Katalog

GÜNDEM ‘Manevi Mirasım Bilim ve Akıldır!’ “Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... Zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve bilimin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve bilimin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar.” Mustafa Kemal Milli Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip’in sorusuna Mustafa Kemal’in yanıtı. Kaynak: İsmet Giritli, Kemalist Devrim ve İdeoloji, İ.Ü. Yayınları Halet Çambel, Bir Öncü Arkeoloğun Ardından... Arkasında bir bilim insanı olarak gereken her şeyi bıraktı: Öğrenci, sevgi, saygı, düşünce, sistem, eser, bilgi, araştırma, yönetim, laboratuvar, müze, kazı nasıl yapılır, uluslararası saygınlık, düşünce, gelecek... Halet Çambel, bir öncü kadın bilimci.. İstanbul Üniversitesi’nde uğurlama ve anma töreninde Çambel hakkında anlatılanları dinliyoruz.. Halet Hocayı, bayrağa sarılı olarak alkışlarla uğurlarken, Prehistorya Laboratuvarına çıkıyoruz. Burası Hoca’nın kurduğu yer. Mehmet Özdoğan, laboratuvarın tarihi ve Hoca’nın eğitim modeli üzerine bilgi veriyor. Güzel bir kalabalıkla söyleşiyoruz... İki ay içinde Hoca üzerine bilimsel bir kongre düzenleniyor.. Özdoğan, bu laboratuvarın yanı sıra Çambel’in odasını da eski haliyle koruduklarını anlatıyor. Sonra Oğuz Tanındı’ya, Çambel ve sonra diğer hocaların kullandığı odaya gidelim diyorum. Yeşil eski alçak koltuklar ve ortada bir masa.. Duvara dayalı sadece üzeri eskimiş ama sapasağlam duran bir çalışma masası... Odayı koruyorlar, kim kullanırsa kullansın. Bir tarihle soluk alıp veriyorsunuz.. Çambel ve diğerlerinin konuşmaları uçuşuyor odada. Oğuz, anlatıyor: “Hoca orada otururdu, biz de diğer koltuğun kenarlarına ellerimizi dayar bedenimizi biraz aşağı bükerek, kısa süre içinde, Hoca’nın söylediklerini dinlerdik.” Ellerini ve ayaklarını biraz titreterek, “işte böyle..” Ayşe Akyıl ile söyleşiyoruz. Annesi Afife Batur tanıştırıyor. Çambel’in KuruçeşmeArnavutköy’deki o kırmızı köşkünü restorasyon ve arkeoloji araştırma merkezine dönüştürme planlarını anlatıyor. Hoca’nın, bu amaçla köşkünü Boğaziçi Üniversitesi’ne bağışladığını biliyoruz. Hoca, bütün planları görmüş, tartışmış, onaylamış.. Ayşe hanımın birlikte çalıştığı genç restorasyon uzmanları da aramızda. Bir tanesi anlatıyor: “Elimizde lazermetrelerle mesafe ölçüyoruz. Halet Hoca çok ilgileniyor, alıyor evirip çeviriyor nasıl çalıştığını, ölçümleri nasıl yaptığını sorup öğreniyor.” Köşk, iki yıl içinde merkeze dönüşecek durumda, çalışmalara yakında balayacaklar, iskele kurma izinlerini almışlar. Boğaziçi Üniversitesi çok yakından ve büyük bir titizlikle ilgileniyor. Halet Hoca herşeyi planlayarak, aramızdan ayrıldı. Arkasından neyin nasıl olacağını çok iyi bilerek. Gözü arkada kalmayarak. Akyaka’da mezar taşını yazdırarak, üstelik! İçeride okuyacağınız Çambel’le 2010’da yapılmış söyleşiden öğreniyoruz ki, 1936 olimpiyatlarına, Atatürk’ün “kız sporcularımızı gönderin” talimatı üzerine, Paris’teyken katılmış. Babası dolayısıyla Atatürk’ün bir sofrasında bulunmuş, diyor ki “Hareketleri bir kaplan gibi yumuşaktı.” *** Mehmet Özdoğan ile Nezih Başgelen’in birlikte yazdıkları “İş’i Görev, Arkeolojiyi bilgi, bilimi değer olarak gören bir insan: Halet Çambel” başlıklı yazılarını okuyorum: Hasan Cemil Çambel (18791967) ve Ayşe Remziye Çambel’in kızı olarak 27.08.1916’da, Berlin’de doğmuş. O dönemde Osmanlı Devleti’nin Berlin Büyükelçisi, Çambel’in anne dedesi, Darülfünun’un Devletler Hukuku müderrisi, sadrazam, eski Roma Büyükelçisi İbrahim Hakkı Paşa (18621918)’dır. Babası Hasan Cemil Bey, Atatürk dönemi Bolu milletvekili ve Türk Tarih Kurumu Başkanı’dır. İlk öğrenimini Almanya’da, orta öğrenimini ise 19271935 arasında İstanbul Arnavutköy Amerikan Kız Koleji’nde yapmış.. Devlet Olgunluk Sınavı’nı da 1935’te, Galatasaray Lisesi’nde vermiş...19351939 arasında, Fransız Hükümeti’nin bursu ile Paris’te, Sorbonne’da okumuş… Nasılsa daha çok yazacağız.. Ardından, Türkiye’ye kattıklarının ve verdiklerinin önünde saygıyla sevgiyle eğilerek.. Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Türkiye’nin Haftalık Bilim Haberleri ve Kültürü Dergisi Sayı: 1400 17 Ocak 2014 İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Aykut Küçükkaya GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir “Sağlık” sayfası VKV Amerikan Hastanesi’nin, “Bilim Kültür ve Eğitim” sayfası İstanbul Kültür Üniversitesi’nin ve arka sayfa konuları ‘Atılım Üniversitesi’nin katkıları ile hazırlanmıştır. YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No: 2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212 343 72 74 Faks: 0212 343 72 64 CUMHURİYET REKLAM CBT 1400 2 / 17 Ocak 2014 Genel Müdür: Özlem Aydan, Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Körükçü, Reklam Koordinatörü: Hakan Çankaya, Reklam Müdürü: Ozan Altaş, Rezervasyon Yönetmeni: Onur Tunalı Tel: 0212.2519874/3437274 Elinizde tuttuğunuz 1400. sayımızdır! 1000. sayımızı bir toplantı ile kutlamıştık. 1400’ü de kutlayalım dedik okurlarımızla birlikte. Bundan sonra her 100 sayıda bir kutlama yapmayı kararlaştırdık.. Davet okurlarımıza ve yazarlarımıza. Cumhuriyet gazetemizin küçük Bilim ve Teknoloji Çalışma Ofisinde. Belki Doğan Kuban hoca, Celal Şengör hoca bile kalkar gelir kimbilir?!.. Saat 15’ten itibaren! Simit + kaşar peyniri ve başka şeyler.. Sakin ve mütevazi.. Yaşasın bilim ve yaşasın Cumhuriyet Bilim ve Teknoloji diyelim! 1400. Sayımıza Davet Yerel Süreli Yayın BASKI DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt/İstanbul www.cumhuriyet.com.tr