Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. Gözleri görmeyen için alfabe geliştiren Fransız öğretmen – Namuslu. 2. “Nikolaus …” (ilk dört zamanlı motoru yapan alman mühendis) – Eski Yunan mitolojisinde, şafak tanrıçası – Olivin. 3. Bir meyve – Tarlayı sürerek dinlenmeye bırakmak. 4. Yapım – Fransızların ünlü ansiklopedisi. 5. Yapay tatlandırıcı – Kriptonun simgesi – Eşkenar dörtgen. 6. Kişisel bilgisayar – At tüyünün rengi – Kurtçuk evresinde ekinlerin kökünü, ergin evrede başakları kemiren, kahverengi, kın kanatlı böcek. 7. Antlaşmaya göre olan – Bir cins devekuşu – Kalıtım – Arseniğin simgesi. 8. Sosyolojide kabile bölümü – Işık – Spielberg’in bir bilimkurgu filmi. 9. Cevizin yeşil kabuğu ya da yaprağı – Simge. 10. Bir kara yumuşakçası – “Samuel …” (Telgraf alfabesini bulan Amerikalı mucit) – Avrupa’da bir başkent. 11. Utanma duygusu – Manisa’nın bir ilçesi – Nicelik, vasıf, öz. 12. Matematik – Kucak çocuğu. 13. Sivrisinek tableti – Kalelerde mazgal ve mazgal siperlerinin oluşturduğu, girintili çıkıntılı dış duvarların üst bölümü. 14. Konsantre – Almanya’da bir eyalet – Bir cetvel türü. 15. Kalça kemiği – BM Çocuk Fonu – Gözün renkli bölümü. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Mikropların mayalanmaya ve hastalıklara yol açtığını kanıtlayan, pastorizasyon işlemini bulan Fransız kimyager – Bir nota. 2. Küçük bitkilerin ortak adı – “Ernst …” (Sesin hızının oranlarıyla ilgili sayılar üzerinde çalışan Çek fizikçi) – Bir ya da birden çok öncülü kaldırılmış olan tasimsal çıkarım. 3. Oyunda yenmek – Veri – Ceriha. 4. Jüpiter’in bir uydusu – Din dışı – Kesin. 5. Yunancada bir harf – Gemilerde güverte ve borda kaplama tahtalarının yan yana gelmeleri sonucu aralarında oluşturdukları çizgi – Saka destanı. 6. “Emile …” (Gramofon plaklarını bulan, Alman asıllı Amerikalı) – Sarımsı yeşil renkli, cam parıltılı, magnezyem ve demirli silikat. 7. Edebiyatın bir dalı – Belediye – Bir bağlaç. 8. Eski bir Mezopotamya uygarlığı – Donmuş su – Baba. 9. El sıkışma – Cennet – Amerikan Borsası (kısa). 10. Uzunçalar – İran’da bir göl – Kanca, kopça. 11. Göze takılan mercek – “Joseph …” (İlk pratik lavaboyu, hidrolik presi bulan İngiliz mucit) – Baryumun simgesi. 12. Deliliğe Övgü adlı yapıtıyla tanınan Hollandalı hümanist – Saymaca. 13. Ülkü – Üzgü. 14. Değerli bir orkide türü – Astatin simgesi – Bitkisel. 15. Tümler açının sinüsü – Büyük fare – Bilinç. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ilginç SORULAR İstanbul’da kelebek istilası Soru: Son günlerde özellikle İstanbul’da rastlanan kelebeklerin gözle görülen artışı kaygı uyandırıyor. Bu nüfus artışının bazı doğa olaylarının habercisi olup olmadığını soran okuyucularımız için bilimsel adı Lymantria dispar olan kelebeklerle ilgili araştırma yaptık, Yanıt: Kaynak: http://www.angelfire.com/ks/faruk/Ldispar.html www.haberturk.com www.haber.gazetevatan.com/haberdetay.asp?Newsid=313930 Son günlerde İstanbul ve çevresinde sıkça görülen kahverengi kelebekler, başta meşe ağaçları olmak üzere çok sayıda bitki türünde zararlı olan Lymantria dispar isimli yaprak zararlısı bir böcektir. Genelde 57 yılda bir, bir yörede çok fazla çoğalarak arız olduğu ağaçları tamamen yapraksız hale getirebilir. Yaprak kayıpları iki yıl üst üste tekrarlandığında ağaçların büyük kısmı ölebilir. Ülkemizde genellikle yapraklıları tercih eden böceğin kelebek evresinde erkek ve dişi kelebekler renk, şekil ve boyutları itibariyle birbirinden farklıdırlar. Erkek kelebeklerin genel olarak renkleri açık kahverengi olup ön kanatları üzerinde siyahımsı dalgalı 5 bant görülür. Dişi kelebeklerin kanat açıklıkları 55 65 mm’dir, vücutları daha dolgun yapılıdır, kirli sarı tüylerle kaplıdır. Kışı yumurta safhasında geçirir. Mart ve Nisan aylarında yumurtadan larva çıkışı başlar, 815 günde tamamlanır. Beslenme sıcaklığa bağlı olarak 610 hafta kadar sürer. Erkekler 5, dişiler 6 larva safhası geçirir. Dolayısıyla dişilerin beslenme süresi daha uzundur. Bölgemizde Haziran başlarından itibaren önce 12 gün süreli prepupa döneminden sonra pupalar görülmeye başlar. Pupa dönemi 1520 gün kadar sürer. Erginlerin ömrü 34 gün kadardır. Çiftleşen dişi 12 saat içinde yumurta koymaya başlar, bu işlem 24 gün sürer. Yumurtalarını ağaçların gövde ve dallarına, içi kovuk kütük ve ağaçların kovuk kısmına, taş aralarına, ölü örtü üzerine, bina duvarlarına bırakabilirler. Böcek her 57 senede bir çok fazla üreyerek geniş sahalarda zararlı olur. İ.Ü. Orman Fakültesi Entomoloji (böcek bilim) öğretim üyesi Prof. Dr. Erdal Semli bu kelebeklerle ilgili şu bilgiyi veriyor: “Kelebek kolonileri 810 yılda bir normal çoğalmanın yüzlerce katı fazla çoğalma patlaması yaşarlar. Bu periyotlarda özellikle Marmara Bölgesi’nde çingene kelebeği, kır tırtılı, sünger örücüsü isimlerini taktığımız Lymantria Dispar türü kelebeklerdir. Yaygın adıyla gece kelebeği ya da gece güvesi, çingene güvesi olarak da bilinir. Tırtıl durumunda durmak bilmeden birçok bitkinin yaprakları kemirir, gelişmesini tamamlayıp kelebek haline geldiğinde de çevreye bir zarar vermez. Türkiye’de bu türün doğal düşmanları 150 kadardır bu nedenle doğa bu türün zararını kapatır. Özellikle Amerika kıtasında bu tür kelebeğin doğal düşmanı az olduğu için bitkilere zararı büyüktür ve ilaçlama yapılarak yok edilmeye çalışılır. 15 gün içinde üreme süreci tamamlanacaktır.” İ.Ü. Orman Fakültesi, Orman Entomolojisi Koruma Anabilim Dalı Profesörü Tamer Öymen ise şu açıklamayı yapıyor: “Bu kelebeklere özellikle meşelerin olduğu yol kenarlarında daha sıklıkla rastlamak mümkün. Birkaç günlük bir olay, birkaç gün sonra bitecek. Lymantria dispar adlı bu türün erkekleri kahverengi. Daha ziyade onlara rastlamak mümkün. Çünkü şu anda uçarak dişi arıyorlar. Dişiler ise beyazımsıdır. Dişiler uçmazlar. Bu türün insanlara hiçbir zararı yoktur. Herkese doğanın bu gösterisini izlemesini öneririm.” Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu J O U G U E T O D E R K U T P U A R N D İ OM R A A R H E F A İ S T O S D A D A A N N S A A A N D İ A N E N MA Ç R U E T KON O O N E G İ T A N S R E ME N D U S T A MA V MA Y T İ K R K A L A C Z A N I A L K İ K A R A N E K İ N A D A A O L S A S E E L Ç B A Ş I E E D A D A A N İ M D E T A N G M S E OME T T E R U L A T U R L E E AMA Z N T E U İ K A R O S U Z A K T d ü ş ü n SORULAR SOYADI HABERİ Hazırlayan: Naim Uygun naimteacher@gmail.com "Kemal Kılıçdaroğlu, Kamer Bey ve Yemuş Hanım'ın çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası 'Karabulut' olan soyadını, yaşadıkları köyde herkesin soyadının aynı olması nedeniyle değiştirmiş. Aile büyük dedesinin lakabı olan 'Kılıçdaroğlu' soyadını almış" haberini İnternetten okuduktan sonra şu bilmeceyi onluk düzende düzenledim: KARA + BULUT = KILIÇ + DAR işleminde KILIÇ kelimesi ile temsil edilen sayı, asal olduğuna göre, SORU: KUL TUR AT DALI AT ile temsil edilen sayıların toplamının en büyük asal çarpanı kaçtır? 1214.sayıdaki “Atçılık” isimli bilmecenin yanıtı: 74 Bilmeceyi doğru yanıtlayan okurlarımız: Necah BüyükduraAnkara, Nurdan SeyrekZonguldak, Faruk Kozİzmit CBT 1216/16 9 Temmuz 2010