Katalog

Kök Hücre Araştırmaları Klon kahramanının yıldızı çabuk söndü Koreli bilim adamı Hwang WooSuk’un, embriyonik kök hücre çalışmalarındaki başarısının açıklanmasından bir süre sonra Nature dergisinde, Hwang WooSuk’u suçlayan bir haber yayımlandı. Bilim dergisi, kopyalama tekniğinde kullanılan yumurta hücrelerinin çalışanlardan alındığını öne sürüyordu. Bilim adamı bu suçlamalara, sonunu kadar karşı çıktı. Ama ne yazık ki kendi üniversitesinde yapılan inceleme, hiçbir zaman insan embriyosu kopyalamadığını söylüyor. Raporlar sahteydi. Köpek "Snuppy"i kopyaladığı doğruydu. Fakat yine de tüm unvanlarını kaybetti, saygın bilim dergilerindeki araştırma yazıları birer birer çıkarıldı. Koreli bilim adamının kahramanlığıyla birlikte, tedaviye yönelik kopyalama umudu da suya düştü. oksul bir köylü çocuğuydu. Babasını yedi yaşında kaybettikten sonra annesi sığır çobanlığı yaparak kendisini ve beş kardeşinin geçimini sağlıyordu. Küçük Hwang annesine yardım ederken inekleri çok sevdi. Hayvanlara olan düşkünlüğü aradan geçen yıllarla birlikte iyice pekişti ve sonunda dayısının yardımıyla veterinerlik okudu. Hwang bir Katolik olarak doğmuştu. Fakat yoksulluğu yüzünden hayır işlerine katkıda bulunamıyordu. Bu konuda Kilise tarafından uyarılınca Katolikliği terk etti ve Budist dinini seçti. Hwang, çalışkandı, disiplinliydi, azimliydi. Ve 1999 yılında ilk kez büyük kitlelerin ilgisini çekecekti. Bilim adamı ineği kopyalamaya başarmıştı. Bu ustalığını iyice geliştirdi ve sadece dört yıl sonra hem kopyalanmış hem de genetik değişimden geçirilerek, BSE hastalığına karşı bağışıklık kazandırılan inekleriyle ilgili araştırmasını açıkladı. Bu başarılı gelişmelerin ardından Hwang WooSuk, artık deneyimlerini insanların yararına kullanabileceğini gördü ve böylece insan kalıtımını, ineklerin ve tavşanların ayıklanmış (çekirdekleri alınmış) yumurta hücrelerine aktararak kopyalama yönteminin inceliklerini öğrenmeye başladı. Bilim adamının diğer tüm başarılı sonuçları gibi bu çalışması da insan kopyaladıklarını söyleyen ama araştırmaları hakkında hiç bilgi vermeyen Realian tarikatı veya Antinori ve Zavos gibi kadın doktorlarının aksine bilimsel dergilerde yayımlandı. Hwang WooSuk, terapötik kopyalama üzerine araştırma yapabilen şanslı birkaç bilim adamından biriydi. Benzer olanaklarla Çin’de bir grup bilim adamı, Amerika’da "Advanced Cell Technology" firması ve İngiltere’de kopya koyun Dolly’nin "babası" çalışıyor. Kopya embriyolardan kök hücreleri bunlardan da yedek doku üretme fikri o kadar eski değil. Genetik ve kök hücre araştırmalarının başını çeken biri olarak adını duyuran Hwang’ı kamuoyu şaşkınlıkla karışık bir hayranlıkla izlerken, özellikle de Batı Dünyasında kendi ülkelerindeki etik kaymedi. Ta ki 12 Kasım 2005’e kadar. KUŞKULU ÇALIŞMALAR? Hwang’ın çalışma arkadaşı Gerald Schatten, Koreli bilim adamının laboratuvarındaki kuşkulu çalışmalar yüzünden yollarının ayrıldığını açıkladı. Ve uluslararası baskının büyümesiyle Hwang sonunda kendisine yöneltilen suçlamalarda doğruluk payının bulunduğunu itiraf etti. Şöyle, çalışanlardan iki kişi kendisinden habersiz olarak (isimlerini değiştirerek) bağış kampanyasına katılmışlardı. Her biri 1200 Avro alan diğer 20 kadından da kendi açıklamasına göre haberi yoktu. Bu açıklamalar bilim dünyasına yeterli gelmedi. En sonunda tüm çalışmaları Seoul Ulusal Üniversitesi’nde dokuz kişilik bir inceleme komisyonu tarafından mercek altına aldı. Ve üniversite geçen ay tüm kök hücre araştırmalarında sahtekârlık yaptığını ortaya çıktı. Hwang’ın ekibi isteğe uygun kök hücreleri ya da embriyonik kök hücre klonladığını kanıtlayamamıştı. Gerçi köpek Snuppy’nin kopyalandığı doğruydu ama bu çalışma kök hücre araştırmaları için bir ilerleme getirmemişti. İnceleme komisyonunun raporu, Mayıs 2005 yılında yayımlanan araştırması dışında 2004 yılında açıklanan, kopya insan embriyosundan elde edilen kök hücreleriyle ilgili araştırmasının da sahte olduğunu söylüyor. Hwang ve ekibi, ilk kez kopya embriyondan kök hücre elde ettiklerini Science dergisinde açıklamışlardı. İlk önce geçen Mayıs ayındaki araştırmayı yayından çıkarın dergi şimdi 2004 yılında yayımlayan araştırmayı da çıkardığını açıkladı. Y gılar yüzünden bu imkânlara sahip olmayan bilim adamları, Koreli veterinerin çalışma özgürlüğünü biraz gıpta biraz da kıskançlıkla izliyorlardı. Oysa Hwang kendi ülkesinde hiç de öyle sonsuz bir özgürlük içinde çalışmıyordu. Biyoetik tartışmalar yıldan yıla alevlenerek sürerken, araştırmaları birçok biyoetik kurulu tarafından sıkı sıkıya takip ediliyordu. Hükümet geçen yıllarda yeni bir klon yasası hazırladı. Bu yasa klonlama tekniğinden tedavi amaçlı yararlanmada az sayıda sınırlama koyuyor. Hwang, biyoetik ve biyopolitik tartışmalara karşı gayet açıktı ve araştırma sonuçlarını açıkladığı zaman da, çalışmalarını sürdürebilmek ve ne şekilde sürdüreceğine karar vermek için kamuoyundaki tartışmalara kulak vereceğini söylüyordu (Frankfurter Allgemeine Zeitung, 14.02.04). Hwang, dünyanın ilk kopya köpeği Snuppy’i tanıtırken gururluydu. Kopyalanmış insan embriyosundan elde edilen ilk kök hücreleri, kopya embriyodan kişiye özel kök hücre kültürü üretimine izin veriyordu. Dünyada birçok bilim adamı tarafından denenen ama başarılı olmayan çalışmanın ardından Hwang WooSuk, tedavisi bulunmayan hastalıklar için büyük bir umut oldu. Hatta kendi ülkesinde ulusal kahraman bile ilan edildi. Suk’dan bir yıl önce Rhesus maymunu kopyalama çabasının tümüyle boşa gittiğini ve tekniğin primatlar üzerinde başarıyla uygulanabilmesinin imkânsız olduğunu açıklayan Pittsburgh Üniversitesi’nden Gerald Schatten ise sonuçları "kuşkulu" bulanlardandı. Gerald Schatten çok değil bir iki ay sonra Hwang WooSuk ile çalışmaya başladı ve bu çalışma ortaklığı 20 ay kadar devam etti. KORELİ BİLİM ADAMI NASIL BAŞARDI? Peki diğerlerinin başaramadığını Koreli bilim adamı nasıl başarmıştı? José Cibelli, bu soruyu üç noktada yanıtlıyor: 1) Bir sürü yumurta hücresi 2) Araştırmalara karşı hoşgörülü bir çevre 3) Deneyimli bilim adamları. Michigan Üniversitesi’nde çalışan Cibelli o tarihten iki yıl önce Advenced Cell Technology firmasının isteği üzerine insan embriyosu kopyalamaya çalıştıysa da hücreler sadece bir iki kez bölünmüştü. Michigan’da artık bu tür deneyler yasaklandı ve cezası on yıla kadar varan tutukluluk oldu. Kopyalama işlemi için 242 yumurta hücresi kullanılmıştı. Peki bu kadar yumurta hücresi nereden alınmıştı? Seoul Üniversitesi’nde çalışan ve kopya araştırmasını yayımlayan bilim adamlarından olan Shinyong’ın AAAS’ın basın konferansında (19 Şubat 2004) yaptığı açıklama kısaca şöyleydi: "Yumurta hücrelerinden yararlandığımız kadınlar, isteğimizi Internet’ten haber alarak bize başvurdular. Onlara yöntemimizi açıkladık ve bir ay düşünme süresi verdik." Aynı konferansta Hwang, yumurta hücresi bağışlayan kadınlara teşekkür ediyordu. Peki sonra ne oldu? Nature dergisi bir müddet sonra yumurta hücrelerinin Hwang’ın doktora öğrencilerinden alındığını yazdı. Hwang bu suçlamayı kabul et EN BÜYÜK DARBE KORE’DEN Önemli başarılarla kariyer basamaklarını hızla tırmanan Hwang Woo Suk, en büyük darbeyi kahraman ilan edilen ülkesinde aldı. Güney Kore enformasyon bakanı Kim Chang Ho geçtiğimiz günlerde Hwang Woo Suk’un tüm resmi unvanlarının elinden alındığını söyledi. Tabii geçen yıl hükümet tarafından verilen "Üstün bilim adamı" unvanının da. Hwang Woo Suk bu onur unvanı sayesinde her yıl 2.5 milyon Avroluk araştırma fonu alacaktı. Seoul hükümeti öte yandan bilim adamının araştırma malzemelerini ne şekilde kullandığını araştırıp, çalışmalarının etik yönüyle ilgili yeni bir inceleme de yapacak. Komisyon tarafından açıklanan rapordan sonra Hwang Woo Suk, bir basın toplantısında 2004 ve 2005 yıllarına ait araştırmalardaki sahtekârlıktan kendisinin sorumlu olduğunu açıklayarak, kameraların önündü son sözünü söyledi: “Özür dilerim”. Nilgün Özbaşaran Dede UMUT VERİCİ GELİŞMELER Güney Kore geçen yılın Şubat ayında ilk kez insana ait kök hücrelerinin kopyalandığı haberini verince bilim çevrelerinden farklı tepkiler geldi. Mesela kopya koyun Dolly’nin babasına göre sonuçlar: "Gayet umut verici" idi. (www.gene.ch/genpost/2004). Hwang Woo 986/9 11 Şubat 2006