Katalog

6 Son Araştırmalardan CBT 1464/10 Nisan 2015 ABD Ulusal Sağlık Enstitüsüne göre Ebola aşılarının güvenirliği ve etkisine dayanan iki büyük araştırmadan olumlu sonuçlar alındı. Liberya’nın başkenti Monrovia’da 600 katılımcıyla Şubat ayında başlayan testlerin üçüncü test evresinden sonra son aşamasına Batı Afrika’dan on binlerce insan katılabilecek. cAd3EBOZ isimli aşı maddesi GlaxoSmithKline, ABD Ulusal Alerji ve Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü’nce; VSVZEBOV aşı maddesiyse Kanada Sağlık Dairesi tarafından geliştirildi. Ebola aşılarıyla iyi sonuçlar ları, çalışmalar sırasında bu tür “knockout genleri” yaratır. İncelenen 8000 İzlandalının kalıtımında bu knockout sekanslarından en az bir tane bulunuyor. En çok da koku duyusuyla ilgili olan genler devre dışı kalırken, bu durumdan en az etkilenenler beynin gelişiminden sorumlu olan genler. Bu da insan için düşünmenin, kokuları birbirinden ayırt etmekten daha önemli olduğunu gösteriyor. Bu çalışmalarla gelecekteki araştırmaların bir temeli oluşturuldu. Gen verileri İzlanda halkının diğer verileri ve sağlık durumlarıyla ilişkilendirildiği taktirde çok sayıda hastalığın daha iyi anlaşılabileceği sanılıyor. kolata üretilebilecek. Özellikle de biraz daha tatsız olan ve daha az antioksidan içeren Güneydoğu Asya ve Latin Amerikan kakao türleri yeni yöntemlerle daha kaliteli hale getirilebilir (American Chemical Society). 2003’ten bu yana en büyük buz kaybı Antarktik’teki şelf buzu 2003’ten buyu beşte bir oranında küçüldü. Bu da buzul erimesini önleyecek en önemli frenin zayıfladığını gösteriyor (Science). Uzmanlar Liberya’da gönüllü olarak bu önemli çalışmaya katılan insanlara teşekkür borçluyuz diyor NIAID Müdürü Anthony Fauci. Sonuçları umut verici olarak değerlendiren bilim insanları bundan sonra aşıların salgınlarda etkili olup olmayacağını test etmek istiyorlar. Bugüne kadar dünya genelinde 10.300 kişi yaşamını yitirdi ama yetkililer bu sayının aslında daha yüksek olduğunu düşünüyor. Bilim insanları büyük bir çabayla 2500 İzlandalının kalıtımı çözdükten sonra verileri 100.000 diğer İzlandalının gen bilgileriyle karşılaştırdı. Yeni veriler kalıtım hastalıklarının daha iyi anlaşılmasına ve mücadelesine izin vermesi bekleniyor. İzlanda kalıtım araş İzlanda’da dev kalıtım karşılaştırması ESA’ya (Avrupa Uzay Ajansı) ait uydu görüntülerini değerlendirdi. Leeds Kutup Gözlem Merkezi’nden Andrew Shepherd, incelenen buzun uzun vadede çöküşe neden olabileceği konusunda uyarıyor. 19942012 yılları arasına ait görüntülerde Güney Kutbu’ndaki buz miktarı 19942003 yılları arasında çok az değişirken, 2012 yılına dek yüzde 18 oranında küçülmüş. Sadece buzun azaldığını değil, son on yılda erimenin hızlandığını da göstermiş olduk diyor Kaliforniya Üniversitesi’nden Fernando Paolo. Kalınlığı 500 metreye kadar varan buz kütlesi, Antarktik buzullarının denize kayıp, erimelerini önlüyor. Çok fazla kalori içermesine rağmen çikolata yine de çok sayıda sağlıklı içeriklere sahip. Araştırmalar özellikle de polifenollere dahil olan flavanollerin damarları sağlıklı kıldığını, strese iyi geldiğini hatta belleği koruduğunu bile gösterdi. Fakat sağlıklı polifenoller çikolata üretimi sırasında yok oluyor. Özellikle de kakao çekirdeklerinin kavrulması bu hassas bitkisel maddeleri bozuyor. Ghana Üniversitesi’nden Emmanuel Afoakwa bu yüzden bu kaybın ne şekilde azaltılabileceğini araştırdı. Afoakwa ve ekibi, kakao çekirdeklerinin fermantasyon öncesindeki işleme ve kavurma işlemine odaklandı. İlk deneyde yeni toplanan kakao çekirdekleri fermente edilmeden önce üç, yedi veya on gün bekletildi ve daha sonra bildik bir şekilde işlendi. Bekletme işi geleneksel olarak yapılmıyor diyen araştırmacı çekirdeklerin kavrulmasından sonra polifonellerin ve diğer antioksidatif etki yapan içeriklerin miktarını ölçtü. Buna göre 7 gün bekletilen kakao, doğrudan doğruya fermente edilene kıyasla çok daha fazla polifenol içeriyor ve antioksidatif etkisi de çok daha yüksek. Kakao bu şekilde çok hafif bir şekilde tatlanıyor. Araştırmanın ikinci aşamasında kakao çekirdekleri daha yavaş ve daha özenli bir şekilde kavruldu. Kakao çekirdekleri normalde 10 ila 20 dakika kadar 120139 derece arasında kavrulurken, araştırmacılar 45 dakika süreyle sadece 115 derece sıcaklıkta kavurdu. Her ne kadar sıcaklık farkı çok az olsa da yavaş kavurma yöntemi olumlu bir sonuç verdi. Yeni yöntemle kavrulan kakaodaki aktif antioksidan miktarı standart yöntemle kavrulana kıyasla çok daha fazla.. Yeni yöntemler sayesinde daha sağlıklı ve lezzetli çi Çikolata, daha sağlıklı olacak Japonya’da 11 Mart 2011 tarihinde meydana gelen deprem ve tsunami, atmosferde dahi izler bırakmış. Sonuçta ağır hasarlar yüzünden ozona ve iklime zarar veren tonlarca halojen bileşimleri açığa çıkmıştı. Bu durum emisyonların önemli ölçüde artmasına neden olduğu gibi, ozon tabakası ve iklim üzerinde de etkili olmuştur (Geophysical Research Letters). Dört sene önce meydana gelen deprem ve depremin etkisiyle ortaya çıkan tsunami, Japonya’nın bugüne dek yaşadığı en büyük felaketlerinden biri olmuştu. 19.000 kişi yaşamını yitirirken, 470.000 kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı ve 375.000 yapı yıkıldı. Tsunami yüzünden meydana gelen Fukuşima nükleer santral kazası hala tamamen kontrol altına alınmış değil. Fakat Tsukuba Üniversitesi Ulusal Evrim Araştırmaları Enstitüsü’nden Takuya Salto’nun araştırma Japonya’daki Tsunami iklimi de değiştirmiş sı doğal felaketin bilinmeyen yüzünü de ortaya çıkardı. Yüz binlerce yapının yıkılışı sırasında ozona ve iklime zarar veren büyük miktarlarda halojen bileşimleri açığa çıkmış. Depremden sonra halojen karbonu emisyonları önemli ölçüde arttı, 2011’deki yıllık değerler diğer tüm yıllara göre daha yüksekti. Tsunamiden sonraki aylarda, yıkılan yapılardan, teknik aletlerden ve endüstriyel tesislerden 6.600 ton klor, flüor ve brom bileşimleri açığa çıkmış. Ayrıca yıkıntılar ara tırmalarının merkezi sayılıyor. 1990 yılında burada dünyadaki ilk ticari veri bankası kuruldu. Burada tüm İzlanda halkının kalıtım bilgileri toplanacak. Kısa bir süre önce Nature Genetics dergisinde aynı anda dört çalışma yayımlandı. Reykjavik Üniversitesi’nden Daniel Gudbjartsson ve ekibi 2.636 İzlandalının kalıtımını çözdü. 104.000 diğer İzlandalının kalıtım bilgileriyle karşılaştıran uzmanlar, belli başlı hastalıklarla ilgili çok sayıda risk geni buldu. Mesela ABCB4 geninin bir varyantı büyük bir olasılıkla belli başlı karaciğer hastalıklarıyla ilgili. Diğer bir araştırma ise ABCA1 geninin Alzheimer riskini yükseltebileceğini gösterdi. Başka bir çalışmada bilim insanları “devre dışı kalmış genlere” odaklandı. Genlerin kesin işlevlerini öğrenmek için bilim insan Dünyanın en büyük krateri mi: Çapı 200 km. Avustralyalı bilim insanları, dünyanın en büyük krateri olarak tanımladıkları bir kraterin kalıntılarını buldu. Avustralya Ulusal Üniversitesi’nden Andrew Glikson, Güney Avustralya ve Queensland arasındaki bölgede, 200 kilometre çapında iki krater kalıntısı buldu. Warburton havzasındaki bu dev formasyonunun ilk izlerini araştırma ekibi iki yıl önce keşfetmişti. Ancak o zamanlar kraterin özgün boyutunu daha küçük sandılar. Oysa sondajlarla elde edilen yeni örnekler, gerçekten de dünya tarihinin sürecini değiştiren bir vakaya ait olduğunu kanıtlıyor. Durum, çarpmadan kısa bir süre önce iki parçaya bölünen, 20 kilometre büyüklüğünde bir kaya parçasına işaret ediyor (Tectonophysics). Bununla birlikte çarpışmanın tam olarak ne zaman yaşandığı belli değil. Fakat 300 milyon yıldan daha eski olabilir. Krater bu uzun süre içinde bozulmuşsa da yüzeyin üç kilometre derinliğinde, jeomanyetik araştırmalarla, olayın korunagelmiş kanıtları izlenebiliyor. İki ile 30 km derinliğindeki çukurda cam şeklinde katılaşan kayaç eriyiği saptanmış ki bu çarpışma için bir işarettir. Ayrıca bölgedeki demir ve magnezyumun miktarı da yer mantosunun bileşimiyle örtüşüyor. Warburton havzası kraterin çarptığı alan, 65 milyon yıl önce aralarında dinozorların da yer aldığı tüm hayvan türlerinin yüzde 50’sini yok eden Chicxulub meteoridinden dört misli büyüktü. Bu kadar büyük bir çarpışma elbette ki toplu ölümlere neden olmuştur. Ama kesin tarihlerin eksik olması nedeniyle bu toplu yok oluşun hangisi olduğu henüz belli değil.