Katalog

HAFTALIK BULMACA 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. 1927’de, tek başına, hiç konaklamadan, Kuzey Atlantik’i ilk kez geçmeyi başaran Amerikalı havacı (resimdeki) Atmosferin alt tabakalarındaki küçük su ya da buhar tanelerinden oluşan bulutların çok alçalarak yeryüzüne inmesiyle oluşan duman. 2. Güneş ışınlarıyla tedavi Edirne’de, Kırkpınar güreşlerinin yapıldığı yer. 3. Eşyayı sarmaya yarayan malzeme Bir bilgiyi gösteren simgeler dizgesi Havva’nın Batıdaki adı Yabancı. 4. Romanya’nın plakası Nikelin simgesi Yeni Zelanda’nın yerli halkı Doğuştan meme ucu yokluğu. 5. Lise giriş sınavlarını simgeleyen harfler Türkiye’nin plakası Çozümlemeli Spielberg’in bir filmi. 6. AIDS testi Bir kan grubu Yeni Zelanda’da yaşayan, uçamayan bir kuş Bahreyn’in başkenti. 7. Cinsiyet hücreleri dışında, vücut hücrelerinin tümü Rezerve baskıyla yapılan süsleme Parça, kısım İki sert cismi birbirine bağlamaya yarayan, iki ucu sivri ve kıvrık metal parça. 8. Kolombiyumun simgesi Hata, gaf Bataklıkgazı Rafadan. 9. Perhiz, diyet Yarı karanlık İstif Dudak. 10. Özenli, düzgün Çaresiz Su. 11. Sıcak, nemli iklimlerde oluşan, kahverengi, temiroksit ve alüminyum bakımından zengin toprak Dar ve kalınca tahta. 12. Galyumun simgesi Tir Matematik. 13. Asya’da bir ülke Soyu tükenmiş bir hayvan. 14. Aceleci Antalya’nın bir ilçesi Kazanç. 15. Küçük demiryolu Hava basıncı birimi Engel. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1. Renkli fotoğraf çekme usulünü bulan, gramofonu Edison’dan önce açıklayan, Çirozname adlı şiiriyle de ünlü, Fransız bilgin Yabancı. 2. Soluk alma aracıyla organizmanın hücreleri arasında oksijen ve karbon gazını iletmeyi sağlayan, bileşiminde demir, azot, oksijen, hidrojen kömür ve kükürt bulunan alyuvarların en önemli maddesi Tün. 3. Albay (kısa) Gümüş Çam ağacının reçineli kabuğu. 4. “Meg ...” (aktris) “Viva ...” (Elia Kazan’ın ünlü filmi) Satrançta bir değerlendirme ve klasman sistemi. 5. Nabokov’un bir romanı Basit şekerlerin ortak adı Bir balık türü. 6. Japonya’da, toplumdan dışlanmışlar sınıfı Piston Bir bağlaç. 7. Bölünmeler öncesinde Polonya’da soylu sınıf temsilcilerinin oluşturduğu meclis Namuslu Azeri çalgısı Kol, kısım. 8. Lavrensyumun simgesi Simyacıların kurşuna verdiği ad Çirşotunun kökünün öğütülmesiyle yapılan ve su ile karılarak tutkal gibi kullanılan esmer, sarı bir toz. 9. Altın postu aramaya gidilen, Argonautlar seferinin kahramanlarından biri Bir tür sağlam, yumuşak dana ya da öküz derisi. 10. Neptünyumun simgesi Tabaklanmış ceylan derisi Sık gözlü ağ Ruhsal yaşama ve bedene egemen olmayı sağlayan Hint felsefe sistemi. 11. Obelisk Çok güçlü bir ışık kaynağı. 12. Sarımsı yeşil renkli, cam parıltılı, magnezyum ve demirli silikat Bir akaryakıt ürünü. 13. Güzelduyu Yergisel. 14. Radyumun simgesi Endonezya plaka işareti Tanzanya’nın plakası Kamer Bir nota. 15. Kumtaşı Bin metrenin kısa yazılışı Bir organjn yuvarlak ve birbirinden ayrılmış parçalarından her biri Seçkin. 16. Meteorolojik olayların bütünü Akarsu yatağı. 17. Kabiliyet. 18. Bir nota Alkol. 19. Mersin ilinin eski adı Bir av kuşu. 20. Silisik asidin bazlarla birleşerek oluşturduğu tuz. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ilginç SORULAR HDL’yi yükselten ilaçlar Soru: HDL veya başka bir deyişle “iyi kolesterol”ü yükselterek kalp hastalıklarını önleyen bir ilaç üzerinde çalışmalar yapıldığını duydum. Bu çalışmalar ne aşamada? (İstanbul’dan Betül Erguvan soruyor) Yanıt: Kardiyologlar, uzun süredir LDL’yi (kötü kolestrol) düşüren statin adı verilen ilaçlar gibi HDL’yi yükseltecek ilaçların peşinde. Bu iki ilaç (LDL’yi düşüren, HDL’yi yükselten) birlikte kullanıldığında kalp hastalıklarına karşı güçlü bir silah elde edilebilecek. Aşırı yükSaf kolesterol kristalleri sek LDL, damar içlerinde plaka oluşumuna yol açıp, kalp krizi ve inme riskine yol açarken, HDL plakalardan kolesterolü silip süpürerek bu riski azaltır. “HDL’yi artırmak damarlardaki çöpü temizlemek için daha fazla çöp kamyonu göndermeye benzer” diye konuşan Oakland Araştırma Merkezi’nden kolesterol uzmanı Dr. Ronald Krauss, “Eğer HDL’yi arttıracak yeni bir ilacı geliştirebilirsek milyonlarca insan bundan faydalanabilir” diyor. Pfizer, geçen günlerde HDL’yi arttıran “Torcetrapib” isimli ilacın klinik deneylerine son verme kararı aldı, çünkü ilacın ölümleri azaltacağı yerde mortaliteyi %60 oranında artırdığı ortaya çıkmıştı. Şu anda diğer ilaç şirketleri Torcetrapib ile aynı sınıfa dahil başka ilaçlar üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. Bütün bu ilaçlar CETP adı verilen proteini hedef alıyor. Bu protein kolesterolün geri dönüşümünden sorumlu. Bilim adamları 1990 yılından bu yana bu madde üzerinde çalışıyor. New England Journal of Medicine’da o yıllarda yer alan bir makale, Japon deneklerde CETP’nin doğal olarak çok düşük seviyelerde seyrettiğini, ancak HDL düzeylerinin çok yüksek olduğunu belirtiyordu (Japon deneklerde HDL seviyesi desilitrede 100 miligramı aşıyordu. Oysa normal düzey kadınlarda 50 veya üzeri, erkeklerde 40 veya üzeridir). Torcetrapib’in ilk denemelerine yol açtığı en önemli yan etki tansiyonu yükseltmesiydi. İkinci aşamadaki denemelerde Torcetrapib ve iki farklı ilaç daha denendi. Bu aşamada üç ilacın da hastaların HDL düzeylerini belirgin bir şekilde artırdığı izlendi. Ancak hiçbiri damar içi plakaları azaltmamıştı. Kimse bunun nedenini anlayamadı. HDL ve sağlıklı kan damarları arasındaki bağlantıyı herkes kabul ediyor; ancak bunların kötü etkilerinin ilaçla nasıl bertaraf edilebileceğini kimse bilmiyor. Bu arada HDL düzeyini artırmak isteyen bir kişi ilacın dışında neler yapabilir: 1) Niaspan adı verilen ilaç –B vitamini niacin’in bir versiyonu HDL yüzeyini %25 oranında arttırıyor, ancak menopozdaki kadınların yaşadığı “ateş basması” sendromlarına yol açıyor. 2) HDL, ayrıca yaşam tarzında yapılan değişikliklerle de arttırılabilir. Egzersiz HDL’yi %5 oranında yükseltebilir (Eğer günde bir saatten fazla egzersiz yapılırsa daha fazlası da artabilir). 3) Kilo vermek de yararlıdır; özellikle karın bölgesindeki yağların erimesi etkilidir. Benzer şekilde trans yağ oranının ve işlenmiş şekerin düşük olduğu, ancak balık, tam buğday, meyve ve sebzenin tüketim miktarının yüksek olduğu beslenme şekilleri de HDL’yi yükseltir. 4) Sigarayı bırakmak, ancak günde belirli bir miktarda (kadınlar için günde bir kadeh, erkekler için iki kadeh) içki de HDL’yi az da olsa yükseltir. Kaynak: Newsweek, 9 Nisan 2007 1046.sayımızdaki “CANAN” isimli bilmecenin yanıtı: DARCAN = 248349 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Süleyman Çevikerİstanbul, Nesrin Gönülİstanbul, Sebahattin BektaşSamsun, Nuray Geyikİstanbul, Ender Aktulgaİstanbul, Naim Uygunİstanbul, Güngör Bingölİstanbul, Yücel GünDenizli, Özen Gün Uralİstanbul, Ahmet AvşaroğluAnkara, Sevil AvşaroğluAnkara, Aydın BingölAnkara J O H A N N E S K E P L E R AME SWA HMA P A N A EURO R İ S TOT L ENF İ K İ F S N EK İ N T E P C AR İ Y ER N KO A İ P E L İ N KURUP İ K L EKT İ U AM A R P T P L A T T AKANY KREAS A OTORAY E L E S T İ K R L EN A T M İ R B İ T İ OT AKADEM İ EH İ L R B L İ İ P EA T AZ İ Y NA İ RAEU ZMN A A E T İ ON ARA NK TON K ON B N OMA VOL GA L A A A L N İ SA İ T Y ANK AKKA T E R İ N A AR L İ AN İ A T N AR İ S E d ü ş ü n BUL ZAMAN RÜZGÂR GİBİ GEÇMİŞ 1047.sayımızdaki “Zaman Rüzgâr Gibi Geçmiş” isimli bilmeceyi soru kutucuğu unutulduğu için okuyucularımızdan özür dileyerek yeniden yayımlıyoruz. Yaşlı adam, dalgın gözlerle, geçmişi hatırladı ve ağzından şu kelimeler döküldü: “ZAMAN, RÜZGAR GİBİ GEÇMİŞ” ZAMAN R Ü Z GA R G İBİ + GEÇMİŞ Oniki harften oluşan bu haftanın bulmacasında “E” ve “Ü” harfleri dışındaki on harfte 0’dan 9’a kadar 10 değişik rakam kullanılmıştır. “ZAMAN” ve “GEÇMİŞ”, iki ASAL sayıyı temsil etmektedir. Düzenleyen: Süleyman Çeviker CBT 1048/ 23 20 Nisan 2007