Katalog

Sağlık Prostatla ilgili sık sorulan sorular Ü lkemizdeki prostat hastalıkları üzerine yaklaşık bir istatistiksel değer veremiyoruz. Almanya da her yıl 11000 erkek prostat kanserinden ölmekte, 45 yaş üstü erkeklerin %15’inde prostat kanseri tanısı konmakta ve her yıl kırkbin kadar erkeğin prostat kanserine yakalandığı bildirilmektedir. ABD de ise her 6 erkekten birinde yaşamlarının herhangi bir döneminde bu kanserin ortaya çıkma ihtimalinin yüksek olduğu bildirilmektedir. Doğru bilgilendirme, doğru bilgiye kolay ulaşma, yanlış ve eksik bilgiden korunma gelecek yıllarda da "sağlığın" gündeminde olacaktır. İtalyan Üroloji Derneğinin kamuoyunu bilgilendirme ve konuya dikkat çekmek amacı ile yaptığı çalışmalar kapsamında, hastaların sık sorduğu soruları, burada okuyucunun dikkatine sunmaktayız. 1. Prostata uygulanan girişimler kanser hariç erkekte iktidarsızlığa sebep olabilir mi? Hayır. Bu girişimler özellikle bazı komplikasyonlar dışında (istenmeyen yan etki), doğrudan erkeğin cinsel işlevine bir etkileri olmaz. Sık rastlanan tek yan etki ise meninin geri kaçmasıdır (penisten dışarı atılması yerine). 2. Kronik (müzmin)prostat iltihabının sebebi daima mikrobik midir? Hayır. Bazen mikrop (bakteri) ihtiva etmeyen iltihabi olaylarda olabilir ve bunların tanısının konması kolay olmayabilir.Yaklaşık dörtte bir oranında mikropsuz prostat iltihabına rastlanır. 3. Kronik prostatit (müzmin prostat iltihabı) olan cinsel hayattan uzak kalmalı mıdır? Hayır. Prostat iltihabı ve bunun tedavisi düzenli cinsel hayat yaşamaya engel olmaz. Ancak muhtemelen erken boşalma, ağrılı ve keyifsiz boşalmaya karşı koruyucu önlem alınmalıdır. 4. Prostat büyümesi sebebi ile ilaç kullanmaya başladığımdan beri cinsel ilişki esnasında meni görmüyorum, çıkmıyor mu? Alfa reseptör blokeri denilen ilaç gurubu, prostatın büyümesine karşın en uygun tedavi alternatifidir. Bazı hastalarda meni geri kaçması olabilir. Bu durum geçicidir ve özel bir tedavi gerektirmez. 5. Prostat büyümesi için ilaç kullanımı ne kadar süre ile uygulanabilir? Alfa reseptör blokerleri olsun, periferik antiandrojen ilaçlar (finasterid, dutasterid) olsun, uzun süreli tedavi (en az 6 ay 2 yıl) için düşünülmüştür.Hastanın ilaca bağlı önemli şikayetleri olmadığı müddetçe, üroloji uzmanının gerek gördüğü süre kullanılmalıdır. İdrar akım ölçümü ve kalan idrar ölçümü ile tedavi etkinliği pratik bir şekilde uzman hekim tarafından değerlendirilir. 6. Prostat kanseri başlangıç döne minde şikâyetlere sebep olabilir mi? Hayır. Prostatın kanseri, başlangıç evresinde belirti vermemesinin, prostatın kapsülüne yakın çevresel dokusundan portakalın kabuğu örneği genellikle ortaya çıkmasına bağlı olduğu kabul edilir. İleri evrelerde idrar yapma zorluğu yaratabilecek şikayetlere sebep olur. 7. Prostat kanseri genç erkeklerde de görülebilir mi? Hayır. Prostat hastalıkları her yaşta görülebilir. Prostatın iltihabi hastalıkları 2050 yaş arasında görülmekle birlikte, iyi huylu büyümesi ve kanseri daha ileri yaş Resim 1 : Parmakla prostat muayenesi Resim 3 : Prostat kestane büyüklüğünden küçük bir portakala kadar ulaşabilmektedir. Resim 45 : Kanser taramasında prostatın ultrasonla makattan değerlendirilmesi ve görünüşü larda 50 yaş ve üstünde sık görülmektedir. 8. Hangi yaşta düzenli muayene ile prostat kanseri erken tanısı konabilir? 50 yaşından sonra, yılda bir defa üroloji uzmanına gidilerek, makattan prostatın parmakla muayenesi ve kanda PSA değerine bakılarak eğer varsa hastalığın erken tanısı ve onu yenmek için en etkin ve geniş imkanların kullanılması mümkün olur. 9. Prostat kanserinin ortaya çıkması nı önlemek için ne yapabilirim? Somut bir reçete olmamakla beraber, düzenli yaşam koşulları,beslenmede sebze ve meyva ağırlıklı, zeytinyağı, selenyum, likopen ve E vitaminin koruyucu etkisi üzerine araştırmalar yayınlanmaktadır. 10. Prostat kanseri hastası cinsel yaşamını kısıtlamalı mı? Hayır. Cinsel hayatın sıklığının, hastalığın ilerlemesine bir etkisi yoktur. 11. Prostat kanseri irsi (ailesel) bir hastalık mıdır? Hayır. Buna rağmen son yıllarda yayınlanan bilimsel makalelerde ailelerinde prostat kanseri (babaerkek kardeş) olanların yakalanma risklerinin 2.5 kat daha yüksek olduğu görülmektedir. Bu risk gurubunda olanların daha sık kontrolü yapılmalıdır. 12. Prostat kanseri tanısı için muayenede ne yapılır ? Üroloji uzmanı hekim, kanda PSA değer(lerine) bakar, hastayı dinler ve hikayesini alır. Sonra makattan parmakla prostatın değerlendirilmesi yapılır. Bu normalde ağrılı bir muayene değildir ve bunun yerine yapılacak başka muayene usulü en azından şimdilik yoktur. 13. İyi huylu bir prostat büyümesi (benign), prostat kanserine (malign) dönü şebilir mi? Hayır. Her iki bulgu birbirinden tamamen farklı ve ayrıdırlar. Beraber aynı prostat içinde olabilirler, ancak her iki patolojik yapı arasında doğrudan bağlantı yoktur. 14.Prostat kanserinin kesin tedavisi mümkün mü? Evet. Hastalığın ilk evresinde tanı konulduğunda, kesin tedavi ve hastalığın yenilmesi mümkündür. Bunun içinde önleyici koruyucu tedbirler ve erken tanı gereklidir. 15.İyi huylu (benign) prostat büyü mesi, vücudun diğer organlarına zarar ve rebilir mi? Evet. Eğer bu iyi huylu, genişleyip, büyük bir kestane cesametine ulaşan gudde (bez), doğru tedavi edilmeyip ihmal edilirse, böbreklerde ve sidik kesesinde düzeltilmesi mümkün olmayan zarara sebep olabilir. Derleyen: Dr Murat Diren Üroloji Uzmanı www.uromer.com Türk Üniversiteleri Açık Erişimi H er yıl bir Anadolu üniversitesinde yapılan Akademik Bilişim Konferansı 911 Şubat tarihlerinde Pamukkale Üniversitesinde, BilgiTek Sempozyumu ile birlikte yapıldı. Ülkenin dört bir köşesinden, üniversitelerin, bilgi teknolojileri ile ilgili 1000'i aşkın katılımcısı ile gerçekleşen konferansta 150'yi aşkın bildiri sunuldu. Üniversitelerde bilgi teknolojileri altyapısı, kullanımı, eğitimi ve üretimini tüm boyutlarıyla tanıtma, tartışma, tecrübeleri paylaşma, ve ortak politika oluşturma ağırlıklı konferansta 30 kadar bilişim firması da ürünleri sergiledi, seminerler verdi. Bilişim konusunda teknik gelişmlerin yanında, güncel sorunların çözümü, bilimsel hesaplama, eiş, eöğrenme, ekurum ve edevlet konularıının yanında açık kaynak ve açık erişim konuları konferansta öne çıktı. Üniversite kütüphanecilerini bir araya getiren EKütüphane oturumlarının ana teması "Açık Erişim ve Kurumsal Arşivler" idi. Bugün dünyada 24.000 bilimsel dergide yılda 2,5 milyon makale yayınlanmakta. Araştırmacılar ve araştırma kurumlarının yayımladıkları makalelerin ve diğer bilimsel yayınların başkalarınca kullanım düzeyini belirleyen etki faktörünü yakalayabilmek açısından bu, çok rekabetçi bir ortam demektir. Etki faktörün yükseltebilmek için yayınları mümkün olduğunca erişilebilir kılmakta yarar vardır. Bunun en etkin yolu da açık erişim standartlarına uygun kurumsal arşivlerin kurulmasıdır. 988/14 25 Şubat 2006 Açık Erişim kavramı İnternetin kütüphane, bilimsel dernekler ve bilimsel alanına getirdiği yeni bir kavramdır. Günümüzde dünyada 600’den çok açık arşiv var, bunların sayısı giderek artmaktadır. Türkiye’de örneklerine rastlanmaya başlanmışsa da henüz yaygınlık kazanmayan kurumsal arşivlerin üniversitelerimizde oluşturulmas araştırma etkinliklerinde verimlilik ve yenilikçiliğin zenginleşmesine önemli bir katkı yapacak, yayınlarımıza yurt dışından talepleri artıracaktır. Biz, konferans yürütücüleri, çeşitli üniversitelerin kütüphanecileri, Türk Kütüphaneciler Derneği, Üniversite ve Araştırma Kütüphanecileri Derneği, Anadolu Üniversite Kütüphaneleri Konsorsiyumu (ANKOS) ve Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) temsilcileri, Açık Erişimin ülkemizde yaygınlaşması, ülkemizin bundan yararlanması gereğine işaret ederek, bunun için katılımcı ve saydam bir şekilde birlikte çaba harcama ve politika geliştirmek kararımızı açıklar ve 1.Devletçe, kamu fonları ile yürütülen araştırmaların sonuçlarının ve yapılan yayınların, ülke çıkarları açısından açıklanması sakınca taşımadığı sürece, eşgüdümlü olarak ulusal veya kurumsal arşivler aracılığıyla açık erişime sunulması için düzenleme yapılması; 2.Yükseköğretim Kurulu?nun (YÖK) yönlendirdiği üniversitelerin yıllık değerlendirmelerinde kurumsal arşivlerin kurulması ve geliştirilmesinin öngörülen ölçütlerden biri haline getirilmesi; 3.Açık erişim ve kurumsal arşivler konusunda uluslararası düzeyde yaygın kabul görmüş bulunan Berlin Bildirgesi?nin ülkemizde de benimsenmesi gereğini kamuoyuna ve yetkililerin bilgilerine saygılarımızle sunarız. Konferans yürütme kurulu adına Doç. Dr. Mustafa Akgül http://ab.org.tr/ab06/