Katalog

Yannis Ritsos/ Şiirler/ Çeviren: Cevat Çapan 11 ff YANNİS RtTSOS 0 yu/yıl Yunanijiırınınbuyuk ustalaıından YannısRıtsos 1909 IVlopone/'dc.MorK'mvasıa'da dngdu Şnı ya/mayadahaogıenulık yıllaı mcla ba^ladı Şııı, deneme, <,cvıı ı veoyunkıtaplaıınınsayısıyu/ua^an s,aıı ın bıı veı ımlı yaı atıulı£ını doı t donomeayııal .lııı/ Yctı^mcyıllaıi dıyebıleu'gımı/ ılk donemde yayınıladıgı Traktorler (1934), Piramitler (1935) ve Epitaphios (1936) gıbıkıtaplaıında Rıtsus'un kışısd,toplumsalvısıyasalyas,antılaıı arasında bır bag kuı maya <,alıştığını goı uı u/ Otu/laı ın sonlarını kapsavan ıkıru ı donemde ıse Kızkardeşımın Turkusu(1937),llkyazSenfonisi\c Okyanusun Yuruyıişu (1940) kıtaplaı ıyla Rıtsob In ık bıı anlatım ve yalınbırdıllealı$ılmamıs.goıuntuleıı vedtamatıkbıı duyaılıgıbıılcştıroıek butunya?dıklaıınınl.;melındeyatan toplumsalbılıncesaglambııbıçım kazandırır U<,unuıdonemıNa/ı ıstılasını,!(, savaş vesurgun yıllaı ını kapsar Sınama(1943),KaranfiIli Adam (1952) vc Uyamklık (1954) bu korkunçyılJarıyansıtanyapıtlaıdır Yazarhk hayatının son donemınde "Dorduncu Boyut" adını veron Ritsos bu donemındcon olgun yapıtlaı ını yayımlamayabaşlar AyışığıSonatı (1956),Veda(1957),Günlük(1957), Yabancı Geldiği Zaman (1958), Pencere (1960), Köpru (1960), Dağın Gölgesi Altında (1962), Tan.klıklarI,II (1963,1966), Taşlar, Yinelemeler, Parmaklıklar (1971), AynadakiDuvar(1973)vb 1956'da Ayışığı Sonatı ıle Ulusal Yunan Şıır Odulu'nualan Ritsos 1972'de KnokkleZout Uluslararası Buyuk ŞıırÖdulu'nu, 1974'teBulgarıstan'da Uluslararası DımıtrovÖduIu'nu, 1975'teFransa'daAlfreddeVıgnyŞ?ıır Ödulu'nu, 1976'da Uluslararası LtnaTaormınaŞıırOdulu'nu, 1977'dc Lcnın Baı ış Odulu'nu almı^, aynıyıl Mallarme Akadcmısı'ne seçılmıştır Iutk<,e'yt> bırçok şurı çeşıtlı kıtaplaı da toplanmıştır • 2 timırloyans YAZ Doıt pentcre.goğunvcdenı/ın uyaklıdoıtluklfiınıasıyorlaı odalara Yapayalnı/ bıı gclıncık ()glc\aktıonıkıyıgt)steıenbıı nobL't(,ı ya/ınbılegınde Veboylecegunc^ın paı maklaı ına takıldıgını hısscdıyoı sun sa(,larının,ışıktaveıu/gâtdasenıo/guı kılan SON ANLAŞMA «nan ANLAMAK Pa?aı Çevrcye serpdmış gıduşlcı gıbı parlıyor cekctlerın u^erındeduğmeler Otobuspı'tı Ba/ısevınçlısesler negarıp dınleyebılmenveyanıtlaman Çamlarınaltında muıka<,almayıoğrenıyorbırış<,ı Bıı kadın gunaydındedıbıribine oyleyalınvedoğal bıı gunaydınkı, sı? dc mı/ıka <,almayı oğrenmek ısteyebılırdınız çamların altında \ebolme,neç,ıkarma Kendındenotelere bakabılmek sıcaklıkvedıngınlık "Yalnızsen" olmakdeğıl,"sende"olmak Ku<,ukbırtoplama, basıt bır arıtmetık ışlemı, kolayta kavranabılen, bırçocuğunbıleustesındengelcbıleceğı.parmaklaıını ışıktaoynatırken ya da mızıkaçalmak o kadın duysun dıye. MtNYATÜR Kadın masanın onunde durdu Uzgun ellerı bır çocuk masahndakı kuçucuk bır arabaya gore yapılmı§ sarı tekeı leklerebenzeyen ınce lımon dılımlerı kesıyor çayıçın Karşısındaoturangençsubay ıyıce gomulmuş eskı koltuğa Kadına bakmıyor Cıgarasını yakıyor Kıbrıtı tutan elıtıtrıyor, yumuşak çenesını ve fıncanın sapını aydınlatarak Bır an ıçın atmıyor saatın nabzı Bır şeyın ertelenmesı bu Oangeçıyor Artıkçokgeç Çayımızııçelım Olumun oyle bır arabayla gelmesı mumkun mu pekP Geçıp gıtmesı5 Ve yalnızca bu arabanın kalması kui.uk sarı lımon tekerleklerıyle yıllardır lambaları sonmuş bır ara sokağa park edıp sonra kucuk bır şarkı, bıraz sıs ve sonra hıçbır şey kalmaması3 Yagmur parmaklarından bırıyle çarpınca pencerenın camına, i(,erıdogrua(JıldıpenLcre Odanındıbındc bılınmeyenbıryu/.bırses semnsesınmı 5 Scsın guvcnmıyoı du kulağına Cı tesı gun, gııncşındıtarlalardanaşağı.ijiftijilerınoraklar, tırmıklaılaındıklerıgıbı Yola<,ıktın bagırarak.ncdenbağırdığınıbılmeden, bır an bıı paıkınparmaklıgıyanındadolaşan bırkadınınparlakpembeşemsıyesınınaltındakı bıı gulumsemeyı guler gıbı sesıne Bıı den orada anladın bunun senın gen,ek sesın olduğunu havayı dolduran butun o kuşku duymayan seslerle uyum ıçınde TUTUMLULUK I lıı,bırşey ıstemıyorum, dedı adam Burası sessızböyle. Butungunyazboyuncagorunen kapalı pencerelerı huzurevının Atı bağladıkları o ıpyerde, ağacın govdesının çevresındebırakılmış duruyor oyle YALNIZCA Birsüredırlîekledıklerışeygerçekleşmedı Balkonlardakıbayraldarıındınrler Fena haldeyabancılık kokuyorduvarlar Hıçbır o/.ur olmayışı şımdı tek dayanak AYNI DİKEN Gece karşımı/da, pcncercleı ı kapalı ıkı katlı yetımhanenın cephosı gıbı duı ııyoı du Lıtesı gun, agaçların altında bır kadın bırdıken çıkaı dı ayağının tabanından Bızım heı gece ustunebastığımızoaynıdıken TEŞEKKÜR Banateşekkuretmeyeceksın tıpkı hayatının yu/unu oyan nab/ınateşekkuretmedıgıngıbı Ama ben sana teşekkur edeccgım, ı,unku bılıyorum sana neyı borçlu olduğumu Işte bu şarkı sana teşekkuı um CUMHURİYET KİTAP SAYI J 253 SAYFA 16