Katalog

aıllarla çıkarılan 70in üstünde yayrn vardır. Bunlar arasında, ba/.en tek yapraklık, yayınevleri tarafından sırf reklam amacı ile çıkarılan (Anten, Nur, ligıtım ve Bibliyografya ) veya broşür ni teliği taijiyan kitap tanıtma dergileri yanında Kitap Belletcn, Kitaplar Alemi, Kitap Dergisi, Giinümüzde Kitaplar, Bibliyografya gibi çok kaliteli, genel biı kültür dergisi niteliği taşıyan yayınlar da vardır. Fakat, maalesef, bu yayınların tümünün ortt'k kaderi, kısa öınürlü nlmalarıdır. Sözgelimi hunlardan 8 tanesi ancak tek sayı çikabilmiştir. (1) Bunun çok yönlii birtakım nedenlerl vardır. Fakat kısaca söylemek gerekirse: 1. Dergiyi ayakta tutacak giıçlü ve sürekli bir yazar kadrosu oluşluıulamaması. 2. Kitaplarını gönderıne ve reklam venııe yoluyla yaymevlerinin desteklememeleri. 3. Devletin desteklemeınesi, 4. Dağıtım sorunudur. (2) Kuşkusuz bu gibi dış ctkenler, dergilerin baş,arısi(zlığı)nda etkili olsa da, dergilerin başarısını asıl belirleyen faktor, içeriği, yapısıdır. Aynı amaca yönelseler dc, iark.li yolları izleycn kitap tanıtma dergileri, yola çıkarken içeriklerini iyi saptamaiı, hitap edccekleri okııyucıı prolilini iyi çizmelidirler. Bu dergilerde haşjıca iki larzdan sözedilehilir; Biliınsel (akademik) ve popüler yuklaşiın. Ornegin, bir kitap dergisiııin, kitaplarda seçmeye gidilmesi, hem açıklayıcı notların, hem de kitap tanıtma yaztlarının artırılmasını isteyen bir okuyucu ile, kitap tanıtma yazılarını ycrsiz bularak sadece tüm yayınların duyurulmasını, a^ıklayıcı notlarla yelinilnıesini isteyen bir okuyucuyu aynı anda tatmin etmesi güçtür. Bu nedenlc kitap dcrgileri belli bir eğilimde yoğunlaşmalıdırlar. ürneğin aynı dönemde (;ıkan liibliyografya, birinci eğilimin, Gunuınuzde Kıtaplar ise ikinci eğilimin tipik örneğidirler. Fakat han' gi cğilimi benimserse benimsesin, önenıli olan hır kitap dergisinin geniş uluklu ulınasıdır. Kitap dergisi, adına bakarak, bir 'alan dergisi, mesleki dergi' gibi gnriinse de, kitap, 'kültür' dediğimı/ birikinıin temel taşıyıcısı durumundaki bir 'nesne' olduğundan, ondan harekelle biitün bir kültür hayatının nabzı tutulabilir, tutulmalıdıı. Bu da, dediğinıiz gibi derginin ufkuna, peışpektıtincbaglıdır. Aşağıda vereceğinvj/ en uzıın onıuılü iki derginin ilk sayılarında duyurdukları amaçjarı, yayın progranıları, konıı hakkında bir fikir verecektiı. Bu ama(,"l.ınger(,'ekle% C U M H U R l Y t T K İ T A P S A Y I 179 Adnanötuken tirmeye o dergilerin ömrü vefa etmese de, sonraki dergiler için bir kılavıız olacaktır. Örneğin, bu açıdan, Cumhııriyet döneminde yayınlanan ilk kitap dergisi olan, 1936yıhnda Vakit müessesesinin çıkardığı Kitap ve Kitapçılık'a baktığı•mızda .günümüz dergileri için örnek olabilecek, zengin, renkli bir içerik buluruz. Sö/.gelimi, dünyadan kitap ve yavın lıaberleri, "Niçinokumuyoruz?" gibi tarttşma ve soruşturma konuları (Ürn, Reşat Nuri, Mustafa Şekip, Nebizade Hamdi, Âgah İzzet'in bu konudaki görüşleri), Anadolu'daki kitabevlerinin tamtılması, ıne^hur kitap knleksiyoncularını ziyaret, kitap bakını konusunda bilgiler vs. "Yakın bir ornek olarak da, lslamcı kesimin ünliı yazarlarından Ali Bulaç t.ıratından çıkarılan Ki : tap Dergisi'ni verebiliriz. Uzun hir süre çıkan bu dergi, kitabı eksen alarak, İslamcı kesiıiTİn gundemıni belirleycn önemli tartışmaeleştirilereyervermiştir. 1. Bak. Nezaket ÖZDEMİR, Kitap Tanıtma Dergileri, Güniimüzde Kitaplar, EkimKasım 1980, s. 24. 2. Selma ALPAY, Kitap Tanıtma ve Ülkemizde Kitap Tanıtma Dergileri, Yeni Yayınlar.Mayıs 1975, s. 186. ÜlkemizdeÇıkmışBaşlıca Kitap Tanıtma Dergileri 1. Anıl Kitap Tanıtma Dergisi. İv tanbul, Anıl Yavınevı, ın 1964Sa hibi: Ali And, Yazı İşleri Müdürü: Burhan Anıl. (Millî Kutüphane'de ıkı sayısı mevcut olup, 2. sayı 1966 yılm.ı aittir.) 2. Ayın Bibliyogralvası, Yeni Çıkan Kitaplar. Islanbul, I 'niversite Kiıabc vi, Ocak 1943; Sahibi ve Genel Yayın Müdürü: Cemal Hakkı Selek. (24 s.ı vı). 3. Bibliyograıya, vurtta çeşitli konıılarda yayımlanan kiiap ve dergileri ı.ı nıtnıak üzere üı; avda bırçıkarılır. An kara, C'HP Halkevlerı Biirosu, Şııb.ıi 1946 Ağustos 1946. I lazırlayanlaı Adnanütüken,(.alıiı OkurerveMclı met NecatiÖngay. ( i sayı) 4. Bibliyografya, Kitap Haberleıı Bülteni. Ankara, luıhan Kıtabevı, ücak 1972Kasım 1973. Sahibi ve Ya* /.ı İ^leri Müdürü: İlhiin Polat. i. CAimhuriyet Kitap, İstanbul, 9 !ju bat 1990, Yayın Yönetmeni: CelalÜs ter, şinıdi: Turhan Giınay. 6. Çen,eve, Cıımhıırivet Kitap Kıılu bü Yayın Bülteni, İstanbul, Ekiın 1985, Yazı îşleri Müdürü: Okay Gonensin. 7. De Kitap Tanıtma Dergisi, İstanbul, De Yayınevi, Nısan 1%11964. Sabibi, Sorumlu ^'i'metmeni: De Ya\ ı nevi adına Metin Yasavul. (11 sayı).. 5. Dönem Kitap T.ınıtma DergİM İstanbul, 22 Ekinı I9M. Sahibi veSn rumlu Yönetmeni: Krtuğrul Ayaydın. (1 sayı). 9. Emek Aylık Kültür Dergisi. Ankara, Emek Basım Yayınevi, 195354; 19621964 Sahibi. Sefer Aytekin. Yazı İşleri Müdürü ^'aşarKoksal. (12 sayı). 10. Gerçek Yayınlar Kılavuzu. An kara, 1969 (Aylık). 11. Gerçek Kitap F^le^tirileri. Ankara, 19701 Haftalık). 12. Güvercin, İ.>tanbul, Cem Yayınevi, Mayıs 19771979. Sahibi: Oğıız Akkan, Sorumlu Yazı İşleri Müdünı M./MiUğur. (5 sayı). KİTAP DUNYASI .™'X^K*T»" SAYFA 13