Katalog

BİLİM DÜNYASINDAN SON ARAŞTIRMALAR Dev virüs uyandı Dev virüslerin tahmin edildiğinden çok daha çeşitli oldukları ortaya çıktı. Sibirya’nın perm toprağında yeni bir virüs biçimi bulan bilim insanları, toprağın erimesiyle ya da Arktik bögledeki petrol sondajlarıyla, insanları ve hayvanları tehdit edebilecek yeni virüslerin açığa çıkabileceği konusunda uyardılar. Araştırmacılar perm toprağında bugüne dek bilinmeyen 30.000 yıllık bir virüsü uyandırdılar. Proceedings dergisinde Pithovirus sibericum virüsünün belli başlı amiplere bulaştığı söyleniyor. Dev virüsler aşağı yukarı bakteriler kadar büyüktür ve ışık mikroskobu altında bile görülebilir. Araştırmacılar bugüne dek birbirinden çok farklı iki familyayı ayırt ediyorlardı: Megavirüsler ve pandoravirüsler. İkisi de sadece on yıldır biliniyor. AixMarsilya Üniversitesi’nde Matthieu lanan araştırmada, öfke nöbeti geçirmeye eğimli kişilerin incelendiği dokuz eski araştırmanın sonuçları değerlendirildi ve öfke nöbeti geçirmeye eğimli kişilerin en az 800’ünde inme, 5000’inde de kalp sorunları görülmüş. Sonuçlar, güçlü duyguların enfarktüs veya inmeye sebep olabileceğine dayanan tahmini destekliyor. Bir öfke nöbetinden iki saat sonra kalp enfarktüsü riski 5 kat artıyor. İnme riski ise 3 misli. Ayrıca aşırı kızgınlık durumları kalp ritim bozukluklarına da yol açabiliyor. Tehlike söz konusu kişilerin daha önce kalp/dolaşım sorunlarına sahip olmaları ya da çok fazla öfkelenmeleri halinde daha da artıyor. Tek bir öfke nöbetinde tehlike göreceli olarak düşüktür. Fakat sık sık sinirlenen insanlarda risk yükselebilir diyor Harvard Halk Sağlığı Okulu’ndan Elizabeth Mostofsky. İstatistiksel olarak bakıldığında günde 5 kez sinirlenen 10 bin kişiden 158’i kalp krizi geçiriyor. Ayrıca kalp/dolaşım sistemi sorunlarına yatkın olan ve günde 5 kez öfkelenen 10 bin kişiden 657’sinde kalp enfarktüs riski söz konusu. Psikolojik stresin kalp atışlarını hızlandırdığını ve kan basıncını yükselttiğini gösteren incelemelere dayanarak, aşırı öfkenin kan pıhtılarına veya iltihaplanmalara yol açabileceği, tahmin ediliyor. zarar verer dört yeni gaz saptadı atmosferde. Araştırmaya göre 74 bin ton gaz açığa çıkmış. Bu gazlar, eskiden çeşitli ev aletlerinde kullanılan flüor klor hidrokarbonlara (FKHK) dahil. Fakat ölçümler, dört yeni gazın atmosfere kısa bir süre önce ulaştığını göstermiş. Bunlardan ikisi iyice birikmiş. Bu 1990’lı yıllarda FKHK’lere kısıtlama getirilmesinden sonraki en yüksek artış ve ozona zarar veren maddelerin aşama aşama azaltılmasına dayanan 1989 Montreal Protokolü’yle de çelişiyor. FKHK’lerin tümüyle yasaklanması 2010 yılında gerçektirilmişti (Nature Geoscience). Grönland’dan alınan karot örneklerindeki hava baloncukları, günümüzdeki hava örnekleriyle karşılaştırıldığı gibi kirliliğin göreceli olarak az olduğu Tasmanya’dan 1998 2010 yılları arasında alınan ait hava örnekleri de incelenmiş. Gazların nereden geldikleri henüz kesin olarak bilinmiyorsa da, bunların böcek ilaçlarında kullanılan kimyasal hammadeler veyahut da elektronik ürünlerin temizlenmesinde kullanılan çözücülere ait olduğu tahmin ediliyor. Legendre ve Julia Bartoli ile çalışan ekip, şimdi üçüncü bir çeşit buldu. 1.5 mikrometre (0.0015 mm) uzunluğundaki Pithovirüs. İlk kez elimizde ökaryot bulaşmış en eski virüsün uyanışıyla ilgili bir bilgi var diyor araştırmacılar. Pithovirüsler bilinen diğer iki dev virüs familyasıyla aynı karakteristik özelliklere sahip. Amforayı andıran biçimiyle Pandoravirüslere benzerken, gen içeriği ve kopyalanma biçimi açısından Megavirüslere daha yakınlar. Virüs büyük ama, kalıtımda kodlanmış protein sayısı az. Bu da sürpriz olmuş. Anlaşıldığı üzere virüs topu topu 467 protein üretiyor. Pandoravirüs 2.500 kadar, megavirüs ise 1000 kadar protein kodluyor. Mars meteoritlerin birçoğu sanılandan Atmosferde yeni ozon daha eski Avrupa’nın en büyük katilleri Bugüne kadar dünyamıza Mars’tan geyırtıcı dinozoru Uluslararası bir araştırma ekibi, insa len yaklaşık olarak 150 meteorit bulundu. noğlunun sebep olduğu ve ozon tabakasına Anlaşıldığı üzere bunlardan dördü tahmin edilenden çok daha eski. Daha önceleri en fazla 600 milyon yıl yaşında olduğu söylenen meteoritlerin 4000 milyon yıldan daha eski oldukları ortaya çıktı. Son analizler “shergottite”lerin birçoğunun Kızıl Gezegen’deki çok eski bir düzleme ait olduğunu göstermiş. Şimdiye dek bulunan yaklaşık 150 meteoritten dörtte üçü Hindis anlaşılıyor. Kuzey Amerika’da da kalıntıları saptanan dinozor grubu yaklaşık 150 milyon yıl önce geç Jura döneminde yaşamış. Nova de Lisboa Üniversitesi’nden Christphe Hendickx ve Octavio Mateus şimdi Portekiz’deki Lourinha kentinin yakınlarında birkaç yıl önce bulunan çene kemiği kalıntılarını ayrıntılı bir şekilde incelemişler. Yırtıcı hayvanın on santimetre uzunluğundaki köpekdişleri, beyaz balinanınkilerden iki misli uzunluğunda. Kuzey Amerika’da bulunan Torvosaurus tanneri ile büyük bir benzerlik gösterdiği için kalıntılar ilk önce bu türe sınıflandırılmış. Fakat karşılaştırmalı analizler sonucunda hayvanın kendine özgü bazı özellikler görülmüş. Örneğin Portekiz’de bulunan çene üzerinde 11’den az diş bulunurken, Amerika’daki örneklerde genelde 11 veya daha fazla diş bulunmuş. Diğer farklılıklar ise üst çenenin kemik yapısında görülmüş. Portekiz’de bugüne dek bilinen en büyük kara dinozorunun kalıntıları bulundu. Olağanüstü büyüklükte olan ilkel sürüngen aynı zamanda amansız bir avcıymış. Portekizli paleontologlarca bulunan Torvosaurus gurneyi, on metre uzunluğa ve beş ton ağırlığa kadar ulaşıyordu (PLOS One). Zamanın en büyük kara yırtıcısı olabilir. Uzun dişlerinden özellikle de memelileri avladığı Alzheimer hastalığını üç yıl öncesinden tahmin ediyor Amerikalı bilim insanları yeni tür bir kan testi sayesinde, sağlıklı bir insanın üç yıl sonra Alzheimer veya diğer bir demans hastalığına yakalanıp yakalanmayacağını tahmin edebiliyor. Dünya genelinde 35.6 milyonu aşkın Alzheimer hastası var. Ve Dünya Sağlık Organizasyonu’nun öncelemesine göre bu sayı 2050’de 115.4 milyona ulaşacak. Bu hesaba göre Alzheimer hastaları yirmi yılda bir ikiye katlanacak. Yaşlanan dünya nüfusu, sağlık ve bakım hizmetlerinde zorlukları da beraberinde getiriyor. Ama Alzheimer’i tedavi eden ilaç henüz bulunmuyor ne yazık ki. Fakat Amerikalı bilim insanları şimdi teşhis ve tedavide önemli gelişmelere yardımcı olabilecek bir yöntemi geliştirdi. İddiaya göre, kan testi, sağlıklı bir insanın üç yıl içinde Alzheimer veya daha hafif bir demans türüne yakalanıp yakalanmayacağını, hastalığın başlangıcına işaret eden 10 lipidi göstererek, yüzde 99 doğruluk payıyla teşhis ediyor. Zahmetli ve pahalı manyetik rezonans görüntüleme tekniği gibi hastalığı ortaya çıktıktan sonra tespit eden diğer tanı yöntemlerinin aksine, bilim insanları bu kan testinden umutlular. Çünkü kanda hastalığın ortaya çıkışını gösteren izlerin bulunması riskin erkenden fark edilmesine olanak veriyor. Araştırmayı yöneten Howard J. Federoff (Georgetown Üniversitesi Tıp Merkezi, nöroloji profesörü) ve ekibi, yeni kan testi sayesinde özellikle de hastalığın çok erken evresinde uygulanabilecek yeni tedavi stratejilerinin geliştirilebilmesini umuyor. Çünkü tedaviye ne kadar erken başlanırsa, semptomların yavaşlatılması hatta belki de önlenmesi o kadar kolaylaşır (Nature Medicine). Nitekim bugüne kadar gerçekleştirilen geniş kapsamlı araştırmalara ve yoğun çabalara rağmen hâlâ Alzheimer’i tedavi edebilecek ilaçlar bulunamadı. Beş yıl devam eden araştırmaya katılan 525 kişiye ait verilerin değerlendirilmesinin ardından bilim inasları, nöronsal hücre zarının çöküşünden sorumlu olan ve Alzheimer olasılığını gösteren on lipid tespit etmişler. Karşılaştırmalı analizler sonucunda da bu on lipidin ortaya çıkışıyla kişilerde doğru tanı yapılabildiği anlaşılmış. “Keskin sirke küpüne zarar” bilimsel olarak kanıtlandı Çok sık öfkelenenlerin, kalp enfarktüsü ya da inme geçirme riskleri daha yüksek. European Heart Journal dergisinde yayımCBT 1409 6 / 21 Mart 2014