Katalog

GÜNDEM Bunlar Kimin Sözleri? ‘Manevi Miras m Bilim ve Ak ld r!’ “Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir kal pla m kural b rakm yorum. Benim manevi miras m bilim ve ak ld r... Zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumlar n, ki ilerin mutluluk ve mutsuzluk anlay lar bile de i iyor. Böyle bir dünyada, asla de i meyecek hükümler getirdi ini iddia etmek, akl n ve bilimin geli imini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve ba armaya çal t klar m ortadad r. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde ak l ve bilimin rehberli ini kabul ederlerse, manevi mirasç lar m olurlar.” Mustafa Kemal Milli E itim Bakan Dr. Re it Galip’in sorusuna Mustafa Kemal’in yan t . Kaynak: smet Giritli, Kemalist Devrim ve deoloji, .Ü. Yay nlar Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Sayı: 1162 26 Haziran 2009 İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Miyase İlknur GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir Sağlık sayfası VKV Amerikan Hastanesi’nin katkıları ile hazırlanmıştır YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No: 2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212.3437274 Faks: 0212.3437264 CUMHURİYET REKLAM Tel: 0212.2519874/3437274 Yerel Süreli Yayın BASKI DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt/İstanbul CBT 1162 / 3 26 Haziran 2009 "ArGe ve yenili e yap lan yat r mlarla ortaya ç kan yeni teknolojiler, yeniden olu an uluslararas pazarlarda ülkelerin rekabet gücünü art rarak, onlara önemli f rsatlar do uruyor…Örne in Finlandiya ve Güney Kore, yapt klar ak ll ArGe ve yenilik yat r mlar yla 1990 krizinden çok daha güçlü olarak ç kmay ba ard lar. Biz de, ekonomik kriz ortam n , sürdürülebilir geli imin planlanmas için f rsat olarak görüyoruz. Sürdürülebilir ekonomik geli im için de ArGe ve yenilik çal malar n n sonuçlar na her zamankinden daha fazla ihtiyac m z oldu una inan yoruz… Dünyan n en güçlü ilk 10 ekonomisi aras na girme hedefimize ula mada ArGe ve yenilik çal malar n ya amsal bir önemi oldu unu dü ünüyoruz. Özellikle son y llarda, ülkemizdeki ara t rmac ve ara t rma personeli say s ndaki art h z umut vericidir. Son birkaç y lda, bu alanlardaki art h z nda Türkiye dünyada ilk üç s rada yer al yor. Bunu, 2005 y l nda 2010 y l için konan 40 bin tam zaman e de er ara t rmac hedefine 2006 y l nda ula lmas ndan da anlayabiliyoruz. Bu hedefi 2006 y l nda revize edilerek, 2013 y l için 150 bin tam zaman e de er ArGe personeli olarak de i tirdik. Bu umut verici geli melere ra men ülkemizdeki ara t rma personeli ve ara t rmac say s n n, geli mi ülkelerdekilerle kar la t r ld nda yetersiz oldu unu görüyoruz. Halen ülkemizde 10 bin çal an ba na dü en ArGe personeli say s sadece 30’dur. Ayn rakam n Almanya’da 125, ngiltere’de 107 ve Finlandiya’da 226. Bilim ve Teknoloji nsan Kayna Stratejisi ve Eylem Plan ’n n haz rlanmas karar alm t k. ubat ay nda yakla k 100 üniversitenin rektörünün kat ld bir toplant yap ld . Bu toplant da, rektörlerimiz, daha önce gerçekle tirilen toplant larda dile getirilen sorunlar öncelik s ralamas na tabi tuttular. Kendi aç lar ndan belirledikleri öncelikli sorunlar do rultusunda çözüm önerileri ürettiler. Belirlenen sorunlar n çözümü ve önerilerin h zla hayata geçirilmesi için, ilgili taraf ve kurulu lar n sürece kat l m n sa layacak bir koordinasyon kurulu kurulmas n planlamaktay z. nsan gücü, bilgi üretiminde dolay s ile teknolojik ve ekonomik geli mede en önemli rolü oynuyor. Bilgi tabanl toplumlar, nitelikli i gücüne gereksinim duyuyorlar. Nitelikli i gücü, tüm sektörler için gereklidir. Günümüzde.. bilgileri anlayabilecek, kullanabilecek ve yeni bilgiler üretebilecek yüksek nitelikli insan gücü, en kritik unsurlardan biri oldu. At l mlar gerçekle tirebilmek için, ülkemizdeki özgün kaynaklar n yan s ra, uluslararas kaynaklar da kullanmam z gerekiyor. Devlet okullar nda e itim gören bir ara t rmac n n, doktora derecesi alana, kadar kamu kaynaklar ndan kendisine yap lan yat r m, ortalama 150200 bin lirad r. Ülkemizden bir ara t rmac n n yurtd na göç etmesi halinde, çal t ülkeye sa lad katma de eri de göz önüne al rsak, bu kayb n ki i ba na milyonlarca liraya ula aca aç kt r. Bu kay p, sosyal maliyetler de hesaba kat ld nda, milyarlara ula abiliyor. Türkiye, çok uzun bir süredir bu kay plar n maliyetini üstlenmektedir. Ama bu durumu, kendileri için kazanç haline getirmi ülkeler de var… ABD’de çal an doktoral ara t rmac lar n yüzde 33’ü ABD s n rlar d nda do mu tur. Yine bu ülkede çal an yabanc uyruklu ara t rmac lar n oran yüzde 13 civar nda. Bu oran sviçre’de yüzde 20’yi buluyor… Ülkemizde uluslararas ara t rmac yok denecek kadar az. Bu durumu tersine çevirmek için, bir önceki toplant m zda, bu alandaki sorunlar n çözümüne yönelik olarak bir Uluslararas Ara t rmac lar Koordinasyon Komitesi'ni kurmu tuk… Amac m z, Türkiye’mizi uluslararas yat r mc için cazip hale getirirken, uluslararas yetenekli beyinleri de ülkemize çekmek. 5746 Say l ArGe Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakk nda Kanunu çerçevesinde OcakAral k 2008 döneminde, sadece kurumlar vergisi olarak, yakla k 590 milyon Türk Liral k te vik gerçekle ti. Gelir vergisi olarak 65 mükellef 6.7 milyon Türk Liras te vik ald . Sanayi Bakanl m za ba vuran 52 firma, bu kapsamda toplam 8.538 ArGe personeli çal t rma ve 3 milyar 160 milyon Türk Liras yat r m yapma taahhüdünde bulundu… Özgün teknoloji olmadan, bilgiyi üretip kullanma yetkinli ini geli tirmeden, de il küresel bazda, kendi s n rlar m z içinde rekabet etmek bile mümkün de il. Asl nda ArGe, yat r m için en kârl alanlardan birisidir; uzun vadelidir, sab r ister ama ArGe yat r mlar n n ekonomik getirisinin dünya ortalamas , firma düzeyinde yüzde 28 iken, sosyal getiri ise en az bu rakam n iki kat d r… Bilim insanlar için en uygun ortam n olu turulmas .. birinci önceli imizdir." *** Bu sözleri, biraz sadele tirerek ve k saltarak, Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu'nun 17 Haziran'daki toplant s nda Ba bakan' n yapt konu madan ald k. Konu man n içeri i üphesiz TÜB TAK Ba kanl ç k l d r. Ba bakan hemen her toplant da bu tür konu malar yap yor.. Alt na imza atabilirsiniz! Bu konu mas nda, Finlandiya ve Kore örneklerini veriyor. üphesiz, i in içeri ine, yani uygulanan bilim politikalar na bakarsan z, bu iki ülke bir süs olarak konu mada yer al yor… Onlardan esinlenen bir ey yoktur ülkede! Bunun ötesinde, TÜB TAK, göstergeleri abart yor. "ARGE eleman yeti tirmeye" önem veriyor, kaynaklar oralara aktar yor. Y lda üniversitelerden yakla k 300 projeye destek sa l yor. Ancak bu projelerin ç kt lar ndan haberimiz yoktur. Hangi projeye ne kadar kaynak aktar ld ndan ve biten projelerin ç kt lar ndan, toplum habersizdir. Bu konuyu ileriki say larda inceleyece iz. Gelecek cumaya kadar ho çakal n.