Katalog

SON ARAŞTIRMALAR DÜNYANIN EN KÜÇÜK LAZER Amerikalı bir fizikçi ekibi dünyanın en küçük lazerini üretti. Kuvarsla kaplı yapı parçası altın nano parçacıktan oluşuyor ve çapı topu topu 44 nanometre. Işığın dalga boyundan bile küçük olan bu mini lazer, gelecekte son derece yüksek çözünürlükle mikroskoplarda veya minik elektronik devrelerde kullanılabilecek. Söz konusu yapı parçası lazerin özel bir biçimi olan ve ilk kez gerçekleştirilen “spazer”. Lazerde ışık dalgaları uygun bir enerji sevkıyatıyla belli bir ortamda güçlendirildikten sonra bir tür doğru akıma dönüştürülüp gönderilirken, spazerde ki kadar doğru işleyip işlemediği henüz bilinmiyor. Fakat bilim insanları “ışıyan nano partiküllerin” gelecekte nano devrelerde kullanılabileceğini sanıyorlar. Konuyla ilgili araştırma yazısı Nature online dergisinde yayımlandı. B RANIN KADINA FAYDASI İspanyol bilim insanları makul miktarda bira içmenin osteoporozdan koruyabileceğini açıkladılar. Araştırmaya göre düzenli olarak bira içen kadınların kemik yoğunluğu değerleri daha yüksek. Bu durum alkolle değil, biranın içindeki bitkisel hormonlarla ilgili diyor araştırmacılar. Günde iki ölçü alkol kemiklere yarardan çok zarar vermekte çünkü. Osteoporoz veya kemik erimesi menopozdan sonra kadınlarda sıkça görülmekte. Kemik erimesi D vitamini ve kalsiyumla önlenebilmekte. Extremadura Üniversitesi bilim insanları şimdi biranın da osteoporoz önleyici etkisi olabileceğini buldular. Araştırma çerçevesinde yaş ortalaması 48 olan 1700 kadının parmaklarındaki kemik yoğunluğu ölçülmüş. Bu şekilde düzenli olarak makul miktarda bira içen kadınların kemik yoğunluğunun daha yüksek olduğu ortaya çıkmış. Tahminlere göre biranın içindeki bitkisel östrojenler kemikleri güçlendirmekte ve bilim insanları bundan sonraki çalışmalarında bu konuyu araştıracaklar. KUYRUKLUYILDIZDA YA AMIN YAPITA I Glisin aminoasidi ilk kez bir kuyrukluyıldızda saptandı. Bulgu, yaşamın uzaydan geldiğini söyleyen teoriyi destekliyor. Mikroskobik boyuttaki glisin parçacıkları, NASA’nın Stardust sondası tarafından 320 milyon kilometre uzaklıktaki Wild 2 kuyrukluyıldızından aldığı örnekte bulundu. Gaz ve toz örnekleri aerojelle kaplı minik bir disk üzerinde toplandıktan sonra bir kutu içinde paraşütle Utah çölüne ulaşmış. Bilim insanlarına göre Wild 2 (astronom Paul Wild’den esinlenerek isimlendirilmiş) gibi kuyrukluyıldızlar güneş sistemimizin gelişimi sırasında oluşan maddeler içermekte. Kuyrukluyıldızın kuyruğunda glisin bulunduğu geçen yıl da açıklanmıştı, ancak araştırmacılar bunun gerçekten de yerötesi kökenli olduğunu kanıtlamak zorundaydılar. Glisin (H2NCH2COOH) dünyada bulunan yirmi aminoasitten en basit olanı. Bunlar tüm yaşayan hücrelerin yapısını oluşturan proteinlerin yapıtaşlarını üretiyorlar. Kocaeli’nde ilk Bilim ve Teknoloji Kulübü K Altın nano partiküller (solda) lazer ışığı üretmek için kullanıldı (sağda). bir metalin üzerindeki elektronların titreşimleri uyarılmakta. Plasmon olarak da adlandırılan bu titreşimler ışık dalgaları üreterek yayabiliyorlar. Norfolk Eyalet Üniversitesi’nden Mikhail Noginov tarafından geliştirilen yapı parçasıyla, minik bir altın partikülün üzerinde serbest hareket eden elektronlar titreşime getirilmekte. Bu parçacık boyar madde içeren kuvars bir kılıf içine yerleştirilmiş. Boyar maddeye ışık düştüğünde altın partikülü üzerindeki elektronları uyararak titreşim haline getiriyor ve elektronlar da ışık gönderiyorlar. Bu şekilde ışığın dalga boyundan çok daha küçük olan nano partiküller, çeşitli yönlere ışık yansıtabiliyorlar. Ancak bu ışığın, lazerde AIDS’ YAVA LATAN GEN Kimi HIV hastaları niçin diğerleri kadar hızlı hastalanmıyor? Bu soruyu yanıtlamak için araştıran Alman bilim insanları, yanıtı X kromozomunda buldular. ChristianAlbrechts Üniversitesi genetikçisi Michael Krawzack’a göre X kromozomundaki bir gen varyantı hastalık sürecini yavaşlatıyor. Jena’daki FritzLipmann Enstitüsü’nce koordine edilen araştırma uluslararası bir araştırma ekibi tarafından gerçekleşt i r i l d i . Sonuçların kadın AIDS hastalarındaki, hastalık sürecinin tahmin edilmesinde yararlı olabileceği sanılmakta. Yeni keşfedilen gen varyantı ayrıca yeni bir AIDS ilacı üretiminde de işe yarayabilir diyor bilim insanları American Journal of Human Genetics dergisinde. HIV taşıyan bazı kişilerde hastalık ancak on yıl sonra ilaçla tedavi gerektirecek kadar ilerlemekte. Oysa hastaların yüzde ellisi iki yıl sonra tedaviye gerek duyuyor. Yeni keşfedilen gen varyantını taşıyan kadınlarda ilaçla tedavi gereksinimi ortalama olarak sekiz yıl sonra ortaya çıkıyor. Avrupalı kadınların yüzde on beşi bu olumlu gen varyantını taşırken, Afrikalı kadınların sadece yüzde üçünde bulunuyor bu gen. Nilgün Özbaşaran Dede Araştırma lk minik kalp nakli yap ld Dünya genelinde ilk minyatür yapay kalp Almanya’daki Heidelberg Üniversite Kliniği’ndeki bir hastaya takıldı. Kalp yetmezliği bulunan elli yaşındaki kadının bedenine yerleştirilen yapay kalbin ağırlığı sadece 92 gram. Yapay kalp şimdi kadının kalbini destekleyerek, sol kalp odacığındaki kanı ana atardamara pompalıyor. Minik yapay pompa kalp keseciğine (perikart) sığacak kadar küçük. Daha önceki pompalar en az bir kilo ağırlındaydı ve göğüs kafesine bile sığmıyordu. Şu an dünyanın en küçük yapay kalbi olan minik pompa sol kalp odacığının görevini üstleniyor. Ayrıca son derece etkili ve sessiz çalışıyor ve kan akışını kesin olarak ölçmeye izin vermekte diyor uzmanlar. Oysa bugüne kadarki aletlerle ancak yaklaşık değer okunabiliyordu. Doksanlı yıllarda kalp uzmanı Michael DeBakey tarafından geliştirilen “DeBakey kalbinin” beşinci nesli olarak kabul edilen yeni yapay kalp hastaları neredeyse normal bir yaşam sunuyor. Uzmanlar neredeyse diyor çünkü alet, enerjisini bedenin dışındaki bir pilden alıyor. Bu da bedenin sağ tarafından sarkan bir kablo demek. CBT 1171/ 4 28 Ağustos 2009 ocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından Türkiye’de ilk kez hayata geçirilen Kocaeli Bilim ve Teknoloji Kulübü, Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün’ün katıldığı törenle açıldı. 2 bin 500 metrekare alana kurulan Bilim ve Teknoloji Kulübü’nde öğrenciler manyetizma deneyleri, süperiletken ve diamagnetik malzemeler ile yapılan deneyler, radyo dalgaları ve radar sisteminin çalışma prensibi, yenilenebilir enerji, kendi enerjisini koruyan euler disk ile sürtünme deneyleri, potansiyel enerji açısal momentum deneyleri yapılabiliyor. Bakan Ergün, projeyi bilim ve teknolojiye sevdalı gençlerin yetişmesine olanak tanıyacak bir çalışma olarak değerlendirdi, “Kentimizi ve ülkemizi önemli noktalara taşıyacak bu prnojeler önemli, bilim konusundaki eksikliğimizi en kısa sürede gidermemiz gerekiyor. Tekno Girişim Sermayesi veriyoruz; lisan, yüksek lisans, doktora öğrencilerine ya da akademisyenlere bilimsel çalışmanız varsa sunun diyoruz. Eğer uygulanacak bir çalışmaysa projenin sahibine 100 bin TL’lik maddi destekle birlikte yer tahsisi yapıyoruz. Şu anda Kocaeli’nden iki başvuru aldık” dedi. Belediye Başkanı Karaosmano lu da “Bilim insanlığı aydınlatan, huzur veren olmazsa olmaz dediğimiz bir olgu. Bilime önem veren ülkeler her zaman önde. Gelişmek için bilime ihtiyacımız var. Projeyle çocukların bilime karşı merak duygularını uyandırılacağını belirten Başkan Karaosmanoğlu, “Bu çalışmalara 3 yıl önce başladık. Sekapark’ta da bilim merkezini açacağız. Burada çocuklarımız bilimi öğrenecek ve tüm dünyayı kendi ışıklarıyla aydınlatacaklar” diye konuştu. Diğer yandan Kocaeli Bilim ve Teknoloji Kulübü yaz kampı ile 200 öğrenciye bir hafta boyunca bilimin eğlenceli dünyasında kendini keşfetme imkânı sundu. Yaz bilim kampında yapılacak olan bilim şovları; manyetizma deneyleri, süper iletken ve diamagnetik malzemeler ile yapılacak uygulamalar, van de graff jeneratörü ile statik elektrik, hologram ve mercekler ile optiğe farklı bir bakış, radyo dalgaları ve radar sisteminin çalışma prensibi, yenilenebilir enerji, potansiyel enerji açısal momentum deneyleri ve Tesla bunlardan sadece birkaçı. Ayrıca seminerler ve söyleşilerle öğrenciler hiç unutamayacakları bir yaz kampı yaşayacaklar. Kulüp, düzenlediği yaz etkinlikleri programlarının ilk mezunlarını verdi. Yaklaşık 200 öğrenciye birer haftalık eğitim imkânı sunan Bilim ve Teknoloji Kulübü, yaz eğitim programlarının ilkini başarıyla gerçekleştirdi. Atölye derslerinde fizik, kimya ve biyoloji gibi fen bilgisi deneyleri yapan öğrenciler, legolarla çeşitli robotlar yaparak bunlara komut vermeyi öğrendi. Bilişim derslerinde bilgisayarla alakalı bilgiler alan öğrenciler kitap okuma saatlerinde ise kulüp kitaplığında bulunan bilimsel kitapları okuma fırsatı buldu. Bilim belgeseli saatinde yerküre, uzay ve doğa belgeselleri izleyen öğrenciler, kendi radyosunu yapıp havaya roket fırlattılar.