Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SA A 1. “Wilhelm Conrad …” (X ışınlarını buln, 1901 yılında Nobel fizik ödülünü alan Alman bilim adamı) – “… okunmamak” (adı anılmamak). 2. Eski Yunan’da müzisyenlerin konser verdiği basamaklı yer – Yunan alfabesini beşinci harfi. 3. “Feryadıma … vermedi bidaddan özge / Gözyaşı ile beslediğim taze nihalim” (Fuzuli) – Gök cisimlerinin yükseltisini ölçmekte kullanılan araç – Bir yüzey ölçüsü. 4. İnsan beyni – Kayseri’nin bir ilçesi – Açık duran baş parmağın ucundan işaret parmağının ucuna kadar olan uzaklık. 5. Bir çalgı türü – ABD’de bir eyalet. 6. İçinde magnezyum, kalsiyum, demir ve alüminyum bulunan, amfibol gruundan doğal silikat – Bir orta öğretim kurumu. 7. Söz – Ceylan derisi – “… Ruyan” (aktris) – Güreşte bir oyun. 8. Bir sayı – Çin, Japonya gibi Uzakdoğu ülkelerindeki tapınaklara verilen ad – “… çukuru” (En derin okyanus çukurlarından biri) – Bir organımız. 9. Kastamonu’nun bir ilçesi – Belleği geliştirme yöntemi. 10. Gözle ilgili – Defa – Marianne adalarının (Mikronezya) en güneyde olanı. 11. Hayalı karate – Kabayel. 12. “Ara …” (fotoğraf sanatçısı) – Havada on milyonda bir oranında bulunan, renk Hazırlayan: siz, kokusuz asal gaz – Romen rakamıyla “550”. 13. İlker Adapte etmek – İnce dantel. 14. Alüminyum ve poMumcuoğlu tasyum sülfatından oluşan, sıcak suda eriyen, tadı buruk ve buruşturucu bir cisim – Uzak – Yanardağ ağzı. 15. Altının simgesi – Eski Yunan mitolojisinde, balmumundan kanatlarıyla göklerde uçan ilk insan – İsviçre’de bir kanton. YUKARIDAN A A IYA 1. Tüberküloz mikrobunu bulan, 1904’te Nobel ödülünü kazanan bilimadamı – Guatr. 2. Bazı hastalıklarda yüzde, ellerde, ayaklarda görülen iltihapsız şiş – Mihrace karısı – Düş. 3. Denizin çekilmesiyle oluşan, yurtlanmaya elverişli arazi – Rusça evet – Keten tohumu ve benzeri bitkilerin kaynatılmasıyla elde edilen, sıcak olarak tülbent içinde vücuda dıştan uygulanan ilaç. 4. Japonya’da kullanılmış eski bir hacim ölçüsü – İran’da bir kent – Yüz, surat. 5. Bir tür antilop – Sert ve geçici bir yel – Erdek’in turistik köylerinden biri. 6. Dikit – Çıplak. 7. Döküntü bulunmadığı için hiçbir tehlike bulunmayan yer – Ortodoks resmi – Zaman çabuk geçmek. 8. Çelik – Hile, entrika – Ötücü bir kuş. 9. Uyuşturucu bir madde – Birinin tüm malı. 10. Birbirine bağlı, birbiriyle ilgili şeylerin oluşturduğu dizi, sıra – Bir atmosfer tabakası – “İç imdi iç şarabını / … bir yana hicabını” (Recaizade Ekrem). 11. Kekliğin boynundaki siyah halka – Erkek ve dişi gametin birleşmesiyle oluşan döllenmiş hücre – Solistleri Jim Morrison olan efsanevi rock müzik grubu. 12. Truva savaşına katılan, zamanın ünlü kahinlerinden Kalkhas’ı sorduğu sorularla yenen ve onun üzüntüden ölmesine neden olan ünlü kahin – Güzel bir çiçek. 13. İndiyumun simgesi – Yanağın alt kısmı – büyük davul, kös – İskambilde koz. 14. Bir papağan türü – Rusya’da bir ırmak – Koca. 15. Ölçü aletlerinde sayı ya da işaret göstermeye yaryn hareketli iğne – Ünlü bir yazarımız. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 B L A İ S E P A S C A L MA 2 İ O S İ MYAC I AGAH 3 G R A Y U R V İ RÜS 4 B İ L A R K S I K L EH 5 A MN EMO T E K N İ RU 6 N B A MA RON A K S U 7 G İ G İ İ D AA İ P Ş 8 T E TANOS BULUCU 9 E K S E N N MA İ T LA 10 B İ T N İ K AU İ KNA 11 A B E L EKTRON İ RA 12 T İ L K İ UMAR AKKA 13 L İ NAT NASA EB 14 T İ K İ KURADA U A 15 A M A R C O R D ALAŞ I M ilginç SORULAR Gözlerin uyku s ras nda durumu Soru: Uykudayken gözler ne yapar? Yanıt: Popular Science Temmuz 2009 Başınızı yastığa koyduğunuz zaman gözler işlevlerine devam etmektedir. Doktor Michael Breus uyku konusunda merak edilen soruları yanıtladığı www. SoundSleepSolutions.com isimli web sayfasında, bu işlevin yalnızca karanlığı aydınlıktan ayırt etmek olduğunu söylüyor. Ve parlak ışık veya gün doğumunda insanların uyanmasını buna bağlıyor. Ne var ki gözler uyku sırasında beyne görüntü ile ilgili bilgi göndermezler. Aslında gözler ile beyin arasındaki bağlantının her uyanışta yeniden yüklenmesi gerekir. Breus bu konuda şöyle konuşuyor: “Beynin insanın uyandığını anlaması için 30 saniye geçmesi gerekir. İşte bu nedenle nesneleri hemen bütünüyle göremezsiniz.” Hızlı–GözHareketleri (RapidEyeMovementREM) denilen uyku evresinde gözler ileri geri hareket eder. Ancak bu sırada beyne görsel veri göndermez. Ancak görsel korteks –görüntüleri işlemden geçiren beyin bölümü aktif haldedir. Bilim insanlarına göre bu faaliyet, bellek oluşumunu pekiştirir. Başka bir deyişle gün içinde olan biten ile ilgili anıları sabitler. Oyuncu hayvanlar Soru: Oyun yaln zca memelilere özgü bir davran ekli midir? Yanıt: Popular Science Temiz 2009 Diğer hayvanları izleyenler bu sorunun yanıtının “hayır” olduğunu bilirler. Bir kuş küçük bir çakıl taşı ile saatlerce oynayabilir. Tennessee Üniversitesi’nden hayvan davranış uzmanı Gordon Burhardt, oyunu hayatta kalmak gibi bir amaca hizmet etmeyen davranış olarak tanımlıyor. Burhardt hayvanın karnının doyduğu ve gerilim altında olmadığı zamanlarda oyun oynadığına dikkat çekiyor. Bu tanıma göre ormanda herkesin oyun oynuyor olması gerekir. Karga ve atmaca gibi büyük beyinli kuşlar oyunculuklarıyla ünlüdür. Bunlar birbirleriyle köşe kapmaca oynarlar ve birbirlerinin yiyeceklerini kapmaya çalışırlar. Diğer hayvanlar bu kadar oyuncu olmasalar da, oyunculukta kuşlar ve memelileri aratmazlar. Ne var ki bunların oyunculukları bazı bireysel örneklerle sınırlıdır. Örneğin Washington DC’deki hayvanat bahçesinde bir Komodo canavarı, bakıcılarıyla halat çekme oyunu oynarken, diğer hayvanat bahçelerinde kaplumbağaların burunlarıyla top zıplattıkları ve halkalar oluşturarak yüzdükleri izlenmiştir. Alberta’daki Lethbridge Üniversitesi’nde hayvan davranış uzmanı Sergio Pellis, arı ve balıkların da oyun oynadıklarını ileri sürüyor. Sonuç olarak oyun oynama alışkanlığının yalnızca memelilere ve büyük beyinli hayvanlara özgü olmadığı artık kesinleşmiş durumda. d ü ş ü n SORULAR 1160. sayıdaki Tombala isimli bilmecenin yanıtı: ÜÇ BASAMAKLI ÜÇ SAYI Her bir rakamı bir kez kullanarak üç basamaklı üç sayı buldum. Bu sayılardan biri tam kare iken, diğer ikisi asal sayıdır. Hepsinin toplamı ise 2009’dur. Soru: Bu üç basamaklı üç sayıyı bulunuz. Kaynak: New Scientist 7 Şubat 2009 –Sayın Necah Büyükdura’nın denetiminden geçmiştir. Son 7 taşın masadan gitmesi 128 değişik yoldan olur. Bunların 10’unda son giden taş 14 (ikinci taş) olur. Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Süleyman Çevikerİstanbul, Necah BüyükduraAnkara 19 Haziran tarihli bulmacanın çözümü Not: Yanıtlarınızı, bilmeceyi düzenleyenlerin eposta adreslerine değil, (reyhan@cumhuriyet.com.tr) eposta adresine veya derginin 3.sayfasındaki "İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ" başlığı altındaki adrese postayla gönderebilir veya telefon ya da faks ile bildirebilirsiniz.