Katalog

Bilgi ve Çözüm Cevherimiz: BEYNİMİZ Beynimiz tüm vücut fonksiyonlarımızı kontrol eden merkezi işlemcimizdir. Tamamen zararsız bir teknikle saçlı deri üzerinden ölçebileceğimiz elektriksel beyin aktiviteleri; hissettiğimiz duyguların ve düşündüğümüz veya planladığımız olayların, biyolojik veya nörofizyolojik vücut sağlığımızın ve hatta kişiliğimizi tarifleyen özelliklerimizin şifrelerini taşır. Elektrofizyolojik kayıtlarda gömülü olan bu şifreleri, bilgisayar ortamında;kaotik sinyal analizleri ve Doç.Dr.Serap AYDIN biyofizik yöntemleriyle çözebiliyor ve (BAU) Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi anlamlandırabiliyoruz. Sayılarla karakBiyomedikal Mühendislik Bölümü Bölüm Başkanı terize edebildiğimiz bu kodlu ve sayısallaştırılmış bilgileri; büyük veri çözümleme ve yapay zeka yaklaşımlarıyla ikinci kez işleyerek beynimizin sağlık haritasını oluşturmakartık mümkün.Yakın gelecekte yaşlılar, yalnız yaşayan insanlar ve evde bakıma ihtiyacı olan hastalar için; onların duygularını ve düşüncelerini anlayan ve isteklerine uygun davranabilen insansı robotların geliştirilmesi de beynin elektrofizyolojik şifrelerinin çözülmesi ve yeni nesil bilgisayar arayüzlerine aktarılabilmesi ile sağlanacak. EEG (ElectroEncephaloGraphy : ElectricalBrainGraphy : ElektrikselBeyinGrafiği) adını verdiğimiz elektrofizyolojik beyin aktivitelerinin ölçümünde kullandığımız yüzey elektrotlarının saçlı kafa üzerinde nereye dokunduğuna göre vücudun detaylı sağlık durumunu yorumlayabilmekteyiz. İşitme, görme, karar verme, hafıza, denge, duygulanma, problem çözme, uyku ve uyanıklık, bilinç, hareket etme ve koordinasyon gibi yaşamsal fonksiyonların her birinden beynimizin farklı lokal bölgeleri sorumlu olduğu gibi sağ ve sol loblarımız sağlık durumuna bağlı olarak değişen asimetrik seviyelerde haberleşirler. Vücudumuzu saran sinir hücreleri; duygusal düşünsel veya hafıza kullanımı gerektiren; ışıksesgörüntü gibi olgularla bütünleştirilmiş olaylar gerçekleştiğinde; hücre içi ve dışı arasında,sodyum ve potasyum iyonlarının hareket etmesine neden olan bir uyaran algılamış olur ve beynimize kadar ulaşacak bir nöronal haber akışı başlar. Stres, depresyon, dikkat eksikliği, hafıza kaybı, takıntı, epilepsi, duygudurum bozukluğu gibi sağlık sorunları,bu sorunun kaynağına bağlı olarak (fizyolojiknörolojikpsikolojikpsikiyatrikbiyolojik) beynin ilgilibölgelerinde oluşan lokal elektrokimyasal aktivitelerinive sağsol yarı küreler arası nöronal ve asimetrik davranış seviyelerini değiştirir. Beynimiz bebeklik, çocukluk, ergenlik ve yetişkinlik yaşları boyunca daima gelişir. EKG (ElectroCardioGraphy (ECG): ElektroKardioGrafiği (EKG)) adını verdiğimiz ve kalbe yakın olan göğüs kafesi üzerinden ölçtüğümüz elektriksel kalp sinyallerinin tüm sağlıklı bireyler için beklenen tipik bir dalga biçimi olmasına karşın, beyin sinyallerimizin tipik bir dalga biçimi yoktur. Kişiden kişiye değiştiği gibi aynı kişinin uykuuyanıklık, sevinçüzüntü, düşünmekhayal kurmak, dinç olmakyorgun olmak gibi fizyolojik değişimlerine bağlı olarak gün içinde de değişen beyin sinyallerimizi, bilgisayar ortamında kodlayabildiğimiz kaotik yöntemlerle analiz ederek bir bireyin nörofizyolojik, biyolojik veya psikolojik ve psikiyatrik sağlık durumunu gösteren beyin aktivasyon haritasını oluşturabiliriz ve tanıya dönüştürebiliriz. Sözü geçen çok boyutlu harita; vücuttaki nöronal haberleşme esnasında oluşan elektrokimyasal aktivitelerin; zaman, frekans, faz veyauzamsal konum gibi farklı farklı düzlemlerde analiz edilmesi ile mümkündür. Teknolojik gelişmeye ayak uyduran yeni nesil yazılım araçları ile kaotik EEG analizlerini entegre ederek; sayısal ve görsel akıllı tanı yöntemleri geliştirebiliyor, ilaçlı ve ilaçsız tedavilerin etkilerini izleyebiliyor, kişilerin duygu durumunu tanıyabiliyor ve beynin görsel ve sayısal fonksiyon durumunu haritalayabiliyoruz. Böylece Tıp bilimleri ile Mühendislik yöntemlerini birlikte kullanan çokdisiplinli bir araştırma alanında ilerlemiş oluyoruz. Kaotik fakat iç dengesi olan beynimizin elektrofizyolojik ölçümler sayesinde şifrelerini çözmek; bizlere insanları eğitip tedavi edecek,görev tanımlarını yerine getirebilecek rehabilitasyon robotlarının tasarlanması ve üretilmesi için altyapı hazırlayacak. Yeni nesiller, evinde kolayca kendi EEG çekimini yapıp, arayüz seçimleriyle anlık sağlık durumunu öğrenebilecek ve 3Boyutlu beyin fonksiyon haritasını cep telefonunda dahi izleyebilecek. Günümüzde kişiye hiçbir rahatsızlık vermeyen, kuru (jel sürmeyi gerektirmeyen), kafaya başlıkla yerleştirilebilen, kablosuz, kafa ve vücut hareketleri ile göz kırpma hareketlerinin yarattığı gürültü etkisini otomatik olarak filtreleyen, yeni nesil EEG ölçüm cihazları mevcut. Bu cihazlara ileri düzey kaotik ve diagnostik sinyal analiz yöntemlerini entegre ederek yakın gelecekte beynin sağlık ve duygudurum haritasını cep telefonunda anlık görebilecek yeni bir nesil yetiştiriyoruz.