Katalog

YENİ ZÜMRÜTTEN AKİSLER A. M. Celal Şengör Ürünler Gitar gövdesinde bam Sanal klavyeye, sanal başka bir müzik aleti ekran Avustralya’daki Misa firması dijital bir gitar üretti. Gitarın gövdesindeki dokunmatik ekran müzisyenlere daha fazla olanaklar sunuyor. Sapta da tel Dell firması, yeni bir projektör sisteminin konseptini geliştirdi. Dell Froot, yazı masasına sanal klavye, duvara da bir ekran yansıtıyor. Fikir, Dell’in sponsorluğunda gerçekleştirilen bir yarışmaya katılan Pauline Carlos’a ait. Froot’un mor, yeşil ve pembe renklerde tasarlanan gövdesi biyolojik olarak indirgenebilen nişasta bazlı polimerden üretilmiş. Projektör gövdesinin bir tarafında DVD girişi, diğer yanında ise bağlantı girişleri bulunuyor. Bilgi için: http://technabob.com/blog/2010/01/16/dellfrootconceptcomputer/ Geçenlerde Avusturya’da çıkan bir kitabımda, Viyana havzasının jeolojik karakteri hakkında verdiğim zengin literatür listesine bakarken, giderek zenginleşen bilimsel literatürün gelecekte bu tür bibliyografya denemelerini imkânsızlaştıracağını düşündüm. Bilimsel Atıf Terbiyesi Bazı konularda bu oldu bile. Buna mukabil bazı sınırlı alanlarda hâlâ çok kapsamlı bir literatür listesi vermek mümkün. Mesela Gluya Moravcsik’in 1958’de iki cilt olarak yayımlanan anıtsal eseri Byzantinoturcica’nın kaynak kısmındaki eserlerin tarihleri on altıncı yüzyıl ile yirminci yüzyıl aralığında saçılırlar. Literatürün zenginliği, yalnız onu tamamen kucaklamayı değil, bazı hallerde ona ulaşabilmeyi bile imkânsız bir hale getirdi. Bu nedenle, modern bilimsel literatürde aranan, en son yayınlardan yazarın haberdar olup olmadığıdır. Ancak bu «en son yayınları tarama» zorunluluğu, bir başka sorunu da beraberinde getirdi. Yazar, hem bu kaynakların çokluğu hem de eski kaynaklara ulaşmanın zorluğu karşısında eski kaynaklara ulaşma çabasından bile vazgeçti, giderek onlardan habersiz bir duruma düştü. Viyana havzasından bir örnekle devam edeyim. 1985 yılında meşhur Massachssetts Teknik Üniversitesi (MIT) jeofizik profesörlerinden sevgili arkadaşım Leigh Royden bir makale yayımlayarak, Viyana havzasının bir yanal atımlı fay sistemi boyunca gelişmiş çekayır (pullapart) denilen türden bir havza olduğunu ortaya atmıştı. Bu «yeni» görüş haklı olarak çok beğenildi ve literatürde Profesör Royden’in ismiyle anıldı. Ancak pek az insan artık, aynı tezin, sıkı bir Nazi olduğu için İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra ismi unutturulmaya çalışılan büyük jeolog Edwin Hennig’in 1942 yılında yayımlanan «Geologie Grossdeutschlands» (Büyük Almanya’nın Jeolojisi) adlı eserinde ortaya atıldığını ve 1958 yılında petrol jeoloğu Hermann Stowasser’in Viyana Havzası ile ilgili kitapçığında bu fikrin detaylı olarak sunulup tartışıldığını hatırlar. Bu gibi eserlerin hatırlanması önemli mi? Bu soruya hemen verilecek bir cevap, eskiden yapılanları tekrarlayarak zaman kaybetmemek için, evettir. Üstelik, eski düşünce tarzını bilmek, bizim bugün bildiklerimizin (veya bildiğimizi sandıklarımızın) hangi düşünsel ve gözlemsel çerçevede oluştuklarını anlayabilmek açısından önemli olduğu gibi, bilim insanını zaman zaman bugünün çerçevesinden çıkararak bir başka rasyonel çerçevede ona düşünme imkanı vermesi ve belki yeni ilhamlar elde etmesine yardımcı olabilmesi bakımından da büyük önem taşır. Goethe bir keresinde «ne bilirsek onu görebiliriz» demişti. Ancak büyük dehâ sahibi insanlar daha önce hiç bilmedikleri şeylerle karşılaştıkları zaman onları anlayabilirler. Demek ki ne kadar çok bilirsek, o kadar çok görebiliriz. Sevgili dostum ve hocam, yirminci yüzyılın en büyük jeoloğlarından olan Profesör Kenneth J. Hsü, uzun yıllardır özellikle AngloSakson ampirisist çevrelerin jeoloji bölümlerinde tekrarlanagelen, en iyi jeoloğun arazide yetiştiği tezine karşı bir keresinde «en iyi jeolog kütüphanede yetişir» diyerek pek çok meslektaşını epey şaşırtıp, bazılarını ise çok kızdırmıştı. Halbuki Ken’in söylediği, Goethe’nin sözünü jeolojiye uyarlamaktan ibaretti. Bir jeolog ne kadar bilgiliyse, araziye çıktığında da o kadar çok şey görür. Türkiye jeolojisinin otuzlu yıllardan beri sorunu, iyi kütüphaneleri olmayan ve okuma geleneği edinmemiş hoca ve öğrencilerle dolu üniversitelerden çıkan jeologların, araziye çıktıkları zaman çok az bilgileri olduğu için çok az görebilmeleri olmuştur. Onun için Türkiye jeoloji literatürü bilgi açısından son derece fakirdir ve ne yazık ki zamanında gelişen bu kötü gelenek bugün de aynen sürmekte, jeolojiye meraklı öğrenci sırf arazide dolaşarak iyi bir jeolog olabileceğini sanmaktadır. Sandığı aslında doğrudur, ama denemeye kalksa süresi iki yüzyılı geçer. Jeoloji literatürünün amacı, bizden önce gelenlerin yıllar vererek edinebildikleri bilgilerini çok kısa zamanda öğrenebilmektir. Bu nedenle jeolojik literatüre çok iyi hâkim olmak iyi bir jeolog olabilmenin ilk şartıdır. Bu hemen tüm bilim dalları için de geçerlidir. Peki bu şartlar altında Viyana çekayır havzasından bahsederken kime atıf yapmak gerekir? Hennig’e mi, Royden’a mı? Eğer Royden, Hennig ve Stowasser’in yorumlarına yeni bir şey kattıysa ona da atıf yapılmalıdır, zira yenilik getiren her esere atıf yapmak şarttır. Hayır, günümüz yazarı tekerleği aynen baştan keşfettiyse ona atıf yapmak gerekmez. Ha bazen yeni eser, eskisinden de daha geri bir yorum getirmiş olabilir. O zaman onu da sıralayarak, niçin eskisinden de geri bir düşünce aşamasını tekrar ettiğini okuyucuya anlatmakta yarar vardır. Unutmayın: Atıfın tek gerçek maksadı, bilineni tekrarlamadan, okuyucuya bilinen şeyleri nerede bulabileceğini hatırlatmaktan ibarettir. Atıf bir sırt sıvazlama veya terfi aracı değildir. yerine tuşlar var. Misa dijital gitar ne bildik akustik gitarın ne de elektrogitarın yerini alacak. Misa’nın internet sitesindeki açıklamaya göre Misa tamamen farklı bir enstrüman ve farklı bir müzik türü için üretilmiş. Dokunmatik ekran üzerinde ses uzunluğu, ses yüksekliği ve sınır frekansları gibi sentezleme parametreleri istenildiği gibi ayarlanabiliyor. Gitar ses üretmediği için bir MIDI çıkışına sahip. Yani gitardan çıkacak olan ses sonuçta Misa’ya bağlanacak aletlere göre değişiyor. Yazılım programı Open Source olan dijital gitar LinuxDistrubition Gentoo (LinuxKernel 2.631) ile çalışıyor. Misa bu nedenle MIDI çıkışı dışında, bir SSH sunucusuna ulaşma olanağı veren Ethernet bağlantısına da sahip. Bilgi için: http://www.misadigital.com/ Anne karnında müzik keyfi Ritmo firması tarafından hamileler için üretilen ses sistemi aynı anda anne adayına ve doğmamış bebeğe müzik dinleme keyfi sunuyor. Alet iPod, iPhone veya MP3 çalıcısına bağlanabiliyor ve an Enerji tüketimini gösteriyor Onzo Smart Energy kiti evdeki tüm aletlerin elektrik tüketimiyle ilgili verilerini kablosuz olarak ekranında gösteriyor. Ayrıca on yıllık enerji verileri aletten, ayrıntılı bilgiler, diğer analizler ve öneriler sunan bir web portalına aktarılabiliyor. Ürün şimdilik sadece İngiltere’de satılıyor. Bilgi için: http://www.onzo.co.uk/products/ Yolculuk için hoparlör sistemi Büroda çiçek kokusu Edifier firmasının MP330 taşınabilir hoparlör sistemi küre biçiminde iki hoparlör ve alüminyum gövde içindeki silindir biçimli Subwoofer’den oluşuyor. Subwoofer birimi duvara asılabiliyor. 3,5 mm. uzunluğundaki kabloyla hoparlör sistemi iPod veya diğer güncel MP3 çalıcılarına bağlanabiliyor. MP330’un yakında yaklaşık olarak 100 dolardan satışa sunulması bekleniyor. Bilgi için: http://www.edifier.com/eng2005/product/s000600.htm ne adayı için bir kulaklık ve karın üzerine bağlanan hoparlörlü kuşaktan oluşuyor. Hoparlörlü kuşak anne karnındaki bebeğin duyabileceği ses dalgaları üretiyor. Fiyatı: 130 dolar. Bilgi için: http://www.nuvogroup.com/product.php?id=1 USB Scent Flower markasıyla satışa sunulan ürün, bürodaki havayı tazeliyor. Çiçek biçimindeki alet, sapındaki USB fişiyle bilgisayara bağlandıktan Nilgün Özbaşaran Dede CBT 1193/ 5 sonra seçime göre okyanus tazeliği, papatya, yasemin veya lavanta kokusu salıyor. Üç kartuşla birlikte 10 dolara satılıyor. Bilgi için: http://www.usbflower.com/ 29 Ocak 2010