Katalog

Ahmet Muhip Dıranas ın toplu şiirleri ve yazılan yayımlandı... DamliD karısmıs avısıklarına Kapak konusunun devamı. ^» Göster Semayı mağrıba Yükseltdealnını Dök kalbi safı millete mu uzerıne. Dıranas'ın oyunlarından, şiirlerinden sonra, bütün yazılan da elimizin altında artık. Oyunları ve şiirleri gibi yazıları da kendi türünü tanımlayan tek başlık altında:" Yazılar..." 1937 ile 1975 yılları arasına serpilen 500 küsur sayfalık bu "Yazılar" toplamından yukarıdaki uzun alıntıyı neden veniçinyaptım? Turgut Uyar'm altını çizdiği gibi "çıkışı, Türk şiirinde hiçbir şeyle açıkla namayan" Ahmet Muhip'in çocukluğundan içten izlenimler taşıdığı için bir, ikincisi ta çocukluğundan aslen "şiir"e bağlanmasından, ömrü boyunca o "tek" şiirin peşinde koşmasından... Dıranas'ın "Emin Bülend" yazısı, kendi şiir sanatı hakkında da kimi ipuçlarını taşımıyor mu? Ne diyor Dıranas? " îşte, bir tek şiir, ciltler dolusu kitaplarla elde edilemeyecek neticeyi bir anda saj|lıyor." Dıranas'ın ilk şiiri "Muhip Atalay" imzasıyla 15 Eylül 1926'da "Milli Mec Dtranas'm yazılan Hayatımın ilk okuduğum ve ezberlediğim şiiri budur. Onun için de Emin Bülend'i, bu his rabıtasıyla ve sanat anlayışı dışında olarak, gelmiş gelecek bütün şairlerden çok ayrı severim. Ona karşı ayrıca, bugüne kadar ödeyememiş olduğum, keşke sağlığında kendini arayıp bulsaydım, bir şükran borcum vardır; On, on bir yaşında avare bir köylü çocuğuna vatan sevgisinin ilk şuurunu, kesif bir daha koparılıp atılmasına imkan olmayan ve bilakis o derece şiddetli bir enjeksiyondan sonra her yaşla artacak olan duygusunu 'Kin' şiiriyle o bana aşılamıştır. îşte, bir tek şiir, ciltler dolusu kitaplarda elde edilemeyecek neticeyi bir anda sağlıyor. Selam olsun sanata." 4 Arahk 1950'de, muhtemelen "Zafer" gazetesinde böyle yazıyor Ahmet Muhip Dıranas, Emin Bülent'in ölü DIRANAS mua"da yayımlanmış. Yani, 1980'de ölümüne dek, 54 yıl boyunca Dıranas da "tek" bir şiirin peşinde koşmadı mı? Ciltler dolusu kitaplar değil, evet, evet, tek bir "şiir". "Yazılar"ı da tarih bağlamında "şiir"leriylebirkoşutlukgösteriyor Dıranas'ın. Tarihlerine bakıyorum: 193742 arasında 6 yazı, 1948'de 9 yazı, 1949'da60yazı, 1950'de 103 yazı, bu iki yıl en "velut" olduğu yıllar sanki, 1952'de9yazı... Sonra yazılann ardı kesiliyor, 1962'de, uzun bir aradan sonra 5 yazı ve yine yıllar sonra, 1975'tebiryazıdaha... Kırk yıla yakın süreye yayılan bu "dar" yazılar toplamında yine de Dıranas'ın "geniş" ufkunu görmek mümkün. Yalnızca konu başlıklarını şöyle bir ammsamak "geniş" ufkun bir kanıtı... Divan edebiyatının içyüzü, fotoğrafa dair, nüfus meselesi, çocuk davamız, konuşmak üzere, bahar bayramı, fikir ve arpa, yaranma üzerine, cinayet, memleket cahilliği, yine musiki, üniversite ve siyaset, tartışma üzerine, 8OİC3H33B Serbest Fırka hatıralan, dil işi, talih ve fazilet, orman mevzuunda, orman davası, tiyatro ve telif eser, yazmanın zorluğu, dil ve şair, tiyatro üzerine, Garp dillerine tercüme davamız, tükenen av hayvanlanmız, Atatürk ve istismarcıları, sanata dair, telif hakkı, hüzne dair, futboldaki derin mağlubiyetler, vatanseverlik üzerine notlar, insan ve hayvan, ölmek sanatı... Dıranas'ın "Yazılar" toplamında bir de şu görülmekte: Çoğu "gazete" yazısı olmasına karşın, güncelin dar kalıplan arasında sıkışıp kalmıyorlar. Daha doğrusu "gün"ü aşan, bugünden yarına uzanan bir çizgide "taze" bir yazılar toplamı. Birörnekvermekistiyorum: 1948'de "Vatan" gazetesinde Sabih Şendil'in yeni çıkan şiir kitabı "Bizim Iskele"den söz ediyor. Kitapta "kayboldu parklannda dolaştığım şehir" dizesini "kayboldu parmaklanmda dolaştığım şehir" diye bir göz yanılmasıyla okumuş ve bundan müthiş bir tatalmış. Ardını şöyle getiriyor: "Şehrin parklannda dolaşmayı herkes becerir ve söyler. Gelgelelim, bir şehrin parmakları olabileceğini kim düşünür, kim söyler." Ve bugün için de "geçerli" hükmünü kesiyor: "...'alelade'nin üstünde, ötesinde bulunanı yakalamak sanatın başlıca sırrı değil mi? Çünkü bir şeyi olduğu gibi göstermek 'hüner' de, istendiği gibi göstermek ancak sanat olsa geCUMHURİYET KİTAP SAYI 231 Bugünden yarma uzanmak Dıranas'ın kırk yıla yakın süreye yayılan bu "dar yazılar toplamında genlş" ufkunu görmek mümkün. Yalnızca konu başlıklarını şöyle bir ammsamak "genls" ufkun bir kanıtı... S AY F A 4