Katalog

Beynimiz erkekleri bütün, kadınları parçalar halinde görüyor İnsanlar kadın bedeninin parçalarını ayırt etme de, erkek bedeninin parçalarını ayırt etmeye kıyasla daha başarılıydılar. Bu da, beyindeki yerel işlem sürecini ya da nesneleştirmeyi bir kez daha kanıtlamakHerhangi bir süpermarketin kasalarına yakın yerdeki gazete ve dergilere bir göz atacak olursa taydı. Gervais kadınlar için geçerli olan bu sürecin her nız, kadınların genelde cinsel nesneleştirmenin odağı olduğunu görürsünüz. Şimdilerde yapılan iki cins için de geçerli olduğuna, bu yüzden erkekleri yeni araştırmalar insan beyninin gerçekten de kadın imgelerini erkek imgelerinden farklı bir bisuçlamamak gerektiğine dikkat çekiyor. İkinci deneyde araştırmacılar bedenbölümü göçimde işlemden geçirerek, bu eğilime katkıda bulunduğunu ortaya koyuyor. revini minik harflerden oluşan bir harfler mozayiği ile başlattılar. Örneğin, yüzlerce minik T harfinden oluşan bir H Kimi zaman ikinci dizi fotoğraflar yalnızca göğüs uropean Journal of Social Psychology dergisiharfi gibi. Kimi katılımcılardan büyük harfi oluşturan ya da bele yakınlaştırılarak gösterildi ve deneklerden nin 29 Temmuz tarihli sayısında yayımlanan minik harfleri tanımaları ve böylece yerel işlem sürebir araştırmaya göre, insan beyni kadınları bir cini yaşamaları bütün olarak seçmek yerine ayrı parçalar olarak algıistenirken, kimilama eğilimi gösteriyor. Öte yandan, erkekler de parlerinden büyük çaların bir toplamından çok bir bütün olarak algılaharfi tanımaları nıyor. ve böylelikle geAraştırmayı yürüten Nebraska Üniversitesi ruhbinel işlem sürecilim uzmanlarından Sarah Gervais, “Bu durum salt süni devinime gepermodelleri ya da porno yıldızlarını ilgilendiren bir çirmeleri istendi. durum değil” diyor. Sonuçta araştırNesneleştirme acı verir: Çok sayıda araştırma cinmacılar bu ikinci sel nesneye dönüştürüldüğü duygusunun kadınları grupta kadınları olumsuz yönde etkilediğini ortaya koyuyor. Kendisinesneleştirme ne arzu dolu bakışlarla bakılan kadın, matematik sıeğiliminin azalnavında daha başarısız oluyor. Kadının kendini cindığına, bu grupselleştirmesi ya da kendi bedenine aşırı bir özen göstaki deneklerin termesi de bedenden utanma, yeme bozuklukları ve kadın bedeninin olumsuz duygu durumlarıyla ilintili oluyor. parçalarını tanıAncak bu bulguların tümünün de cinselleştirme ma konusunda ya da nesneleştirme algısına odaklandığına dikkat çeartık tüm bedeni ken Gervais ve arkadaşları, insanların gerçekten de tanımadan daha kadınları erkeklerden çok daha fazla nesneleştirme başarılı olmadıki r e l n şi bede i d n ı eğiliminde olup olmadıklarını merak etti. r larına tanık ola l n ı inin k ve kad r e e k l r e e dular. m , r s i i ç a Gerv den ge m e l ş ZEKÂNIN İKİ FARKLI SÜRECİ i Gervais, ere d r r le yatıyo n i r e l n Araştırmacılar bu soruya bir yanıt bulmak amak e k ve kadınlafarklı biçim e d e rimsel n de v n e i ç i a cıyla genel ve yerel olmak üzere zekanın iki farklı işr ı n d işi bedenleri d s n n ı i d c r a her iki n u n u leme sürecine odaklandı. farklı biçimlerde b , e k in n büyü e n e olabileceğ Genel işleme süreci, beynin nesneyi bir bütün d işlemden geçirn ü z ası yü olarak algılamasına olanak tanıyor. Yalnızca burnun melerinin ardıngeçerli olm asılıkla kitle iletişim biçimini bilmek değil, burnun göz ve ağıza oranla koda evrimsel neun bir ol n u l ç u t çekiyor. s a k k numunu bilmenin de bir o kadar önem taşıdığı insani denlerin yatıyor d a n lduğu ları tanımada bu süreçten yararlanılıyor. olabileceğine, araçları o Yerel işleme süreci ise daha çok bir nesnenin bunun her iki farklı bölümlerine odaklanıyor. Söz gelimi, bir evi cins için de gesalt kapısından tanıyabilirsiniz. Oysa bir kişiyi, bedeçerli olması yüninin öteki bölümlerini görmeden, yalnızca koluna zünden en büyük bakarak tanıyamazsınız. suçlunun bir olaKadınlar cinsel olarak nesneleştiriliyorlarsa, o zasılıkla kitle iletiman insanlar kadın bedenini, bedenin göğüsler ya da şim araçları olbuna benzer farklı bölümlerine odaklanarak, daha ye bu parçalarla bir önceki fotoğraflardaki bedenleri eşduğuna dikkat çekiyor: “Kadın bedeni ve kadın bederel biçimde işlemden geçiriyor olmalılar. ninin kimi bölümlerinden her tür ürünün pazarlanleştirmeleri istendi. Bu görüşün doğru olup olmadığını anlamak için ması amacıyla yararlanılıyor. Ne var ki, burada kadıGervais ve arkadaşları toplam 227 öğrenciye hemen KADINLARIN NESNELEŞTİRİLMESİ nı benzer biçimde işlemden geçiren sıradan kadınlahemen özdeş iki deney uyguladılar. rın günlük yaşamları söz konusu.” Sonuçlar kadın ve erkek imgeleri arasında belirDeneyde katılımcıların her birine cinsellik içerBasit harfmozayiği görevinin bu etkiyi yok ettiği gin bir ayrılığı gözler önüne serdi. Katılımcılar kadın meyen genç kadın ya da erkek fotoğrafları gösterildi. gerçeği, neyse ki bu alışkanlıktan kolayca vazgeçileimgelerine baktıklarında tek tek bölümleri ayırt etKatılımcılara kadın ve erkeklerin tüm bedenlerini bileceğine işaret ediyor. Gervais mutlu ve neşeli bir mede, boy fotoğraflarını özgünlerle eşleştirmeye kıyansıtan 48 fotoğrafın ardından biri özgün görüntüyü duygu durumu içinde olmanın küresel işlemle ilintili yasla, çok daha başarılıydılar. yansıtırken, ötekinde göğüs ya da bel bölgesinde olduğuna, bu yüzden insanların geri çekilip olaya daErkek imgelerinde tam tersi bir durum söz konu(cinselleştirilmiş beden bölgeleri olduğundan ötürü ha büyük bir çerçeveden bakmalarının yararlı olacasuydu. İnsanlar erkeği tümden tanıma konusunda, seçilen) hafif oynamalar yapılmış iki fotoğraf gösteril bedeninin parçalarını tek tek tanımaya kıyasla çok ğına dikkat çekiyor. di ve onlardan daha önce gördükleri resmi seçmeleri Rita Urgan, Kaynak: Scientific American online/ 31 daha başarılıydılar. istendi. Temmuz 2012 Erkek ile kadın bedeninin beyinde farklı biçimlerde işlemden geçişinin ardında evrim süreci yatıyor olabilir. Bu durum her iki cins için de geçerli. E CBT 1327/9 24 Ağustos 2012