Katalog

K I T A P O D O L L O B U L M A C A "Gericiliğin Retoriği" ya da.. Önce aşaöıda tanımlan verilen sözcüklcri bulmaya çalışın vc hcr bir narti bir yy yat çç i l üzerine gelecek bıçimde y yazın. Sonra ç çizeilein altlarıniil ll çizeilerin altl dakı sav'ilara göre gö f bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın. (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa, bu sözcü8ün alttaki satırın başına sarktığını göstcrir.) Işte o zaman, bulmacadaki sözcüklcrden yararlanarak tamrnların karşılarındaki „.„,.,. sözcükleri bulabi A D I ' SOYADI:.. lirsiniz. (Bulmaca ADRESİ:. daki karelerin sağ üst köşelerindeki harfler, tammlar dizinindcki harf sırasını göstermek Çiğnenen Onuru" adll kitaplan da yazan Altedir.) Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların m a n v a z a r karşılığı olan sözcüklcrin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru "Rüzgârla Dolu" adlı şiir kitabıyla, 1992 b u u Şi jj ş Arıburnu Şiir Odülü'nü kazanan jjiirin adını oluşluracak; bulmaca karelerindeysc, aynı şiir kitabından k bl k l i d ii k i b d bir alıntı ortaya çıkacaktır. J. 1940 yılında Alman Krupp firmasına yaptırıTanımlar ve sorcuklerınız: l Tü deniza tısı A. Knut Hamsun un tanınmış romanı. Gericilik de Ilerlen' Tesir Tezi, Boşunalık Tezi ve Tehlikeye Atma Tezi. Amentüleri şöyle özetlencbiIir: Anti Tcsir Tezi, insanın toplumu iyiericilik, Türkçe'de Batı dillerindeleştirmek için yaptığı her girişimin sadece ki "reaksiyonerlik" kavramının sorunlann daha da ağırlaşmasına yolaçakarşılığı olarak yerleşmiş durumcağını, insanların özgürlüğe ulaşmaya döda. Bu sözcük, kavramın içeriğini nük iradi girişimlerinin yozlaşarak tam bir miktar zayıflatıyor, düzleştiriyor. Zira aksine tiranlığa götüreceğini, vaz'edcr. "gericilik", geriye dönüş isteğini çağrıştıHirschman, "halk"ın, "kitle"nin daima rıyor; Türkiye'deki yaygın anlama biçibudala, bcceriksiz ve "çocuksu" olduğu miyle de, "Ortaçağ" veya modernöncesi yargısı bu Tez'le kolkoladır. Boşunalık çağa dönüşten yana olan bir akımı imliTezi, toplumu değiştirme girişimlerinin yor. Bu ve benzeri çağrışım ve anlama yolbeyhudeliğini, gcrçekleştirildiği sanılan larının yaratabileceği eksiklik, kavramın değişimlerin de yüzeysel ve yapay kalmatarihsellikten soyutlanması, her devre şâya mahkum olduğunu, toplumun "derin" mil, homojen bir gericilik olgusunun varyapılarının asla değiştirilemeyeccğini vursayılması. Oysa gericilik de değişcn, geligular. Tehlikeye Atma Tezi, önerilen insaŞen, 'ilerleyen' bir şey! "Reaksiyonerlik" nitoplumsal değişimin, kendi içinde arkavramının sözcük karşılığı, tepkisel zulanabilir olsa da, daha önemli birtakım (ci)lik. Elbettebirgenelesası var: Insanladeğerleri tehlikeye atan ağır bir maliyeti rın özgürleşme, gelişme potansiyellerine olduğunu izah eder. Eşitlik ilkesinin zove inisiyatiflerine şüpheyle bakmak, insarunlu olarak özgürlük ilkesi aleyhine gelini öznelliği (salt akli melekeleri kastetmeşebileceğini işleyerek bu ik değeri karşıdiğim için mesela "irade" değil "öznellaşttran zihniyet veya insani dünyayı sıfır lik" diyorum) aşkın bir kaynakla kayıtlatoplamlı bir çıkar oyunu olarak tasvir mak, "düzen" ve "istikrar" cden bakış, bu Tez etrafında koadına vesayetçibaskıcı olmak numlanır. gibi. Fakat reaksiyoner/gerici Hirschman, bu üç Tez'in değiJLRKUKİİN harcketlerin, akımların tarihRhTUlUÜl şcn ağırhklar ve söylemsel bağsel ve programatik içerikleri, lamlarda her üç tepkisel dalgada özgül bir olaya, gelişmeye karşı da ortaya çıktığını göstcriyor. oluşan muayyen bir tepkiyle (Galiba, Aksi Tesir Tezi Fransız belirleniyor. O halde, tarihselDevrimi ve yurttaş hakları reliğe dayanmayan gericilik çöformlarına dönük tepki hamlesizümlemelerinin afâki ve kavrane; Tehlikeye Atma Tezi de Reyışsız olmakla kalmayıp, 'gerifah Devleti'ne dönük Yeni Sağ ci' (özcü/aşkıncı) bir bakış açısıtepkiye iyi 'yaklaşıyor'!) Bu teznı zihinlere yerlcştirebileceğini gözardı lerin karakteristik özclliklcriyle ilgili sapetmemekgerekir. tamalar yapıyor: Aksi Tesir Tezi'nin dünya nizamının bozulduğu endişcsiyle daha Albert O. Hirschman'ın Gericiliğin alarmist (telaşlı, panikçi) olması; BoşunaRetoriği, içeriği ve yöntemiyle bizi bu lık Tezi'nin daha özgüvenli, küçümseyici, yönde uyaran bir eser. Kitap, tarihsel ve aşağılayıcı olması ama zamanla onun da modern bir olgu olarak gericiliği çözümeylemci hale gelmesi gibi... Tezlerin birlemenin başanlı bir örneği. Çağdaş (mobirleriyle etkileşimlerini ayrı bir bölümde dern kapitalizm çağındaki) gericilik inceliyor. Etkileşim, birbirini desteklcakımlanrnn ve değişik gericilik söylcmlemektcn birbiriyle çelişmeye dek farldılaşırinin hangi tarihsel bağlamlarda ortaya yor. çıktıkJannı, birbirlerini nasıl devam ettirdiklerini veya ikame cttiklcrini, aralarınKitabın "Tepkisel Retorikten îlerici Reda ne gibi geçişler veya karşıtlıklar olabiltoriğe" başlıklı bölümü çok ilginç: Tepkidiğini ortaya koyuyor. Üç tepkisel dalgayı selci retoriğin kimi "ilerici" karşılıklanayırdederek işe başlıyor. Bir: Yasalar nın da aynı basit, mutlak, uzlaşmaz mantıönünde eşitlik ve genel yuntaşlık haklan ğı paylaşabildiğini belirtiyor. Gericiliğin nın tanınmasına karşı tepki (ağırlık merüç temel tezinin, kimi örneklerdc kcndi kezi: Fransız Devrimi). İki: Genel oy hakargümanlanna tercüme ederek, kimi örkına karşı tepki (19. yüzyılın ortalanndan neklerdc de ayna imgesi üretilerek " ileri2. Dünya Savaşı arifesine kadar yükselişci "lercedevralınabildiğinigösteriyor. Tate). Üç: Refah Devleti düzenlemelerine rihsel bakışı ihmal ctmenin yanı sıra, söytepki (80'Ierde ve hâlâ canlı). Gericilik lemlerin ucu açıklığını ve geçiciliğini gözakımı ve hareketi, bu üç tarihsel 'kontraden kaçırmama gereğine dair bir uyarı, bu tak' temelinde biçimlenmiş. Hirscham bu da... • zemin üzerindc gerici söylemlerin argüman ve retoriklcrini incelemeye girişiyor. Gericiliğin Retoriği/ Albert O. HirscKitabın omurgasını, üç temel gerici tehman/ Çeviren: Yavuz Alogan/ lletisim zin incelenmesi oluşturuyor. Bunlar, Aksi Yaytnları/189 s. TANIL BORA S A Y F A 15 £ ı . 68 69 72 39 35 65 1 62 31 70 19 K. Hindistan'da ve bazı Asya devletlerinde B. Jorge Luıs Borges ın yapıtlarmdalcı temal ız kullanılan para birimi. leklerden biri. 8 32 26 63 49 44 12 24 33 27 17 11 C. "Ağda Zamanı", "Kıran Resimleri" ve "Sevginin Eşsiz Kışı" adlı öykü kitaplannı da üreten yazar. 42 57 6 14 7 73 5 47 L. "...Tarihi" (ServerTanilli'ninbirkitabı). 29 2 43 53 67 55 25 60 M."...Hughes"(îskoçşair). 30 46 34 D. Fayda, yarar. 59 13 9 232. sayının çözümü: A. Ali Asker Barut, B. Şık Latife, C. Kördüfiün, D. Vidi, E. Erözçelik, F. Pön, G. Röhm, H. Enginün, I. Loş Ayna, J. 0, K. Donüjüm, L. Lig, M. Eda, N. Riya. Şün Öptü gözlerinden ölümü }air, Olüm jakakjarından fairi Bir cift üveyik kondu göfic!" E. Yılmaz Güney'in bir romanı. 10 56 28 52 23 F. "... Sultan" (A. Turan Oflazoğlu'nun bir oyunu). 15 16 41 51 58 233. sayıdan kitap kazananlar: Utanbul'dan: Cavtt Uğur Jbrahim Ciğercioğullan, Hilmi Diler, Erinc Öget, Ankara'dan: Firaz Barlas, Gönül Ünalan, Güler Etker, Olcay Önder, Gülser Akbaş, tzmir'den: Nesrin Güler, Aydın özakın, Aydın'dan: Esen Aksoy, Manisa'dan: Turgay Gayret, Alev Kandcğer, Hediye Seyhan, Balıkesir'den: Süheyla Alpar, Bursa'dan: Ismet Çiçek, I51I Ercin, Çorum'dan: Nevzat Şahingöz, Diyarbakır'dan: Sehcr Kılavuz, Kocacli'den: Pelin Ipek Boyacı, Rıdvan Atay, Malatya'dan: Besir Bayraktar, Sıvat'tan: Etem Yörük, Zonguldak'tan: Sevgican Kuyumcu. 23S G. "îkinci Yeni'nin Keşişi*. 48 45 40 3 38 50 66 64 H. John Le Carre'ın bir romanı. 22 21 20 18 54 61 I. "Trenin Tam Saatiydi", "Katharine Blum'un C UM H U R İ Y E T KİTAP SAYI