Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SA A 1. Maddenin atomik teorisini geliştiren İngiliz kimyacı (resimdeki). 2. Doğuştan meme ucu yokluğu – Bankaya para yatıran kimse. 3. Yılan – “Hidrojen gücü” anlamındaki kısaltma – Japonya’nın küçük para birimi. 4. Erdişi, hünsa – Mısır tanrılarının en eskisi. 5. Amerika, Avustralya ve Okyanusya’nın sıcak bölgelerinde yetişen tırmanıcı otsu bitki. 6. Kolayca yutulabilmesi için küçük toparlak durumuna getirilmiş ilaç – Antlaşma. 7. Mihrak – İş göremez durumda olan. 8. Yılmaz Erdoğan’ın bir filmi – Alaz. 9. Bir sayı – İçinde maden eritilen kap – Eksiksiz, bütün. 10. Mikroskop camı – bir nota – İran’da bir kent. 11. İşitme taşı – Bir meyve. 12. Afrika’da bir ırmak – Efor – Letonya’nın başkenti. 13. 1912 yılında batan transatlantik – Sodyumun simgesi – Cilve. 14. Delta – Dilsiz. 15. Sosyolojide kabile bölümü – Hazırlayan: Atatürk’ün doğduğu kent – Namuslu. İlker Mumcuoğlu YUKARIDAN A A IYA 1. Mantar gibi ilkel bitkilerde dişi cinslik hücresi – Üç kez yinelenince bir Meksika dansının adını oluşturan hece. 2. Bir şeyin en yüksek ve sivri noktası – Özellikleri bakımından silisyumla kalaya yaklaşan, parlak beyaz renkli, basit element. 3. Azot’un eski simgesi – Nabokov’un ünlü romanı. 4. Tropik bölgelerde yetişen, bazı erguvangillerden çıkarılan ve cila yapmakta kullanılan bir çeşit reçine – Azeri çalgısı. 5. Ad belirtilerek yapılan. 6. Elektrik birimine adı verilmiş olan, buhar makinesini geliştiren İskoçyalı mühendis – Dogma. 7. Bir çeşit deniz memelisi – Anlam – Ceviz ya da badem içi. 8. “Sir Frederick …” (Uranus gezegenini keşfeden, Alman asıllı İngiliz gökbilimci) – Anasına düşkün çocuk. 9. Bir tür bağımsız büyük il – Britannica Ansiklopedisi’ni simgeleyen harfler – Cezayir’de bir ırmak. 10. Cisimleri çift gösteren görme bozukluğu – Lenf. 11. Duygu – Filin atası olan, soyu tükenmiş hayvan – Gelecek. 12. Lümen (kısa) – Gemi bağlama halatı – Beyaz. 13. Dolaşma – Put, fetiş – Kalender kimse. 14. Eski İskandinav mitolojisinde baştanrı – Bir vergi türü – Çanakkale’nin bir ilçesi. 15. Mezopotamya’nın fırtına, savaş ve ay tanrısı – İnce, kibar davranan. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ilginç SORULAR Ay ve depremler Soru: Ay, Yeryüzü’nde depremlere neden olur mu? Yanıt: Yeryüzü’nün katı yüzeyi, okyanuslar gibi güneş ve ayın kütleçekimine bağlı olarak deforme olur. Jeologlar uzun süredir bu olgunun depremlere neden olup olmadığını araştırıyorlar. Artık bu sorunun yanıtı biliniyor. Güneş ve ay, denizlerde gelgit olaylarına yol açmalarının yanı sıra Yeryüzü’nün kabuğunu ve üst mantosunu çeker. Bunun sonucunda günlük “Yer gelgitleri” ortaya çıkar. Yer gelgitlerinin en güçlü durumunda bu çekilim, tektonik levhaların üzerinden yeterli bir miktarda basıncı kaldırarak, birbirlerinin üzerinden kaymalarını sağlar. Ancak bu gerilimler, normal tektonik hareketlerin yarattıklarından binlerce kez daha zayıftır. Dolayısıyla sismik faaliyetler ile gelgitler arasında bir ilişki olduğunu düşünmek mümkün değildir. Fransa’daki Ulusal Coğrafya Enstitüsü’nden Laurent Metivier ve ekibi, böyle bir bağlantı olup olmadığını araştırmak için 40.000’den fazla deprem kayıtlarını inceledi. Sonuçta depremlerin yalnızca %1’nin Dünya’nın gelgitleriyle çakıştığı ortaya çıktı (Earth and Planetary Science Letters, DOI: 10.1016/j.epsi.2008.12.024). Metivier bu sonuçlarla ilgili görüşlerini şöyle dile getiriyor: “Bu küçük bir oran. Fakat çok geniş bir veri tabanından yararlandığımız için bunun random bir varyasyondan kaynaklanmış olma şansı çok küçüktür.” Venüs’ün parlakl n n nedeni Soru: Venüs baz dönemlerde niçin daha parlak görünür? (Behçet Demircan’ n sorusu) Yanıt: Hasan H. Esenoğluİstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Venüs her zaman parlaktır! Çünkü gezegenin varoluşundan bu yana sahip olduğu çok kalın atmosferi hiç incelmedi; üzerine düşen tüm ışıkları özellikle Güneş'ten gelenleri neredeyse olduğu gibi büyük oranda yansıtır (doğal ayna!)... sürekli parlak oluşu buradan gelir... Bu yıl niye parlak? Nedeni Venüs'ün bu aylarda bize gittikçe yaklaşması parlaklığını da eski yıllara göre arttırmıştır... son yılların en parlak Venüs'ü 17 Şubat'ta gerçekleşti. Bu durumu ilk fark edenlerden olduğunuzu belirtmem gerekiyor... Ay bize çok yakın, dolunay evresinde en parlak görünür, dolunay dışındaki evrelerde parlaklık azalır... Aslında Venüs de Ay gibi evre gösterir, onun da dolunayyarım ayhilal gibi görünümleri vardır. Fakat bize Ay'dan çok uzak mesafede olması Venüs'ün parlaklığındaki artmaazalma evreden çok doğrudan bize olan uzaklığına bağlıdır... 2003 yılında Mars'ın Dünya’ya en yakınına geldiğinde görünümünün büyüdüğünü ve dolayısıyla parlaklığının da ne kadar çok arttığını hatırlayalım! T Y U R A T A M E U R O P A A N A F O R H U B B L E L R E R İ R K E A R A A K K S U T A U K A U N K A E K S H A O C T O F L D İ A T V Y İ C B A E T N T R A E L İ E Z D A R L İ O N K İ K İ R İ K O L E F İ N V A K T A K S N E İ N F T L E İ R N İ A N D A A S E T İ K T A O S R İ T E T R A E M N O D A K A R E T İ K M L İ A N M T O N İ N İ A K A T O N T E H İ S E N T L E M U Z E Z İ d ü ş ü n SORULAR ARDIŞIK ASAL SAYILAR Düzenleyen: Necah Büyükdura (necah26@gmail.com) Elindeki listeyi Niyazi'ye gösteren Mehdi, "Bu, 101'den 601'e kadar olan asal sayıların, her ardışık olan dört tanesinin toplamını sıralayan listedir. Bu toplamlardan birisi, benim okul numaramdı, ilk okulda... Bu numaranın dört katı olan bir sayı da bu listede var!.." diye anlattı. Listeyi inceleyen Niyazi, "Ben de listedeki bir sayının dört katı olan bir sayı buldum listede." dedi. Mehdi, "Bulduğun sayı, benim okul numaramın dört katı olan sayıdan büyük mü, küçük mü?.. Söyleyebilir misin?" diye sorunca, Niyazi "Ben senin ilkokul numaranın kaç olduğunu söyleyebilirim, şimdi!.." dedi. 1142.sayıdaki “Gazze’de Vahşet” isimli bilmecenin yanıtı: TERÖR = 14707 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Süleyman Çevikerİstanbul, Ender Aktulgaİstanbul, Güngör Bingölİstanbul, Naim Uygunİstanbul, Nesrin Gönülİst. 1141.sayıdaki bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Sami AkpınarÇorum 13 Şubat tarihli sudoku ‘nun yanıtları SORU: Mehdi'nin İlkokuldaki numarası kaç idi? Not: Yanıtlarınızı, bilmeceyi düzenleyenlerin eposta adreslerine değil, (reyhan@cumhuriyet.com.tr) eposta adresine veya derginin 3. sayfasındaki "İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ" başlığı altındaki adrese gönderebilir, telefon ya da faks ile bildirebilirsiniz. 1144/15 20 Şubat 2009