Katalog

Astronomi Nisan'da gökyü * 2 Nisan'da AyJüpiter buluşması * 22'sinde Lyridler göktaşı yağmuru * 23 Nisanda Ay Venüs'ü örtecek ve aynı gece Ay, Mars ile Venüs arasına girecek... Hasan H. Esenoğlu(*) uneş. gökyüzunde günlük yaklaşık 1 derecelik bilinen hareketiyle ilerleyerek 12 Mart 18 Nisan 2004 tarıhleri arasında 38 gün boyunca Balıklar (Pısces) takım yıldızında, 19 Nisan 13 Mayıs 2004 tarihleri arasında da 25 gün boyunca Koç (Aries) lakım yıldızında kalıyor. Güneş olaylarına ilişkin resimliayrıntılı süreli ve güncel bilgilere http://www.koeri.boun.edu.tr/astronomy/solaractıvıty.html, http://www.sunspotcycle.com ve http://science.msfc.nasa.gov/ssl/pad/solar/default.htm adreslerinden ulaşılabilir. hat gözlemleyebileceği tarih aralıkları da şöyle: 1216 ve 2227 Nisan. Halen kış şartlannın lıuküm sürdüğü yörelerde gözlemlenebilecek ilgınç bir başka gok olayı da Ay holosu'dur. Soğuk bulutlardaki buz kristallerin gelen Ay ışığını egip yansıtması ile oluşan Ay etrafmdakı halkalar çıplak gözle görülebilir belirginlikte olup ıızun zaman gözlenebilmektedır. GEZEGENLERİN KONUMLARI AyJüpiter bu G AY VE DOLUNAY Nisan ayı boyunca Ay'ın evreleri resimde gösterilıyor. Buna göre, tanı dolunay evresine 5'ınde girer, Ay akşam 18:29'da doğup .sabah ta 06:47'de battığından tüın gece görülür. Ay'ın yeniay ve dolunay evrelerine tam ulaşma saatleri ile Yer'e en yakın ve en uzak konuıııda bulurıdugu tarıhlerdeki mesateleri de resimde belirtıldı. Ay'ın yaklaşık 37 Nisan tarihleri arasında 5 gün süreyle dolunay ve dolunaya yakın evrelerde kaldığı söylenebilir: dolunay bu tarıhlerde yaklaşık 12.7 kadir parlaklığı ile tunı gece boyunca herzamankınden daha fazla Ay ışığı ile Yer'ı aydınlatır. Takipli teleskop veya dürbünü olan okuyucııların en yakın gökcismi konu mundaki Ay'ı gözü kamaştırmadan ra luşması: 2 Nisan saat 22 civarında 2.4 kadir parlaklığındaki Jüpiter şişkinay evresindeki Ay'ın 3 derece güneyınde yer alacak. Her iki cisım bu yakınlaşma sırasında güneydc ufuktan yaklaşık 61 derece yükseklikte Aslan (l.eo) takım yıldızında görülecek. Her iki gök cismi akşam saatlerinden itibaren başlanıak GökAtlası: Nisan ayının gök atlasında 15 Nisan akşamı saat 23:00 itibarıyla görülebilecek gezegenler (resimde sürekli yarım daire çizgi ile gösterilmiş olan Güneş hattımn iizerlne veya yakınına bakınız) ve takım yıldızlar şekilde verilmiştir. Atlasa gökyüzüne bakar şekilde doğru yönlerde yukarıya kaldınlarak bakıldığında, gece gökyüzündeki görünüm ile tamamen örtüşür. Gök atlasında yer alan, doğupbatmayan özelliğinden olsa gerek yaygın olarak tanınan Büyükayı takım yıldızının (Ursa Majör) uzun süreyle izlenmesi, diinyanın dönmesi gereği dairesel nasıl yer değiştirdiği kolaylıkla farkedilecektir... Gök atlası ayrıca, bir ufuktan bir ufka ıızanan Samanyolu'muz kolları altında geçirilecek b'l /ıldızlı Nisan ayının bahar kokulu akşamlarında gök cisimlerini tanımada ve kolay bulmada yardımcı olacaktır. Ay, Güneş, gezegenler doğugüneybatı hattı boyunca bulunduklarından, bu yöne bakan yerleşim yerleri ve araziler "doğal gözlemevleri" dir; gökyüzü manzaralı değerliğindedirler ki buralardan gök cisimlerini izlemek daha kolay olacak... üzere gece yarısına doğru daha yakın görünümde olacak ve sabah saatlerine kadar da bu birliktelik izlenebilecek. Venüs Ay taranndan örtülecek: 23 Nisan akşamı saat 20:15 civarında Venus hılal evredeki Ay tarafından örtülecek. Her iki cisim bu örtülme sırasında batı tarafta ufuktan yaklaşık 35 derece yükseklikte Boğa (Taurııs) takım yıldızında görülecek. Ay, Mars ile Venüs arasında: 23 rilen ilgili internet sitelerinden ve yurdışı basından takip edebilirler. GEZEGENLER NEREDE? Nisan akşamı 2023 saatleri arasında hilal evresindeki Ay, 3 derece Mars'ın batısında ve 3 derece de Venüs'ün doğusunda ortada yer alacak. Her üç cisim tam batıda ufuktan yaklaşık 29 derece yükseklikte Boğa takım yıldızında görülecek. Bu ilginç görününıde Mars + 1.6 kadir ve Venüs de 4.5 kadir parlaklıkta olacak. 19 Nisan tarıhinde yaklaşık 4 saat 8 dakika sürecek olan parçalı Güneş tutulması olayı maalesef Türkiye'den izlenemeyecek. Bununla birlikte, meraklı okuyucular tutulmayı bu sayfada da ve889/4 3 Nisan 2004 Dürbün veya teleskopu olan okuyucular Uranüs'ü (parlaklığı +5.9 kadir) ay boyunca sabahları erken saatlerde kısa sureliğine (1.5 saat kadar) doğu tarafta Kova (Aquarius) takım yıldızında (yıl hoyunca hıı takım yıldızda kalınak uzere) görebilecek. Yüksekliği giderek artacak şekilde ufuktan en fazla 24 derece olacak. Neptün de (parlaklığı +7.9 kadir) Nisan ayı boyunca Urajui^'e beıızer şekilde sabahları Günes dojjuıadan önce yaklaşık iki saat sürelîğiıîcRÜneydoğu tarafta Oğlak (Caprıcornus) takım yıldızında (yıl boyunca da bu takım yıldızda kalmak üzere) görülebilir. Neptun ufuktan en fazla 28 derece yükseklikte olacak. 15 Nisan saat yaklaşık 06 civarında Uranus. hilal evredeki Ay'ın yaklaşık 4 derece kuzeyinde yer alacak. Parlak gezegenlere takipli ve yete