Katalog

GÜNDEM Başka Bir Yöntemle Sosyal Bilimciler ‘Manevi Mirasım Bilim ve Akıldır!’ “Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... Zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve bilimin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve bilimin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar.” Mustafa Kemal Milli Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip’in sorusuna Mustafa Kemal’in yanıtı. Kaynak: İsmet Giritli, Kemalist Devrim ve İdeoloji, İ.Ü. Yayınları Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Türkiye’nin Haftalık Bilim Haberleri ve Kültürü Dergisi Sayı: 1318 22 Haziran 2012 İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Miyase İlknur GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir “Sağlık” sayfası VKV Amerikan Hastanesi’nin, “Bilim Kültür ve Eğitim” sayfası İstanbul Kültür Üniversitesi’nin ve arka sayfa konuları ‘Atılım Üniversitesi’nin katkıları ile hazırlanmıştır. YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No: 2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212 343 72 74 Faks: 0212 343 72 64 CUMHURİYET REKLAM Tel: 0212.2519874/3437274 Yerel Süreli Yayın BASKI DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt/İstanbul CBT 1318/ 2 22 Haziran 2012 Hükümet TÜBA’sına atanan doğa ve sosyal bilimcilerin bilimsel başarımlarını geçen haftaki sayımızda ayrıntılı olarak duyurmuştuk. Bu konu bilim dünyasında hatta bazı TV’lerde gevezelik temelinde tartışıldı! Bir takım insanlar bana ve CBT’ye saldırmak için de vesile bulduklarını sandılar: Vayy TÜBA’ya atanan sosyal bilimcilere haksızlık yapılmış, sıfır yayınları varmış gibi gösterilmiş.. (*) Programa katılan ve anlattıklarından din konusunda derin bilgiye sahip olduğu görülen bir “bilimci” de, “makalesi varyok yayınlarıyla bilimciler üzerinde terör estiriliyor,” demez mi! TV programı TÜBA’ya da veryansın biçiminde geçti. Ne yapıyor TÜBA diye bilgisizce sorular yöneltildi; bilgisizce yanıtlar verildi! Ama bugünkü TÜBA kepazeliği üzerinde tek söz edilmemiş olması da, doğrusu bu “tarih gevezeliği” programına çok yakıştı.. *** Araştırma sonuçlarında evet bazı hatalar vardı. Biz hatalarımızı hep düzeltiriz! Araştırma, bütün dünyada en saygın tarama değerlendirme, veri tabanı olan Web of Science’a dayanarak yapılmıştı. Bunu ilan etmiştik. Burada doğa bilimcileriyle ilgili veriler esas olarak doğrudur. Ancak bir kaç bilimciyle sınırlı olmak üzere, kullandıkları farklı isimlerden kaynaklanan bir kaç yanlışlık yapıldı. Bunları iç sayfamızda nedenleri ile birlikte düzeltiyoruz.. Esas problemli alan, sosyal bilimcilerde. Web of Science, sosyal bilimcilerin Türkçe kitap ve makalelerini yeterince ayrıntısıyla taramıyor ve değerlendirmiyor. Web of Science tamamen hakemli dergileri tarayan bir veri tabanı. Dolayısıyla kriterlerine uymayan yayınlardan da “bihaber” kalıyor. Sosyal bilimcilerden haklı sayılabilecek tepkiler gelince, bu kez sosyal bilimciler için bilimsel veri taramasını, Google Scholars isimli, birkaç yıldır devreye sokulan başka bir veri tabanı ile gerçekleştirdik. Bu veri tabanının Publish or Perish (PorP) programı ile, bir kaç kez kontrol ederek elde etttiğimiz verilere dayanan yeni bir tablo oluşturduk. İçeride bu tabloyu ve yazısını sunuyoruz. Yaptık ettik derken, tabii ki Burak Avcı bunları gerçekleştirdi.. Eline sağlık diyorum! *** Bu yeni tarama internet üzerindeki en geniş veritabanını oluşturuyor. Öyle ki, bilimci olmayanların etkinliklerini de buradan izlemek mümkün.. Mesela gazeteci Fehmi Koru ve Mehmet Ali Birand’ı taradığınızda, elde ettiğiniz veriler, listemizdeki bilimcilerin pek çoğunu katlıyor ve geride bırakıyor! Evet, bu veri tabanı sayesinde “sıfır puanlı” sosyal bilimci kalmadı! Bilimsel değerini ölçemediğimiz çok sayıda yayın ortaya çıktı! Ama baktığınızda yine de çok çok düşük yayın değerlerine sahip üyeler Hükümet TÜBA’sına atanmış! Burak Avcı, ayrıca, dağılım grafiklerini de yeniledi ve bu grafiklerin geçen haftaki grafiklerden önemli bir değişiklik göstermediği de ortaya çıktı! Hükümet TÜBA’sına atanan üyelerin “çoğunluğun h indeksi 0 ile 5, yayın sayısı 20 ile 40, atıf/yayın oranı ise 0 ile 5 ara sında. Yani, kral hâlâ çıplak!” Unutmayalım, konumuz, atanan üyelerin bilimsel başarımlarının yeri! Bu arada İlber Ortaylı ve bazı sosyal bilimcilerin bilimsel faaliyetleri şüphesiz çok daha doğru olarak yeni listede yer alıyor. Bizim derdimiz sadece gerçeği bulabilmek.. Sosyal bilimciler genel olarak Web of Science taramasını hiç sevmez. Ama, Türkiye’deki sosyal bilimcilerin yayınlarının da dünya tarafından izlenmesi ve ölçülmesi gerekli. Bunun için ne yapılması gerekiyorsa yapılmalı.. Liyakat bu şekilde oluşabilir ancak. Avcı diyor ki: “Avrupa’da sosyal bilimler konusunda farklı dillerde yayın yapan çoğu dergi bu indeksler tarafından taranıyor.” Bizimkiler orada yer yer almasın ve izlenmesin? Dergi kalitesini ve standartlarını yükselteceksiniz! Mesela Social Science Citation Index’inde yer alan dergilerin listesini şuradan görebilirsiniz: http://ipscience.thomsonreuters.com/cgibin/jrnlst/jloptions.cgi?PC=J Sanat ve İnsani Bilimler, “Art and Humanities Citation Index’’inde yer alan dergiler de şurada: http://ipscience.thomsonreuters.com/cgibin/jrnlst/jloptions.cgi?PC=H Ayrıca Türkiye en çok bilim hırsızlığının olduğu ülkeler arasında.. Utanmadan sıkılmadan çalan çalana ve bunlar ne yazık ki hiç bir ceza görmüyor, dahası ödüllendiriliyorlar.. Bu konuda yayın yapacağız yine. Bilim hırsızlığı ayyuka çıkarken, hakemsiz dergilerde yayınların, bilimsel araştırma diye kabul edilmesi söz konusu bile olmamalı! İsterse İlber Ortaylı, Celal Şengör veya başka şöhretli insanlar olsun! Gelecek hafta yeniden buluşmak üzere.. (*) Habertürk’te programı yöneten kişi, Einstein’in İsmet İnönü’ye gönderdiği ve bizim dergimizde de yayımlanan mektubu diline doladı yine! Gazeteciler Cemiyeti’nin bu mektubun yayınlanması nedeniyle hiç haberim bile olmadan bana ödül verdiğini duyunca, bu ödülün zırvalık olduğunu söyledim ve ödülü hemen o sabah reddettiğimi açıkladım. Aynı mektubu, bizden bir kaç gün önce yayımlayan program sunucusu, “vay ben karşı çıkmasaydım, ödülü alacaktı” biçiminde söylenip durdu. Ben de hemen Gazeteciler Cemiyeti’ne bir mektupla başvurup bu konunun resmen soruşturulmasını istedim. Ama yapmadılar! Bu kişi, TV’de hâlâ “Karşı çıkmasaydım ödülü kabul edecekti” zırvalığını dile getiriyor. O haberin altında imzam bile bulunmadığı halde! Utanmıyor mu? Tekrar ederse, çok ağır bir yanıt alacak buradan artık.. Şimdilik edepli duruyorum! obursali@cumhuriyet.com.tr http://orhanbursali.blogspot.com