Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. İndüksiyon motorunu bulan, jeneratörler, dinamolar ve transformatörler yapan, Yugoslav asıllı Amerikalı mucit – Antalya’nın bir ilçesi. 2. Dogma – Jeoloji. 3. Elektrok ampulü ve fotoğrafı da bulan Amerikalı mucit – Bir sanatın ilk kurucusu – Bir nota. 4. Değişken bir büyüklüğün istenildiği kadar yaklaşabildiği durağan büyüklük – Tekst – Kale duvarı. 5. Nazi Askeri Polis Örgütü – Denizkulağı – Piston. 6. 1912 yılında batan ünlü transatlantik – Asker – İnsan Kaynakları (kısa). 7. Özenli, düzgün – Ortalama – “… Thurman” (aktris). 8. Kurnaz, cin fikirli – Hayvan hekimi. 9. Bir nota – Gelgitte denizin kabarması – “Elini … bana gel kardeşim” (Şenay) – Zaman gösteren aygıt. 10. Mengene – Yıldız – Bir Japon tiyatrosu. 11. Kuyruksokumu kemiği – Yapım – “Edward …” (Aşılama prensiplerini ortaya çıkaran İngiliz doktor). 12. “… Corbusier” (mimar) – Yankı – Katmanlı kayaçların içeri doğru çukur, alçak bölümü; tekne – Berkelyumun simgesi. 13. Kıyı sağlık idaresince gemilere verilen giriş çıkış izni – Anlatım. 14. Maldivler’in başkenti – Tir – Yuva – Kemiklerin toparlak ucu. 15. Kök kırmızısı – Kanda hemoglobinle renklenmiş alyuvar. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Kuantum fiziği esaslı atom modelini ortaya atan Danimarkalı fizikçi – Din bilginleri. 2. Bir kökün derecesini göstermek için kök işaretinin kolları arasına konulan sayı – “Josep Nicephore …” (İlk sabit fotoğrafik görüntüyü elde eden Fransız bilgin) – Hile. 3. Bir şeyin yerine geçen – Seher vakti – Radyumun simgesi – Giysi kıvrımı. 4. Suyla birleştiğinde oksijen açığa çıkaran , bileşiminde nikel ve bakır tozları bulunan sodyum ve potasyum peroksit – Kuzu sesi – Acıbadem ağacı. 5. Kulak iltihabı – Belge. 6. Göz – Çağrı – Herhangi bir enerjiyi mekanik enerjiye dönüştören sistem. 7. Bir cetvel türü – Leibniz’in felsefesinde artık bölünmez bir birlik olan sonsuz sayıdaki cevherlerin her biri – Nazi Hücum Kıtası – Bir sayı. 8. Enerji – Hıristiyanlık. 9. Antimonun simgesi – Tecim – Bir uğur simgesi. 10. Her tür organik yağa verilen ad – Gökkuşağı – Beddua. 11. Ünlü bir matematikçi – Akma. 12 İridyumun simgesi – Çıplak vücut resmi – Sağlıklı – Ağız. 13. Bin metrenin kısa yazılışı – Tavlada bir sayı – Sınır nişanı – ABD Profesyonel Basketbol Ligi. 14. Bir yerde oturan – Fıkra. 15. Ozan – Kunduz kürkü – Tembih sözü. ilginç SORULAR İnsan ve hayvan hastalıkları arasındaki benzerlikler Soru: Doktorlar hayvanları tedavi edebilir mi? Veya veterinerler acil durumlarda insanlara müdahale edebilir mi? Yanıt: Popular Science, Temmuz 2010 Doktor ve veterinerler bir konuda anlaşmışlardır: Hasta ördeğe benziyorsa, ördek gibi yürüyorsa, ördek gibi hastalanıyorsa, ördekleri tedavi etmek için eğitilmiş kişiler tarafından bakılmalıdır.Böyle bir senaryo karşısında doktorların insan biyolojisinin sınırlarını aşmaması gerekir. Amerikan Halk Sağlığı Birliği başkanı Rika Maeshiro da doktorların bu sınırın dışına çıkmamasını öneriyor. Maeshiro’ya göre eğer bir doktor bin hayvanı tedavi etmek zorunda kalırsa, üç etmeni dikkate almalıdır. 1)Hayvanı etkileyen hastalık doktora tanıdık gelmeyebilir ve hayvanları sıkıntılarını dile getiremezler. Doktor sorunu teşhis etmiş olsa bile, aynı hastalık insanda farklı sonuçlar doğurabilir. Örneğin kırık bir bacak insanlarda ölümcül olmaz, ama bir atta çok büyük sorun yaratabilir. 2)Tüm doktorların bildiği gibi bazı vakalar doktorun o alanda uzman olmasını gerektirir. Maeshiro bu konuda şöyle konuşuyor: “Bir yarayı tedavi etmekle, kalp yetmezliğini tedavi etmek aynı değildir. Acil durumlarda ancak çok yönlü bir travma doktoru bazı vakalara geçici müdahalelerde bulunabilir.” 3)Bazı hayvanlar çok nadir görülen bir türden olabilir. Köpek, kedi, domuz ve inek gibi bazı memelilerin vücutları ve sistemleri insanlarla benzerlik taşıyabilir, dolayısıyla doktorun nereye bakacağına ilişkin en azından bir fikri olabilir. Ancak biri elinde hasta bir yılanla gelirse doktorun yapacağı tek şey, hastayı getiren kişiye akıl sağlığını kontrol ettirmesini önermektir. Peki, bir insan uçak yolculuğu sırasında fenalaşırsa yolcuların arasında bulunan bir veteriner müdahale etmeli mi? İnsan anatomisi ve yaygın hastalıkların belirtileri arasında benzerlik olabileceği düşünülürse, hiçbir şey yapmamaktansa veterinerin desteği hastayı yaşatabilir. Maeshiro’nun bu konudaki görüşleri şöyle: “Veterinerler insanlardaki enfeksiyon hastalıklarının tedavisi konusunda bilgi sahibi değildir. Ayrıca insan ve hayvan CPR (kalp masajı) teknikleri arasında da fark vardır. Olağandışı durumlar haricinde doktorların veterinerlik yapmalarına sıcak bakmayız. Veterinerler yalnızca hayvanlara odaklansalar iyi ederler” DÜZELTME Geçtiğimiz haftaki bulmacamızdaki yukarıdan aşağıya 1. Mutluluk hormonu sorusunun yanıtı Serotonin olacaktı. Yanıtı hatalı bir şekilde SSretonin olarak belirtilmiştir. Hatadan dolayı özür dileriz. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu S S R E T O N İ N A L O H A T A U N L A Ç İ N E M M E B A S M A A A N MA A R L P H E U E L P A Z Z A S İ MA Z M E A ME Y İ E KO V T İ C A A R E M İ Y N H A MOR OD E V A T E R E O R L K İ A L B R A B N E R İ D İ A K OM WK S E L T OB T İ O T L O S J A İ R P L ON K A İ N O O T K A İ N A A T V E A H S A İ L L İ İ T S A G R A A S A K A İ F T L A İ N M K K A İ N R A Hubble Uzay Teleskopu’nun konumu Soru: Hubble Uzay Teleskopu niçin Uluslararası Uzay İstasyonu (International Space StationISS) üzerine yerleştirilmemiştir? Yanıt: Popular Science, Temmuz 2010 Çok mantıklı bir soru. Her şeyden önce teleskopta bir arıza olduğu zaman, bir astronotun uzay istasyonunun penceresinden uzanıp, onarım yapması büyük kolaylık sağlayabilirdi. Ne yazık ki ISS’in üzerine yerleştirilmiş olması Hubbble’ın çalışmasını engelleyebilir. Hubble’ın yörüngesi Dünya’nın 350 mil yukarısında, ekvatora 28.5 derecelik bir açı oluşturur. Oysa teleskopu ISS’in 52 derecelik eğimine getirmek çok büyük roket enerjisi gerektirir. Kaldı ki istasyonun 150 mil aşağıdaki yörüngesine oturtulması teleskopu öldürür. İniş sırasında oluşan atmosferik sürtünme teleskopun güneş panellerine zarar verecek kadar yüksektir. Ayrıca ISS çevresindeki uzay, istasyondan fırlayan atıklar, gazlar, sıvılar ile doludur. Bunlar teleskopun optiklerine yapışıp zarar verebilir. d ü ş ü n SORULAR ATÇILIK Ender Aktulga eaktulga@gmail.com Satranç taşlarından biri olan At önce bir doğrultuda 1 adım, sonra buna dik doğrultuda 2 adım ilerler; ya da önce bir doğrultuda 2 adım, sonra buna dik doğrultuda 1 adım ilerler. Buna göre santranç tahtasının ortalarında bulunan At’ın gidebileceği 8 değişik kare bulunur. Sonsuz bir düzlemin başlangıç noktasına (0;0 koordinatlı noktaya) konulan bir At'ı, adımları eksenlerin bir birimine denk olacak biçimde, yalnızca bir kez hareket ettirerek 2;1 koordinatlı noktaya taşıyabiliriz. Ancak At'ı, 1;1 noktasına taşımak için en az iki kez, örneğin önce 2;1 noktasına, oradan da 1;1 noktasına hareket ettirmek gerekir. SORU: Başlangıç noktasında bulunan At, en çok 4 kez hareket ettirilmek koşuluyla, 3;3 koordinatlı noktaya kaç değişik biçimde getirilebilir? 1212. sayımızda yayımlanan “Üçer Üçer” isimli bilmecenin yanıtı: 4160357289 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Ender Aktulgaİstanbul, Necah BüyükduraAnkara, Ahsen Canatİzmir, Aydın BingölAnkara, Nurdan SeyrekZonguldak, Faruk Kozİzmit CBT 1214/16 25 Haziran 2010