Katalog

Füruzan son kitabt "Işte Bizim Rumeli" ile Balkanlar'da dolaşıyor Tarih, giindem değildir Kapak konusunun devamı. ğinde Füruzan beliriyor. Bir eline öykülerini almış, "Parasız Yatılı", "Kuşatma". Ötekinde^Kırkyedililer", "Berlin'in Nar Çiçeği" romanlan. Göğsünde yaz güneşi gibi "Benim Sinemalarım" filmi.Kiş güneşi gibi "Lodoslar Kenti"şiirleri... Ve "Yeni Konuklar", "Ev Sahipleri" röportajları, inceleme, araştırmaları... Bütün bunlar bir vana, Füruzan, gülüünde sakladığı binbir renkli kır çiçeğiye geliyor:" îşte Bizim Rumeli". "îşte Bizim Rumeli" Füruzan'ın son çalışması şimdilik. Bir öykü tadında, roman boylamında, filme müsait, şiirlerle bezeli birgeziröportaj demeti. Soğuk suyu kendime ayınp kahve fıncanını önüne sürüyorum. Kahve dilin, dil sözün kilidini açıyor. "îşte Bizim Rumeli" adı üstünde, BosnaHersek, Makedonya, Bulgaristan ve Yanunistan üzerine izlenimleri Füruzan'ın. îlkin şunu soruyorum: ^^^^^^^^^M Nereden, rtastl V Î "Bütün Balkanlar'ı gezme önerisi "Sabah"gazetesinden geldi. Benim için son derece çekici bir öneriydi. Kendileriyle görüştüğüm zaman, daha da hoş bir şey oldu, çok çekici bir şey. Bana hiçbir sır.ır koymuyorlardı. Yani, BosnaHersek dahil, bizim tarihimize Balkanlar olarak geçmiş olan bölgede, köylerden kentlere, kentlerden kasabalara kadar, helikopterle Bulgaristan, Yunanistan tümüylegezilecekti. îki aya yaklaşan bir süre, bu gezi için büyük olanaklar tanındı. Ben de büyük bir sevinçlebu öneriyikabul ettim." İ!>TL HİZİM RÜMKlJ * 10111/.11) çıkttbugezi... Vesenin izlenimlerinyine.. "Şimdi şöyle hoş bir şeyle karşılaşıyorum: Benim hayatımda edebiyat dışı disiplinlerde bir üçüncü biçim çalışma bu filmi de sayarsak. Bir de bu gezi ve röportajlar oluyor. "Yeni Konuklar" öyleydi, zamanlamasıdaçokiyiydi. 1970'lerinortasında göçmen işçilerle ilgili bir kitaptı. Batı Berlin'de bulunduğum sırada yazdım. Onu da tamamlayan bir "Ev Sahipleri" var. Almanlara bakış yani. O da ilginç. Alman yazarlarla konuşmalar yaptım. Ve şimdi de BosnaHersek ve Yugoslavya veya Makedonya oldu. Bu, bir yazar için sanırım şanslı bir zamanlama." Kitap, bir kenarda dursun. Balkanlar'ı Füruzan'ın kaleminden nasıl olsa SAYFA 4 mı anlatacağız diye... Sonra bana, "benimle konuşurlar mı" dediğim kişi, dedi ki, "Siz Türkiye'den geliyorsunuz, Türksünüz ve kadınsınız. Sanıyorum, benim onlan konuşturmam için bir yeterlilik olacaktır bu." Bakın, öyle tuhaf bir şey ki, bana anlatırlarken, önce sakin baslıyorlardı. Sonra ittikçe heyecanlanıyorlardı, daha sonra a ağlıyorlardı. Aylarca önce olmuş olayları anlatırken ağlamaya baslıyorlardı. "Bir edebiyatçının Daha sonra büyük bir öfkeye kapılıyorroportaj yapması, gidip lar ve daha sonra diyorlardı ki, "Ne yapagörmesi, bunları anlahm.farkmdadeğildik."" maya çalışması, insanGazete yaytmlantrken Tiirk okurunun larla karşılaşmasındaki tepkıstneoldu? dikkatleri, bir sanatçıGazetede bunlar yayımlandığında ben nın elbette çok farklı oluyor. Yani, gazeteci çok ilgilenileceğini sandım açıkçası. Yani çok telefon alacağım, çok panellere ler şöyledir, demek isçağrılacağım, çok bu konuyu konuşacaktemiyorum. Zaten yapfar. Ama ne yazık ki, öyle bir şey olmadı. tıkları iş ortada. Kendi anlayışları içinde deBu beni şaşırttı, hâlâ da şaşırtıyor. Niye ğerlerini getiriyorlar. böyle olduğunuanlayamıyorum." Bizler, sanatçı ve edebi"Anlayamıyorum" diyor Füruzan ve yat çılar, olaylara bakarbir süre susuyor. Belli, aklı, kanat açmış ken hep arkayı görmeyine Balkanlar üzre. Bir süre fıncanın saye çalışıyoruz. Mesela pıyla oynuyor. benim Bosna'daki teBen, soru sormadan, sesinin titreşimcavüze uğramış kadınleri yankılanıyor: larla olan konuşmala"Bir kadın, bana şunu anlattı: rımda bu kitap hepsini Geldiler, köye girdiler ve çıkın dışarı kapsamıyor. Bunlann dediler. Biz çıktık evden ve çok şaşırdık. en tipik ve yoğun olanÇünkü bunlar Sırplardı. Sırplar, bizim larını aldım. Çünkü komşularımızdı. Şimdi, anlayamıyorBirleşmiş Milletler'in duk, yani, oryantoslarını bozulmuş, buaraştırma yapma sürelundukları noktayı göremiyorlar, bilemicindeki sonuçlarında yorlargibi. bir raporları var. DiDışanda beklettiler ve biraz sonra içeryorlar ki, tecavüz takip deki erkekleri dışarı attılar, orrnana doğetme ile sorumlu kişilcr ru götürdüler. Ve 'şimdi biz gidiyoruz, sonuçta misyon yorbabanızın cesedini gömün.' dediler. Biz unluğuna uğradılar. bir anne üç kız şaşınp kaldık." iu, bana dehşet verdi. Başını kesmişler adamın. Anlatırken "Misyon yorgunuyuz bile şimdi rahatsız oluyorum. yani, dınlediğimiz şeyBedenini gömüyorlar, başını toplayaier bizi son derece sarmıyorlarmış Anne ve kızlan "battaniye sıyor." Böyle rapor veile örttük üstünü" diyorlar, onu görmek riyorlar. Anlatılanlar o istemedik. "Sonra kendimizce bir tören Yunanistan Kavala'daKavalalıMehmet AliPasanınevlnlnolrtji. kadar acı ki ve anlatan yaptık." Vc kadın bunu söylerken yine insanlar o kadar sarsılmışlar ki, kendilesarsılmaya başlıyor. Yani konuşmak çok rine yapılan şeye sanki onlar istiyormuş okuyup, yeniden tanıyacağız. Ya Balzor. Olayı, bir gündelik anlayışla görmegibi algılıyorlar. Bu kadar içlcri yaralankanlar'ın Füruzan'ı karşılayışı, onun izmize imkan yok. Müthiş sarsılıyorsunuz. mış. Veuzunsüredirkimseylekonuşmulenimleri? Bütün bunlarla karşılaşıyorsunuz." yorlarmış artık. Ve sert davranıyorlardı. "Balkanlar'a gittiğim zaman, çok daha Makedonya'da durum nasıldt? Gene ne soracaklar bize, biz gene onları zengin ve çok daha beklediğim şeylerle "Sonra geliyorsunuz Makedonya'ya. karşılaştım. Sıcak bir bölge. Ve o sıcak, Makedonya'da inyani savaş, sanırım daha da genişleyecek. sanlar, az para kaÇünkü iyileşmeye giden bütün yollarda zanma durumuna Batı'nın yaklaşımı çok iki yüzlü bir yaklageçmişler, yani 50 sım. O türlü dengeler kuruluyor. Tabii markla geçinme bizim şu anda dünyadaki tek güç olarak durumunda kalgörünen Amerika da bu dengelerin içinmışlar. Müthiş bir de. Bütün kendi değerlerini, neleronun enflasyon var. için daha önemliyseonları kullanarakhaOnlar da şu sorureketediyor." yu soruyorlar: Sa"îşte Bizim Rumeli" bir gezi kitabı vaş olmasın, ki ama, bilinen anlamda bir gazeteci kitabı Makedonya'ya gideğil. Çünkü Füruzan her şeyden önce recektir, Kosobir yazar, bir sanatçı. Röportajlarının bir va'da Sırplar var, "edebi" tat taşıması da bu yüzden her savas oraya da kaşeyden önce. Olaylara olgulara "düz" yabilir. Biz, bu az mantıkla değil, sanatçı birikimiyle bakparayla da geçiniması bu yüzden. Nedir bu sanatçı birikiriz." miyle bakış? Pekt, bütün bu Bir kahve de kendime söyleyip sözün olanların nedenu Füruzan, Permeçler köyünden emekll maden Işclsl All Salt'le. kilidini açmasını rica ediyoruz. CUMHURİYET KİTAP SAYI 235 J