Katalog

O K U R L A R A Julian Barnes, çağdaş İngiliz edebiyatımn önenıli yazarlarından biri. Ingiltere, Fransa, Ualya ve A merika 'da çeşıtli ödüller aldı. Barnes'tan dilimizc ilk çevrilen yapıt ''Flaubert'ın Papagam" adını taşıyordu. Bunun arkastndan da "Oklukirpi", "10,5 Bölümde Dünya Tarihi" ve "SeniSeviyorum" geldidilimize "Çokaz rastlanan biryeteneğin yazan" olarak nitelenen julian Barnes'a Türk okurlannın da gereken ilgiyi gösterecegıni umuyoruz. Dergimızde yer alan yazıda da Barnes'ı ve dilimize çevrilen tümyapıtlarını tanıtmaya çalıstık. Orhan Pamuk'un son romanı "YeniHayat" okurlann inanılmaz bir ilgisiyle karşılaştı ve yayımlanması üzerinden henüz ikı ay gibikısa birsüre geçmesine karsıhk ntuz üçüncü baskısına ulaştı. Okurlann yanı sıra yazar ve elestirmenlerimiz de bir hayli ilgigösterdiler bu kitaba. Cjürkan Tiimer de bu hafta sayfalanmızda yer alan yazısında artılan ve ehileriyle değerlendiriyor "Yeni Uaya/"ı. Ilgiyle okuyacağinızt sanıyoruz. Bol kitaplı gîinler!... TURI1AN GÜNAY Feroz Ahmad, kitabını Türkçe baskı için güncelleştirmiş Demokrasi Sürecinde Türkive Usta Işi Upkalem Böylece, kitapta Türkiye'nin demokratikleşme serüvenini siyasal söylem düzeyinde detakipetmeimkânınıbuluyoruz. Türkiye'de Cumhuriyet tarihini (hele özellikle lkinci Dünya Savaşı sonrası dönemin tarihini) başından sonuna ele alan, tek kalemdençıkmış, "Büyük Tarih" geleneğinde yeralan, resmi tarih içinde ya da dışında, ldasik denebilecek tarih çalışmaları, lise tarih kitaplarını saymazsak, yok denecek ka dar azdır. Doğan Avcıoğlu ve Yalçın Kuçük'ün kapsamlı ancak disiplin olarak tarih içerisine sokulamayacak eserleri bir yana, Niyazi Berkes'in Türkiye'de Çağdaşlaşma adlı çatışması (ki orijinaJi îngüizcedir) bu tür klasik tarih yazımına en yakın örneği oluşturuyor. Sina Akşin'in derlediği Türkıye Tarihi dizisi ise, tarih disiplini içerisinde yeralmasına karşın, her dönem ayrı bir yazarca yazıldığı için, tek kalemden çıkmış eserlere özgü iç tutarlılığa sahip değiî. Modern Türkiye üzerine böyle klasik nitelikteki birkaç tarih çalışmasını (başka yabancı tarihçilerin yanı sıra) İngiliz ve Amerikalı tarıhçiler yapmış. Bernard Lewis ve Stanford Shaw bu bağlamda akla gelen ilk isimler. Işle, Ittihat ve Terakki harcketini ıncelediğı doktora tezini Bernard Lewis'in danışmanlığında yazan Feroz Ahmad, bu AngloAmerikan geleneğinin sürdürücüsü ve (bıldiğim kadarıyla) son ustası. Demokrasi Sürecinde Türkiye'yi, Türkiye'nin yakın dönemdeki siyasal tarihini titiz, belgeci, soğukkanlı ve tek kelimeyle usta işi bir kalemden okumak isteyen herkese tavsiye ediyorum.ı Demokrasi Sürecinde Türkiye, 19451980 / Feroz Ahmad / Istanbul, Hil Yayın, 1994/ 571 s. r e r o z Ahmad'ın "Demokrasi Sürecinde Türkiye" adını taşıyan kitabı ilk olarak İngiliz dilinde ve 1977 yılında yayımlanmıştı. İlk yayımlandığı tarihten on yedi yıl sonra, Türkçe baskısı için beş yıllık bir kronoloji eklemeyle dilimizde de yayımlandı kitap. HAKAN YILMAZ F Imtlyaz sahlbl. Berln Nadl : Basan ve Yayan: Yeni cun Haber AJansı Basın ve Yayıncılık A.ş. jCenel Yayın vonetmenl: orhan Erlnç; cenel Yayın KoordlrıatörU: Hlkmet çetlnkaya • Yazı Işlerl Müdürlerl: Ibrahlm Yıldız. Dlnç Tayanç (sorumlu) c Yayın YOnetmenl: Turhan Cünay Craflk vonetmen: Dllek llkorur. Reklanv Reha Işıtman T/ME» L CUMHURİYET KİTAP eroz Ahmad'ın bu çok önemli kitabı, The Turkish Expcriment in Democlacy, 19501975 adıyla tngilizce olarak yayımlandığı tarihten onyedi yıl sonra I lıl Yayın'ın ve çevirmen Ahmet Fcthi'nintıtızçalışmasıylaTürkçeyekazandırıldı. Demokrasi Sürecinde Türkiye ondört bölümden oluşuyor. ilk oniki bölüm, tek parti döneminin bitişiyle 12 Eylül 1980 darbesi aıasındaki siyasal gelişmeleri kronolojik bir sırayla inceleniyor. Son iki bölümde ise, 19451980 arasında din ve politika ılişkileri ve dış polirıkadakı gelişmeJer ayrı ayrı ve dahaayrıntılı olarak elealınıyor. Yazar, tarihsel olayların dönemlendirilmesinde klasik, buna karşılık tarihsel olaylann açıklanmasında ise sınıfsalMarksist bir yöntem uygulamış. Önceden tasarlanmış bir dönemlendirmeyi olaylara empo/e etmek (yani tarihsel malzemeye, neyi (,alışmasına dahıl edecegını ve neyi dışarıda bırakacağını tayin eden bir teorınin fıltresinden bakmak) ijeklındekı teorik tarihyazımı yönS/4V/2 5 2 temine fazla itibar etmeden, çalışmasını de OanokTMl yiın yerindeyse olayla$ur*cınd« rın akışına bırakmı<;. TÜRKİYE Böylece, (Çağlar Keyder'in Türkiye'de Devlet ve Sınıfı gibi iyi örneği pek az, kötü örneği ise pek çok) teorik tarih çalışmalarından oldukça farklı, binlerce orijınal belgeye atıfta bulunularak oluşturulmıış son derece güvenilir bir modern Türkiye tarihi incelemesi ortaya çıkarmış. Olayları naklederken böyle klasik bir tarihyazımı yöntemi izleyen yazar, açıklama ve nedensel ilişkileri kurma aşamasında ise sınıfsal konumun ve ekonomik ilişkilerin siyasal tutumları belirlediği şeklindeki Marksist yaklaşıma bağlı kalmış. Bununla birlikte, siyaseti ekonomiye indirgeyen vülger Marksist ve ekonomist yaklaşımlardan da uzak dıırmuş. Onyedi yıl aradan sonraTürkçeleştirilmesinin kaybını bir ölçüde telafi edecek ikı yeniliği var elimizdeki kitabın. Birinci yenilik, Türkçe basımın Ingilizce basımdan daha kapsamlı ve daha bütünsel olması. Kitabın îngilizce basımı, Türkiye demokrasi tarihi için bir dönüm noktası arzetmeyen 1975 yılına kadar olan olayları kapsıyordu. Dolayısıyla kitap yarım kalmış bir roman izlenimi veriyordu. Yazar, kitabın Türkçe basımına 12 Eylül 1980'e dek geçen olayları da içeren bir bölüm eldeyerek, kitabın kapsamını genişletmiş ve bir bütünsellik kazandırmıjj. lkinci yenilik ise, kitaptaki Türkçe alıntıların, çevirmenin övgüye layık çabasıyla, orijinal kaynaklanndan olduğugibi aktanlması. DemokratJkleşme »ertivenl S A Y F A 3