Katalog

Ahmet Erkan'ın Yunus Nadi Armaganını kazanan yenişiir kitabı: Deniz, Unutma Adını Deniz, Unutma Adını / Ahmet Erhan / Bilgi Yayınevi / 94 s. 12.000 TL. EfUYCANBB» i N C E L E M E Ahmet Erhan'ın ilk şiir kitabı 9x13 boyııtunda bir resimden biraz daha küçük boyutta bir kitaptı. Buna kitapçıktı demek daha doğru olur. Yeni Türkü Yayınlan'nın "Türkiye Şiiri" dizisi renkli kâğıda basılmış, bu küçük boyutlu ilginç kitapçıklardan oluşuyordu. Bu dizide kitapçıkları çıkan Yaşar Miraç, Ozan TeÜi, Erdal Alova, Ahmet Erhan, Turgay Fişekçi, Neşe Yaşın ve Adnan özer şiire gönül vermiş, şiiri dert edinmiş genç şairler olarak dikkat çekiyorlardı. Yıl 1979... Militan dergisinde 1976'da, yayımlanan toplu şiirleriyle okur önüne çıktıktan sonra Ahmet Erhan'ın adı edebiyat çevrelerinde ve okur arasında artık bilinmektedir. 19761980 arasında Doğrultu, Dönemeç, Sanat Emeği, Türk Dili, Yusufçuk dergilerinde şiirleri yayımlanır. 198 l'de çıkan Alacakaranlıktaki Ülke ile aynı yılın Behçet Necatigil Şiir Ödülü'nüalır. Ahmet Erhan'ın Deniz, Unutma Adını (1992) ile birlikte şiir kitaplarının sayısı sekize ulaşıyor. Kuş Kanadı Kalem Olsa (1984) adlı "Toplu Şiirler"de, Alacakarnlıktaki Ülke, Yaşamın Ufuk Çizgisi, Akdeniz Liriklcri, Sevda Şiirleri, Ateşi Çalmayı Deneyenler tçin, Zeytin Ağacı yer alıyor. Ahmet Erhan'ın şiiri 197ü'li yılların bunaltıcı ortamında boy atmış bir şürdir. Umut ile umutsuzluğun, çözüm ile çözümsüzlüğün, boyun eğiş ile başkaldırının, korku ilecesaretin içiçegeçtiği, yaşandığı bir dönemin içinden geçip gelen genç insanın yaşanıını Ahmet Erhan kendi duygulu ve duyarlı, her zamanhüzneyatkın, sıkıntı veöfkeninkıyısında dolaşan iç dünyasının imbiğindengeçirerekşiirleştirir. 19401970 yılları arasında değişik anlayışların ürünleriyle zenginleşen şiirimizin verimlerini değerlendirmeyi ve özümsemeyi bilen genç şairler toplumcugerçekçi şiire de yeni açüımlar getirmişlerdir. Ahmet Erhan bunlardan biridir. Dahası; öğretilerin, dünya görüşlerinin, kuramların sınırlayıcılığına karşı şiire soluk aldıran, şiirleşmesi gerekirken hep şiirolmayan'ın kıyısında sıkışıp kalanı şiiri n alanına sokmayı başaranlardandır. Ahmet Erhan'ın şiirinde acı çekmiş, çile çekmiş bir kuşağın sesini de duyabilirsiniz, bu kuşağın bireylerinin kişisel serüvenlerinin türkülerine de kulak verebilirsiniz. Toplumsal ve siyasal bunalımların yanı Mra bireysel, ailevi sıkıntıların insanı kuşattığı yerdeki bireyin durumunu yansıtan şairler geleneği içinde Ahmet Erhan'ı düşünebiliriz. Erhan'ın bu konumu bir yandan Behçet Necatigil'i çağrıştırırken öteyandan 1992 Vunus Nadi ödülleri nl alan sanatcılar toplu halde Onde ortada Ahmet Erhan. da Attilâ îlhan'ı çağrıştırır. Yeri geldiğinde kırgın ve kiiskün ruh haliyle içine kapanır, yeri geldiğinde "Sana artık Ahmet Erhan diyorlar" diye kendini ortaya sürer. Ama bu atılganlıkta bile bir utangaçlık, bir çekingenlik vardır. Yapması gerekeni yapıp hcmen gerilere çekilenlerin alçakgönüUiilüğü vardır. Şair olmanın bir aykırılık getirdiği, bunun da ayrıcalıklı olmaya yol açtığı duşüncesinden kalkar ama bu düşünceyi aşırıya götürmez. Yalnızlık hep yanı başındadır. Çoğu kez yalnızlıktan medet umar: "Yalnızlık, yalnızlık/Bari senelimdentut." Ahmet Erhan'ın şiiri "anlatıcı" birşiirdir. Bu nedenle sözlüğü genişletir. "Anlatıcı" gibi gözüken ana kelime dağarcıkları sınırlı olan' şairlerden değildir. Şiirlerinde hemen hemen her kelimeye rastlayabüirsiniz. İzlekleri belli, daha doğrusu belirli olsa da konu zenginliğiyle insanı şaşırtır. "Anlatıcı" tavrı, kelime dağarcağının oylumluluğu ölüm Nedeni Bilinmiyor (1988) adlı şiir kitabında kendini belli eder. Bütün bu söylenenler, Ahmet Erhan şiiri konusundaki bu döküm yeni şiir kitabı Deniz, Unutma Adını ile de doğrulanıyor. Şimdiye kadar üzerinde durduğu, daha doğrusu yaşamının birer parçası gibi gözüken ölüm, yalnızlık, aşk, siyasal tavır bu kitaptaki şiirlerde de var. Ahmel Erhan'ın şiirine aşina olanları yadırgatmayan bir içerik bu. Ama umut bağlanan, adına ölümlerin göze ahndığı bazı değerlerin yargılanması değilse bile eleştirilmesi de söz konusu bu kitaptaki şiirlerde. Ahmet Erhan bir bakıma kırgınlıkların şairidir elbette. Ama bu kitabında kırgınhkla birlikte bir serzeniş de var. Yaşanılan son yirmi yılın getirdiği hızlı değişimler ve dönüşümler bir insan olarak şairi de etkiliyor. Deniz, Unutma Adını'nın en dikkate değer yanı şairin bütün önyargılardan, bütün sınırlamalardan uzak, insana özgü zayıflıklarını ortaya dökmekten hiç çekinmeden, kısacası özgürce davranması. Bu kitaptaki şiirlerin böyle bir "insanca durumun" şiirleri olması. Yaşamı üzerine eğilirken "Hayatım temsili bir yenilgi gösterisidir" diyebiliyor. Ardından, insanın zihninde bir anımsamalar zinciri oluşturan bir dizeyle "Sararmış bir devrimci totoğrafıdır hayatım" diyebiliyor. "En güzel fotoğraflarını ölüme saklıyor" ve "Türkiye'de şair olmanın gerçekten gülünç bir şey" olduğunu söylüyor. "Bir Halk Tipi Için Ağıt" başlıkh şiir ise yaşadığımız bunca yıl için bizi düşünmeye çağırıyor. Yıllardır gündemimizde olan konular, yıllardır yaşamımıza girmiş ve hızlı bir dolaşım içinde içerikle Başarısızlığın nedeni Üçüncü Dünya Demokrasi ve Sosyalizm Samir Anıin Mülkışehkı Hıılıği Vaktı Yayınları/ 11(. > 1931 Kahire doğumlu olan Samir Amin içinde yaşadığımız dönemin önde gelen sosyal bilimci ve diişünürlerinden biri. 1980 yılından bu yana merkezi Dakar'da bulunan Üçüncü Dünya Forumu'nun direktörlüğünü yapan Anıin geçen yıl ülkemize de gelmişti. Elinıizdeki kitap Amin'in 1991 yılında, birı İstanbul'da, ikisi Ankara'da olmak üzere verdiği konlerans metinlerinden ve izlcyicilerin sorularına verdiği yanıtlardan oluşuyor. Amin, sosyalizmin başansızlığı Üstüne şöylc diyor: "Bence bir şeyin özü doğru olııp da uygulama yanlış olduğıı için bu kadar kocaman bir başansızlık gündeme gelmez. Yani mutlaka özünde bir yanlışhk aramaklazıın." Bir belgesel KUGU GOLU iPERflSYONU Kuğu Gölü Operasyontı (Sovyetlen Yıkan darbc) Cenk Başlamış / MiUiyet Yayınları / 286;.. Mılliyet gazetesi Moskova muhabiri Cenk Başlamış kitabında, 19,20,21 Ağu.stos 1991 günlerinde Moskova'da yaşanan darhe j>irişimini ayrıntılarıyla arJatıyor. Komunistlerin durumu, Yeltsin'in çabalan, Gorbaçov'un rolü, halk ne yapu vb. rine yabancılaşmış kelimeler bu şiirlerde, biraz da alaycı bir yerleştirmeyle karşımıza çıkıyor: "tşkencenin, acının ve ölümün ortakpazarı", "Grevciler, şairler ve seracılar / Don olayı beklenîyor, son uyarı", "Radikal takılıyorum son günlerde"... Ahmet Erhan'ın yeni şiirleri üzerine söylenecek çok şey var elbette. Yukarda yazılanlar bir şiirseverin, bir şiir izleyicisinin değinmeleri olabilir ancak. Oysa bu konuda derinlemesine yazacakların yazması gerekenler var. Bu arada Ramis Dara adını anmadan edemeyeceğim. Dara'nın yeterince üzerinde durulmayan kitabı Şiir Çünkü Şiir'i yeniden açıp okudum (Broy Yayınları, 1988). Ahmet Erhan üzerine söyledik lerini... S A Y F A 4 C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 725