Katalog

GÖK ATLASI 15 Ocak 2014 akşam saat 21 için verildi. Baskıya en uygun sadelikte ve kolay görülebileceği +2.5 kadire kadar parlak yıldızı olan takım yıldızlar özetlenerek belirtildi. Gök atlasına gökyüzüne bakar şekilde doğru yönlerde yukarıya kaldırarak eşleştirmek yeterli olacaktır. Ayrıca, geniş ekranlı cep telefonlarına yüklenen elektronik gök atlasları ile de birebir örtüştürerek gök cisimlerin tanı ve bilgileri öğrenilebilinir. Dünya ve ülkemiz basınında bolca yer alan ISON isimli kuyruklu yıldız, eğer Güneş’e çok yaklaşmayarak parçalanmasaydı gök atlasında belirtilen yerinde görülebiliyor olacaktı. Antalya Bakırlıtepe’de konuşlandırılmış TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nin büyük teleskoplarında ISON kuyruklu yıldızı takip edilmektedir. OCAK AYININ GEZEGENLERİ Jüpiter akşamdan sabaha gökyüzünde CBT 1398 9 /3 Ocak 2014 tarihleri arasında yağan Quadrantidler isimli göktaşı yağmuru 3 Ocak’ta en yüksek sayıya ulaşır: saatte 120 kadar göktaşı görülebilir. Göktaşı yağmurunu izlemek isteyen Akşam Gece Sabah okuyucular, özellikle 3 Ocak Perşembe akşam saatlerinden Jüpiter Jüpiter Jüpiter Mars Merkür,19–31 Mars itibaren tüm gece ve sabah saatlerine kadar kuzey taraftaki Venüs,17–31 Uranüs Uranüs Kutup yıldızına yakın bulunan Ejderha takım yıldızı Satürn Neptün bölgesine bakabilirler (gök atlasında belirtildi). Bir–iki göktaşının görülmesi yağmurun yerini de belirler. Ayrıntılı OCAK AYINDA GÖK OLAYLARI GÜNLÜĞÜ GÖKTAŞI YAĞMURU bilgi için bir adres: www.imo.net. gün saat Ejderha takım yıldızı civarından 28 Aralık–12 Ocak 1 13 YENİ AY 1 21 Yer–Plüto–Güneş dizilişi ile yakın görünümdeler Günün Siyah–Beyaz ve Ara Tonları (ssaat:dakikad) 1 23 Ay Yer’e en yakın 3 18 Göktaşı yağmuru Ocak 2014 4 14 Yer Güneş’e en yakın 1 15 31 Tan zamanları 5 04 Neptün Ay’ın 5 derece güneyinde Başlama Bitiş Süre Başlama Bitiş Süre Başlama Bitiş Süre 5 23 Jüpiter–Yer–Güneş dizilişi ile karşı konumda 16:46 17:17 31d 17:00 17:31 31d 17:19 17:49 30d Günlük tan 7 15 Uranüs Ay’ın 3 derece güneyinde (akşam) (akşam) (akşam) 8 06 İLKDÖRDÜN Deniz tanı 17:17 17:52 35d 17:31 18:04 33d 17:49 18:22 33s Akşam 17:52 18:25 33d 18:04 18:37 33d 18:22 18:54 32d 8 11 Pallas sabit görünümde Astronomik tan (yatsı) (yatsı) (yatsı) 10 15 Güney batıda Güneş doğuda Ay ufuktan 19 derece Karanlık gece 18:25 05:50 11s25d 18:37 05:50 11s13d 18:54 05:41 10s47d yüksekte 05:50 06:24 34d 05:50 06:23 33d 05:41 06:14 33d Astronomik tan 11 14 Yer–Venüs–Güneş dizilişi ile yakın görünümdeler (imsak) (imsak) (imsak) 11 15 Güney batıda Güneş doğuda Ay ufuktan 16 derece Sabah Deniz tanı 06:24 06:58 34d 06:23 06:57 34d 06:14 06:47 33d Günlük tan 06:58 07:29 31d 06:57 07:27 30d 06:47 07:16 29d yüksekte Aydınlık gündüz 07:29 16:46 9s17d 07:27 17:00 9s33d 07:16 17:19 10s3d 12 15 Güney batıda Güneş doğuda Ay ufuktan 13 derece yüksekte 2014’ÜN OLAYLARI 13 16 Güney batıda Güneş doğuda Ay ufuktan 9 derece Parlak Gezegenlerin Güneş’ten Açısal Uzaklıkları ve Parlaklıkları (gece saat 02 için) yüksekte (D: doğu, B: batı; Uzaklık: yay derecesi biriminde, Par.: kadir) 15 08 Jüpiter Ay’ın 5 derece kuzeyinde 16 04 Ay Yer’e en uzak Tarih Merkür Venüs Mars Jüpiter Satürn 16 07 DOLUNAY Uzaklık Par. Uzaklık Par. Uzaklık Par. Uzaklık Par. Uzaklık Par. (Ocak) 3 D 3 –1.2 D 14 –4.3 B 90 +0.8 B 177 –2.7 B 52 +0.6 20 08 Batıda Ay güneydoğuda Güneş ufuktan 9 derece yüksekte 13 D 9 –1.0 B 6 – B 96 +0.6 D 172 –2.7 B 61 +0.6 21 09 Batıda Ay güneydoğuda Güneş ufuktan 11 derece 23 D 16 –0.9 B 19 –4.5 B 103 +0.4 D 160 –2.7 B 71 +0.6 yüksekte 22 09 Batıda Ay güneydoğuda Güneş ufuktan 14 derece Gök Cisimlerin Doğuş–Yükseliş–Batış Saatleri (saat:dakika) yüksekte 23 08 Mars Ay’ın 4 derece kuzeyinde Ocak 2014 23 09 Batıda Ay güneydoğuda Güneş ufuktan 16 derece 1 15 31 Gök Cismi En En yüksekte Doğuş En yüksekte Batış Doğuş Batış Doğuş Batış yüksekte yüksekte 24 07 SON DÖRDÜN Güneş 07:29 12:08 16:46 07:27 12:13 17:00 07:16 12:18 17:20 25 16 Satürn Ay’ın 0.6 derece kuzeyinde ve örtülüyor Ay 07:00 12:03 17:09 16:41 23:57 07:08 07:11 12:42 18:21 28 22 Mars Spica’nın 5 derece kuzeyinde Merkür 07:47 12:16 16:46 08:14 13:00 17:48 08:06 13:29 18:53 29 05 Venüs Ay’ın 2 derece kuzeyinde Venüs 08:17 13:13 18:09 06:40 11:43 16:46 05:13 10:18 15:23 Mars 00:14 06:08 12:01 23:48 05:34 11:20 23:12 04:52 10:31 30 12 Ay Yer’e ikinci kez en yakın Jüpiter 17:05 00:32 07:59 15:56 23:24 06:53 14:44 22:13 05:43 30 24 YENİ AY Satürn 03:29 08:35 13:41 02:40 07:44 12:49 01:42 06:46 11:49 31 12 Merkür–Güneş açıklığı en büyük (18 derece doğu) Uranüs 11:40 17:52 00:04 10:46 16:58 23:10 09:44 15:57 22:10 31 21 Venüs sabit görünümde Neptün 10:18 15:41 21:05 09:24 14:48 20:12 08:22 13:47 19:12 Avrupa Uzay Ajansı’nın gerçekleştirdiği GAIA isimli uydu başarıyla uzaya fırlatıldı. 2014’ün bu ilk ayında, Dünya’mızdan 1.5 milyon km. uzaklıkta konuşlanacağı özel noktaya ulaşacak ve buradan Samanyolu’muzun bir milyar yıldızını gözleyecek. Uydu en gelişmiş astronomi donanıma sahip (20. kadire kadar sönük yıldızları görebilen 1.45 ve 0.5 metre çaplı iki teleskobu var) öyle ki 1000 km ötedeki bir saç telinin kalınlığını ölçebilecek kadar! GAIA listesinde Antalya’daki TÜBİTAK Ulusal Gözlemevimizin 1.5, 1 ve 0.6 metre çaplı üç teleskopu da var ve Türk astronomlarına GAIA uydusundan gelecek keşif uyarılarında hizmet sunacak. GAIA uydusu neleri gözleyecek? Liste kabarık: süpernovalar, klasik novalar, mercek etkisi olayları, Be yıldızları, gamaışın patlamalarındaki kalıntılar, R CrB tipli yıldızlar, astroidler ve yeni şeyler. GAIA uydusunun bir resmi bu sayfada verildi (alıntı ve bilgi için iki adresi: www.cnes.fr/web/ CNESen/10537followsoyuzlaunchlive.php ve www. cnes.fr/automnemodulesfiles/standard/public/p10537 ee2134c794f8d5dcffe10e19cea00187DossierInfoGaia VANovembre2013.pdf). Okuyucularımıza mutlu yıllar diliyorum. Kaynakça: The Astronomical Almanac 2014 (http:// asa.usno.navy.mil). GÜNCEL HABER GÖKYÜZÜ