Katalog

Sağlık Çocuklarda doğru ayakkabı seçimi ve ayak sağlığı Çocukların yürümeye başlamasından itibaren doğru ayakkabı seçimi yapılması ayak sağlığı bakımından çok büyük önem taşıyor. Yanlış ayakkabı seçimi çocukta ağrının yanı sıra yapısal problemlere de yol açabilir. Dr. Serkan Uludağ, Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü Bir bebek ne zaman ayakkabı giymeye başlar, ne zamana kadar giyemez, giyerse ne tür sorunlarla karşılaşılabilir? Anneler genellikle 4. yada 5. aydan sonra yumuşak kalıplı ayakkabıları bebeklerinin ayağının üşümemesi için kullanırlar bunun bir zararı yoktur. Gerçek anlamda çocuk 9. ve 10. aylarda destekle ayakta durmaya başlayınca ve ilk adımlarını desteksiz atmaya başladığında muhtemelen 12. ve 15. aylar arasında ayakkabı kullanımı başlar. Ortopedi doktoruna ya da hiç olmazsa çocuk doktorlarına danışım, ayakkabı seçiminde ailelerin hatalı seçim yapmasına engel olacaktır. yani yapısal problemlere neden olabilir. Düzgün basılmadığı için anatomik yük dağılımı bozulacağından diz, kalça ve bel problemleri yaratabilir. Çocukların ayakları çok hızlı büyüdüğü için genellikle bir numara büyük ayakkabılar tercih edilir. Bu doğru bir davranış mı ya da herhangi bir olumsuzluk doğurur mu? Tabi ki doğru değil ama sağlık açısından önemli bir olumsuzluk yaratmayacaktır. Günümüz ekonomik şartlarını da göz önünde tutarsak ailelerinin bu seçimini saygı göstermeliyiz. Sonuçta bir çocuğun aynı ayakkabıyı kullanma süresinin 5 ay ile 1 yıl arasında değiştiğini düşünürsek doktor kontrolünden çıkmadığı sürece problem yaşanmayacaktır. Düztabana sahip olan çocuklar nasıl ayakkabı kullanmalılar? Ayakkabı tabanının iç tarafı destekli ayakkabı seçilmeli bu da anne ve baba tarafından mağazada ayakkabı alırken kontrol edilebilir. Düz tabanlık ayak iç tarafındaki çukurluğun kaybolmasıdır ve basarken daha belirginleşir, sıklıkla çocukların ayakkabı topuklarının deforme olması ile fark edilir . Bu sebepten aile tarafından fark edilemiyebileceği için mutlatlaka hekime danışılmalıdır. 0 6 ay, 612 ay ve 1 – 2 yaş için ayakkabı kullanımında nelere dikkat etmeli? En önemli unsur ayağını sıkmayacak bir ayakkabı seçimidir. Bebekler ayakkabı sıktığı zaman şikayetlerini ağlama ve huzursuzluk ile ifade ederler. Kimi zaman poliklinik çalışmalarımız esnasında ayakkabı seçiminin düzeltilmesi sonrası uykuları ve yemesi düzene giren bebek ve çocuklarımız olmuştur. Ayakkabının altının kaymasını engelleyici özelliğinin olmasına dikkat edimelidir. Ayakkabıların ayağın havalanması için gerekli özelliğe sahip olması önemli, çünkü bebek ve çocukların ayaklarında terleme ve nem fazla olmaktadır. Bu durumlar için ilk 12 ayda dikkat önemli fakat 12. aydan sonra tabanın iç tarafının, yani tıp dilinde medial arkın desteklendiği ayakkabılar seçilmelidir. Çocukların ayak sağlığı nasıl korunmalı, nelere dikkat edilmeli? Aileler problem gördüğü zaman mutlaka hekime başvurmalıdırlar. Zamanında alınacak basit tedbirler ile problemler büyümeden çözülecektir. Anne ve babalar herhangi bir sıkıntının farkına vardıklarında kısa sürede hekime danışırlarsa sadece ayak değil bunu takiben oluşabilecek diz ve kalça problemlerini de çözümüne ışık tutacaklardır. Ayakkabı malzemesinin, çocuk ayaklarının gelişiminde ne gibi önemi vardır? Ayakkabılar hava alabilmelidir. Özellikle ayağı terleyen çocuklar için gereklidir. Aksi takdirde ciltte mantar enfeksiyonu nedeni olabilir. Çok sert tabanlı ayakkabılar tabanda ağrı ve şişme yapabilir. Dar burunlu ayakkabılar tırnak batması nedeni olabilir. Ayağa uygun olmayan ayakkabı çocuğun günlük aktivitelerini kısıtlayacağı için bedensel gelişimini olumsuz etkiler. Ağrılı bir ayak huzursuz çocuk demektir. Evde terlik meselesine gelince yine tabanında iç bölümü destekli terlikler tercih sebebidir. Fakat çocuğu olanlar bilir evde çocuğa terlik giydirmek çok zor bir iştir. Bu sebeple evde yanlış terlik yerine, altı kaymayan çorap ile hiç olmazsa zarar vermeyecektir. Çocukların ayakları ne kadar sürede bir doktor tarafından kontrol edilmeli? Doğumdan sonra ilk hafta genel ortopedik muayene içinde bakılmalıdır. Problem yok ise 3. ay ve yürümeye başlayınca ortopedi doktoru tarafından değerlendirilmelidir. Eğer bu da yapılamıyorsa çocuk doktorlarının dikkatli değerlendirmeleri ve şüphe halinde ortopediye yönlendirmeleri yeterli olacaktır. Ortopedik ayakkabı nedir ve her çocuk için gerekli midir? Ayakta mevcut olan deformiteye göre özel olarak yapılan ayakkabıdır. Her çocuk için gerekli değildir. İhtiyacı olmayan çocuklara ortopedi doktorları tarafından önerilmeyen (genellikle aileye yapılan çevre baskısı sonrası) özel yapım ayakkabı ya da botların kullanımı çocuklarda hem fizyolojik hemde psikolojik problem yaratabilir. Ortopedik ayakkabı için çocuğun ayak ölçümlerinin alınması ve planlamanın yapılması gereklidir. İstanbul Üniversitesi’nde Bilim Etiği 4 Ekim tarihinde İstanbul Üniversitesi Merkez Binası'nda düzenlenen Bilim Etiği Günü'nde konuşmacılar etik, bilim ve etik, tıp ve etik gibi kavramları tartışmaya açtı.. İstanbul Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof.Dr. Çiğdem Kayacan'ın konuşmasıyla açılan toplantıda, İstanbul teknik Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü'nden Prof.Dr. Ayşe Erzan ve İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Yazıcı da birer konuşma yaptılar. Prof.Dr.Ayşe Erzan “Bilimin Raconu” başlıklı konuşmasında önce racon sözcüğünün ne anlama geldiğini açıkladı. Bu sözcüğün yol, yordam, usul, ritüel gibi anlamları olduğunu açıklayan Erzan, bilim ahlakının ne olması gerektiği konusunda bilimsel metoda riayet etmenin yetersiz olduğunu; bilim etiğinin temelinde insanlara salt araç olarak yaklaşmama ve insan ilişkilerini araçsallaştırmama yaklaşımının yatması gerektiğine işaret etti. Prof.Dr.Hasan Yazıcı ise “Tıp ve Etik” başlıklı konuşmasında öncelikle etik kadar bireysel bir kavramın bulunmadığını, toplum etiğinin ise çok büyük bir tehlike oluşturduğunu işaret etti. Tıp etiğinde diğer bilim dallarında olduğu gibi son yıllarda önemli olanın kendini kanıtlamak değil, kendini çürütmek olduğuna dikkat çeken Yazıcı, son zamanların modası olan tüme varım yönteminin, kendini çürüterek bilim yapmayı göz ardı ederek, bilim etiğine zarar verdiğini ileri sürdü. Doğru ayakkabı seçmenin kuralları nelerdir? Çocuğun bir Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi sonrası ayak yapısına göre taban özelliği olan ayakkabı seçilmelidir. Aileler çocuklarına ayakkabı alırken en iyisinin olmasını isterler; yalnız çocuk için en iyi ayakkabı en pahalı ve marka ayakkabı değildir. Bunun seçiminde doktor yardımı gereklidir. Yanlış bir ayakkabı ne tür sonuçlar doğurur? Çocukların ayak gelişimi kemik büyüme süresince devam eder. Yanlış ayakkabı ayak ağrısı yanında, ayağın kemik yapısı üzerine olumsuz etki yaparak anatomik CBT 1281/17 7 Ekim 2011