Katalog

HAFTALIK BULMACA 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. “Karl Von ...” (Basınçlı ilk soğutucu aygıtı yapan Alman sanayi adamı) – “Werner Von ...” (Berlin ile Frankfurt arasında Avrupa’nın en uzun telgraf hattını, elektrikle çalışan ilk lokomotifi yapan Alman mühendisi). 2. “... Müteferrika” (İstanbul’da ilk basımevini kuran kimse) – İlyada ve Odysseia’nın yazarı. 3. Neodimin simgesi – “George Richard ...” (Kan hastalıkları üzerinde araştırmalar yapan Amerikalı fizyoloji uzmanı) – Sodyumun simgesi – Olağandan daha hacimli. 4. Güney Afrika’da bir yer – Atomun çekirdeğinin oluşturduğu bir ışın – Aletler. 5. Koca – Avrupa’da bir ülke. 6. Burun – İsviçre’de bir göl – Bir balık türü. 7. Din bilginleri – Sinirli – Yılanın deri değiştirirken attığı deri. 8. Platon’un son yapıtı – Cumhuriyet’in ilk yıllarında “mebus” yerine kullanılan sözcük. 9. Bağırsak iltihabı – Lao se’nin düzen ilkesi – Bir haber ajansı. 10. Bazı Arap ülkelerinde devlet başkanı – Boğanotundan çıkan zehir. 11. Boru sesi – İnce urgan – Donuk, şeffaf olmayan renk – Duvarda taş ya da tuğla sırası. 12. Sarmısaktaki doğal antibiyotik – Belirti – Çağ, zaman. 13. Tahta cilası – Suriye’nin önemli liman kenti – Çıplak. 14. Deldiğimiz atmosfer tabakası – Mağara – Bol, çok. 15. Erişmiş, ulaşmış – Oldubitti. ilginç SORULAR Böcekler ve kişilik Soru: Böceklerin kişilikleri var mıdır? Yanıt: Popular Science, Eylül 2013 Bu sorunun yanıtını en iyi endomofiller (böceklerle tozlaşan bitkiler) bilir. Çünkü bitkiye yaklaşımlarında bazı böcekler saldırgan, bazıları ise çekingen bir tavır sergiler. Bazıları açıklık ve ortalık yerlerdeki bitkileri, bazıları duvar kenarındakileri tercih eder. Böceklerin kişiliği konusunu araştıran bilim insanları, gözlemle yetinmeyip, farklı yöntemlere başvurarak aynı türdeki böceklerin farklı huylara sahip olup olmadıklarını öğrenmeye çabalıyor. Geçen yıl Illinois Üniversitesi’nden bir grup bilim insanı balarılarındaki “yenilikarama” eğilimini araştırdılar. Rutin olarak yeni yuva arayışları içinde olan arıların, yiyecek arayışında da aynı şekilde araştırmacı bir yapıya sahip olduğunu keşfettiler. Bu da bazı arıların, genetik veya çevresel koşulların etkisiyle bu şekilde programlanmış olduğunu, daha güçlü bir merak ve keşfetme arzusuna sahip olduklarını gösteriyor. “Çoğumuz böceklerin birbirine benzediğini ve aynı şekilde davrandığını sanır” diye konuşan Macaristan’daki Debrecen Üniversitesi’nden biyolog Eniko Gyuris, bu görüşün yanlışlığını kanıtlamak için ateşböceklerini incelemiş. Çok sayıda davranış testlerinden yararlanarak cesaret, hareketlilik ve keşfetme merakı gibi üç temel kişilik özelliğini ölçmek için çeşitli düzenekler geliştirmiş. Çalışmanın son ayağında, böcekleri tek tek kapaksız laboratuvar kaplarının içine koymuş ve bu kapları da 60 cm genişliğinde dairesel bir arenanın tam merkezine yerleştirmiş. Cesur böcekler kısa zamanda şişeden çıkarken, çekingen olanlar şişenin içinden çıkmak için 10 dakika debelenmişler. Kabından çıkan böcek, farklı yönlere doğru uçuyorsa ve önüne çıkan nesneleri keşfetmeye uğraşıyorsa, cesur ve meraklı bir kişiliğe sahip oldukları varsayılmış Gyuris çalışmadan elde ettiği sonuçları şöyle açıklıyor: “Ateşböceklerinin her biri farklı kişiliklere sahip olabilir. Zaman içinde farklı bireylerin tutarlı bir şekilde farklı davranışlar sergilediğine tanık olduk.” YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Carolus ...” (Bitkileri 24 sınıfa ayıran İsveçli botanikçi) – Ağırlık ve uzunluk ölçüleri için kabul edilmiş yasal ölçü modeli. 2. Yaratma, yoktan var etme – Hollanda’nın plaka işareti – Nişastayı parçalayarak şekere çeviren bir enzim. 3. İngilizce “numara” (kısa) – Burdur’un bir ilçesi – Ortodoks resmi. 4. Kanın dolaştığı kanallar – Birkaç arabalı bir katarda elektrik motoru ya da patlamalı motorla çalışan ve öbür arabaları çekmeye yarayan taşıt – Olumsuzluk veren bir önek. 5. Erbap – Metal parlaklığı verilmiş deri – Batarya. 6. İndiyumun simgesi – Demirin simgesi – O yer – “... Satlıgan” (sosyalist iktisatçı). 7. Hava kirliliği – Rengi kırmızı ile sarı arasında değişen, doğal kurşun oksit – Çinkonun simgesi. 8. Denizli’nin bir ilçesi – Bir Ermeni mezesi. 9. Fena değil – Kırgız destanı – Alman faşizmi. 10. Leibniz’in felsefesinde artık bölünemez bir birlik olan sonsuz sayıdaki cevherlerin her biri – Kumaş, deri ya da kâğıt süslemede kullanılan bir yöntem – “Üze...” (Bir Yahudi peygamberi). 11. Bağırsaklar – Alışkanlık, huy – Logos. 12. Bir soru sözü – Afrika’da yetişen bir ağaç – Fransa’da bir ırmak – Tuzağa düşürülen şey. 13. Asya’da bir ada ülkesi – ABD’de bir eyalet. 14. Cezayir’de bir kent – Ka 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 rabiber ağacı – 1 F E R Y A L Ö Z E L R İ T A 2 “Evlerinin önü 3 R A Y İ Ç T E T A N O S Ş İ SA I RAB İ L İ M EK boyalı ...” (tür 4 E T N A A N U E C M E L DM BUHARA K E S İ F kü). 15. Hamız 5 6 R A D A R Z E Z E L KA – Konut – Türk 7 İ N A K S İ N G E R S B soylu bir halk. 8 C K Ü R E O R S M E R 9 K L A S SESE OTAR İ Hazırlayan: 10 K A R A İ T EN SAC 11 İlker ÖZ EK İ NOKS EA İ 12 N E W T O N MO T OR B U Mumcuoğlu 13 14 15 Spor ve boy Soru: Spor boy uzatır mı? Yanıt: http://www.anadolusaglik.org/tr/saglikrehberi/saglikrehberi/  Boy uzamasında veya uzunluğunda en önemli faktör genetik yapıdır. Beslenme ve spor ise diğer etkenler arasındadır. Ancak beslenme ve sporun etkisi genetik yapının yanında oldukça azdır. Yapılan sporun etkisi, büyüme kıkırdakları civarında yer alan kasların yapışma yerlerinin uyarılması ve böylece dolaylı olarak büyüme kıkırdaklarının etkilenmesi ile mümkündür. Bu amaçla özellikle kasların gerilmesine neden olan basketbol, voleybol, yüzme ve jimnastik gibi sporların boy uzamasını uyardığı gözlenmektedir. Bu amaçla atlamalı, sıçramalı, kaslar üzerinde gerilme stresi yaratan sporlar boy uzamasını olumlu yönde etkilemektedir. İ R İ N İ ŞARE T S İ S G S İ N ANUT BOR N E K T AR İ N MA YON düşün BUL Dört kare New Scientist’ten Yaz günlerinin rehavetini üzerimden atmak amacıyla New Scientist’teki bilmecelerden (Number 1741) birini çözmeye niyetlendim. Bilmecede sıfır ile başlamayan, iki basamaklı beş sayı soruluyor. Sayıları oluşturan 10 rakamın tümü de birbirinden farklı ve hiçbiri asal değil. Bu beş sayının toplamı bir tam kare oluşturuyor. Bu sayılardan birini çıkartıp, geride kalan dört sayıyı topladığım zaman da ortaya tam bir kare çıkıyor. Bir başka sayıyı daha çıkartırsam, geride kalan üç sayı yine tam kare özelliğini koruyor. Bir adım daha atıp, bir sayı daha çıkarttığım zaman geride kalan iki sayı yine tam kare olarak karşımıza çıkıyor. Soru: Elimdeki beş sayıyı bulun. 1378.sayıdaki “Sihirli Kare” isimli bilmecenin yanıtı: K= 234 Sihir sabiti= 1126 Bilmeceyi doğru bilenler: Can ParanAnkara, Sercan ParanAnkara, Naim Uygunİstanbul, Hüseyin ErgönülEdirne, Ahmet Çetinbudaklarİzmir 1379.sayıdaki “Cop Yetmedi” isimli bilmecenin yanıtı: 29578 Bulmacayı doğru bilenler: Ahmet Çetinbudaklarİzmir, Necah BüyükduraAnkara, Sercan Paranİstanbul, Ahsen Canatİzmir, Zerrin PlassmannAlmanya, Ender Aktulgaİstanbul, Can ParanAnkara, Gülay Bayramoğluİstanbul CBT 1381 16 / 6 Eylül 2013