Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. Helyumu, argonu ve başka az bulunur gazları keşfeden Britanyalı kimyacı. 2. Uranüs’ün bir uydusu – “Sir Humphry …” (Elektrik arkını bulan, elektroliz yoluyla alkalien metalleri ayıran ve madenciler için güvenli lambayı bulan İngiliz fizikçisi) – Metal parlaklığı verilen deri. 3. Balık avlamak için kullanılan ince dallardan örülmüş kapan – Sodyumun simgesi – Latin mitolojisinde doğa ve özellikle bağ tanrısı. 4. Antimonun simgesi – Kongo’da yaşayan bir hayvan – Mars gezegeninin diğer adı. 5. Pekmeztoprağı – Jüpiter’in bir uydusu – Büyük kötülük. 6. Kuş yuvası – Eğilimi olan – Arapçada ben. 7. Maddenin bir hali – Bir gezegen adı – Güney Amerika’daki sıradağlar. 8. Beddua – Romalılara göre Apollon’un kardeşi olan ışık tanrıçası – Utanma duygusu – İlkel benlik. 9. Hastalık belirtisi olarak kuvvetsizlik – Uzaktan telsizle yazı yazdıran ya da yazıyı alan düzen. 10. Kiloamperin simgesi – Şikâr – I. Dünya Savaşı’na kadar Van, Musul ve İran Azerbaycanı’nın dağlık sınır bölgelerinde yaşayan bir Hıristiyan topluluğu. 11. Tırmanıcı balık – Elma, armut kurusu – Yazı ile bildirme. 12. Rusça evet – At oturmalığı – İnce kabuklu bir çeşit siyah üzüm. 13. İnsan Kaynakları (kısa) – Büyük fare – Gözlem. 14. Mekanik – Bilinç – Bağırsaklar. 15. Hendek – Şebeke, ağ – Sivas’ın bir ilçesi. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Selman Abraham …” (Streptomisini bulan Amerikalı mikrobiyoloji bilgini) – Platon’un, Atina yöresindeki bahçelerde kurduğu ve MÖ IV. yüzyıldan I. yüzyıla kadar süren felsefe okulu. 2. Kuyruksuz kurbağanın yumurtadan yeni çıkmış kurtçuğu – Bir ilimiz. 3. Mitolojik bir çalgı – “Augusto …” (Işınlar üzerinde çalışan İtalyan fizikçisi) – Eski genel başkanı Akın Birdal olan örgüt. 4. Avrupa’da bir ülke – İşe yaramaz. 5. Kemiğin içindeki yağlı madde – Kastamo ilginç SORULAR Hapşırmak vücuttaki tüm kasları harekete geçirir Soru: Hapşırma sırasında meydana gelen fizyolojik değişiklikler nedir? Yanıt: New Scientist, 27 Ağustos 2011 Hapşırma bir reflekstir; amaç burun kanalı içindeki ve burun kılları üzerindeki tozun ve aşırı mukusun temizlenmesidir. Burun havayı filtre eden bir istasyon gibi tasarlandığı için arada sırada temizlenmesi gerekir. Burun kılları ve mukus, toz ve duman parçacıklarını, polenleri, virüsleri, bakterileri ve akciğerlerinize gitmemesi gereken her şeyi yakalar. Hapşırmada iki aşama vardır. Biri burun ile diğeri solunum ile ilgilidir. İlk aşamayı tetikleyen fiziksel veya kimyasal tahriş edici maddelerdir. (Toz, polen, grip virüsü, bazı insanlar için parlak ışık.) Uyarı trigeminal sinir* yardımı ile beyin sapındaki “hapşırma merkezi”ne taşınır. Tepki olarak beyin bazı kasları harekete geçirir. Gözler kapanır (Bu mekanizma hâlâ gizemini koruyor, yalnızca koruyucu olduğu biliniyor.), derin bir soluk alınır, damak ve glotis** kapanır, akciğerlerdeki basınç artar ve bundan sonra ikinci aşamaya geçilir. “Hapşu” sesinin takiben açılan glotis, ağız ve burun yolu üzerinden patlayarak çıkan hava, mukozal tozu temizler. Hapşırma yalnızca boyun, boğaz ve nefes borusundaki kaslarla ilgili değildir; diyafram, göğüs, karın, baldırlar, sırt, hatta sfinkteri*** de kapsar. (Bazıları hapşırdıkları zaman idrarlarını tutamayabilirler) Peki vücut fonksiyonları tamamen durur mu? Bu sorunun yanıtı ne demek istediğinize bağlı olarak değişir. Soluk alma veya kalp atışları gibi yaşamsal fonksiyonlar durmaz. Hapşırma havayı içine alma ve güçlü bir şekilde dışarı verme halidir; dolayısıyla solunum ve kalp atışı durmaz; yalnızca Vagus sinirinin**** göğüsteki basıncın değişmesine bağlı olarak uyarılmasıyla çok kısa bir süre yavaşlar. *Trigeminal sinir, beyin sapından çıkan beşinci kafatası siniridir ve yüze geçerek yüz derisiyle kafa derisini, dişleri, burun, ağız ve gözdeki mukus zarını ve çiğneme kaslarını besler. **Glotis nefes borusunun ağzı, gırtlak dili. ***Sfinkter vücuttaki boşluk veya kanalların ağızlarını büzmeye yarayan halka şeklindeki kaslar. ****Vagus siniri a) onuncu kafa siniri b) akciğermide siniridir. nu’nun bir ilçesi – Neonun simgesi. 6. Lanetli – Parola – Az soğuk. 7. Mendelevyumun simgesi – İtalya’da bir ırmak – Eşkenar dörtgen – Ceylan derisi. 8. Mihrace eşi – “Rain …” (Otizm konulu film) – Katkı – Ruh. 9. Karabiber ağacı – Peter Weiss’ın ünlü oyunu. 10. Medeni yasa (kısa) – Bir Yunan adası – Tesir – Spielberg’in bir bilimkurgu filmi. 11. “Alexander Graham …” (Telefonu bulan İngiliz asıllı Amerikalı fizikçi) – Yüce – “… Robinson” (Simon and Garfunkel şarkısı). 12. Antalya’da bir çay – Gümüşbalığı. 13. Sağlam şekilde, kesinlikle bilerek – Şahsi. 14. Yol, köprü, yapı, çeşitli makinelerin yapımı ve işleyişi, maden, su, elektrik vb. işlerden biri üzerine teknik bilgileri bulunan meslek adamı – Tayin. 15. Kulağın duyabildiği titreşim – Mühendis cetveli – Bir yüzey ölçüsü – Tariz. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu G A S T O N P L A N T E UG L İ DOR N İ N A O P T S K İ E O T A KO T R E T L E T L S E RME H E D MO A E İ N S T T R E N E O L İ P İ L İ S E T E K L M U AM K U L P A U K N A K T E U N R A İ N OC O R U N S A P A N M A T E M A T İ K K D E U L E H A R C N Y U A D S N E U Y A D A E E R U R E H O R S E N S A T İ A N I ON M AM A B A T B BO A GA E S P GU U R T d ü ş ü n SORULAR 20 ASAL KIZ Bizim sınıfta 20 kız öğrenci bulunmaktadır. İşin ilginç tarafı kız arkadaşların hepsinin okul numaraları 3 basamaklı asal sayıdır. Kız arkadaşların 5'i duvar kenarında, 5'i cam kenarında, 5'i orta sıranın solunda ve kalan 5'i orta sıranın sağında oturmaktadırlar. Ayrıca okul numaraları toplamı, duvar kenarında oturanlar için 4909, cam kenarında oturanlar için 565, orta sıranın solunda oturanlar için 673, sağında oturanlar için 4699'dur. Orta sıranın solunda oturanlar içinde Fatma'nın numarası en büyük, orta sıranın sağında oturanlar içinde Ayşe'ninki en küçük numaradır. SORU: Ayşe ile Fatma'nın numaralarının farkı kaçtır? Ahsen Canat ahsencanat@yahoo.com 1280.sayıdaki “Iğdır” isimli bilmecenin yanıtı: Cevap: 18 Bulmacayı doğru çözen okuyucularımız: Ahsen Canatİzmir, Ender Aktulgaİstanbul, Necah BüyükduraAnkara, Tayfun Bahçekapılıİstanbul CBT 1282/16 14 Ekim 2011 Not: Yanıtlarınızı, bilmeceyi düzenleyenlerin eposta adreslerine değil, (reyhan@cumhuriyet.com.tr) eposta adresine veya derginin 3. sayfasındaki "İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ" başlığı altındaki adrese postayla gönderebilir veya telefon ya da faks ile bildirebilirsiniz.