Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 berg’un bir bilimkurgu filmi. 2. Ut çalan kimse – ABD’nin Washington eyaletinde bir şehir – Baş, kumandan. 3. Belsoğukluğu mikrobu – İsviçre ve Fransa’da akan bir ırmak. 4. Lavresyumun simgesi – 3,14 sayısı – “Nicole …” (Ortaçağ’ın sonuna etki eden matematikçi, fizikçi, gökbilimci, filozof, din adamı) – Kalayın simgesi. 5. Ayak direme – Mısır’ın plaka işareti – İlgeç. 6. İskenderiyeli Heron’un bulduğu buhar güçlü makine – Duman ilginç SORULAR İyi huylu ve kötü huylu tümörler Büyüme şekli arasındaki fark İyi huylu Kötü huylu İyi huylu ve kötü huylu tümörler arasındaki belli başlı farklar nedir? İyi huylu tümörün gelişimini engelleyen nedir? Yanıt: New Scientist, 24 Eylül 2011 Bir kere iyi huylu veya kötü huylu tümör diye bir şey yoktur. Tüm neoplastik veya kanserli tümörler bir spektrum içinde var olur. Bir tümörü iyi huylu olarak tanımladığımız zaman bu, vücudun diğer kısımlarına sıçrama –metastaz olasılığı olmayan tümör anlamına gelir. İyi huylu tümörler yayılmalarını önleyen bir kapsüle sahiptir. Oysa kötü huylu tümörler, kan veya lenf sistemleri üzerinden yayılmadan önce, farklı doku tiplerini birbirinden ayıran temel zarın dışına taşar. İyi huylu tümörler metastaz yapmamakla birlikte tümüyle zararsız da değildir. Sürekli büyüyen iyi huylu tümörler, organlar, sinirler veya kan damarları üzerinde bası oluşturdukları için azımsanmayacak ölçüde doku hasarı yaratabilirler. Endokrin tümörleri büyük miktarda hormon salgıladığı için vücuda zarar verir; hatta başka kanserlerin oluşumuna zemin hazırlar. Dolayısıyla iyi huylu tümörlerde ciddi sağlık sorunları yaratabilir. İyi huylu tümörler ayrıca zaman içinde kötü huylu tümöre dönüşebilirler. Hepatik adenomlar (karaciğerde bez dokusundan oluşan, genellikle selim yapıda bir tümör), katenin adı verilen protein ile ilgili genin mutasyona uğraması sonucu kötü huylu tümöre dönüşebilir. İyi huylu bir tümörün ilerlemesine ne kadar izin verilirse, tümörün kötü huylu türe dönüşmesi olasılığı da o kadar artar. İşte bu nedenlerla iyi huylu ve kötü huylu olarak tümörleri ikiye ayırmak doğru değildir. Doğru tanı ve tedavi seçenekleri için tümörleri gen ifadelerine göre alt sınıflarına ayırmak önemlidir. Neoplazma (yeni oluşum) yol açan genetik yolaklar (pathways) bugün üzerinde en fazla araştırma yapılan alandır. Dolayısıyla neoplazmların tedavisinde bugün hayli yol alınmıştır. kiri – Dağın alt kısımları. 7. Vücudun bazı bölSOLDAN SAĞA 1. “… …i” (Radyonun bulucusu olarak tanınan gelerine iğne batırılarak yapılan Çin asıllı tedaİtalyan fizikçisi). 2. Frankfurt Okulu’ndan olan bir vi yöntemi – Jüpiter’in bir uydusu. 8. Işık şiddefilozof – Radyoaktif bir element. 3. Mezar – Hasan ti birimi – Tahta cilası – Genişlik – Afrika UluSabbah’ın kalesi – Erkek kişi. 4. Fiziğin ışık ve gö sal Kongresi. 9. Mevki, makam – Kuş lastiği – rüş olaylarını inceleyen dalı – Obje. 5. Argoda li Almanca sen. 10. Riyaziye – Boğa, tosun. 11. ra – Bazı balıklarda olur – Kayıp bir kıta – İterbi Tarla sınırı – Kenar süsü – İrlandalı sanatçı Geyumun simgesi. 6. Matrix’teki temel tip – Ceza orge William Russell’ın takmı adı – Eski Yunan yir’de bir şehir – Faiz hesaplanmasında kullanılan mitolojisinde, şafak tanrıçası – Uzaklık anlatan bir yöntem. 7. Bekir Coşkun’un ölen köpeği – So sözcük. 12. “Meg …” (aktris) – Tin – İlham. 13. kakta bulunmuş, sahipsiz eşya – Britannica Ansik Hatay’ın Amik ovasındaki höyük – Protein senlopedisi (kısa). 8. Sıvı ölçüm biriminin simgesi – tezine yardımcı olan bir asit türü. 14. Kalça keBir nota – “John …” (Logaritmayı bulan İskoçya miği – “Charles …” (Programlanabilir bilgisalı matematikçi) – Sümer sağlık tanrıçası. 9. Vücu yar fikrini ortaya atan, bir hesap makinesi gelişdu gelişmiş olan – Namuslu – Sınır nişanı. 10. Hol tiren İngiliz matematikçi, analitik filozof) – landa’nın plaka işareti – Otomatik bir silah – Fe Damla hastalığı. 15. Su – Yalancı safran. na değil – Galyumun simgesi. 11. Bir çeşit yaban turpu – Birleşmiş Milletler (kısa) – “İç imdi iç şa1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 rabını / … bir yana hicabını” (Recaizade Ekrem) – 1 L E O N A R D O D A V İ N C İ 2 O T T O Hastalığın bedene yerleşmesi. 12. Boşa gitme, karA İ D A T R E H 3 U Y Z OD Y A K ROB E K şılıksız kalma – Bir yüzeye çizgilerle yapılan resim. 4 İ A S O N A K A R N A R A 13. Molibdenin simgesi – Bir hayvan – Kafkas dağ 5 S R F U A R R A F İ T S köyü – Hintirmiği. 14. İzafiyet teorisinin yaratıcı Hazırlayan: 6 P A N O P E S L A İ K A 7 A N A B A S U R N E A T sı – Eski bir Anadolu uygarlığı – Mezopotamya’da İlker 8 S F İ L İ Z İ R İ B A Ş kurulmuş büyük bir site. 15. Bir taşıt türü – “Robert Mumcuoğlu 9 T E T A S E P S İ E L E M 10 E A H İ V E K T ÖR K A …” (Verem basilini bulan Alman mikrobiyoloji 11 U S ONMA K İ N A S T bilgini) – Abide. 12 R İ N A İ L İ KME N İ R 13 N İ Z AM İ Y E R İ E İ YUKARIDAN AŞAĞIYA 14 F L İ L A İ N A T KOK 1. İlk akümülatörü yapan Fransız fizikçisi – Spiel15 E V İ N R N E K İ NOK S Vücudumuzda barınan bakteriler Soru: İnsanların taşıdığı bakterilerin miktarı ne kadardır? Yanıt: Popular Science, Ekim 2011 Sağlık Enstitüsü’nden (NIH) İnsan Mikrobiyol Projesi koordinatörü Lita Proctor, “İnsanlar 1.5 kg ile 2.25 kg arasında bakteri taşırlar” diyor. Proctor ve ekibi, bu proje kapsamında insanın vücudunun içinde ve dışında ne kadar bakteri kolonisi bulunduğunu inceliyor. Vücudumuzdaki bakteri hücreleri, normal insan hücrelerine göre ona bir oranında daha fazladır. Ancak bakteriler insan hücrelerinden daha küçük olduğu için vücut kütlemizin yalnızca %12’sini oluşturur. Ayrıca vücuttan attığımız atığın (gayta) yaklaşık yarısı bakteridir. Vücudumuzda barınan bakteriler son günlere dek doğru dürüst sınıflandırılmamıştı. Temmuz ayında Kuzey Carolina Eyalet Üniversitesi’nde yürütülen Belly Buton Biodiversity (Göbek Deliği Biyoçeşitliliği) çalışması 95 gönüllünün göbek deliğinde 1.400 farklı bakteri türü buldu. Bunların 662’si daha önce tanımlanmamıştı. d ü ş ü n SORULAR Ender Aktulga eaktulga@gmail.com Bilardo masalarının ölçüleri, oyunun türüne göre değişir. Tümünün de boyları, enlerinin 2 katıdır. Bir Snooker masasının eni 180 cm, boyu da 360 cm'dir. Bizim, cepleri olmayan ve tam bir dikdörtgen biçiminde üretilmiş olan masamızın ölçüleri de böyledir. Bilardo toplarının çapları da yine oyunun türüne göre değişiklik gösterir. Kimi 6 cm'den biraz daha az, kimi de biraz daha fazladır. Bizim topumuz özel olarak imal edilmiştir. Çapı tam 6 cm'dir. Topumuzu bilardo masamızın tam ortasına koyuyoruz. Başka bir deyişle, alttaki kısa bant (kenar) x ekseni, soldaki uzun bant (kenar) y ekseni, masanın sol alt köşesi de başlangıç noktası olmak üzere, topumuzu koordinatları 90; 180 olan konuma yerleştiriyoruz. Sonra da ıskatamızla, topun x eksenine göre 30 derece açı yapan bir doğrultuda hız kazanmasını sağlayacak çok, ama çok kuvvetli bir vuruş yapıyoruz. Top bantlara üçdört kez değil, (bulmaca gereği) onlarca kez çarpıyor, metrelerce yol alıyor. SORU: Top kaçıncı çarpmadan sonra yolculuğunun yüzüncü metresine ulaşır? BİLARDO 1279.sayıdaki “H üsnü Dayının Tarlası” isimli bilmecenin yanıtı: 1678.5 metre kare (1678.491…..metre kare) Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Ender Aktulgaİstanbul, Ahsen Canatİzmir, Ahmet SaraçoğluDenizli, Güngör Bingölİstanbul, Aydın BingölAnkara, Sebahattin BektaşSamsun, Faruk Kozİzmit, Fethi Kutmanİstanbul, Naim Uygunİstanbul, Nesrin Gönülİstanbul, Nurdan Seyrek Zonguldak 1278. sayıdaki bilmeceyi doğru çözenler: Nurdan SeyrekZonguldak, Ufuk EvecenHatay CBT 1281/16 7 Ekim 2011