tüm doğa olayları O'nu şiire yöneltir. Kansu için bir arınmadır doğa. Ancak bu, insandan kopuk bir doğa sevgisi değildir. Içinde insan yüreği atan, insan emeğiyle üretkenlik ve devingenlik kazanmış, insanla bütünlenmiş bir doğadır. "Gökyüzü kızım benim / Güneş topuyla oynayan / Yorulunca uyuyan / Dağ yatağında gecenin" "Gökyüzü sevgilim benim / lnen çardağından yanıbaşıma / Kiraz ağacı altına / Opüşü soluğundaçimenlerin" (...) (Sh.59) Kansu şıirinin temel ızleklerinin başında insan sevgisi gelir. Şiirinin tüm özünü bu sevgi oluşturur. İnsan sevgisi KanSAYFA 6 su'da, ete kemiğe bürünmüş bir halk sevgisidir. O büyük bir Anadolu tutkunudur. Adnan Binyazar'ın ifadesiyle; " Halk, hem düşüncesinin, hem şiirinin başlangıcıdır." Düşünce ve duygu dünyası Cumhuriyetle biçimlenmiş gerçek bir Atatürkçü, katıksız bir kuvayi milliyeci olan Kansu'da insan ve doğa sevgisi, yurt sevgisinin, Anadolu sevgisinin öteki adıdır. "Şimdi bir trende olsam / Kar yağsa istasyona / Bir çocuktan yumurta alsam" "Uzun ince saat kuleleri / Küçük kentlerin sokaklarına varsam / Akşam vaktinde ışıtsam evleri" "Ben bir masal bulutuyum, kar ozanı / Oyle düşlerle örtsem ki / Değişse toprağın düzeni" "Islıkla söylerim hep şarkınızı / Çtçeklerime bakın kar altından / Hazırlıyorum baharbahçenizi" (Sh.58) Bu ana izlekler çerçevesinde O'nun şiirine baktığımızda, çok geniş bir şiir coğrafyasıyla karşılaşırız. Hemen herşey, doğainsantarihyurtdünya olayları, şiire girmek için hazır bekliyordur. Kansu şiirinin bu temel izlekleri ve özellikleri Halk Albümü'nde de ısrarlaveözenlesürüyor. Amasya Boğazı'nda bir tren sesinden, Meksikaİı at yetiştiricisi Alverez'in oğlu Alverez'e; dut kurusu satan Eğinli çerçiden, dudaklarıyla azize, kalçalarıyla yosma Bizanslı kadına; parmaklan dut kırmızısı Ayaş'tan, Elazığ'ın güz çarşısı üzüm pazarına; gökyüzünün yününden gözlerini eğiren mavi kızdan, şapkasında kır yağmuru ile mavi kızın gecesine düşen genç korucuya; Baba Ishak'tan Kerem ile Aslı'ya; Ankara'nın ortasındaki yaşlı armut ağacından Ergani bakırına, bir geniş, bir büyük coğrafyada bütün yollar insana çıkar Kansu'da. "Ben ailenin ozanıyım / Yanan ocağın ozanı / Ben çalının çırpının / Yumuşak kardaki yüreğin ozanı" (Sh.lll) Bu, insan yüreğini çatlatacak kadar sevgi dolu, bu "yumuşak kardaki yürek" zaman zaman bir sitemle yanıt verir karşılaştığı ilgisizliğe, duyarsızlığa: "Ben ne söyledimse iyi söyledim / Ne söyledimse yanltş anladınız / Promete gibi beni dağ başlarında çıplak / Kartallara bıraktınız" Ancak yinekinli.öfkeli değildir. Yalnızca bir serzenış, bir sızlanıştır bu: "Uğraşlarım, bunca çabalarım, akıttığım kan / Beraber olalım diyedir yaşadığımızda / Kendimce bakmışım ne çıkar gökyüzüne/Dağlarınhürbahçesinde açmış seher yıldızını / Bir benim görmem neye yarar"(32/33) Ve bir gün bu dünyayı bırakıp gitmek... Hemen her insanın ama özellikle de böyle bir doğa tutkunu, insan aşığı şaırın, sanırız en büyük, en gizli yarası olmalı. Ölüm gerçeği ve korkusunun yaşamla, yaşamın sevinciyle açıklanması, Kansu'ca ancak böyle olur: "Koyup gitmek var ya şu dünyayı / Kahveleri, tavşan kanı çayları / Kitapları, dergileri, ozanlan / Çatılardan dökülen mavi şarabı / Bedava meyhanesinde gökyüzünün" (...) "Biliyorum başka dünya yok / Varsa yoksa bu dünya / Biliyorum demir, kalsiyum, azot / Hepsi var yattığım yerde / Ama ben yokum gül türküsü söyleyecek / Hayat yok, en güzel biçimi örgütlenmenin" (Sh.75) Sevgili Ceyhun Atuf Kansu... Sen hala gül türküsü söylüyorsunbizimiçin... Halk Albümü/ Ceyhun Atuf Kansu/Bılgı Yayınevı/198 s CUMHURİYET KİTAP SAYI 236